ΠΛΕΘΡΟΝ

ΑΝΤΡΕΣ ΧΩΡΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Σε μια πρώτη ματιά τα διηγήματα του "Άντρες χωρίς Γυναίκες" είναι μια συλλογή σύντομων ιστοριών που αναφέρονται σε ταυρομάχους, απατεώνες, πυγμάχους που λαδώνονται, πρεζάκηδες, στρατιώτες σε νοσοκομεία. Ό,τι όμως τις κάνει να ξεχωρίζουν δεν είναι τα θέματά τους, αλλά ο τρόπος με τον οποίο είναι γραμμένες και πού θα αποβεί καθοριστικός για όλο το κατοπινό έργο του Έρνεστ Χέμινγουαιη. Γιατί εδώ ακούγεται αυτός ο αξιοθαύμαστος οργανωμένος από τον συγγραφέα διάλογος των ανθρώπων του δρόμου, της γειτονιάς, των ανθρώπων που ζουν στα όρια μεταξύ ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΕΓΩ ΚΑΙ ΤΟ ΑΥΤΟ
Αλλά και το απωθημένο κυλάει μαζί με το Αυτό, και είναι μόνο ένα κομμάτι του. Το απωθημένο χωρίζεται αυστηρά από το Εγώ μέσω των αντιστάσεών του, αλλά μπορεί να επικοινωνεί με το Εγώ μέσω του Αυτό. Αναγνωρίζουμε αμέσως ότι όλες οι ειδικές καταστάσεις που μέχρι τώρα έχουμε περιγράψει υποκινούμενοι από την παθολογία συνδέονται μόνο με το επιφανειακό επίπεδο -το μοναδικό που μας είναι γνωστό- της ψυχικής συσκευής. Από αυτές τις σχέσεις θα μπορούσαμε να σχηματίσουμε ένα σχέδιο, οι γραμμές του οποίου εξυπηρετούν απλώς μια αναπαράσταση, δεν αξιώ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ
Στις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες η επιτυχία ενός διδακτορικού εξαρτάται από το πόσο πετυχημένες θα είναι οι επιμέρους εργασίες της εκπόνησής του -δηλαδή πώς θα φτιάξετε ένα αρχικό πλάνο, πώς θα δουλέψετε τα προσχέδια του κειμένου, πώς θα κάνετε αναθεωρήσεις, διορθώσεις, ανακατατάξεις και αναβαθμίσεις του υλικού σας και πώς θα διαμορφωθεί το τελικό κείμενο που θα παραδώσετε. Η ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων είναι εξίσου σημαντική με τα άλλα στοιχεία που επηρεάζουν ένα διδακτορικό -τις ερευνητικές ιδέες, τη σκληρή σας δουλειά και τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Η τρίτομη "Ιστορία της Σεξουαλικότητας" (Η βούληση για γνώση, Η χρήση των ηδονών, Η επιμέλεια εαυτού) προεκτείνει τις έρευνες των βιβλίων "Η αρχαιολογία της γνώσης" και "Επιτήρηση και τιμωρία". Στον δεύτερο τόμο ο Φουκώ συνεχίζει την ιστορική του έρευνα για τις ρίζες της δυτικής σεξουαλικότητας. Όμως, όπως εξηγεί στην Εισαγωγή, χρειάστηκε να τροποποιήσει το αρχικό του σχέδιο, προκειμένου να στραφεί στις αρχαίες (ελληνικές και ρωμαϊκές) πηγές και να μελετήσει από ποια πεδία της εμπειρίας και με ποιες μορφές προβληματοποιήθηκε η σεξουαλική σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΜΑΖΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΕΓΩ
Γιατί το άτομο εκδηλώνει μέσα στο πλήθος ιδιότητες που δεν εμφανίζει όταν είναι και δρα μόνο του; Γιατί υπό την επίδραση της μάζας, για παράδειγμα, οι νοητικές του ικανότητες υποχωρούν, έχει ακραίες συναισθηματικές αντιδράσεις ή επιδεικνύει ανιδιοτέλεια και αυταπάρνηση; Αυτό θεωρεί ο Φρόυντ ως το ουσιώδες ερώτημα μιας ψυχολογίας των μαζών. Και δεν ασχολείται μαζί του μόνο επειδή τα «μαζικά φαινόμενα» αρχίζουν να δεσπόζουν στην κοινωνία της εποχής του, ούτε επειδή στην ώριμη περίοδο της σκέψης του φιλοδοξεί να διαμορφώσει μιας ευρύτερη ανθρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΚΟ
Η αυθεντική λογοτεχνία είναι προμηθεϊκή. Ο πραγματικός συγγραφέας τολμά να έρθει στην πράξη σε σύγκρουση με τους θεμελιώδεις νόμους της κοινωνίας, τολμά να επιθυμήσει και να αναζητήσει με λυσσαλέα επιμονή το αδύνατο. Και όπως ακριβώς η επιθυμία του συγγραφέα τοποθετείται πάνω από φραγμούς και αυτονόητες απαγορεύσεις έτσι και το έργο του αρνείται να περιορίσει τον κόσμο μέσα στο στενό πλαίσιο όπου το καθετί είναι δοσμένο εκ των προτέρων. Από τον Μπωντλαίρ μέχρι τον Ζενέ, περνώντας από τον Μπλέηκ, στον Σαντ, και τον Προύστ, ο Μπατάιγ μελετά ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
Στο Παράδειγμα της Σύγχρονης Τέχνης η Nathalie Heinich περιγράφει το εσωτερικό του κόσμου της σύγχρονης τέχνης. Με πλούσιο υλικό από τις απαρχές έως τις πλέον πρόσφατες εξελίξεις της σύγχρονης τέχνης στον 21ο αιώνα, αναδεικνύει τις χαρακτηριστικές πρακτικές και νοοτροπίες που σπανίως γίνονται αντιληπτές αν και οριοθετούν αυτόν τον κόσμο. Τα ερωτήματα που τίθενται είναι ποικίλα: πώς γίνεται κάποιος καλλιτέχνης της σύγχρονης τέχνης, ποια προβλήματα αντιμετωπίζουν τα σημερινά μουσεία, ποια είναι η δύναμη της αγοράς της τέχνης, ποιες είναι και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΦΥΛΟΥ
Ποια αναγνωστικά φίλτρα διαθέτουμε προκειμένου να σκεφτούμε τη διαφορά των φύλων; Τι είναι το φύλο; Ποιες είναι οι αφετηριακές θεωρητικές προϋποθέσεις και αρχές του; Σε ποια σημεία η έννοια φύλο μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε τις λογικές αποκλεισμού των γυναικών σε νεωτερικές κοινωνίες που ευαγγελίζονται αρχές με καθολική ισχύ; Εφόσον ο βιολογικός ντετερμινισμός έχει ξεπεραστεί, σε τι εδράζεται η συγκρότηση των έμφυλων κατηγοριών με όρους κοινωνικών σχέσεων και εξουσίας; Είναι δυνατόν να διατυπωθεί με οικουμενικούς όρους η μοναδική εμπειρία...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Στα τέλη του 20ού αιώνα ο μαρξιστής θεωρητικός Fredric Jameson απομακρύνεται από τις μελέτες του για το μεταμοντέρνο και θέτει υπό εξέταση το καυτό πολιτικό και θεωρητικό ζήτημα της λεγάμενης "παγκοσμιοποίησης". Η εξέταση αυτή θα θέσει υπό διερώτηση τις αντινομίες και τις αντιφάσεις του φαινομένου αναδεικνύοντας την ιστορική μετατόπιση του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού σε πέντε συναφή επίπεδα: το τεχνολογικό, το πολιτικό, το πολιτισμικό, το οικονομικό και το κοινωνικό. Γράφοντας σε μία συγκυρία όπου ακόμη δεν είχε διαφανεί η τρέχουσα παγκόσμι...
Διαβάστε περισσότερα...

Αρχές της μη-φιλοσοφίας
Η μη-φιλοσοφία απαιτούσε κάτι περισσότερο από σχεδιάσματα, κάτι λιγότερο από την πραγμάτωση ενός συστήματος: απαιτούσε μια πραγματεία για τη μέθοδο. Οι ανά χείρας Αρχές παρουσιάζουν τα βασικά αξιώματα, τις πράξεις και τους στόχους αυτής της μεθόδου. Ολοκληρώνουν και συστηματοποιούν τις προηγούμενες απόπειρες αυτού του τρόπου σκέψης. Εκθέτουν τις περιοχές τελικής δικαιοδοσίας της, διευκρινίζουν κάποιες από τις ασάφειές της και ολοκληρώνουν τη συναρμογή των στοιχείων της. Ως μη-επιστημολογία ή ενοποιημένη θεωρία της σκέψης, η μη-φιλοσοφία συ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΜΟΣ ΖΩΗΣ
Η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τον ναρκισσισμό στο πλαίσιο της ψυχαναλυτικής θεωρίας αιτιολογεί την έκδοση αυτής της συλλογής άρθρων, που όλα στρέφονται γύρω από το συγκεκριμένο ερώτημα, ένα από τα πλέον αινιγματικά της ψυχανάλυσης. Ο Φρόυντ, μετά την παρουσίαση του ναρκισσισμού, το 1914, επρόκειτο να χάσει τον ενδιαφέρον του γι' αυτή την έννοια, την οποία είχε αναπτύξει ιδιοφυώς, όταν ξαφνικά προχώρησε σε θεωρητικές αναθεωρήσεις που έλαβαν χώρα γύρω στο 1920, οι οποίες θα οδηγήσουν πρωτίστως στην τελευταία θεωρία των ενορμήσεων (αντί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗΣ
Αυτό το μικρό σε έκταση αλλά πυκνό σε σημασίες δοκίμιο σηματοδοτεί μια μεγάλη στροφή στο έργο του Φρόυντ. Γραμμένο λίγο μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και επηρεασμένο, ενδεχομένως, από τις δυνάμεις καταστροφής που αυτός αποδέσμευσε, θα εγκαταλείψει την καθιερωμένη μέχρι τότε ψυχαναλυτική αντίληψη ότι τα ψυχικά φαινόμενα κυριαρχούνται από την παντοδυναμία της αρχής της ευχαρίστησης, εισάγοντας μια έννοια περισσότερο πρωτόγονη, περισσότερο καθοριστική, περισσότερο ζοφερή, την ενόρμηση του θανάτου. Ο Φρόυντ μελετά φαινόμενα όπως αυτ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΒΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΙΕΡΟ
Με βαθιά ανθρωπολογική εμβρίθεια και σφριγηλή λογοτεχνική χάρη το βιβλίο αυτό ήρθε να ταράξει, στις αρχές της δεκαετίας του '70, τις αντιλήψεις μας για τη συγκρότηση της πρωτόγονης, αλλά και της ανθρώπινης κοινωνίας γενικότερα.. Εκλεκτικά συγγενές με το έργο του Μπατάιγ και τον Φρόυντ του "Τοτέμ και ταμπού", θα αναδείξει την ιδρυτική βία που υποβαστάζει τις τελετές και τους ρυθμιστικούς κανόνες, τη βία που ως «μιμητική επιθυμία» προκαλεί συγκρούσεις μεταξύ των ανθρώπων, τη βία που επενδύεται στο «αποδιοπομπαίο» θύμα προκειμένου να διατηρηθ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΨΥΧΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ
Από τις πολλές πτυχές του φροϋδικού έργου (θεραπευτική, πολιτισμική, μεταψυχολογική κ.ά.) αυτή που εκπροσωπείται σε τούτο το βιβλίο είναι, σίγουρα, η πιο προσιτή, η πιο δημοφιλής, η πιο διασκεδαστική και η πιο φαινομενικά αθώα. Διότι ο συγγραφέας εστιάζει στην καθημερινή ζωή όλων μας, τόσο των ασθενών όσο και των λεγόμενων υγιών. Μετά τον Φρόυντ όμως, λάθη, παραλείψεις, παραγραμματισμοί, άστοχες κινήσεις, ακόμη και παραπατήματα, δεν θα είναι πια όσο αθώα πιστευόταν. Δεν είναι απλώς αποτελέσματα απροσεξίας και χαλαρότητας. Τα βαθύτερα κίνητ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
«Τα διαφορετικά ρεύματα της κοινωνιολογίας της τέχνης έτυχαν μέχρι σήμερα μιας ανισομερούς ανάπτυξης, ανάλογα με το αν αφορούν τις πλαστικές τέχνες, τη λογοτεχνία, τη μουσική, τις παραστατικές τέχνες, τον κινηματογράφο ή τις εφαρμοσμένες τέχνες. Για λόγους χώρου και αναγνωσιμότητας, στο παρόν βιβλίο θα εστιάσουμε στις τρεις πρώτες και πλέον μελετημένες κατηγορίες, με μια ιδιαίτερη κλίση στις πλαστικές τέχνες, οι οποίες έχουν μέχρι τώρα πυροδοτήσει τις περισσότερες και ταυτόχρονα τις πιο πλούσιες σε νέες οπτικές μελέτες. Στο πρώτο μέρος θα ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΙΛΙΑ ΠΛΑΤΩΜΑΤΑ
Η νομαδική σκέψη διασχίζει ερήμους και στέπες, ο νομάδας της πόλης φεύγει με τη σκέψη για ένα ταξίδι, έστω επιτόπου, ενεργοποιώντας όλες τις εντάσεις, αυτές που, σε θερμοκρασία στοχαστικής υψικαμίνου, και με μια σαγηνευτικά κωδικοποιημένη γλώσσα, οι συγγραφείς του βιβλίου επιχειρούν να καταγράψουν. Ένα ευρύ φάσμα γνώσεων -βιολογία, γλωσσολογία, γεωμετρία, οικονομία κ.λπ.- κινητοποιείται για να αποκτήσει πρόσωπο τούτη η σκέψη, που δεν μένει όμως στις ιστορικές και κοινωνικές, ούτε στις ασυνείδητες, αιτιότητες, που ερευνά τον άνθρωπο ως μηχα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΝΟΙΚΕΙΟ
Οι ψυχαναλυτές σπανίως αισθάνονται την ανάγκη να επιδοθούν σε αισθητικές αναδιφήσεις, και τούτο ακόμα κι αν δεν περιορίσουμε την αισθητική στη θεωρία για το ωραίο, αλλά την ορίσουμε ως θεωρία για τις ιδιότητες του αισθάνεσθαι. Ο ψυχαναλυτής ασχολείται με άλλες περιοχές του ψυχικού βίου κι ελάχιστα τον απασχολούν οι απροσδιόριστες και εξατμισμένες συναισθηματικές αντιδράσεις, οι οποίες ως επί το πλείστον αποτελούν το αντικείμενο της αισθητικής. Ωστόσο, υπάρχουν περιστάσεις που του επιβάλλουν να στρέψει το ενδιαφέρον του σε ένα συγκεκριμένο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΠΩΝΤΛΑΙΡ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
ΣΤΗ ΦΛΕΓΟΜΕΝΗ εκείνη σκιά που πλανιέται πάνω από τη ζωή του Μπωντλαίρ, στη σκιά εκείνη που κάνει να μοιάζει το πρόσωπό του των τελευταίων χρόνων με το πρόσωπο των παλαιικών, ξύλινων Χριστών, πελεκημένων με φαλτσέτα, άλλοι θα θελήσουν να δουν κι εγώ δεν ξέρω τι λογής μεταφυσικό σύμβολο, κάποια σφραγίδα Θείου πεπρωμένου. Όσο για μένα, η σκιά αυτή είναι φοβερά πιο απλή: είναι η ίδια η σκιά της ανθρώπινης μοίρας, τόσο καθημερινά σπαρακτικής, καμωμένης από "αθλιότητα και πνευματικότητα" συνάμα. Μέσα σε τούτο το λεηλατημένο πρόσωπο, όπου μόλις π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ
Η "Εισαγωγή στις Θεατρικές Σπουδές" καλύπτει αναλυτικά τις μεθόδους και τα εργαλεία που απαιτούνται για τη μελέτη της ιστορίας και της σύγχρονης εξέλιξης του θεάτρου. Επίσης, εξετάζει τις περίπλοκες τροχιές ενός επιστημονικού πεδίου με ταχύτατες και δυναμικές αλλαγές. Το βιβλίο ακολουθεί μια διαπολιτισμική προσέγγιση και παρουσιάζει τους τρόπους που μελετά κανείς το θέατρο και την παράσταση με κεντρικούς άξονες έρευνας τους συντελεστές, το κοινό και τον χώρο. Εστιάζει στη μεθοδολογία, τη θεατρική θεωρία, την ιστοριογραφία και την ανάλυση τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΛΑΪΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Τα εννέα κείμενα που αποτελούν τον παρόντα τόμο προέρχονται από τις αντίστοιχες ανακοινώσεις στο Συνέδριο στη μνήμη του Στάθη Δαμιανάκου με τίτλο "Αγροτική κοινωνία-λαϊκός πολιτισμός", που έγινε στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών από 25 έως 27 Μαΐου του 2005. Η επιστημονική επιτροπή του Συνεδρίου, μετά την έκδοση των πρακτικών σε ψηφιακή μορφή, αποφάσισε να προχωρήσει στην έκδοση δύο συλλογικών τόμων, έναν για την αγροτική κοινωνία και έναν για τον λαϊκό πολιτισμό, όπου θα δημοσιεύονταν ορισμένες εισηγήσεις με βάση ένα συγκεκριμένο σκεπτικό...
Διαβάστε περισσότερα...