ΡΩΜΗ

MARTIN HEIDEGGER
Ο ανά χείρας τόμος ασχολείται με την κατά Χάιντεγκερ ερμηνευτική του Πολιτικού, έτσι όπως το έχουμε γνωρίσει, μέχρι και σήμερα, υπό τις κύριες μορφές της «δημοκρατίας», του «σοσιαλισμού» και του «κομμουνισμού». Από τον εκφυλισμό αυτών των μορφών έχουν προκύψει, σε ενδιάμεσα στάδια της ιστορίας, και ορισμένα άλλα καθεστώτα, όχι λιγότερο λαϊκιστικά, απ' ό,τι και οι προαναφερθέντες τρεις κύριοι τύποι καθεστώτων. Τέτοιο καθεστώς π.χ. είναι θεμελιωδώς ο εθνικο-σοσιαλισμός, κοινώς ναζισμός, που δεν ήρθε από το πουθενά, αλλά από τον εκφυλισμό της...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙΩΝΙΟΙ ΣΚΛΑΒΟΙ
Ο Πέτρος και η Ελένη συναντιούνται μία καλοκαιρινή ημέρα σε μία παραλία της Σάμου και ερωτεύονται. Εκείνος είναι αρχιτέκτονας από τη Θεσσαλονίκη, ενώ η Ελένη εργάζεται σε μία μεγάλη δικηγορική εταιρεία της Αθήνας. Τρία χρόνια μετά, ο Πέτρος αποφασίζει να μετακομίσει στην Αθήνα για να συγκατοικήσουν. Η εξέλιξη αυτή πυροδοτεί εντάσεις στη σχέση τους, καθώς δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Στην Αθήνα ο Πέτρος γνωρίζει τον Φαέθωνα, με τον οποίο κτίζεται σταδιακά ένας ισχυρός δεσμός δασκάλου - μαθητή. Ο Φαέθωνας ξεκινά να του δ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΟΜΑΛΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Το 1852 o Frobel κατέθεσε ένα αναλυτικό σχέδιο για την οργανική σύνδεση της προσχολικής με την σχολική εκπαίδευση, θέτοντας τις βάσεις για μια συστηματική διερεύνηση του ζητήματος της ασυνέχειας και τη γεφύρωση του χάσματος που υπήρχε στη μετάβαση από τη μια βαθμίδα στην άλλη. Αυτή η ενεργοποίηση φαίνεται ότι δεν ήταν αρκετή καθώς ακόμη και σήμερα αναζητάμε ένα θεσμικό πλαίσιο για την επίτευξη συνοχής και συνέχειας σε επίπεδο σκοπών, στόχων, περιεχομένων, διδακτικής μεθοδολογίας και κατάρτισης των εκπαιδευτικών σε θέματα εκπαιδευτικής μετά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΝΤΕ ΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΚΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ
Αυτή η μικρή έκδοση συγκεντρώνει πέντε δοκίμια του Ρομπέρτο Γκαρσία ντε Μέσα, τα οποία δημοσιεύτηκαν με τροποποιήσεις ή χρησίμευσαν ως υποστηρικτικό υλικό σε συνέδρια στα οποία συμμετείχε μεταξύ 2008 και 2011. Τα ενώνει η ανάγκη να συνδεθούν με την ποιητική γνώση που εφαρμόζεται στη σκηνή, κάτι το οποίο λειτουργεί ως οδηγός σε όλες τις καλλιτεχνικές εμπειρίες του συγκεκριμένου καλλιτέχνη. Ως εκ τούτου, το έργο αυτό, που φέρει μάλιστα και τον τίτλο Πέντε δοκίμια για τη σκηνική ποίηση, αποκαλύπτει κάποια στοιχεία που του έχουν κινήσει το ενδ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΧΑΡΜΙΔΗΣ - ΑΠΟ ΤΗ ΣΩΦΡΟΣΥΝΗ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ
Η σωφροσύνη ως ενάρετη συμπεριφορά προσφέρει στον άνθρωπο δυνατότητες υψηλής αυτογνωσίας και τον βοηθεί να αντιμετωπίζει κριτικά τα θέματα και να οδηγηθεί σε σωστές επιλογές. Η γνώση των ατόμων εξασφαλίζει την ευπραγία τους, ώστε να κατακτήσουν τελικά την ευδαιμονία τους στην ιδιωτική και κοινωνική ζωή (ευγνωσία - ευπραγία - ευδαιμονία). Σώφρον είναι το άτομο εκείνο το οποίο γνωρίζει όχι μόνον τον βαθμό των γνώσεών του, αλλά τις ηθικές και συμπεριφοριστικές δυνατότητές του. Μόνον σε αυτήν την περίπτωση μπορεί να αναπτύσσει δράσεις ωφέλιμες...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΛΑ ΣΤΟ ΜΑΥΡΟ
Κάποιες φορές νομίζω πως τρελαίνομαι. Είναι κι αυτές οι ευωδιές που απλώνονται ανεξήγητα, μέρες γιορτών, στο σπίτι· σαν της αγάπης τ' άρωμα, που μια ζωή την καρτεράς όμως δεν πρόκειται ποτέ να συναντήσεις. Ή, είναι τότε, που χτυπάει το τηλέφωνο. Νιώθεις και πάλι όμορφα που ακούς μία φωνή αγαπημένη απ' τα παλιά και ακατάπαυστα μιλάς τέσσερις ώρες. Κάποτε, κλείνοντας με ευχές, συνειδητοποιείς πως το τηλέφωνο που μίλαγες έχει πολύ καιρό που είναι χαλασμένο. Δεν έχω βρει ακόμη μούσα, να το ξέρεις· όλα μου τα ποιήματα, απ' τον καιρό που έφυγε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΟΥΡΤΣΟΝ ΠΟΥ ΚΟΥΤΣΑΙΝΕΙ
Φορώντας μάσκα και παίζοντας ρόλους για να ξεγελάσει αυτούς ή τον ίδιο ο Άνθρωπος αναρωτιέται (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ Η ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΣΤΗ ΣΚΕΨΗ ΤΩΝ LEVINAS, DERRIDA ΚΑΙ CORBIN
«[...] η αλήθεια και η διαύγεια [...] δε λαμβάνουν χώρα παρά ως αλήθεια του πένθους. Του πένθους του άλλου, όμως του άλλου που ομιλεί διαρκώς μέσα μου πριν από μένα, που υπογράφει στη θέση μου, το υπόγραμμα ή το επιτύμβιο όντας πάντα του άλλου και για τον άλλο, γεγονός που σημαίνει επίσης στη θέση του άλλου», J. Derrida, Memoires pour Paul le Man. Η μελέτη αυτή ανιχνεύει τους τρόπους ενεργοποίησης των αρχών μιας οντολογίας της στοχαστικής φαντασίας στις προσεγγίσεις της λογικής της ετερότητας αφενός από δύο κατεξοχήν εκφραστές της τελευταί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΦ' ΕΝΟΣ ΓΙΓΝΕΣΘΑΙ; 3 - ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ 2022
Για τρίτη συνεχή χρονιά ο ακάματος Κώστας Ριζάκης και η εξ ίσου πολύμοχθη Χριστίνα Καραντώνη ανίχνευσαν νέους σπόρους (ακόμη και από παλαιότερες σπορές) στο απέραντο και γόνιμο χωράφι της ελληνικής ποίησης. Καρπός της αναζήτησης και του ερανισμού είναι το παρόν "Ανθολογία 2022", όπου φιλοξενούνται 80 ποιητές με 256 (κατά κανόνα αδημοσίευτα) ποιήματα. Αριθμοί ικανοί να καταδείξουν όψεις της σύγχρονης ποίησης, των τάσεων και των προσανατολισμών σύγχρονων δημιουργών. Πρόθεση, λοιπόν, των επιμελητών είναι η αναζήτηση του "νέου ρίγους". Ευσεβής...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΟΡΔΑΙΑ ΓΗ
Εν αρχή ην ο λόγος - και η ωραία ταραχή. Η ανάσα γύρω των βουνών. Οι μνήμες και η δέηση των φουγάρων μες στα χρόνια. Οι μέρες μας, δεν ξεχωρίζουν απ' τις νύχτες. Και οι παλιές πληγές δεν έκλεισαν ακόμα. Φταίνε οι γερανοί; τα φορτηγά; Φταίνε τα χώματα, που... φεύγουν, που κυλούν; (Ο τόπος λες πως μοιάζει με κλεψύδρα.) Εν αρχή, εν τέλει, είναι η σιωπή! [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΔΟΥΛΕΙΑ ΣΤΟΝ ΦΙΛΩΝΑ ΤΟΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΑ
Το παρόν πόνημα αποσκοπεί στο να φωτίσει κάποιες πλευρές της σύλληψης της ιδέας της δουλείας και του αντίποδά της, της ελευθερίας, εννοιών καθοριστικών για την προσωπικότητα του ανθρώπινου όντος, έτσι όπως αναδύονται μέσα από τα γραπτά του αλεξανδρινού διανοητή, Φίλωνα. Ο Φίλων, ένας Ιουδαίος φιλόσοφος, διαποτισμένος από το πολυπολιτισμικό αμάλγαμα, που υφίστατο στην Αλεξάνδρεια, στις αρχές της Ρωμαιοκρατίας, προσφέρει τη δική του οπτική, υπό το πρίσμα της ισραηλιτικής θρησκείας. Απευθυνόμενος στον γνώστη της ελληνικής γλώσσας της εποχής, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΩΣ ΜΥΣΤΙΚΟΣ, ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ
«[...] Ο Χρονάς γράφει για τα μεγάλα θέματα της ζωής και της λογοτεχνίας -για τον θάνατο, τον έρωτα, τα αδιέξοδα, τη μοναξιά, το «περιθώριο»- σαν να έγραφε για πράγματα του καθημερινού του βίου. Η γραφή του χαρακτηρίζεται από αμεσότητα και έλλειψη ωραιοποιήσεων. Μας καλεί, μέσω της ευθείας παρατήρησης των πραγμάτων, να συμπλεύσουμε για λίγο με τον δικό του τρόπο σκέψης, με το σχεδόν αμέτοχο βλέμμα του ποιητή, που βλέπει τη φθορά και τη διάλυση πίσω από τη φωτεινή βιτρίνα. [...]» Δ[ιονύσης] Σ[τεργιούλας] (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ
Η διδασκαλία του Πλατωνικού Συμποσίου και οι μακρές συζητήσεις επ' αυτού μετά των φοιτητών και φοιτητριών μου στη φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, παρέσχε το απαραίτητο ερευνητικό υλικό για τη συγγραφή του ανά χείρας βιβλίου. Επειδή το πρόβλημα της ερμηνείας του έρωτος, γενικώς, και ειδικώς στο Συμπόσιον, κινεί το ενδιαφέρον όλων των προβληματιζομένων ανθρώπων, επιχειρούμε μίαν αντιμετώπισή του με βάση την αποκάλυψή του στον Σωκράτη από την εκ Μαντινείας προφήτιδα Διοτίμα, η οποία, ως εκ της φύσεως και της ιδιότητός της, υπήρξε, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ (ΕΒΔΟΜΟ ΒΙΒΛΙΟ)
Παραδίδουμε τη μετάφραση του Ζ' βιβλίου των Μετά τα Φυσικά του Αριστοτέλη, η οποία στηρίχθηκε στην έγκριτη έκδοση του Αριστοτελικού κειμένου από τον Άγγλο W. D. Ross. Θεωρούμε ως ιδιαιτέρως σημαντικό το βιβλίο Ζ' των Μετά τα Φυσικά του Σταγειρίτη φιλοσόφου, διότι πράγματι σε αυτό το βιβλίο ο φιλόσοφος καταλήγει στον ρηξικέλευθο ορισμό της ουσίας ως συνόλου της μορφής και της ύλης, άρα στην διατύπωση ότι το κάθε πρόσωπο ή πράγμα αποτελεί και μία ξεχωριστή ουσία. Με αυτόν τον τρόπο υπερβαίνεται η πλατωνική φιλοσοφία η οποία θεωρούσε ότι η ου...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΗΜΑΙΕΣ ΚΡΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΘΝΟΣΗΜΑ
Η πρώτη σημαία του Δυτικού κόσμου, που είναι ένα Ρωμαϊκό vexilum, εισάγεται το 105 π.Χ. από τον ύπατο Galus Marius ως διακριτικό σημείο των Ρωμαϊκών λεγεώνων. Είναι ένα κομμάτι πανί, συνήθως πορφυρό ή κόκκινο, αλλά μερικές φορές και άσπρο ή πράσινο, στερεωμένο σε ιστό σχήματος "Τ" σε τρόπο ώστε να τοποθετείται πάνω απ' αυτό ένας αετός ή άλλο σύμβολο. Η σημαία αυτή υψώνεται έξω από τη σκηνή του διοικητή, αλλά είναι κι ένα σημείο σε πορεία στη μάχη. Τον 4ο αιώνα μ.Χ. η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αποδέχεται επίσημα τον Χριστιανισμό και αλλάζει τα σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΡΑΗΛ
Στις αρχές του 20ού αιώνα, τα περισσότερα θεατρικά έργα που παρουσιάστηκαν στη Θεσσαλονίκη προέρχονταν από το κλασικό και σύγχρονο γαλλικό δραματολόγιο. Ανάμεσά τους, το έργο Ισραήλ του Henry Bernstein ήταν το μόνο έργο που εστίαζε στον αντισημιτισμό και που ανέβηκε σε δύο από τις ομιλούμενες γλώσσες στην πόλη: στα εβραιοϊσπανικά και στα ελληνικά. Η μετάφραση του έργου από τα γαλλικά και στις δύο γλώσσες σημαίνει ότι οι δύο αυτοί κόσμοι απεικονίζονταν στο έργο και ότι το "Ισραήλ" αφορούσε τις απόψεις των Θεσσαλονικέων. Σήμερα, χάρη στην ξα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΕΞΕΙΣ ΑΙΧΜΗΡΕΣ ΣΑΝ ΠΡΟΚΕΣ
Λέξεις αιχμηρές σαν πρόκες ο τίτλος τούτης εδώ της δίγλωσσης ανθολογίας Σύγχρονης Ελληνικής Ποίησης. Τίτλος που δεν επιλέχτηκε απερίσκεπτα ή τυχαία. Εμπνευσμένος είναι ο τίτλος από το ποίημα Ποιητική του Μανόλη Αναγνωστάκη, να μας θυμίζει πως η ποίηση οφείλει να χρησιμοποιεί λέξεις που να καρφώνονται στο χαρτί, να καρφώνονται στη γλώσσα, στο νου και στην καρδιά. Αυτές ήταν οι σκέψεις μου όταν άρχισα να καταπιάνομαι με την μελέτη της Σύγχρονης Ελληνικής Ποίησης. Γιατί ναι, έχουν περάσει από την ελληνική ποιητική σκηνή, από την Αρχαιότητα ως...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ
Το βιβλίο αυτό δεν απευθύνεται στα παιδιά και ίσως, στην πλειονότητα των μεγάλων. Οι ιστορίες που εξιστορεί γράφτηκαν σε πρώτο πρόσωπο γιατί δεν ήταν συνετό να γραφούν σε τρίτο. Οι Αφηγήσεις της Ανατολής αναιρούν και ανατρέπουν πολλές βεβαιότητες της καθημερινότητας των ανθρώπων γεγονός που συχνά προκαλεί την καχυποψία ή ακόμα και την οργή του μέσου αναγνώστη απέναντι στον αφηγητή τους. Για τον αυτόν μορφοποιήθηκαν και εντάχθηκαν μέσα σε λαϊκές, μυθικές και ενίοτε αληθινές (πραγματικές) αφηγήσεις, παλιό λογοτεχνικό τέχνασμα αφηγηματικής τέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΦΕΤΗΡΙΕΣ ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΥ
Ο Νάνος Βαλαωρίτης είναι σαφώς μια αφετηρία και μια συνέχεια του μοντερνισμού. Ενώ ξεκινά από τον Σεφέρη -και εν μέρει από τον Γκάτσο- και ενώ αναφέρεται επίσης στον Ελύτη, ξανοίγεται πέρα από τον Κάλας, και μετά τη διεθνή του σταδιοδρομία πορεύεται και πέρα από τις νεότερες ροπές γραφής, λ.χ. τους μπίτνικ, και παλιότερα του ιμαζισμού, του ντανταϊσμού και του φουτουρισμού, σε μια μεταπολεμική τελικά ολοκλήρωση του μοντερνισμού, η οποία και συντελείται μέσω του γλωσσοκεντρισμού του. Στο πέρασμά του πάντοτε από τον υπερρεαλισμό στον μετα-υπε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΩΔΕΣ. Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΑΡΡΗΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Στο βιβλίο του Χ. Πασσαλή συγκεντρώνονται και μελετώνται διεξοδικά οι ελληνικές επωδές (αλλιώς ξόρκια, γητειές, γητέματα), κείμενα όπου η μαγική χρήση της γλώσσας είχε ως στόχο κυρίως την ίαση από κάποια ασθένεια και, γενικότερα, την άρση ενός προσωπικού αδιεξόδου που βίωναν οι άνθρωποι στις λεγόμενες παραδοσιακές κοινωνίες. Η εν λόγω "μελέτη πιστεύω ότι, πρώτα από όλα, ανταποκρίνεται σε μία σύγχρονη ανάγκη όχι μόνο στο χώρο της λαογραφίας αλλά και άλλων κοινωνικών επιστημών, όπως λ.χ. της γλωσσολογίας. Έχει αρκετές φορές επισημανθεί το λυ...
Διαβάστε περισσότερα...