ΠΟΡΕΙΑ

Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΨΩΜΙΟΥ ΣΤΗ ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ ΚΕΡΚΥΡΑ: ΤΟ ΣΙΤΑΡΙ, ΟΙ ΧΩΡΟΙ, ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ
Αποτέλεσμα έρευνας στα βενετικά αρχεία αυτή η μελέτη επιχειρεί να καλύψει ολόκληρο το φάσμα των θεμάτων που αφορούν την εξασφάλιση του βασικού είδους διατροφής: του ψωμιού στο νησί της Κέρκυρας κατά την περίοδο της βενετοκρατίας. Έτσι, αναπτύσσονται θέματα όπως η εξεύρεση σιτηρών σε διάφορες αγορές, γειτονικές ή μη της Κέρκυρας, η προσπάθεια για αγορά σιτηρών καλής ποιότητας και συμφέρουσας τιμής, η μεταφορά τους στο νησί, η αποθήκευση, η διαδικασία άλεσης, η διάθεση και η διανομή σιτηρών και αλεύρων στους αρτοποιούς για παρασκευή ψωμιού κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΕΩΣ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Η Ανθολογία χωρίζεται σε δύο μέρη, με βάση τις δύο μεγάλες ιστορικοπολιτικές τομές που ορίζουν την κατάλυση της πρωτογενούς κρατικής εξουσίας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με την Άλωση και τις προσπάθειες για την ανάκτησή της με την Επανάσταση, γεγονότα που επηρέασαν την ειδολογία, την ιδεολογία και την θεματολογία της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Από την μακράν αυτή περίοδο των οκτώ και πλέον αιώνων επιλέγονται τα σημαντικότερα κείμενα με κριτήρια την λογοτεχνικότητα, την αντιπροσωπευτικότητα και την προσωπική ευαισθησία. (Απόσπασμα από τον π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΚΩΜΑ
Σπονδυλωτή ανάδρομη αφήγηση σε τριάντα τρεις ενότητες. Μνημονικές αναπαραστάσεις εναγώνιας ενδοσκόπησης και αυτο-εξιστόρησης, μέσα από τις οποίες αποκαλύπτονται τα μυστικά και τα τραγικά γεγονότα που οδήγησαν τον πρωταγωνιστή σε μια αλλοτριωμένη ύπαρξη. Ο Λέναρντ Μάισνερ, ο ίδιος πλέον αντιμέτωπος με τον θάνατο και τη θνητότητα, καλείται ν' αναλάβει τις ευθύνες του. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΡΑΜΠΑ ΚΑΙ ΠΑΛΚΟΣΕΝΙΚΟ

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Ο σκοπός αυτού του βιβλίου είναι ν' αφηγηθεί την ιστορία των έμβιων όντων εύληπτα κι όσο γίνεται πιο λεπτομερειακά, με τρόπο κατανοητό για τον μέσο αναγνώστη και χρήσιμο για τον σπουδαστή. Αν και δεν προϋπόθεσα καμία εξοικείωση του αναγνώστη με τη βιολογία ή τη γεωλογία, προσπάθησα να μην του μιλήσω με συγκαταβατική απλότητα, ούτε ν' αποφύγω πιο δύσκολες κι αμφιλεγόμενες πλευρές του θέματος (όπως, για παράδειγμα, την προέλευση της ζωής). Η ζωή υφίσταται σ' αυτόν τον μικροσκοπικό πλανήτη εδώ και περισσότερα από 2.500.000 χρόνια και δεν υπάρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ
Ο νεαρός, φιλόδοξος ερευνητής Γκέιλ Έλιοτ αφοσιώνεται στη μελέτη ενός λησμονημένου φιλοσόφου του δέκατου όγδοου αιώνα, ωστόσο σταδιακά αποσπάται από τον "εαυτό" του και ασυνείδητα αφομοιώνεται από το κεντρικό πρόσωπο της αφήγησης. Ο φιλόσοφος (Φλόυερ Σίντενχαμ), σε μια τελευταία, μοιραία συνάντηση με τον Έλιοτ, αποκηρύσσει το έργο του, και σε έναν χρόνο ασύμβατο, μεταξύ ονειρικής απόδρασης και μιας σχεδόν μυστικής σύλληψης της πραγματικότητας, σε ένα συγκλονιστικό ταξίδι στο παρελθόν, αναλαμβάνει ο ίδιος να ολοκληρώσει το βιβλίο παραμερίζ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΩΝ ΠΟΜΑΚΩΝ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μικρό μέρος μιας μεγάλης προσπάθειας, σχετικά με την αποτύπωση και μελέτη της καθημερινής ζωής των Πομάκων, που κατοικούν σήμερα στην ελληνική Θράκη. Σε μια πρώτη φάση μελετήθηκε το υλικό που είχε αποδελτιωθεί παλαιότερα, κυρίως κατά τη δεκαετία του '60, και συμπεριλαμβανόταν σε ανέκδοτες συλλογές Πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων, εκτός από τη σχετική συλλογή του Πέτρου Θεοχαρίδη, την πληρέστερη και εκτενέστερη όλων, η οποία πρόσφατα εκδόθηκε εμπλουτισμένη, σε μορφή βιβλίου. Παράλληλα, με βάση αυτό το υλικό, πρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ
Ποια ήταν η θέση της γυναίκας στην προϊστορική εποχή; Το βιβλίο αυτό, γραμμένο από έναν γλωσσολόγο, μια προϊστοριοδίφη - σπηλαιολόγο, μια ανθρωπολόγο κι έναν ψυχίατρο, παρουσιάζει με τρόπο απλό, αλλά επιστημονικά έγκυρο, αποδείξεις από διάφορους επιστημονικούς κλάδους (την εθνολογία, την μυθολογία, την σπηλαιολογία, την παλαιογλωσσολογία, την παλαιανθρωπολογία, την ψυχολογία), που συγκλίνουν όλες προς το ίδιο συμπέρασμα: στο συντριπτικά μεγαλύτερο διάστημα της ιστορίας του ο άνθρωπος ζούσε σε γυναικοκρατούμενες κοινωνίες, που η διάρκειά το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΥΛΡΙΧ ΦΟΝ ΒΙΛΑΜΟΒΙΤΣ-ΜΕΛΛΕΝΤΟΡΦ
Οι περιηγητικές αφηγήσεις του Βιλαμόβιτς για τα ταξίδια του στην Ελλάδα κατά το διάστημα των ετών 1873 έως 1905 αποτυπώνουν την πολύπλευρη αγάπη του για τον ελληνικό πολιτισμό και τη διαχρονικότητά του. Στις περιηγήσεις του ο ιστορικός της αρχαιότητας και κλασικός φιλόλογος δημιουργεί συγχρόνως μια εικόνα για τις ποικίλες εκφάνσεις του νεότερου ελληνισμού, την οποία διαμορφώνουν τόσο η εξέλιξη της προσωπικότητάς του όσο και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα. Η αντίληψή του για την Ελλάδα μεταβάλλεται στο βαθμό που αναπτύσσει σφαιρική επαφή με...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Με τον όρο παιδική λογοτεχνία εννοούμε τα αισθητικά αξιόλογα και δικαιωμένα λογοτεχνικά κείμενα ενηλίκων προσώπων που απευθύνονται στο παιδί και μπορούν να του μεταδώσουν την αισθητική τους συγκίνηση, αλλά και μια μόρφωση και γενικότερη παιδεία. Η παιδική λογοτεχνία έχει από τη φύση της και παιδαγωγικό χαρακτήρα, ενώ, όπως συμβαίνει και με τη λογοτεχνία για ενήλικες, τα κριτήρια για την αξία της είναι και αισθητικά. Η αγωγή αξιοποιεί την έμμεση δύναμη υποβολής της λογοτεχνίας, για να επηρεάσει με τη μίμηση των προτύπων το αδιαμόρφωτο παιδί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΡΩΣ ΓΙΑΤΡΟΣ
Ο Κλίτανδρος θέλει να παντρευτή την Λουκίντα. Μα ο Σγαναρέλλος δεν θέλει να δώση προίκα. Πολλές πτυχές του νεωτέρου θεάτρου βρίσκονται συμπιεσμένες σε αυτήν την μικρή κωμωδία του Γάλλου συγγραφέα, για τον οποίο έχει γραφή πως "συνέλαβε την θεατρική λογοτεχνία από τον θεατρικό ρυθμό". (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) "Όταν αφήνουμε την φύση να κάνει την δουλειά της, βγαίνει μόνη της σιγά σιγά από την δίνη στην οποία είχε τυλιχτή". (Μολιέρος, Ο κατά φαντασίαν ασθενής) (σκηνή Τρίτη, πράξη Τρίτη)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΡΩΣΣΑΓΓΛΟΓΑΛΛΟΣ
[...] Ο "Ρωσσοαγγλογάλλος", μαζί με τον "Ανώνυμο" του 1789, την "Ελληνική Νομαρχία" (1806) και το φυλλάδιο "Κρίτωνος Στοχασμοί" (1819), έργα, όλα, ανώνυμα, ανήκει στην ομάδα των κειμένων που εκφράζουν τις πλέον ριζοσπαστικές τάσεις του νεοελληνικού Διαφωτισμού. Ας έχει, όμως, υπόψη του ότι, για τον συγγραφέα του κειμένου, οι ζητήσεις μου δεν εστάθηκαν πολλές και, πάντως, δεν απέδωσαν. Άλλωστε, όπως σημειώνεται περαιτέρω, για όλα αυτά τα μικρά κείμενα ανωνύμων, τα οποία συχνά έχουν πρωτεύουσα σημασία στην ιστορικοφιλολογική έρευνα, το πιο σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ
Λοξές ματιές στην ανθρώπινη ζωή, πικρή ειρωνεία, παρωδία της πραγματικότητας, κωμικοτραγικοί ήρωες. Μικρές, ασύμβατες ιστορίες όπου τα γεγονότα επιβεβαιώνουν τις πιο βαθιές μας ψευδαισθήσεις... Το καθετί μεταστρέφεται στο αντίθετό του, το ζωντανό είναι νεκρό, το προσωπικό μετατρέπεται σε απρόσωπο, το φανταστικό και το πραγματικό συνέχονται από έναν ακατάλυτο δεσμό μια επίθεση στον κόσμο της επιφάνειας. Κάθε κατανόηση είναι ανεπαρκής για να εξηγήσει τους κραδασμούς της ψυχής διαυγείς εφιάλτες διεισδύουν στο μυστήριο της συνείδησης. Εικόνε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΠΡΙΓΚΙΤΑ
Οι ουγγαρέζικες στέπες, τα έρημα βοσκοτόπια, τα κόκκινα λιβάδια με τα καλαμπόκια, το μαύρο δάσος είναι τα τοπία του εσωτερικού κόσμου της Μπριγκίτας και του Στέφαν Μουράι που τα διασχίζουν. Η υφή του εδάφους, η βλάστηση, το σφύριγμα του ανέμου, η υγρασία της νύχτας, ο φωτισμός, δηλώνουν πάντα το χρόνο κάθε πράγμα ανήκει στον δικό του χρόνο, όπως στο ρυθμό των παραγράφων της Βίβλου, που σημαίνει ότι κάθε πράγμα, για εκείνον που διαβάζει ή ακούει, πρέπει να έχει τον δικό του χρόνο, να αποτελεί ένα νόμο. Η "Μπριγκίτα" είναι ένα παραμύθι και ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΥΦΛΩΣΟΝ ΚΥΡΙΕ ΤΟΝ ΛΑΟΝ ΣΟΥ
"Κατά το 1820 έτος, πατριαρχεύοντος μεν του Γρηγορίου, διεμηνεύοντος δε του Ιωάννου Καλλιμάχη, ηγεμονεύοντος δε του μεν Μιχαήλ Σούτζου εν Μολδαυΐα, του δε Αλεξάνδρου Σούτζου εν Βλαχία, ο Σιναΐτης Ιλαρίων έδωκε γνώμην να τιμωρηθώσι με θάνατον πέντε έξ σπουδασταί και ηπείλησε να φέρη τον Κοραήν σιδηροδέσμιον". Το σατιρικό αυτό κείμενο του 1820, απόσπασμα από ανέκδοτη επιστολή του Νικολάου Σάββα Πίκκολου, η οποία παρουσιάζεται στις επόμενες σελίδες, αποδίδει καλά, με τον τρόπο του, τις εκρηκτικές εντάσεις και τις ρήξεις που γνώρισε η ελληνική...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΤΕΡΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ 1393-1821
Η ιστορία της Ευρυτανίας δεν γράφτηκε μόνο με το γιαταγάνι και το καριοφίλι του αρματολού. Γράφτηκε επίσης και με του πνεύματος τα εργαλεία: του λογίου το καλάμι, του δασκάλου την πινακίδα, του ζωγράφου το πινέλο, του ξυλογλύπτη το λεπίδι, του κεντητή τη βελόνα, του λιθογλύφου το σμιλάρι. Οι διάφορες μορφές της τέχνης, η ζωγραφική, η ξυλογραφία, η λιθογραφία, η ασημουργία και χρυσοχοΐα, η κεντητική, όλες αυτές οι τέχνες, μαζί με την παιδεία, συγκροτούσαν το πρόσωπο του πολιτισμού στη νεότερη Ευρυτανία. Το πρόσωπο της ιστορίας του τόπου προ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Το βιβλίο αυτό αναζητά τη λογοτεχνική καταγραφή της εμπειρίας της προσφυγιάς και τα γνωρίσματα του αφηγηματικού προσώπου του Μικρασιάτη πρόσφυγα στο έργο δημιουργών του μεσοπολέμου, εποχή κατά τη οποία διαδραματίζεται η ένταξη των προσφύγων, διαπλεκόμενη με μία πολύπτυχη κρίση της ελληνικής κοινωνίας, απέναντι στην οποία η λογοτεχνία τοποθετείται και παρεμβαίνει. Μέσα από τις εικόνες του πρόσφυγα επιχειρείται να διερευνηθεί - η διαχείριση από την πεζογραφία του προβλήματος επαναπροσδιορισμού του «εθνικού» και της εθνικής ταυτότητας, της επ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΚΑΠΕΤΑΝΙΟΙ ΤΗΣ ΑΜΜΟΥ
. . . Μια φωνή που καλεί τον Πέντρο Μπάλα. Όπως η φωνή του Θεού καλούσε το Ζαχαρένιο, η φωνή του μίσους τον Κουτσό, όπως η φωνή των σερτανέζων καλούσε τον Απαλοχέρη στη συμμορία του Λαμπιάο. Μια φωνή παντοδύναμη, πιο δυνατή από κάθε άλλη, μια φωνή που διασχίζει την πόλη και ανεβαίνει από όλα τα σημεία, μια φωνή που φέρνει μαζί της τη γιορτή, που σταματάει τον χειμώνα και φέρνει την άνοιξη. Φωνή, που καλεί τον Πέντρο Μπάλα και τον παρασέρνει στη μάχη. Φωνή, που βγαίνει από όλους τους πεινασμένους της πόλης, από όλους τους δυστυχισμένους της...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ Η ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ
[...] Για να κατανοηθούν και να εκτιμηθούν στις πραγματικές τους διαστάσεις τα προβλήματα της πολιτικής πράξης και της πολιτικής ηθικής στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, η ανάλυση οφείλει να αναχθεί στις απαρχές της νεωτερικότητας και στις στρεβλώσεις της διαδρομής των νεωτερικών ιδεών κατά τον δέκατο ένατο και τον πρώιμο εικοστό αιώνα. Η μελέτη αυτή αποβλέπει ακριβώς να εικονογραφήσει τους τρόπους της εισαγωγής της νεωτερικότητας στην πολιτική σκέψη των λαών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο συγγραφέας διακατέχεται από ένα παράδοξο συναίσθημα γράφο...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΛΕΥΚΑΣ ΥΠΟ ΤΟΥΣ ΦΡΑΓΚΟΥΣ, ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΝΕΤΟΥΣ (1204-1797)
Γεννήθηκε στην πόλη της Λευκάδας στις 28 Σεπτεμβρίου 1855. Πατέρας του ήταν ο νομικός Ανδρέας Σπυρίδωνος Βλαντής (1813-1885) και μητέρα του η Αικατερίνη (Νίνα) Φίλιππου Καλκάνη. Η βάφτισή του, με ανάδοχο τον Γεώργιο Φίλιππου Καλκάνη, έγινε στον Άγιο Ιωάννη Θεολόγο της πόλης, στις 20 Νοεμβρίου 1855, με τα ονόματα Αλέξανδρος-Σπυρίδων. Παππούς του ιστορικού ήταν ο Σπυρίδων-Μάρκος Βλαντής, γιος του καπετάν Ανδρέα, του οποίου ο πατέρας ήταν ο Μάρκος από τη Ζάκυνθο, καπετάνιος βενετικού πλοίου brigantino. Το όνομα της μητέρας του ήταν Μαρία. Γεν...
Διαβάστε περισσότερα...