ΤΕΡΖΑΚΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ

ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ
"Νιώθω πως είναι η ώρα που θα γυρίσει απ' έξω, ξενυχτισμένος, ο αιθερομανής ποιητής. Θ' ανέβει, τη σκάλα αργά, βαριά, και θα πάει να κουρνιάσει στη σοφίτα του. Δε θα μου χτυπήσει την πόρτα, ποτέ δε χτυπάει. Η σκάλα θα στενάξει κάτω από το περιττό βάρος του. Νάτος κιόλας που έρχεται! Τον ακούω που ανεβαίνει. Τον ονειρεύομαι κάποτε έτσι ν' ανεβαίνει, όλο ν' ανεβαίνει, ασταμάτητα, με το κεφάλι του σα σφαίρα διάφανη, ελαστική, γεμάτη αιθέρα. Γίνεται ανάλαφρος, όλο και πιο ανάλαφρος, σχεδόν άυλος. Τ' αστέρια τώρα του κρατάνε συντροφιά, στεφανών...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΡΙΛΗΣ
Στον "Απρίλη", ο αναγνώστης συναντά μερικές από τις ωραιότερες σελίδες του συγγραφέα της Πριγιπέσσας Ιζαμπώ και του Δίχως Θεό, αλλά και της Ελληνικής Εποποιίας 19040-41. Παιδικές αναμνήσεις από το Ναύπλιο - γενέτειρα του Τερζάκη - και εντυπώσεις από τον πόλεμο στην Αλβανία μας δίνουν ένα βιβλίο ιδιαιτέρως αισθαντικό, για το οποίο έγραψαν οι κριτικές φωνές του τόπου. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΛΥΚΟΦΩΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Από καιρό, ενόσω ακόμα διαρκούσε ο πόλεμος, ένιωθα -καθώς όλοι οι σύγχρονοί μου- ένα είδος εσωτερικού, αυτονόητου χρέους, να επιχειρήσω κάποτε την ανασύνθεση της βαριάς και σκληρής πείρας που μας άφησε για μοναδική ίσως κληρονομιά ο καιρός μας. Το "Λυκόφως των ανθρώπων" δεν θέλω να πω ότι είναι, με την έννοια τούτη, μια μαρτυρία τελειωτική. Τη φωτεινή δέσμη, που δίνει πλαστικότητα και υπόσταση σ' έναν πίνακα ζωής -και τέτοιο είναι πάντα το μυθιστόρημα- δεν θέλησα καν να τν συγκεντρώσω στο ιστορικό μέρος του έργου. Τα γεγονότα είναι τόσο π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΓΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΑΓΡΥΠΝΟΣ
Όμως -και σκύψε να σου πω στ' αυτί:- στο τετράψηλο Παλαμήδι, ίσαμε τη στιγμή τούτη που σου μιλάω, δεν ανέβηκα! Όχι δεν ανέβηκα. Και συλλογιέμαι κάποτε, σ' ώρες νηφάλιες, σ ώρες πικρής διαύγειας, πως είναι κιόλας για μένα αργά, ή και πως δεν μου είτανε γραφτό ν' ανέβω. (Απρίλης. Το βιβλίο του γιου μου [1946]) Με αφορμή τα σαράντα χρόνια από τον θάνατο του Άγγελου Τερζάκη, νεοελληνιστές, θεατρολόγοι και καλλιτέχνες φωτίζουν με τις εισηγήσεις τους όλες τις πτυχές της πολυσχιδούς παρουσίας του, καταθέτοντας τα αποτελέσματα των ερευνών τους γι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Μερικές από τις "Προσωπικές σημειώσεις" του Άγγελου Τερζάκη: 16. Η Αλήθεια, από την ίδια της τη φύση είναι φτιαγμένη για πολύ λίγους. Και ούτε αυτοί άλλωστε μπορούν ν' αντισταθούν στο διαλυτικό της αγκάλιασμα, στη θανατηφόρα εξομολόγησή της. 23. Υπεροψία θα πει να μην μπορείς να διαβάζεις τα διδάγματα της ζωής. 27. Μας αναστατώνει το γεγονός του θανάτου, όμως λησμονούμε ότι είναι τόσο φυσιολογικό όσο μια γέννηση, και πάντως πολύ πιο αναγκαίο... 44. Είναι αξιοσημείωτο ότι η Φύση έχει γεννήσει τον πολέμιό της (τον άνθρωπο). Μεγαλοψυχία; Λ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΡΩΤΕΙΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

ΤΑΡΑΓΜΕΝΕΣ ΨΥΧΕΣ

ΘΕΑΤΡΟ
Γαμήλιο Εμβατήριο - Τέταρτη Πράξη «[...] ΑΝΘΟΥΛΑ Κάθισε, Αδριανέ... κάθισε. Και νάσαι ήρεμος. Πάνω απ' όλα να τι χρειάζεσαι: Ηρεμία. ΑΔΡΙΑΝΟΣ Μα την ψυχή μου! παύω να σας καταλαβαίνω. ΑΝΘΟΥΛΑ Κάθισε. Ναι, χρειάζεται σου λέω ηρεμία. Να προσμένεις το γραμμένο με τα χέρια σταυρωμένα, χαμογελαστός. Τι ωραιότερο υπάρχει από τούτο; Μπορεί να μας παρεξήγησες λιγάκι, καθώς το λες, όχι όμως κι' ολότελα. Ο χαμός της Μαρίνας είταν ένα δυστύχημα μεγάλο, αυτό ειν' αλήθεια, όμως ο αέρας εδώ-μέσα αλάφρωσε. Ναι, ναι, άκου με που στο λέω. Ο αέρας αλάφρωσε....
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΜΕΝΟΙ
Το βιβλίο αυτό περιέχει επτά -αδημοσίευτα ως σήμερα- νεανικά διηγήματα του Άγγέλου Τερζάκη με αυτοδύναμη αξία, πού προαναγγέλλουν τις μεγάλες στιγμές της μετέπειτα πεζογραφικής του παραγωγής. Προϊόντα ευαισθησίας πηγαίας, περισσότερο κάποτε καί από τα γραπτά της ωριμότητας, έχουν γραφεί όλα στο διάστημα από το 1925 ως το 1935 καί αποκτούν ξεχωριστή σημασία για όσους θέλουν να εκτιμήσουν συνολικά το έργο καί την προσφορά του, καθώς φωτίζουν τόσο τη θεματολογία όσο καί την προβληματική του στην αρχή καί στα πρώτα βήματα της λογοτεχνικής -καί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΤΡΑΓΙΚΗ ΜΟΥΣΑ
Πάνω και πέρα από την Τραγωδία ως είδος του Δραματικού Θεάτρου, υπάρχει μια έννοια υποβλητική όσο κι' ακαθόριστη: το τραγικό πνεύμα. Τι λέμε τραγικό πνεύμα; Βιάζομαι να δηλώσω, ότι σκοπός μου δεν είναι να το προσδιορίσω στη γενικότερη εκδοχή του, που ξεπερνάει τη θεατρική περιοχή και βρίσκει κάποτε εφαρμογή σε φυσικά πρόσωπα, πνευματικές μορφές καθώς ο Πασκάλ, ο Κίρκεγκωρ, ο Νίτσε ή ο Ντοστογιέφσκυ. Εμείς εδώ θα σταθούμε στον καθαρά σκηνικό χώρο, γιατί σ' αυτόν είναι που το τραγικό πνεύμα αποκτά μιαν επικύρωση τόσο έντονη ώστε, αντί να εξε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑΣ ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
Και τα κείμενα του τόμου αυτού δημοσιεύτηκαν το έτος 1968 στην εφημερίδα "Το Βήμα", δυο την εβδομάδα συνήθως, με την υπογραφή "Ερανιστής" που είχε υιοθετήσει ο Άγγελος Τερζάκης για ένα διάστημα της περιόδου της δικτατορίας. Χωρίστηκαν και πάλι, σύμφωνα με την δομή που ο ίδιος είχε επιλέξει στους πρώτους τόμους των Δοκιμίων του, σε τρεις ενότητες θεμάτων: Της εποχής, του Ελληνισμού, του θεάτρου - αφού στην περίοδο αυτή τα θέματα της τέχνης γενικότερα τα χειρίστηκε σε άμεση αναφορά προς την εποχή μας. Τον τίτλο του τόμου αυτού, καθώς και των...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΤΟΥ ΚΑΙΝ
Κατά τη Γραφή, ό Κάιν, πρωτότοκος του Αδάμ και της Εύας, σκότωσε τον Άβελ, το δευτερότοκο αδερφό του. Πολύ αργότερα, κι αφού πια ό Κάιν είχε σπείρει το γένος των ανθρώπων, γεννήθηκε από τον Αδάμ και την Εύα ό Σήθ, μακρυνός λένε, προπάτορας τον Χριστού. Έτσι, το ανθρώπινο γένος εμφανίζεται με γενάρχη του έναν αδερφοκτόνο. Αν ή γενιά του Σήθ, χάρη στην απόληξή της, μπόρεσε στο μάκρος των αιώνων να εξαλείψει το κληρονομικό στίγμα των απογόνων του Κάιν, δεν το ξέρω. Το πιθανότερο είναι πώς πασχίζει γι' αυτό, με αβέβαιη ως τώρα έκβαση. Κάτι τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ANGELOS TERZAKIS: HOMAGE TO THE TRAGIC MUSE
Tragedy, since the Greeks invented it, has taken so many shapes and embraced so many kinds of meaning that it now seems as hopeless for the literary critic to arrive at a single definition as it is for the philologist to determine the original significance of the very word. But if the meaning of tragedy seems as elusive as the meaning of life itself, it has seldom been seriously doubted, as it has been with life, that tragedy has meaning; and that is the real reason for its existence. Out of a series of given events, apparently as pointles...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΣΕ ΑΔΙΕΞΟΔΟ
Α' ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΗΣ "ΔΟΜΗΣ" ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΙΔΕΕΣ ΑΣΤΡΟ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΤΟ ΘΗΡΙΟ ΣΤΟ ΥΠΟΓΕΙΟ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΤΡΑΓΙΚΟΥ ΑΝΕΠΑΝΑΛΗΠΤΟ ΤΟΥ ΤΡΑΓΙΚΟΥ Η ΝΕΑ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΑΒΑΤΟ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΝΑΣ ΝΕΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙ ΑΙΩΝΙΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΙΚΗΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΟΥΡΑΓΟΙ Ο ΟΙΣΤΡΟΣ ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ ΠΕΡΙ ΑΞΙΩΝ ΑΝΟΔΙΚΗ ΕΞΕΡΕΥΝΗΣΗ Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ Η ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΗ ΑΛΧΗΜΕΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΔΥΟ ΓΙΓΑΝΤΕΣ ΠΑΡΑΚΑΙΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΕΙΡΑΣΜΟΥ Η ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ Β' ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΒΑΘΕΙΑ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΕΟΦΑΝΩ
Το βιβλιαράκι - πρόγραμμα που εκδόθηκε για την παράσταση του Αμφι-θεάτρου Σπύρου Ευαγγελάτου, περιλαμβάνει ολόκληρο το θεατρικό έργο. (...) Στήν Θεοφανώ το βυζαντινό ιστορικό πλαίσιο είναι για τον Τερζάκη μόνο αφορμή. Πετυχαίνει μια βαθιά ψυχογραφική προσέγγιση των κεντρικών του χαρακτήρων, ενώ ή ατμόσφαιρα του έργου συχνά αγγίζει τα όριο της τραγωδίας. Η γοητεία του βυζαντινού περίγυρου ποτέ δε γίνεται στόχος του έργου. Υποβόσκει απλώς δίνοντας ένα παράξενο "χρώμα" στην όλη σύνθεση. Ο Σαίξπηρ, αλλά καί μ' άλλον τρόπο ό Ίψεν, ίσως κι ό Σάρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΔΟΙΠΟΡΟΣ ΜΙΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΛΑΙΑ

Η ΑΝΑΓΚΗ ΤΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ

ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ ΤΗΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ

Η ΣΤΟΡΓΗ