ΠΛΕΘΡΟΝ

ΟΜΟΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ
Ζούμε σε έναν πνευματικό πολιτισμό και βιώνουμε μια κοινή εμπειρία, όπου τα σημεία έπαψαν να κρύβουν κάτι και σημαίνουν απλώς ότι δεν υπάρχει τίποτα πίσω τους: κανένας Θεός, καμιά ιδεολογία, καμιά έγκυρη και έσχατη κρίση, μόνο η προσομοίωση του πραγματικού και η αέναη επαναφορά της. Μέσα σ' αυτή την καινούργια σχέση του ατόμου με τις εικόνες, τα σύμβολα και τα σημεία δεν έχουμε πλέον αναπαράσταση, δηλαδή μία, έστω ουτοπική, ισοδυναμία του σημείου με το πραγματικό, αλλά άρνηση του σημείου ως αξίας που αναφέρεται στο πραγματικό. Τούτη η προσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΤΕΡΟΤΟΠΙΕΣ
Συλλογή κειμένων και συνεντεύξεων του Φουκώ, ανέκδοτων στα ελληνικά, που ξεκινούν με ένα από τα σημαντικότερα κείμενα του γάλλου φιλοσόφου (για τον Ζωρζ Μπατάιγ) και ολοκληρώνονται με ένα εξίσου διάσημο κείμενο για τις ετεροτοπίες. Ανάμεσα στο πρώτο και το τελευταίο κείμενο, μια σειρά παρεμβάσεις φωτίζουν τη διαδρομή του Φουκώ, από τις Λέξεις και τα πράγματα (κι ακόμη νωρίτερα, από τις πρώτες μελέτες για την ψυχολογία και τη λογοτεχνία) μέχρι την Ιστορία της σεξουαλικότητας, από την προβληματική της αρχαιολογίας των επιστημών του ανθρώπου ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ
Το βιβλίο αυτό δεν αναφέρεται σε μια "ιστορία" των επιστημών του ανθρώπου, αλλά σε μια αρχαιολογία αυτού το οποίο είναι συγκαιρινό μας. Οι επιστήμες του ανθρώπου είναι κάτι περισσότερο από ένας τομέας της γνώσης: είναι ήδη πρακτικές, ήδη θεσμοί. Ο Μισέλ Φουκώ αναλύει την εμφάνισή τους, τους αμοιβαίους δεσμούς τους και τη φιλοσοφία η οποία υποβαστάζει τις επιστήμες του ανθρώπου. Ο "άνθρωπος" έκανε την εμφάνισή του εντός της γνώσης μας πολύ όψιμα: γεννήθηκε από μια εσωτερική μεταλλαγή του πολιτισμού μας, με αφετηρία τον 17ο αιώνα, εντός των ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΟΛΟΦΟΝΙΩΝ Ε.Π.Ε. (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το Γραφείο Δολοφονιών σκοτώνει άτομα για το χρήμα. Οι φόνοι όμως έχουν και κοινωνικά αίτια. Αποφασισμένος να εξοντώνει μονάχα εχθρούς της κοινωνίας, ο αρχηγός του Γραφείου Ιβάν Ντραγκομίλοφ αποφασίζει αν ο κάθε φόνος είναι δικαιωμένος ή όχι. Αλλά μια μέρα ο Ντραγκομίλοφ δέχεται να εκτελέσει ένα συμβόλαιο δίχως να γνωρίζει το όνομα του θύματος - και το άτομο που προορίζεται να πεθάνει αποδεικνύεται πως είναι αυτός ο ίδιος... Ημιτελής όταν πέθανε ο Τζακ Λόντον, η συναρπαστική αυτή νουβέλλα συμπληρώθηκε από τον Ρόμπερτ Λ. Φις με τόσο επιτυχημ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΔΩΡΟ
Έχουν περάσει σχεδόν εκατό χρόνια από τη δημοσίευση του κλασικού πλέον αυτού κειμένου, το οποίο μέχρι σήμερα αποτελεί σημείο αναφοράς, όχι μόνο στην κοινωνική ανθρωπολογία, αλλά και στην κοινωνιολογία, την ιστορία, την οικονομική, την ψυχολογία, τη θεωρία της τέχνης και τη φιλοσοφία. Ο Mauss, ανιχνεύοντας, μέσα από μια αυστηρή και ελεγχόμενη συγκριτική μέθοδο, τις παραλλαγές του θεμελιώδους αυτού θεσμού στις διάφορες αρχαϊκές και ιστορικές κοινωνίες, δείχνει ότι το "δώρο-ανταλλαγή", όπως το αποκαλεί, αποτελεί εργαλείο δημιουργίας συμβατικώ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ
Ίσως σήμερα να ντρεπόμαστε για τις φυλακές μας. Όσο για τον 19ο αιώνα, ήταν περήφανος για τα φρούρια που έχτιζε στις παρυφές, και ενίοτε στο κέντρο, των πόλεων. Γοητευόταν από αυτή τη νέα ηπιότητα που αντικαθιστούσε τα ικριώματα. Επαιρόταν ότι δεν τιμωρεί πια τα σώματα και ότι γνωρίζει εφεξής να αναμορφώνει τις ψυχές. Αυτοί οι τοίχοι, αυτά τα μέτρα ασφαλείας, αυτά τα κελιά αντιπροσώπευαν ένα συνολικό εγχείρημα κοινωνικής ορθοπεδικής. Αν κλέψει κάποιος, μπαίνει φυλακή. Αν βιάσει, μπαίνει φυλακή. Αν σκοτώσει, μπαίνει φυλακή. Από πού προέκυψε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΚΟΤΩΝΟΥΝ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ
Στο «Χτυπούν ένα παιδί» ο Φρόυντ αναλύει τις παιδικές διαστροφές που εκφράζουν ασυνείδητα οι φαντασιώσεις των νευρωτικών με βίαιο περιεχόμενο. Στο «Σκοτώνουν ένα παιδί» ο Σερζ Λεκλαίρ ασχολείται με το παιδί που πρέπει να θανατώσουμε μέσα μας, το παιδί που συμπυκνώνει τις κρυφές φιλοδοξίες των γονιών μας, αυτήν την πρωτογενή ναρκισσιστική παράσταση που μας καταδυναστεύει και από την οποία πρέπει να απελευθερωθούμε για να μπορέσουμε να ζήσουμε ως ομιλούντα υποκείμενα, για να μπορέσουμε να ανοιχτούμε στον έρωτα. Σε τούτη την ασυνείδητη εικόνα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Η αναπαράσταση, η παραγωγή δηλαδή νοήματος μέσω της γλώσσας, του Λόγου και της εικόνας, κατέχει κεντρική θέση στις πολιτισμικές σπουδές. Στο εισαγωγικό αυτό κείμενο ο Stuart Hall παρουσιάζει κατανοητά και συγκροτημένα τον τρόπο που οι εικόνες, η γλώσσα και ο Λόγος λειτουργούν ως συστήματα αναπαράστασης. Ο Hall αναλύει την αναπαράσταση ως σημασιοδοτική πρακτική σε διαφορετικά κοινωνικά και θεσμικά συγκείμενα, θέτοντας ερωτήματα που αφορούν τη σχέση της αναπαράστασης με το νόημα, τη γνώση και την εξουσία. Συνδυάζοντας εικονογραφημένα παραδεί...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΝΤΙ-ΟΙΔΙΠΟΥΣ
Στον απόηχο του γαλλικού Μάη του '68 οι Ντελέζ και Γκουατταρί δημοσιεύουν τούτο το καταιγιστικό, ανελέητο και μνημειώδες "κατηγορώ" εναντίον της ψυχανάλυσης, εναντίον της κομβικής της έννοιας, που είναι το οιδιπόδειο σύμπλεγμα. Υποστηρίζουν ότι το ψυχαναλυτικό αυτό τέχνασμα παγιδεύει το υποκείμενο μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, κάνει τη σεξουαλικότητα ένα βρώμικο ανομολόγητο μυστικό και αφαιρεί κάθε επαναστατική ισχύ από το ασυνείδητο. Αυτό όμως είναι ένα εργοστάσιο επιθυμίας που οι παραγωγικές του δυνάμεις διασπούν το οικογενειακό τρίγ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
Παρά την πολυσημία και την ασάφεια που χαρακτηρίζει το εννοιολογικό της περιεχόμενο, η κοινότητα ως μια σύγχρονη ουτοπία μιας ρευστής και κατακερματισμένης κοινωνίας εκφράζει την ακατάσβεστη επιθυμία του υποκειμένου να ανήκει κάπου, και το πάθος του σύγχρονου ανθρώπου να λάβει μέρος στο κοινωνικό παιχνίδι των πανταχού παρόντων συλλογικών διαχωρισμών και διακρίσεων. Η κοινότητα υπόσχεται ένα καταφύγιο ασφάλειας και αλληλεγγύης σε έναν κατακερματισμένο κόσμο που δεν παρέχει επαρκείς ελπίδες και προσδοκίες για το μέλλον. Δεν είναι τυχαίο ότι ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ
"Το χρήμα ανήκει σε εκείνες τις δυνάμεις που η ιδιαιτερότητα τους συνίσταται ακριβώς στην έλλειψη ιδιαιτερότητας αλλά που, παρόλα αυτά, μπορούν να χρωματίσουν τη ζωή ποικιλότροπα, καθώς το απλώς και μόνο μορφικό, λειτουργικό και ποσοτικό στοιχείο στο οποίο συνίσταται ο τρόπος ύπαρξής τους έρχεται σε επαφή με ποιοτικά προσδιορισμένα περιεχόμενα και κατευθύνσεις ζωής, προορίζοντας και τα μεν και τις δε στη γένεση ποιοτικά νέων σχηματισμών. Η σημασία του για τον τρόπο ζωής δεν καταργείται αλλά ενισχύεται, δεν αναιρείται αλλά αποδεικνύεται από...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΧΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΕΧΝΗ
Πολλοί δεν θα ενδιαφερθούν γι' αυτό το βιβλίο λόγω της εκκωφαντικής εξειδίκευσης που χαρακτηρίζει την εποχή μας (και όλα αυτά πέρα από το περίπου σαφώς ορισμένο σύμπαν των «Καλών Τεχνών»): οι ειδικοί της φωτογραφίας διαβάζουν μόνο βιβλία για τη φωτογραφία, οι ειδικοί των κόμικς για τα κόμικς... Οι φωτογράφοι έχουν τη δική τους (πολυμελή) κοινότητα με τους δικούς τους θεωρητικούς, επιμελητές, περιοδικά και φεστιβάλ. Το ίδιο και τα κόμικς, η γραφιστική, τα βιντεοπαιχνίδια ή η ροκ μουσική. Σταδιακά συμβαίνει το ίδιο και για τις διάφορες υποκα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΛΑΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ
Η παρούσα 6η έκδοση του βιβλίου είναι πλήρως αναθεωρημένη. Όπως και πριν, το βιβλίο παρουσιάζει μια σαφή και κριτική έρευνα διαφορετικών θεωριών και προσεγγίσεων της λαϊκής κουλτούρας. Το εύρος και η θεωρητική του συνεκτικότητα αποτελούν πρότυπο στη μελέτη της λαϊκής κουλτούρας, και μπορεί να εφαρμοστεί με ευελιξία και αποτελεσματικά σε μεγάλο αριθμό γνωστικών αντικειμένων. Καθώς διατηρεί την ευπρόσιτη προσέγγιση των προηγούμενων εκδόσεων και χρησιμοποιεί παραδείγματα από τα κείμενα και τις πρακτικές της λαϊκής κουλτούρας, η παρούσα έκδοση...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ
Τα δύο φροϋδικά κείμενα της παρούσας συλλογής συγκαταλέγονται στα γραπτά που θεωρούνται ότι αφορούν την ψυχαναλυτική τεχνική. Ωστόσο, τα τεχνικά λεγόμενα γραπτά του Φρόυντ αφορούν κυρίως μια ψυχαναλυτική μέθοδο που επινοήθηκε από τον ίδιο τον Φρόυντ πρωτίστως ως μέθοδος κατανόησης του ανθρώπινου ασυνείδητου ψυχισμού και περιλαμβάνει κάποιες βασικές αρχές σχετικά γενικές και αφηρημένες, αποθαρρύνοντας τη φαντασίωση μιας τεχνικής επί της οποίας έχουμε τον πλήρη έλεγχο. Το πρώτο κείμενο συνιστά μια θεωρητική περισσότερο εξέταση του φαινομένο...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΤΥΧΩΣΗ
Στην Πτύχωση, ο Ζυλ Ντελέζ υποστηρίζει ότι τα έργα του Λάιμπνιτς αποτελούν τη βάση της φιλοσοφίας του Μπαρόκ, καθώς και των θεωριών που αναλύουν τη σύγχρονη τέχνη και επιστήμη. Η έννοια της μονάδας, ένα μοντέλο έκφρασης της σύγχρονης αισθητικής, αντιμετωπίζεται ως πτύχωση του χώρου, της κίνησης και του χρόνου. Επίσης, ο κόσμος ερμηνεύεται σαν ένα "σώμα" από άπειρες πτυχώσεις και επιφάνειες, οι οποίες συστρέφονται και διαπλέκονται διαμέσου του συμπιεσμένου χρόνου και χώρου. Ο Ντελέζ υποστηρίζει ότι ο Λάιμπνιτς, εκτός των άλλων, υπήρξε ο πρό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΤΙΖΕΙΝ, ΚΑΤΟΙΚΕΙΝ, ΣΚΕΠΤΕΣΘΑΙ
Όσο σκληρό και πικρό, όσο ανασταλτικό και απειλητικό κι αν παραμένει το έλλειμμα σε κατοικίες, η καθαυτό ανάγκη εν σχέσει προς το κατοικείν δεν συνίσταται πρωταρχικά στην έλλειψη κατοικιών [...]είναι επίσης παλαιότερη από τους παγκόσμιους πολέμους και τις καταστροφές, παλαιότερη επίσης από την αύξηση του πληθυσμού της γης και την κατάσταση των βιομηχανικών εργατών [...] συνίσταται στο γεγονός ότι οι θνητοί πρέπει να αναζητούν πάντοτε εξαρχής την ουσία του κατοικείν, στο γεγονός ότι πρέπει πρώτα να μάθουν να κατοικούν. Τι θα συνέβαινε άραγε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΤΟΙΚΗΣΗ
Η φιλοσοφία του Martin Heidegger προσέφερε τη θεωρητική βάση για μια ριζική αναθεώρηση της μοντέρνας αρχιτεκτονικής σε μια εποχή που αυτή άρχισε να καταγράφεται στην κοινή συνείδηση ως «ανεδαφική», «ανοίκεια», από τη σύστασή της «ουτοπική», αφού εμφανιζόταν να αγνοεί τον άνθρωπο ως ιστορική οντότητα και να απευθύνεται σ' αυτόν αποκλειστικά ως έμφρονο ον. Ο Heidegger εντόπισε ως βασικό πρόβλημα του σύγχρονου ανθρώπου την έλλειψη «εστίας» και διέκρινε το ζήτημα της «κατοικίας» από την «κατοίκηση», την οποία θεώρησε ως «τρόπο ύπαρξης» του ανθ...
Διαβάστε περισσότερα...

Επικλήσεις και επωδές στην αρχαία ελληνική τραγωδία
Το πρώτο εκτεταμένο και συνθετικό κείμενο του Ρολάν Μπαρτ έχει ως θέμα την αρχαία ελληνική τραγωδία, και συγκεκριμένα τις επικλήσεις και τις επωδές, δηλαδή τους τελετουργικούς και λεκτικούς τρόπους μέσω των οποίων οι άνθρωποι επιχειρούν να επηρεάσουν τη βούληση των θεών και των νεκρών. Το αδημοσίευτο μέχρι σήμερα κείμενο, που έχει γραφεί μέσα στη δίνη του πολέμου και των περιπετειών της υγείας του Μπαρτ, συνδέεται με την προσπάθεια για αναβίωση της σκηνικής παρουσίασης του αρχαίου δράματος εκ μέρους της Θεατρικής Ομάδας της Σορβόννης, η οπ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ό,τι έγινε γνωστό ως η τρίτομη" Ιστορία της σεξουαλικότητας" (Η βούληση για γνώση, Η χρήση των ηδονών, Η επιμέλεια εαυτού) έθετε ένα λιτό και σαφές ερώτημα στοχεύοντας στην καρδιά της υποκειμενικότητας εντός του δυτικού πολιτισμού: «με ποιον τρόπο, κατά τη διάρκεια των αιώνων, ο δυτικός άνθρωπος οδηγήθηκε να αναγνωρίσει τον εαυτό του ως υποκείμενο επιθυμίας»; Ωστόσο, ο πρόωρος θάνατος του Michel Foucault το 1984 θα καλύψει με το γκρίζο χρώμα της σκόνης έναν ολόκλήρο τόμο, ο οποίος θα παραμείνει κλειδωμένος στα αρχεία για τρεις ολόκληρες δε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Η τρίτομη Ιστορία της Σεξουαλικότητας ("Η βούληση για γνώση", "Η χρήση των ηδονών", "Η επιμέλεια εαυτού") προεκτείνει τις έρευνες των βιβλίων "Η αρχαιολογία της γνώσης" και "Επιτήρηση και τιμωρία". Ο πρώτος τόμος επικεντρώνεται στον αστερισμό των φαινομένων που συνήθως περιγράφονται με τους όρους "σεξουαλικότητα" και "σεξ". Δεν επιχειρεί να καταδείξει μια υποτιθέμενη "καταστολή" της σεξουαλικότητας προκειμένου να συμβάλει στην "απελευθέρωσή" της, αλλά να αναλύσει με ποιον τρόπο διαμορφώθηκε μια βούληση για διεξοδική γνώση του σεξ, η οποία ...
Διαβάστε περισσότερα...