ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗ

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΠΛΩΤΙΝΟΥ
Το έργο του Εμίλ Μπρεγιέ (Emile Brehier, 1876-1952) αφιερωμένο στον Νεοπλατωνικό φιλόσοφο Πλωτίνο είναι ένα κλασικό κείμενο. Αποτελείται από τα μαθήματα που ο συγγραφέας παρέδωσε στη Σορβόννη το χειμώνα του 1921-1922 και τα οποία συνόδευσαν τη μετάφρασή του των Εννεάδων (1924-1938). Ο Μπρεγιέ εστίασε στο νοητό κόσμο -στο Εν, το Νου και την Ψυχή-, ο οποίος στη διδασκαλία του Πλωτίνου, διατηρεί έναν χαρακτήρα αισθαντικότητας, αφού δεν προϋποθέτει τη διαμεσολάβηση λογικά συνδεδεμένων ιδεών. Ο αρχαίος σοφός υποστήριξε πως ό,τι είναι η έκφραση ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ (1828-1831)
Στο βιβλίο αυτό εξετάζω τη σύντομη αλλά σπουδαία και δραματική περίοδο του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας Ιωάννη Καποδίστρια, κατά τη διάρκεια της οποίας, με τη μάχη της Πέτρας, περατώνεται ουσιαστικά η Μεγάλη Ελληνική επανάσταση του 1821 και μπαίνουν τα θεμέλια της οργάνωσης του νεοελληνικού κράτους. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Θεσσαλικά μελετήματα (δέκατος τρίτος τόμος - σκληρόδετη έκδοση)
Η προέλευση του ονόματος της κάθε πόλης, χωριού, μικρού οικισμού, πέρα από το ενδιαφέρον των γλωσσολόγων, ενδιέφερε, και ενδιαφέρει πάντα, τους τοπικούς παράγοντες, τους σχετικά εγγράμματους, αλλά και τον κάθε φιλομαθή. Παλαιότερα, όταν το 1830-1836 ο Γερμανός καθηγητής Ιάκωβος Φίλιππος Φαλμεράγιερ (Fallmerayer) είχε διατυπώσει την άποψη ότι είχε επέλθει δήθεν ο πλήρης εκσλαβισμός των Ελλήνων, στην Ελλάδα προκλήθηκαν πολλές συζητήσεις και ξεσηκώθηκε θύελλα διαμαρτυριών και στην Ευρώπη. Έλληνες και ξένοι ερευνητές, με άρθρα και μελέτες τους...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΛΒΑΝΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΜΑΤΑ
Η Αλβανική μετανάστευση προς την Ελλάδα διανύει πλέον την τρίτη δεκαετία. Μια ολόκληρη γενιά Αλβανών μεταναστών γεννήθηκε ή/και μεγάλωσε στην Ελλάδα. Με αυτή τη δεύτερη γενιά, ανάμεσα σε άλλα ζητήματα της Αλβανικής μετανάστευσης, ασχολείται το βιβλίο αυτό ξεδιπλώνοντας όψεις της μεταναστευτικής εμπειρίας μέσα από εθνογραφική έρευνα επί σειρά ετών. Τα εθνογραφικά/εμπειρικά δεδομένα αντλούνται από αφηγήσεις Αλβανών μεταναστών πρώτης και δεύτερης γενιάς, συνεντεύξεις, συλλογή ποιοτικών αλλά και ποσοτικών δεδομένων, πολυετή εθνογραφική έρευνα ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η «ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ» ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ Η «ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ» ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ
Το παρόν βιβλίο στοχεύει -κατά βάση- σε ένα συγκεκριμένο και "ειδικό" κοινό: Τους/τις μάχιμους/ες εκπαιδευτικούς, όσους/ες δηλαδή υπηρετούν στα σχολεία, αλλά και σ' αυτούς και αυτές που σπουδάζουν ή περιμένουν να τους δοθεί η ευκαιρία να διδάξουν. Από αυτούς και αυτές άλλωστε, δόθηκε το έναυσμα για την συστηματική και σχολαστική ασχολία με το συγκεκριμένο ζήτημα. Η αγωνία, οι φόβοι, τα ερωτήματα, οι απορίες, οι τοποθετήσεις και οι παρεμβάσεις των υπηρετούντων και των μελλοντικών εκπαιδευτικών κατά τη διάρκεια πανεπιστημιακών μαθημάτων, επι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ 1821
Η πρόταση παλαιών μαθητών μου να κυκλοφορήσουν σε φωτοτυπική έκδοση "Τα ελληνικά στρατεύματα του 1821" με χαροποιεί ιδιαίτερα, γιατί σκέφτομαι ότι η επανέκδοση του βιβλίου αυτού, που είχε εξαντληθή από πολλά χρόνια, θα εφοδιάση και τους μελετητές της ιστορίας και το ευρύτερο κοινό, κυρίως τους εκπαιδευτικούς, με μια εργασία η οποία θα τους βοηθήση να κατανοήσουν καλύτερα τη μεγάλη εκείνη εποχή. Είναι επίσης ευτυχής η στιγμή, που η έκδοση πραγματοποιείται τώρα που γιορτάζουμε τα 150 χρόνια από την έκρηξη της Επαναστάσεως του 1821. Με την ερ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΘΑΙΝΩ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το παρόν βιβλίο είναι το πρώτο μέρος της ύλης εκμάθησης της Βουλγαρικής γλώσσας από τους Έλληνες (θα ακολουθήσουν άλλα τρία βιβλία). Εντάσσεται στον κύκλο των εγχειριδίων που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις της διδασκαλίας των βαλκανικών γλωσσών και καλύπτει το υπάρχον κενό της ελληνικής βιβλιογραφίας (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στον πρώτο τόμο του βιβλίου αυτού, ανατρέχοντας στους τελευταίους αιώνες του Βυζαντίου, προσπάθησα να βρω τις ρίζες, τις αρχές του Νέου Ελληνισμού και να παρακολουθήσω την εξελικτική πορεία προς τη διαμόρφωσή του, ιδίως κατά τον 14ο και 15ο αιώνα, ως την πτώση της Κωνσταντινούπολης (1453) και της Τραπεζούντας (1461). Τώρα στον τόμο αυτόν, καθώς και στον τρίτο, εξετάζω την περίοδο που εκτείνεται από τα αξιοσημείωτα εκείνα χρονικά σημεία ως την υποταγή της Κρήτης στους Τούρκους (1453 - 1669), μια ενότητα τόσο από πολιτική, όσο και από πολιτι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΥΠΑΙΘΡΙΑ ΓΛΥΠΤΑ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (1896-2018)
Άραγε ποιος ο ρόλος της υπαίθριας γλυπτικής στις πόλεις και ποιος ο ρόλος των νέων τεχνολογιών για τη διαχείριση, ανάδειξη και διάχυση της Δημόσιας Ιστορίας και της Μνήμης; Πως συνδέεται το φαινόμενο του βανδαλισμού με τα μνημεία και τα υπαίθρια γλυπτά; Το βιβλίο έχει ως σκοπό να παρουσιάσει την υπαίθρια δημόσια γλυπτική στην πόλη της Θεσσαλονίκης (1896-2018) ως αισθητική, αστική και ιστορική «μαρτυρία», αλλά και ως ιστορικό και δημόσιο λόγο με στόχο την εκπαιδευτική αξιοποίησή της. Καταγράφονται τα υπαίθρια γλυπτά, τα εκπαιδευτικά προγράμ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΛΟΓΙΟΣ ΦΑΝΑΡΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΡΑΤΖΑΣ ΚΑΙ Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΩΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΚΩΔΙΚΩΝ ΤΟΥ (1705 ci.-1787) [ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ]
Προσπαθώντας να ξετυλίξω το κουβάρι της διασποράς ελληνικών χειρόγραφων κωδίκων των μεταβυζαντινών αρχόντων της Βασιλεύουσας του δεύτερου μισού του 16ου αιώνος, που εντοπίζονται σήμερα σε διάφορες ανά τον κόσμο Βιβλιοθήκες, εύλογα πέρασα κάποτε, κάπου εκεί στα μέσα της δεκαετίας του 1980, και σε χφφ. που ανήκαν άλλοτε σε μεταβυζαντινούς άρχοντες, δεν ταξίδευσαν όμως προς την Δύση, αλλά παρέμειναν στην Βασιλεύουσα και, από γενιά σε γενιά, έφθασαν σε αυτόν τον 18ο πλέον αιώνα να στολίζουν τις συλλογές Φαναριωτών αρχόντων, και κυρίως την Βιβλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ-ΡΩΣΣΙΚΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Οι σχέσεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με τους Ρώσσους αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια της μεσαιωνικής ελληνικής ιστορίας και εκτείνονται σε μια σημαντική περίοδο εξήμισι περίπου αιώνων, με κεντρικό-κομβικό σημείο τους τον εκχριστιανισμό του ρωσσικού έθνους στα τέλη του 10ου μ.Χ. αιώνα -ένα γεγονός που δικαίως κατατάσσεται στα σημαντικότερα της παγκόσμιας ιστορίας. Η παρούσα μονογραφία, που συμπληρώνεται με αναλυτικό χρονολόγιο για την περίοδο από το πρώτο μισό του 9ου έως τα τέλη του 15ου/ αρχές του 16ου αιώνα, καταγράφει την...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΚΦΡΑΣΙΣ
Η απόφαση να τιμηθεί ο Ομότιμος καθηγητής Βασίλης Κατσαρός για την επί δεκαετίες διδακτική και ερευνητική προσφορά του στις Βυζαντινές Σπουδές δεν αποτελεί ασφαλώς πρωτότυπη σύλληψη. Είθισται στην ακαδημαϊκή παράδοση οι αφιερωματικοί τόμοι να προσφέρονται, ως ένδειξη τιμής, κυρίως από ομοτέχνους και φίλους, σε πρόσωπα επιστημόνων που με το ήθος και το έργο τους κόσμησαν το διδασκαλικό τους αξίωμα, την ακαδημαϊκή τους παρουσία και τη γενικότερη προσφορά τους στην επιστήμη. Το Αφιέρωμα αυτό αποτυπώνει απλώς ένα χρέος των «μαθητών» προς τον σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
- Τι είναι η γλώσσα; - Ποια είναι η σχέση της με τον νου; - Πως αναφέρεται στον κόσμο; - Πως τα γλωσσικά μορφώματα (λέξεις και προτάσεις) έχουν νόημα και σε τι συνίσταται το νόημά τους; Η γλώσσα είναι τα δίοπτρα μέσα από τα οποία βλέπουμε τον κόσμο και η γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσά μας. - Αλλά πως είναι δυνατή η κατανόηση του άλλου ή η ερμηνεία της επικοινωνιακής του πρόθεσης; - Υπάρχουν κριτήρια συνωνυμίας ή κριτήρια για τη μετάφραση; - Και ποια είναι η σχέση αλήθειας και ερμηνείας; Η παρούσα μελέτη αποτελεί εισαγωγή στη φιλοσοφία ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΠΙΝΑΛΟΓΚΑ
"Ανάμεσα στα πτώματα που σαπίζουν ζωντανά και άταφα. Με τους μελλοθανάτους που αργοπεθαίνουν. Στο νησί της φρίκης και της αγωνίας. Στον όγδοο κύκλο της κολάσεως. Στην πόλη των λεπρών". Έτσι αναγγέλθηκε στους αναγνώστες του περιοδικού "Εβδομάς", στις 14 Οκτωβρίου 1932, η δημοσιογραφική έρευνα του συγγραφέα και δημοσιογράφου Πέτρου Πικρού για το νησί - λεπροκομείο της Σπιναλόγκας. Ακολούθησε μια σειρά από δεκαέξι συγκλονιστικά κείμενα, που συνδύαζαν τη λογοτεχνική γραφή με τη μαρτυρία για ένα ανθρώπινο δράμα που διαρκούσε επί δεκαετίες. Εβδο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Η Τραπεζούντα αναδείχτηκε στη συνείδηση όλων των Ποντίων, ως η δική τους ελληνική πολιτεία, λόγω της έξαρσης των παραδοσιακών πολιτιστικών της γνωρισμάτων. Λειτουργούσε μέσα τους ως ΜΕΓΑΛΟΦΩΤΗ - ΜΕΓΑΛΟΜΟΥΣΗ - ΜΕΓΑΛΟΠΝΟΗ, κατά τον Θεοφύλακτο. Ακόμη και στην προ του Χάττι Χουμαγιούν περίοδο (1856), με εξαίρεση τις πρώτες δεκαετίες μετά την τουρκική κατάκτηση (1461), αλλά και στη μαύρη περίοδο του 17ου αιώνα, ο ελληνισμός της Τραπεζούντας έβρισκε τρόπους να προβάλλει την παρουσία του είτε ως πνεύμα και ευρύτερο κλίμα, μέσω των μνημείων του, έ...
Διαβάστε περισσότερα...

Το χρονικόν του Νέστορος
Το φθινόπωρο του 2014 συμπληρώθηκαν 900 χρόνια από τον θάνατο του Νέστορος (1056-1114), πρώτου Ρώσου χρονογράφου, ιστορικού και εγκυκλοπαιδιστή, του "Ρώσου Ηρόδοτου" και "Πατέρα της ιστορίας της Ρωσίας", στην πέννα του οποίου ανήκει η περίφημη "Ιστορία των Περασμένων Χρόνων" ή αλλιώς "Νεστοριανό Χρονικό". Από τον Νέστορα μαθαίνουμε, πώς η Ρωσία προετοιμαζόταν για τη μεγάλη στιγμή της Βάπτισης, αλλά και για τις κρισιμότατες στιγμές στην ιστορία της δημιουργίας του έθνους των Ρώσων. Η μεγαλύτερη όμως αξία του έργου του Νέστορος βρίσκεται στη...
Διαβάστε περισσότερα...

"ΕΙΣ ΤΑ ΑΔΥΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΕΡΕΒΗ ΤΩΝ ΦΥΛΑΚΩΝ ΜΑΣ"
"...λιγωμένη ανατριχίλα απ' τα φυλλώματα και τ' αργό μουρμουρητό της θάλασσας σκεπάζουν τα κρυφαναστενάγματα, τα λόγια της αγάπης... Απαράλλαχτα όπως σκεπάζουν κι ένα άλλο αναστέναγμα, βαρύ και θλιμμένο, που βγαίνει μέσ' απ' τα σιδερόφραχτα παράθυρα. Βραχνός λυγμός, μακρόσυρτο κλαψιάρικο τραγούδι: "...Μαννάκι μου, μαννάκι μου, / πονεί το κεφαλάκι μου...". Είμεθα εις τας φυλακάς Πρεβέζης..." Δημοσιογραφική και λογοτεχνική περιήγηση "Εις τα άδυτα και τα ερέβη των φυλακών μας", γραμμένη από τον πρωτοπόρο διανοούμενο της Αριστεράς του μεσοπολ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ
Ο τίτλος του παρόντος βιβλίου "Πορεία και σταθμοί του Ελληνικού Θεάτρου Σκιών" είναι κυριολεκτικός. Η "πορεία" του μελετά την ιστορική, αισθητική και φιλοσοφική του διάσταση· οι "σταθμοί" τις δομικές του αλλαγές, που εν μέρει υπαγορεύονται από την λαϊκή αίσθηση στο διάβα των αιώνων. Τα γενικότερα συμπεράσματα που απορρέουν από τη μελέτη αυτή είναι η μοναδικότητα και μακροβιότητα που χαρακτηρίζουν το ελληνικό θέατρο σκιών. Κι αυτό, γιατί δεν υπεισήλθαν δομικά ξένα στοιχεία στο καλλιτεχνικό του οικοδόμημα. Η δισδιάστατη απεικόνιση κρατάει τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ - ΤΟ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΣΠΑΡΤΙΑΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΚΑΙ Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΝΑΛΑΜΠΗ ΤΗΣ ΣΠΑΡΤΗΣ (243 - 146 π.Χ.)
Στα μέσα του 3ου π.Χ. αιώνα η Σπάρτη ήταν σκιά του παλιού εαυτού της. Αποδυναμωμένη πολιτικά και στρατιωτικά και με τεράστια κοινωνικά προβλήματα στο εσωτερικό της, φαινόταν να έχει τεθεί μαζί με τις περισσότερες πόλεις-κράτη στο περιθώριο των πολιτικών εξελίξεων της εποχής της. Μιας εποχής όπου κυριαρχούσαν οι μεγάλοι κρατικοί σχηματισμοί και οι ελληνιστικές αυτοκρατορίες. Όμως αντίθετα με τις άλλες πόλεις-κράτη, οι οποίες συμβιβάστηκαν με τα νέα πολιτικά δεδομένα της εποχής τους, η Σπάρτη αντιτάχθηκε με πείσμα, επιδιώκοντας μάλιστα να αν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι την ιστορία του νέου ελληνισμού δεν την γνωρίζουμε ακόμη καλά, ιδίως τις αρχές της και την περίοδο της τουρκοκρατίας, μολονότι οι ερευνητές πληθύνονται τα τελευταία χρόνια, καθώς και οι συστηματικές εργασίες. Κι αυτό γιατί το υλικό είναι τεράστιο και ποικίλο. Χρειάζεται μεγάλη υπομονή, κόπος και χρόνος πολύς, για να μελετηθούν οι δημοσιευμένες ως τώρα ελληνικές πηγές, βυζαντινές ή μεταβυζαντινές, καθώς και οι πλούσιες ξενόγλωσσες, και ν' αξιοποιηθούν οι ειδήσεις που εξακολουθούν ακόμη να λανθάνουν μέσα τους....
Διαβάστε περισσότερα...