ΑΡΧΕΙΟ

Τζωρτζ 26
Γιατί έκανα την αποκατάσταση; Μα, για να περισώσω τις μνήμες από μία εποχή που διέφερε δραματικά από τη σημερινή, αλλά ήταν δική μας εποχή, όπως δική μας είναι και αυτή που ζούμε σήμερα. Η ιδέα υπήρχε στο μυαλό μου επί πολλά χρόνια, από τότε που θέλησα να περιγράψω στους γιους μου πώς ήταν το σπίτι όπου έζησα μικρός και πώς ήταν η ζωή μέσα σε αυτό, καθώς και στην τότε γειτονιά. Πέρασαν πάνω από 20 χρόνια και έφτασε η ώρα να προσπαθήσω για την αποκατάσταση, χρησιμοποιώντας όσα στοιχεία διέθετα, καθώς και άλλα, που βρήκα με αρκετό ψάξιμο. (Γ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ ΝΕΜΕΑΣ
Ο Στέφανος Γ. Μίλλερ και η Νεμέα είναι ιδιαίτερο κεφάλαιο της ελληνικής ανασκαφικής ιστορίας. Πρόκειται για τον Αμερικανό αρχαιολόγο, ο οποίος έγινε ένα με τον τόπο που ανέσκαψε. Δεν ήταν βέβαια αυτή η πρώτη του ανασκαφή. Εδώ περιγράφονται τα πρώτα βήματά του στην Σικελία και στην Αγορά της Αθήνας. Όμως, η περιπέτεια της ανακάλυψης του Σταδίου της Νεμέας είναι μια ιστορία που κόβει την ανάσα. Είχε αίσιο τέλος, χάρη στον Θεοδόσιο, έναν ντόπιο. Προς τιμήν του λοιπόν, η αφήγηση αυτή αποτελεί την βάση του παρόντος βιβλίου - και έτσι τα πρώτα β...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΡΩΤΙΚΑ
Στον παρόντα τόμο συγκεντρώθηκαν χρονογραφήματα του Κώστα Βάρναλη σχετικά με τον έρωτα και τις γυναίκες, τον γάμο και τα προβλήματά του, τις σχέσεις των δύο φύλων και τις διαφορές τους, τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία. Πολλά έχουν θέμα παρμένο από το αστυνομικό δελτίο ή από κάποιο παράξενο ειδησάριο, συνήθως του εξωτερικού. Τα ερωτικής θεματολογίας κείμενα έχουν πάντα ενδιαφέρον. Διαχρονικό το θέμα και επαναλαμβανόμενα τα προβλήματα - όμως όχι όλα, όπως αποδεικνύεται με την ανάγνωση του τόμου αυτού. Σήμερα μπορούμε να είμαστε ευτυχείς, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ '50 (+DVD) (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ,ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΑΓΓΛΙΚΑ)
Το 1951, ο Βάλτερ Χούπκα, εικοσιπεντάχρονος αυστριακός μηχανικός ορυχείων, άφησε την πατρίδα του και ήρθε να εργαστεί στην Ελλάδα. Ήταν η πρώτη του επαφή με την χώρα μας. Έζησε και εργάστηκε εδώ πολλά χρόνια, στη Βόρεια Ελλάδα, στην Ιτέα, στη Μήλο, σε άλλα νησιά, στην Αθήνα. Τον γνωρίσαμε το 2007 με αφορμή τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ "Επιστροφή στη Μήλο" που συνοδεύει την έκδοση αυτή. Το 2009 μας έστειλε τις αναμνήσεις του από την Ελλάδα, την οποία αγάπησε πολύ παρόλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισε μέχρι να κατανοήσει και να συνηθίσει αυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΑ ΘΟΥΡΙΑ
Κάτω από έναν ελαιώνα που απαλλοτριώθηκε με τις ευλογίες του ιδιοκτήτη του, κρυβόταν το Ασκληπιείο της Αρχαίας Θούριας, ένα εκπληκτικό μνημείο της ΝΔ Πελοποννήσου με πολλούς κρυμμένους θησαυρούς. Η Ξένη Αραπογιάννη, που πραγματοποίησε τις εξαιρετικές αυτές ανασκαφές, αφηγείται την ιστορία της απαλλοτρίωσης και της ανακάλυψης, επίσης περιγράφει τον χώρο, το μνημείο και τα ευρήματα σε ένα κείμενο με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, κατανοητό για τους μη ειδικούς, όσο και χρήσιμο στους αρχαιολόγους. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΠΟΤΕ Ο ΜΥΣΤΡΑΣ
Ο Μυστράς είναι ιδιαίτερα συνδεδεμένος με τις δύο κορυφαίες προσωπικότητες της τελευταίας περιόδου του Βυζαντίου, τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΙΑ' Παλαιολόγο και τον Γεώργιο Γεμιστό Πλήθωνα. Ο Κωνσταντίνος θα κατέχει πάντα μια ξεχωριστή θέση στις καρδιές των Ελλήνων. Όσο για τον Γεώργιο Γεμιστό, μπορεί να ειπωθεί πως, με τις διαλέξεις του στη Φλωρεντία, επέδρασε στην εξέλιξη της Οικουμένης. Και οι δύο μπορεί να βίωσαν το τέλος του Βυζαντίου, επηρεάζοντας την περίοδο κατά την οποία διαμορφώθηκε ο νέος ελληνισμός. Η καταλληλότερη μορφή για ν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ
Το βιβλίο περιγράφει την ιστορία του Βασίλη Χλωροκώστα, στρατιωτικού ιατρού, εισηγητή της ίδρυσης της Στρατιωτικής Ιατρικής Σχολής στην Αθήνα (Σ.Ι.Σ., 1926) Σε ηλικία έντεκα ετών, ξεκινώντας από το χωριό του, τον Άγιο Δημήτριο της τουρκοκρατούμενης τότε Μακεδονίας, πέρασε κρυφά τα σύνορα προς την ελεύθερη Ελλάδα, έχοντας στο μυαλό του ένα όνειρο: να γίνει αξιωματικός και να πολεμήσει για την απελευθέρωση της Μακεδονίας. Μετά το τέλος του σχολείου, το 1915, κατά την διάρκεια του εθνικού διχασμού, επέστρεψε στο χωριό του, στην απελευθερωμένη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΡΜΑΡΙΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Λογοτεχνία και αρχειακό υλικό είναι ο πολύ ασυνήθιστος συνδυασμός με τον οποίο η Αγγελική Γαρίδη περιγράφει την πολυτάραχη ιστορία της ελληνικής και ρουμανικής οικογένειάς της, με επίκεντρο τον πατέρα, Μίλτο Γαρίδη, καλλιτέχνη και καθηγητή Πανεπιστημίου, που έζησε 8 χρόνια φυλακισμένος εξαιτίας των πολιτικών του πεποιθήσεων. Πόλεμος, εξορία, φυλακές, μετανάστευση, πόνος και νοσταλγία -και πάνω απ' όλα ένα μεγάλο ερωτηματικό για το αν άξιζε η θυσία. Το βιβλίο κυκλοφόρησε πρώτα στα γαλλικά (2016) και μεταφράστηκε από την ίδια τη συγγραφέα γι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ
Ο ιστορικός Νίκος Γ. Μοσχονάς, μέσα από την συλλογή των δοκιμίων του για την επικαιρότητα του παρελθόντος, παραδίδει ένα ιδιαίτερο μάθημα Ιστορίας και Μικροϊστορίας που δελεάζει και τον πιο αδιάφορο αναγνώστη. Εστιάζοντας σε διαχρονικά καθημερινά ζητήματα, επεξεργάζεται στιγμές που συνήθως παρακάμπτονται από την διδασκαλία της Ιστορίας, καθότι προορίζονται κυρίως για τους μελετητές. Κι όμως, αυτά είναι τα θέματα που αφορούν όλον τον κόσμο πολύ περισσότερο από τις χρονολογίες και τα μεγάλα γεγονότα. Οι κοινές και οικείες στιγμές του δυτικού...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΡΧΕΙΟΥ
Ο ιστορικός Νίκος Γ. Μοσχονάς θυμάται την όμορφη περιπέτεια που του επεφύλασσε το καλοκαίρι του 1970, όταν κλήθηκε να αναλάβει την διάσωση και την ανασύσταση του Ιστορικού Αρχείου Κεφαλονιάς. Ένας θησαυρός θαμμένος στη σκόνη, τα παρασιτοκτόνα και την υγρασία: αυτό περίμενε τον ιστορικό στο όμορφο νησί, για να περάσει το καλοκαίρι του μακριά από τον ήλιο, μέσα σε σκοτεινούς χώρους γεμάτους έγγραφα. Το πολύτιμο υλικό χρειάστηκε μεγάλο κόπο για να διασωθεί, αλλά είδε επιτέλους το φως και έγινε προσβάσιμο από τους ερευνητές. (Από την παρουσίασ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ 1915-1917
Η αλληλογραφία του Μαρσελέν Ντελπρά από το Μακεδονικό μέτωπο όπου πολέμησε, μας μεταφέρει στην καθημερινότητα ενός στρατιώτη της εποχής. Ο Μαρσελέν, τον Οκτώβριο του 1915 μπαρκάρισε από τη Μασσαλία με τη Στρατιά της Ανατολής, που είχε σκοπό την αναχαίτιση των Βουλγαρικών δυνάμεων, συμμάχων της Γερμανίας και της Αυστρο-Ουγγαρίας. Τραυματισμένος ήδη από την αρχή του πολέμου στη Γαλλία το 1914, βρέθηκε, έναν χρόνο αργότερα, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την οικογένειά του, σε μια άγνωστη χώρα, ξένη στα μάτια του. Στα γράμματά του περιγράφοντ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΕΜΙΚΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ
Ο Νικόλαος Κωστόπουλος (1913, Αλποχώρι Δωρίδος) σπούδασε θεολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και στη συνέχεια δίδαξε σε δυο γυμνάσια στον Πειραιά, μέχρι την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, όπου κλήθηκε να υπηρετήσει στην πρώτη γραμμή ως έφεδρος αξιωματικός, επικεφαλής της διμοιρίας σκαπανέων του 36ου Συντάγματος. Στις 2 και 3 Μαρτίου 1941, η διμοιρία του, με επικεφαλής τον ίδιο, εκτέλεσε μία επιχείρηση στην Κλεισούρα, υπό άκρως επικίνδυνες και αντίξοες συνθήκες, ανοίγοντας μία τάφρο μέσα σε εχθρικό έδαφος. Μετά την επιστροφή του από το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΦΤΑ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΑ
Ένας σεμνός και τρυφερός συγγραφέας, ο Δημήτρης Σαραντάκος (1929-2011), αυτοβιογραφείται εστιάζοντας στην κατεξοχήν ελληνική εποχή και επιλέγοντας να αφηγηθεί τα πιο ευτυχισμένα καλοκαίρια της ζωής του. Όπως συχνά συμβαίνει, τα παιδικά χρόνια είναι τα πιο αγαπημένα - και για τον συγγραφέα, και για τον αναγνώστη. "Έχω ζήσει ως τώρα στην Αθήνα σχεδόν σαράντα χρόνια, ενώ στην Μυτιλήνη, ούτε δέκα. Κι όμως φαίνεται πως αυτά τα δέκα χρόνια μετράνε πιο πολύ, ίσως γιατί ο άνθρωπος που είμαι, δημιουργήθηκε στο μεγαλύτερο ποσοστό του σ' αυτά τα χρό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΗΣ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ
Ένα «αυστηρώς εμπιστευτικό» κείμενο, γραμμένο το 1915 από τον Γιωργή Κάρταλη, Έλληνα διοικητή της Αυτοκρατορικής Οθωμανικής Τράπεζας στην Κωνσταντινούπολη, έφτασε στα χέρια μας 100 χρόνια μετά και αποκαλύπτει ότι η Τουρκία βρισκόταν τότε, τηρουμένων των αναλογιών και για άλλους λόγους, σε δεινή οικονομική κατάσταση. Χρέος, δάνεια, εκροή καταθέσεων, Γερμανία, κρατικοποίηση: λέξεις επίκαιρες στα ελληνικά πράγματα, που όμως για την Τουρκία είναι παρελθόν. Το κείμενο δεν είναι τεχνικό, παρά το θέμα του. Πρόκειται για μια γαλήνια, γλαφυρή, σενα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΒΙΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ (ΒΕΡΓΙΝΑ, ΠΕΛΛΑ, ΔΕΡΒΕΝΙ)
Στο πέμπτο τομίδιο της σειράς "Η Αρχαιολογία της Αρχαιολογίας" περιδιαβαίνουμε και πάλι στα μέρη της Μακεδονίας, παρακολουθώντας αυτή τη φορά τα πρώτα αρχαιολογικά βήματα του Πέτρου Θέμελη, δίπλα στην "τριανδρία", δηλαδή τον Φώτη Πέτσα, τον Χαράλαμπο Μακαρόνα και τον Μανόλη Ανδρόνικο. Η καθημερινή πλευρά των μεγάλων αυτών αρχαιολόγων, η στιγμή της ανακάλυψης της Πέλλας, η ζωή στη φύση, μακριά από την πόλη, οι δυσκολίες και οι χαρές της ανασκαφής, συμπληρώνουν την καταγραφή των πρώτων επιστημονικών εμπειριών του συγγραφέα. (Από την παρουσί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΜΙΑ ΠΕΛΛΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΙΑ
Το βιβλιαράκι αυτό είναι το πρώτο μιας σειράς των Εκδόσεων Αρχείο, με την οποία φιλοδοξούμε να συγκεντρώσουμε αρχειακό υλικό των ελλήνων αρχαιολόγων από τα πρώτα χρόνια της επαφής τους με την ανασκαφή, μόλις δηλαδή τελείωσαν τις σπουδές τους. Πρόκειται για μια άποψη της Αρχαιολογίας την οποία μάλλον αγνοεί το ευρύτερο κοινό και την οποία θεωρούμε ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Κείμενα ανάλαφρα, μη αμιγώς αρχαιολογικά, με προσωπικό και νεανικό ύφος, με ντοκουμέντα από το παρελθόν, με φωτογραφίες από τόπους, πρόσωπα και πράγματα που αλλιώς θα παρέμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΔΗΛΑ ΚΑΙ ΕΩΛΑ
Δεν είναι απίθανο να ισχυριστεί κάποιος πως το όνομα Υψηλάντης προέρχεται από κάποιον πρόγονο μεγάλης οικογένειας, που καταγόταν από τους ορεσίβιους Σκοτσέζους, τους Χαϊλάντερς... οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην Ανατολή και έγραψαν το επώνυμό τους επί το ελληνικότερον. Ποιος θα ψάξει την ετυμολογία του ονόματος και πού θα βρει πληροφορίες για κάποιο χωριό Υψηλή στον Πόντο; Βέβαια, υπάρχει και το χωριό Υψηλάντης στη Βοιωτία και η πόλη Ypsilanti στην πολιτεία Michigan των Η.Π.Α., αλλά αυτές οι ονομασίες προέκυψαν χάρη στα ανδραγαθήματα του Δημ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
"Ανατολικοί και Δυτικοί έσκυβαν κατά καιρούς πάνω στον άνθρωπο -τον υπαρκτό άνθρωπο ή το όραμά τους, τον άλλον άνθρωπο ή τον εαυτό τους- για να τον ερευνήσουν ή να τον πλάσουν, να τον υμνήσουν ή να τον επικρίνουν, καθένας με τον δικό του τρόπο, θαυμασμό ή αμφισβήτηση, στοργή ή αγωνία. Κατέγραψα τις προσεγγίσεις μερικών απ' αυτούς..." Κ. Π. Το βιβλίο περιλαμβάνει και εκτενή περίληψη στα αγγλικά, καθώς και ένα πολυσέλιδο εικονογραφημένο βιογραφικό της συγγραφέως. Το κείμενο είναι στο πολυτονικό σύστημα, κατόπιν επιθυμίας της διακεκριμένης μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ
Στο τέταρτο βιβλίο της σειράς "Η Αρχαιολογία της Αρχαιολογίας", σειράς που αποσκοπεί στην καταγραφή προσωπικών και όχι απαραιτήτως επιστημονικών περιγραφών της ανασκαφικής εμπειρίας, ο Κωνσταντίνος Τσάκος αφηγείται τις αναμνήσεις του από τις ανασκαφές της Βεργίνας. Εκεί, δίπλα στον Μανόλη Ανδρόνικο και παρέα με τους μυθικούς ή πραγματικούς πρωταγωνιστές της ένδοξης πόλης, έζησε στιγμές αξέχαστες. Τα γλέντια, τα πειράγματα και η διασκέδαση συνόδευαν καθημερινά την ανασκαφική του περιπέτεια. Οι χαριτωμένες όσο και ενδιαφέρουσες αυτές ιστορί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΗΝ ΤΗΝΟ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΝΤΟΛΕΟΝΤΑ
Η Φωτεινή Ζαφειροπούλου, ακούραστη ταξιδεύτρια αρχαιολόγος, πήρε τα πρώτα κιόλας ανασκαφικά της μαθήματα κάτω από τον κυκλαδίτικο ήλιο, ο οποίος δεν είχε ακόμα δει τον μεγάλο τουρισμό. Οι περιπλανήσεις της στο Αιγαίο ξεκίνησαν από την Τήνο της δεκαετίας '60, δίπλα στον αξέχαστο καθηγητή Κοντολέοντα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...