ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ

Η ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ
Στην ιδιαίτερα εκτεταμένη ιστοριογραφία για την Επανάσταση του 1821 εμφανίζεται μια αντίφαση. Η καθολική αποδοχή της καθοριστικής συνεισφοράς της Φιλικής Εταιρίας στην προετοιμασία και την έναρξη του επαναστατικού αγώνα συνοδεύεται από την απουσία μιας ολοκληρωμένης και επιστημονικά τεκμηριωμένης εξιστόρησης της διαδρομής της. Οι έρευνες του Σοβιετικού ιστορικού Γκρ. Λ. Αρς στα Ρωσικά Κρατικά Αρχεία συνεισφέρουν σημαντικά τεκμήρια που ταλάνισαν την ελληνική ιστοριογραφία και ειδικότερα σε όσα αφορούν την ταξική φύση της Φιλικής Εταιρίας κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΣΚΛΑΒΟΙ ΣΤΑ ΔΕΣΜΑ ΤΟΥΣ
". . . Ο Κ. Θεοτόκης συνθέτει στο έργο αυτό έναν επιβλητικό πίνακα της κοινωνίας. . . "Οι σκλάβοι στα δεσμά τους" αποτελούν αναμφισβήτητα μία από τις πιο μεγάλες λογοτεχνικές δημιουργίες του Κ. Θεοτόκη. Είναι ορόσημο και αφετηρία για το ρεαλιστικό σοσιαλιστικό μυθιστόρημα. Με το έργο αυτό, όπως και με όλα τα άλλα πνευματικά του δημιουργήματα, ο Κ. Θεοτόκης έχει κατακτήσει επάξια μια από τις κορυφαίες θέσεις στα ελληνικά γράμματα. Και είναι πολύ σωστό αυτό που είπε για τον Θεοτόκη ένας ξένος ιστορικός της λογοτεχνίας μας, ο Έσσελιγκ: πώς αν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΓΓΟΥΛΕΣ: ΠΟΙΗΜΑΤΑ
ΠΟΡΕΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΝΥΧΤΑ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ Πριν απ' τον πόλεμο Γαλήνη Νύχτα Στη Μάνα μου Το κρίμα του Ασκητή Θα 'ρτω Δεν κλαίω Μενεξέδες Είσαι φτωχή Ανησυχίες Κουρσάροι Με καρτερούν Το Νησί Αγάπη Μη ρωτάς Όχι εδώ Στον πόλεμο Φασίστες Κουκλάκια Τίποτα Ένα δάκρυ Χριστοί Πού; Θυσίες Νανούρισμα (1) Μαργαρίτες Ποιοι; Το στίγμα Έτσι χωρίσαμε Στοιχειωμένη νύχτα Μπάυρον Το περασμένο καλοκαίρι Σταυροί Μαάντι Ο Τζιώρτζιο Ένας Πύργος Ναμάζι Για ποια; Σε νιώθω Νύχτα Απαρηγόρητη Σιωπή Ασθενείς Στην Ιστορία Ερημιά Αν Νανούρισμα (2) Ταμπλώ Ο δρόμος μας Ραμπάμπα Όα...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΦΟΝΙΣΣΑ
«Η "δυστυχής" και "δύστηνος" Φραγκογιαννού δεν είναι τώρα, απλά, μια παραλοϊσμένη φόνισσα. Με την εκπληκτική αντοχή της και το μαχητικό της πείσμα απέναντι στους πραγματικούς ένοχους, τα κρατικά όργανα που ενσαρκώνουν στα μάτια της τη βαρβαρότητα του κόσμου όπως τον γνώρισε, ακλόνητα βέβαιη πως οι πράξεις της ήταν για το καλό των παιδιών και των γονιών, μετατρέπεται σ' ένα φοβερό σύμβολο εξέγερσης. Είναι σαν να μας λέει ο συγγραφέας: χρειάζεται, λοιπόν, μια Φραγκογιαννού για να μας ανοίξει τα μάτια στο κατά συρροή και κατ' εξακολούθηση κοι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ 12 ΚΑΡΕΚΛΕΣ
Σε αυτό το μυθιστόρημα "οι συγγραφείς... παίρνουν θέση ξεκάθαρη και αναμφισβήτητη. Δεν κάνουν σε κάθε σελίδα διακηρύξεις για την αγάπη τους προς το σοβιετικό σύστημα και το σοβιετικό τρόπο ζωής, αλλά η αίσθηση αυτής της αγάπης διαποτίζει κάθε σελίδα του βιβλίου τους. Ως καλοί νοικοκυραίοι ειρωνεύονται καθετί το αστείο, τις αδυναμίες, τα ανάρμοστα, τις ατέλειες της ανάπτυξής μας, αλλά και με όλη τους τη σατιρική οργή κεραυνώνουν τις κρεατοελιές της παλιάς κοινωνίας και εδώ, κατά κανόνα, δεν αφήνουν τόπο για συμβιβασμούς, εδώ είναι ανελέητοι...
Διαβάστε περισσότερα...

Αντιγόνη στη Χάγη
Η για πρώτη φορά απόδοση και δημοσίευση στα ελληνικά ενός δικαστικού κειμένου, με βαθιά, όμως, πολιτική απόχρωση, αυτού της κατάθεσης της Διάνας Κανέλλη στη δίκη του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς στη Χάγη, συνιστά μία αντικειμενική πρωτοτυπία, αλλά και μία προσφορά με πολλούς αποδέκτες. Όλους εκείνους που δεν ξεχάσανε και όλους εκείνους που δεν ξέρουν και αποζητούν να μάθουν την αλήθεια. Την αλήθεια όχι μόνο για το τι συνέβη τη μέρα της κατάθεσης, εκείνη τη φθινοπωρινή μέρα του Οκτώβρη του 2004 στη Χάγη, αλλά και για το τι συνέβη τις 78 μέρες της ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΡΩΤΗ ΠΡΑΞΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ
Ήμουν διευθυντής της Ξενακείου Σχολής της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου, από το Σεπτέμβρη του 1929 ως τον Αύγουστο του 1944. Σύγχρονα δίδασκα στο Γαλλικό Λύκειο του Καΐρου. Μετά την απόλυσή μου από την Ξενάκειο (τον Αύγουστο του 1944), συνέχισα την εργασία μου στο Γαλλικό Λύκειο, ως το Μάη του 1948. Κατά την εικοσάχρονη αυτή παραμονή μου στο Κάιρο, είχα πολλές ευκαιρίες να εξετάσω συστηματικά το θέμα της σύνθεσης του αιγυπτιώτη ελληνισμού και των προβλημάτων που τον απασχολούσαν. Νομίζω ότι είμαι σε θέση ν' απαντήσω συγκεκριμένα σ' ένα βασι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ
Ο Καρυωτάκης είναι ένας άνθρωπος που επείγεται να γνωρίσει τον κόσμο, να επικοινωνήσει και να γνωστοποιήσει αυτά που γνώρισε. Βιάζεται να επικοινωνήσει με όλους τους τρόπους. Με ποιήματα, με αλληλογραφία, με ανταλλαγή γραμματοσήμων, με λύσεις ή δημιουργίες αινιγμάτων και γρίφων, με συμμετοχή σε διαγωνισμούς, σε σωματεία, με ίδρυση σωματείων και ομάδων φιλολογικών, δημοσιογραφικών, επαγγελματικών, με έκδοση εφημερίδων και ποιητικών συλλογών... Να επικοινωνήσει μέσω του έρωτα, με ταξίδια, με εκδρομές, με φάρσες, με επιθέσεις, ακόμα και μέσω ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΕΚΑ ΜΕΡΕΣ ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΑΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Το βιβλίο «Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο» είναι το ζωντανό χρονικό της πιο μεγάλης, της πιο κοσμογονικής κοινωνικής επανάστασης όλων των εποχών: της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης του ρωσικού προλεταριάτου. Ο Τζον Ριντ -ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου- δεν είναι απλά ο αυτόπτης μάρτυρας και ο χρονικογράφος της κοσμοϊστορικής προλεταριακής εποποιίας. Είναι, πάνω απ' όλα αυτά, ο φωτισμένος πνευματικός άνθρωπος, ο ιδεολόγος, ο αγωνιστής που, μέσα στην πύρινη ροή των ημερών εκείνων που συγκλόνισαν κυριολεκτικά τη μεγάλη χώρα κι ο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΟ ΡΕΑΛΙΣΜΟ
Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ (1898-1956), παράλληλα με το άφθονο ποιητικό έργο του, μας άφησε και ένα πλήθος από θεωρητικά δοκίμια και σημειώσεις. Η συλλογή αυτή περιέχει κείμενα όπου, σε διάφορες εποχές και με διάφορες ευκαιρίες, ο Μπρεχτ διατυπώνει τις απόψεις του για το ρεαλισμό: Σ' αυτή την εποχή των αποφάσεων πρέπει ακόμη και η τέχνη ν' αποφασίσει. Μπορεί να γίνει όργανο των λίγων, εκείνων που καθορίζουν τη μοίρα των πολλών και απαιτούν μια πίστη, που πάνω απ' όλα πρέπει να 'ναι τυφλή, και μπορεί ακόμη να πάει με το μέρος των πολλών, εναποθέτοντ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ
Μου ήρθε αναπάντεχα η πρόταση να ετοιμάσω μια νέα έκδοση της διακήρυξης του γενικού συμβουλίου της Διεθνούς για τον Εμφύλιο πόλεμο στη Γαλλία και να τη συνοδεύσω με μια εισαγωγή. Γι' αυτό δεν μπορώ εδώ να θίξω παρά μόνο σύντομα τα πιο ουσιώδη σημεία. Στη μεγαλύτερη εργασία που αναφέρω πιο πάνω προτάσσω τις δυο συντομότερες διακηρύξεις του γενικού συμβουλίου για το γαλλο-πρωσικό πόλεμο. Πρώτα απ' όλα, γιατί στον Εμφύλιο πόλεμο παραπέμπεται ο αναγνώστης στη δεύτερη διακήρυξη, που η ίδια με τη σειρά της δεν μπορεί να κατανοηθεί ολότελα χωρίς ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΡΙΑΝΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
Η Σύρος και ιδιαίτερα η πρωτεύουσά της Ερμούπολη υπήρξε το 19ο αιώνα οικονομική πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Η οικονομική ευρωστία της και η πρωτοποριακή για τα ελλαδικά δεδομένα κοινωνική σύνθεση δημιούργησαν μια εξαιρετική πνευματική δραστηριότητα. Δραστηριότητα που διατηρήθηκε με τη μορφή μιας αυθεντικής παράδοσης που ακολούθησε τα χρόνια της οικονομικής της άνθησης. Στα πλαίσια της πρώτης γνήσια αστικής ελληνικής κοινωνίας που δημιουργήθηκε στη Σύρο, αναπτύσσεται μια εκπαιδευτική, κοινωνική και πνευματική δράση. Μέσα σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΑΡΞΙΣΜΟ
(. . .) Στις εργασίες αυτές γίνεται με επιστημονική, μα ταυτόχρονα κατανοητή γλώσσα, ένας βαθύς χαρακτηρισμός του μαρξισμού, όλων των συστατικών μερών του. Τονίζεται ότι ο μαρξισμός έκανε πραγματική επανάσταση στην ανάπτυξη του μαρξιστικού φιλοσοφικού υλισμού και της διαλεκτικής του Μαρξ, εξηγείται η μεγάλη σημασία της ανακάλυψης από τον Μαρξ της υλιστικής αντίληψης της ιστορίας. Δίνεται ο χαρακτηρισμός της ουσίας της οικονομικής διδασκαλίας του Μαρξ. Υπογραμμίζεται ο δημιουργικός χαρακτήρας του μαρξισμού σαν καθοδήγηση για δράση, το ασυμβ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το βιβλίο αυτό αντιμετωπίζει την Ιστορία σαν κοινωνική διαδικασία που μπορεί να εξηγηθεί, και όχι σαν καταγραφή ασύνδετων γεγονότων, όπως συμβαίνει συνήθως. Συνδυάζοντας τα πορίσματα της σύγχρονης έρευνας με τον κατανοητό τρόπο αφήγησης, προσπαθεί να ερμηνεύσει την εξέλιξη της Βυζαντινής Ιστορίας μέσα από διαδοχικές διαλεκτικές αντιθέσεις. Περιγράφει την αργή και επίπονη, αλλά πολύ ζωντανή, μετάβαση από τη δουλοκτητική αρχαιότητα στο φεουδαρχικό μεσαίωνα, μέσα από όλες τις εκδηλώσεις της βυζαντινής κοινωνίας. Το βιβλίο αυτό απευθύνεται τόσ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η 18Η ΜΠΡΥΜΑΙΡ ΤΟΥ ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΥ ΒΟΝΑΠΑΡΤΗ
Το γεγονός ότι έγινε αναγκαία μια νέα έκδοση της "18ης Μπρυμαίρ", τριάντα χρόνια ύστερα από την πρώτη εμφάνισή της, αποδείχνει ότι και σήμερα ακόμα το μικρό αυτό έργο δεν έχασε τίποτα από την αξία του. Και πραγματικά ήταν ένα μεγαλοφυές έργο. Αμέσως μετά το γεγονός που ξάφνιασε όλο τον πολιτικό κόσμο σαν κεραυνός από ξάστερο ουρανό, που μερικοί το καταράστηκαν με δυνατές φωνές ηθικής αγανάκτησης και που άλλοι το δέχτηκαν σαν λύτρωση από την επανάσταση και σαν τιμωρία για τις περιπλανήσεις της, που όλοι όμως το είδαν με κατάπληξη και που κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΑΣΑΔΙΑ
Στο βιβλίο σκιαγραφείται η δράση Αγροτικού Συνδέσμου Αντικομμουνιστικής Δράσης (ΕΑΣΑΔ), μιας ένοπλης δωσιλογικής οργάνωσης στην περιοχή του Βόλου, μέσα από τα δημοσιεύματα του Τύπου της εποχής, προσωπικές μαρτυρίες, αρχειακές πηγές και σχετική βιβλιογραφία. Αυτό που αποδεικνύει η συγκεκριμένη έρευνα είναι ότι και στο Βόλο εκφράστηκαν οι γενικότερες τάσεις εξέλιξης του απελευθερωτικού κινήματος, της ταξικής πάλης στη χώρα μας. Σήμερα που μια σειρά από ιστορικούς-απολογητές της αστικής εξουσίας επιχειρούν να χρησιμοποιήσουν τη λεγόμενη μικρο...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΑΡΙΣΙΝΗ ΚΟΜΜΟΥΝΑ ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ
Η ΠΑΡΙΣΙΝΗ ΚΟΜΜΟΥΝΑ συγκλόνισε, στην κυριολεξία, την ελληνική κοινή γνώμη. Οι εφημερίδες της Αθήνας και των επαρχιών - πάνω από πενήντα - που αντανακλούν αυτή την απήχηση, μεταδίδουν τα γεγονότα της Γαλλίας στιγμή προς στιγμή, με κρατημένη την ανάσα, δικαιούται κανείς να πει, από την αρχή του 1870 ως αρκετά χρόνια μετά, κατά την ανακήρυξη της Κομμούνας σε κράτος προλεταριακό, κατά τη διάρκεια της επανάστασης και πιο πέρα. Δεν περιορίστηκε ο τύπος μόνο στην ενημέρωση του αναγνωστικού του κοινού σχολίασε αυτά τα γεγονότα, έκρινε τους δυο αν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΧΡΗΜΑ
"...Φανταστείτε μια κοινωνία όπου τα εργαλεία παραγωγής είναι ιδιοκτησία όλων, όπου όλος ο κόσμος εργάζεται σύμφωνα με την ευφυΐα του και τις δυνατότητές του κι όπου τα προϊόντα αυτής της κοινωνικής συνεργασίας διαμοιράζονται στον καθένα ανάλογα με την προσπάθειά του. Τίποτα δεν είναι πιο απλό, έτσι δεν είναι; Μια κοινή παραγωγή μέσα στα εργοστάσια, στα ναυπηγεία, στα συνεργεία του έθνους και ύστερα, η συναλλαγή και η πληρωμή σε είδος. Αν υπάρξει και αύξηση της παραγωγής, συγκεντρώνεται σε δημόσιες αποθήκες, απ' όπου την παίρνουν πάλι για...
Διαβάστε περισσότερα...

«ΠΟΥ 'ΝΑΙ Η ΜΑΝΑ ΣΟΥ, ΜΩΡΗ;»
Το βιβλίο μου πίστευα πως ήθελα να το γράψω για πολλούς λόγους: Σαν μνημόσυνο για τους σκοτωμένους μου, σαν σιωπηλό μοιρολόι, σαν κλάμα που στάλαζε γραμμή από την ψυχή μου, σαν ξέσπασμα στο παράπονο γιατί αναγκάστηκα να περάσω τόσο φοβερά παιδικά χρόνια και να ζήσω τρέχοντας κι όχι αργά και φυσιολογικά. Να ξεριζωθώ και να ζω σε ξένη χώρα φιλόξενη αλλά μακρινή κι αλλόφυλη. Σαν παράκληση στους ανθρώπους της προόδου, ώστε να κάνουν το παν για να μην έρχονται ποτέ και πουθενά τέτοια φοβερά χρόνια. Σαν γέλιο πικρό και ειρωνικό στους θύτες, όταν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΝΥΧΤΕΣ ΣΤΙΣ ΦΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝΓΚΡΑΝΤ
"Το πλοίο πλεύρισε στην αποβάθρα, που ήταν πιο κατεστραμμένη από κείνη της άλλης όχθης. Ο Σαμπούροφ και η Άννα κατέβηκαν από τους τελευταίους. Προχωρούσαν δίπλα-δίπλα. Πέρασαν από μια σκοτεινή, γεμάτη λάκκους κατηφοριά. Κάποτε-κάποτε εκείνος έμενε λίγο πιο πίσω, μα αμέσως την πρόφταινε και πήγαιναν στο ίδιο ύψος. Τα πόδια του πατούσαν και πάλι το χώμα του Στάλινγκραντ, τη γη του Στάλινγκραντ, αυτήν την ίδια, την παγωμένη, τη σκληρή, την αναλλοίωτη, τη γη που δεν παραδόθηκε στους Γερμανούς. Και στα λινοτυπικά πιεστήρια των εφημερίδων στοιχε...
Διαβάστε περισσότερα...