OPPORTUNA

ΤΟ ΠΛΑΤΩΝΙΚΟ ΔΡΑΜΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
Η ανάδειξη της λογοτεχνικής και, ειδικώτερα, της δραματουργικής κειμενικής ταυτότητος των πλατωνικών διαλόγων βρίσκεται τις τελευταίες δεκαετίες στην πρωτοπορία της πλατωνικής ερμηνευτικής εξ επόψεως είτε φιλοσοφικής είτε φιλολογικής. Συγχρόνως αναδεικνύεται η θεμελιώδης σημασία της προσλήψεως του Πλάτωνος από τις διαδοχικές γενεές αναγνωστών για την δόμηση της ταυτότητός του ως αρχετυπικού φιλοσοφικού συγγραφέως με βάση τις προσδοκίες των εκάστοτε διαμορφωτών του συμβολικού πολιτιστικού κεφαλαίου ανά ερμηνευτική κοινότητα και εποχή. Το πα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΡΟΛΑΝ ΜΠΑΡΤ
Για ποιον λόγο ο Ρολάν Μπάρτ; Ίσως αυτό να είναι και το ερώτημα στο οποίο επιχειρεί να απαντήσει τούτο το βιβλίο. Καθώς έχουν περάσει περισσότερα από τριάντα χρόνια από τον θάνατο του Μπάρτ, όπως επίσης και από τον αφανισμό μιας ολόκληρης γενιάς τα χρόνια που ακολούθησαν -μια γενιά η οποία έδωσε ένα καινούργιο νόημα στην πράξη του στοχασμού- το ερώτημα δεν μπορεί να θεωρηθεί επίκαιρο. Ερώτημα όχι μονάχα αναγκαίο αλλά και θελκτικό, με ιδιαίτερη βαθύνοια. Ρολάν Μπάρτ, Το επάγγελμα του συγγραφέα, τρεις άξονες ανάγνωσης του Μπάρτ: "Αναμνήσεις ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΓΝΩΣΗ-ΣΚΕΨΗ
Οι περισσότεροι σήμερα, στον δυτικό κόσμο, συμφωνούν ότι η σχολική ιστορία γίνεται ενδιαφέρουσα και χρήσιμη στους μαθητές καθώς καλλιεργεί ιστορική σκέψη-γνώση, μια σύνθετη διανοητική δεξιότητα η οποία τους βοηθά να κατανοήσουν τον εαυτό τους μέσα στο κοινωνικό, πολιτισμικό και εθνικό περιβάλλον τους αλλά και στο πλαίσιο της παγκόσμιας κοινότητας, με την ταυτόχρονη διασύνδεση παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος. Αντικείμενο της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της ιστορικής σκέψης που καλλιεργεί η επίσημη ιστορική εκπαίδευση στους Έλλην...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ, ΣΧΟΛΕΙΟ, ΤΟΠΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
Τον Μάιο του 2015 διοργανώθηκε διεθνές συνέδριο με θέμα «Οικογένεια, σχολείο, τοπικές κοινωνίες: Πολιτικές και πρακτικές για το παιδί», από τη Διεθνή Ένωση Κατάρτισης και Έρευνας στην Οικογενειακή Εκπαίδευση και το πανεπιστήμιο Πατρών. Σε τόμο δημοσιεύτηκαν οι αλλόφωνες εργασίες. Εδώ περιλαμβάνονται οι περισσότερες ελληνόφωνες ανακοινώσεις. Για να έχουμε συγκριτική θεώρηση για τη συνεργασία σχολείου-οικογένειας και το ρόλο των τοπικών κοινωνιών, τέθηκαν τέσσερα ερωτήματα σχετικά με την εικόνα του παιδιού, των δικαιωμάτων του, και την πολιτ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΙΧΝΟΣ
Τέσσερα μελετήματα για τέσσερις συγγραφείς της νέας ελληνικής λογοτεχνίας -Παπαδιαμάντης, Καζαντζάκης, Πεντζίκης, Εμπειρίκος- στη λογική της ψυχαναλυτικής ανάγνωσης μιας ανάγνωσης η οποία δεν εξαντλείται στην εφαρμογή ενός ψυχαναλυτικού κανόνα στο κείμενο αλλά αναπλάθει το ίχνος μιας πρωταρχικής απωλείας: καθώς το ίδιο το λογοτεχνικό κείμενο εφοδιάζει τον αναγνώστη με ένα κενό, ένα θεμελιώδες χάσμα ως προς την ερμηνεία και κυρίως την απόλαυσή του, ο ψυχαναλυτικός λόγος, αφήνοντας τα δικά του ίχνη επ' αυτού, έρχεται να επιβεβαιώση την απώ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η σωματική άσκηση στην ελληνική πρωτοβάθμια εκπαίδευση κατά τον 19ο αλλά και τις αρχές του 2004 αιώνα παρουσιάζει μία σειρά από ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τα οποία αντανακλούν ευρύτερους κοινωνικο-πολιτικούς μετασχηματισμούς και επηρεάζουν τις παιδαγωγικές κατευθύνσεις και τις εκπαιδευτικές πρακτικές του μαθήματος. Οι μετασχηματισμοί αυτοί μάλιστα συχνά συνεπάγονται και μεταβολές στην εννοιολόγηση του μαθήματος, τόσο σε επίπεδο πρακτικής όσο και σε αυτό των αξιών τις οποίες συνέλκει η εισαγωγή του στο σχολικό πρόγραμμα. Η παρούσα μελέτη διε...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΣΩΣΙΑΣ
Μία κλασσική ψυχαναλυτική μελέτη για τον σωσία, τον αναδιπλασιασμό της προσωπικότητας ως κυρίαρχο λογοτεχνικό μοτίβο σε πλείστους συγγραφείς, όπως τον Χόφμαν, τον Πόε, τον Ντοστογιέφσκυ, τον Ουάιλντ, τον Σαμισό, τον Ζαν Πωλ, τον Γκαίτε, τον Στήβενσον. Επ' αυτού, οι κυρίαρχες ψυχαναλυτικές αναφορές ως προς την διαμόρφωση του φαινομένου, με προεξάρχουσα την έννοια του ναρκισσισμού, τον ρόλο του στην συγκρότηση του Εγώ, σε σύμπλευση με την αέναη ενόρμηση του θανάτου. Προσέτι, ο συσχετισμός του σωσία με ευρύτερες εθνολογικές και ανθρωπολογικές...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΓΟΝΕΙΚΟΤΗΤΑΣ
Μονογονεϊκές οικογένειες, ανασυντιθεμένες οικογένειες, οικογένειες ομοφυλοφίλων, παιδιά αγνώστου πατρός χ αλλά πλέον και απροσδιορίστου μητρός, ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, παρένθετη μητρότητα, σύμφωνο συμβίωσης, υιοθεσία και πλάι σε αυτά η ψηφιακή πλέον οικογένεια, η τηλεόραση και το ιντερνέτ ως ο τρίτος γονέας, η οικογένεια και τα νέα συμπτώματα... Νέοι τρόποι εγγραφής του θεσμού της οικογενείας στη συλλογικότητα, υπό το καθεστώς της παγκοσμιοποίησης και τις διεκδικήσεις των μειονοτήτων, επανεγγράφουν το φροϋδικό οικογενειακό μυθ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΠΙΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ
Η ταινία "Πολίτικη κουζίνα", πέρα από τη μικρή ή μεγάλη επιτυχία που είχε σε άλλες χώρες, υπήρξε για την ελληνική πραγματικότητα ένα ολικό κοινωνικό φαινόμενο. Η προσέγγιση του ιστορικού πλαισίου εντός του οποίου η ταινία κατασκευάστηκε και διανεμήθηκε, η αφηγηματική και σημειωτική ανάλυση της ίδιας της ταινίας, οι όροι παραγωγής της, η χρήση και διαχείριση των εκφραστικών της μέσων και, τέλος, η πρόσληψη και η λειτουργία της στην ελληνική πραγματικότητα της εποχής απαιτούν την προσέγγισή της με μία διεπιστημονική ματιά που ξεφεύγει από τι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΚΟΛΙΑ ΟΔΟΣ
..... Η αναβάπτιση, της Αρχέγονης μαντικής τέχνης στα νάματα των πολύπλοκων στατιστικών μεθόδων και των εξελιγμένων αλγορίθμων δεν είναι ικανή να κρύψει την "απορία" της κοινωνίας μας μπροστά σε ένα μέλλον που είναι άγνωστο τι κραδαίνει και, εν πολλοίς, θα διαμορφωθεί από αποφάσεις που παίρνονται σήμερα και, συγχρόνως, σε πολλαπλά κοινωνικά πεδία. Η συγχρονία των αποφάσεων, οι περίπλοκες αιτιώδεις σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα σε αναρίθμητους παράγοντες και ο μεσο-μακροπρόθεσμος χαρακτήρας των συνεπειών τους δεν μας επιτρέπουν να ορίσο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Το χασίς, η γυναίκα, τα όπλα, η βία, η αστυνομία οι πλέον οικείες πρακτικές στα ρεμπέτικα τραγούδια, και εξ αυτών η διαμόρφωση ενός χώρου στον οποίο παράγεται ένα αισθητικό προϊόν, αποκρυσταλλώνονται μορφές συμπεριφοράς αλλά, το κυριώτερο, συντηρείται μία συμβολική και κατ' ουσίαν επεξεργασία της δράσης. Ποιο είναι το υποκείμενο της δράσης αυτής; Με ποιον τρόπο η ίδια η δράση υπερβαίνει την εκτύλιξή της και ανακινεί μια ιδεολογική αναμόχλευση, αποδυναμώνει πλήρως ερμηνευτικά σχήματα του τύπου λούμπεν, περιθώριο ή και, το πλέον τετριμμένο ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΑΥΡΟΣ ΙΠΠΟΤΗΣ ΜΕ ΤΟ ΛΑΣΤΙΧΕΝΙΟ ΚΟΥΒΑΡΙ
Ο Μαύρος Ιππότης ζει βαθιά μέσα στο σκοτεινό φαράγγι. Το λαστιχένιο κουβάρι εμφανίζεται μπροστά του κουβαλώντας μια αναπάντεχη πρόκληση. Ο Μαύρος Ιππότης θα πάρει την απόφαση για μια φαινομενικά αδύνατη αλλαγή. Έχει όσα χρειάζεται για να αποφύγει την καταστροφή σε ένα δρόμο χωρίς επιστροφή; Θα φτάσει το φως στο σκοτεινό κάτω κόσμο; Μια αλληγορική ιστορία που μιλά για το φως και το σκότος της ψυχής και του κόσμου, για την αλήθεια και το ψεγάδι που αιχμαλωτίζει. Υπάρχει διέξοδος; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΖΑΧΕΡ-ΜΑΖΩΧ
Με τον Ζάχερ-Μαζώχ ξετυλίγεται ένα σύμπαν φαντασίωσης και αγωνίας, γεμάτο από πέτρινες γυναίκες, παρενδυτικούς, επιβαλλόμενες ποινές, σταυρώσεις, ακόμη και τιμωρίες για σφάλματα τα οποία δεν έχουν καν διαπραχθεί. Από την κάθε πόζα το καλλιτεχνικό πνεύμα δημιουργεί ένα έργο τέχνης, ενώ το νομικό πνεύμα παγιώνει άτεγκτα συμβόλαια μεταξύ θύματος και δημίου. Ο Ζίλ Ντελέζ αναδεικνύει πως ο μαζοχισμός δεν αποτελεί ούτε το αντίθετο ούτε το συμπλήρωμα του σαδισμού αλλά έναν κόσμο ξεχωριστό, με διαφορετικές τεχνικές και διαφορετικά επιτελέσματα. (Α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Οι Κοινωνικές Επιστήμες εντάχθηκαν στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση διεθνώς, αποσκοπώντας στην κοινωνικοποίηση των νέων με την δημοκρατική κοινωνική οργάνωση της σύγχρονης αστικής κοινωνίας. Αν και το περιεχόμενο των Αναλυτικών Προγραμμάτων τους για πολλά χρόνια ποικίλει, ωστόσο οι έρευνες σε Η.Π.Α. και Αγγλία έδειξαν ότι κατάφεραν να επιτελέσουν τον σκοπό για τον οποίο συντάχθηκαν. Στη χώρα μας η εισαγωγή και η αλλαγή των Αναλυτικών Προγραμμάτων των Κοινωνικών Επιστημών εντάσσεται στις χρηματοδοτούμενες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΠΟΥΚΤΣΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΤΑΓΜΑ ΤΩΝ ΑΝΑΡΧΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
Ο 21ος αιώνας έφερε μαζί του όλα τα ανεπίλυτα προβλήματα του παρελθόντος. Οι αντιφάσεις του καπιταλισμού, πλέον σαφώς πιο οξυμένες και καταστροφικές για τη Φύση και τον άνθρωπο, είναι πανταχού παρούσες. Η προοπτική ενός αναρχικού κινήματος ικανού να προτείνει λύσεις και διεξόδους φαντάζει ως μονόδρομος. Για την υλοποίηση όμως ενός επαναστατικού σχεδίου χρειάζεται η βαθιά γνώση των οικονομικών και κοινωνικών εκφάνσεων του κοσμοσυστήματος και της ιστορίας του. Σε αυτήν την κατεύθυνση μπορεί να μας βοηθήσει ο Μάρεϋ Μπούκτσιν, το συγγραφικό έρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟ
Τα σατιρικά ή άλλως σκωπτικά τραγούδια ανήκουν σε μια τόσο παλιά παράδοση όσο σχεδόν και ο κοινωνικός άνθρωπος. Το σκώμμα (από το σκωψ = το πτηνό γκιώνης), το πείραγμα, ιδιαιτέρως στη δικιά μας παράδοση, ήταν πάντα προσφιλές, και τα τραγούδια που δημιούργησε αποτελούν μια μεγάλη κατηγορία με ποικιλία θεμάτων. Ένα χαρακτηριστικό αυτής της παράδοσης είναι πως η διακωμώδηση μπορεί να φτάνει στα άκρα, καθώς ακόμα και τραγικές καταστάσεις δεν παραλείπει να συμπεριλάβει στα ενδιαφέροντά του είτε ο ανώνυμος είτε ο επώνυμος δημιουργός. Σε δύσκολες...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμες υγείας αναπτύσσονται ταχύτατα, χρησιμοποιώντας στο μέγιστο τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών, επενδύοντας σε υποδομές, ενισχύοντας το θεσμικό τους πλαίσιο και προσελκύοντας μεγάλο αριθμό επαγγελματιών. Σε συνάρτηση με αυτήν την ανάπτυξη, οι εκπαιδευτικές διαδικασίες στις επιστήμες υγείας αποτελούν αντικείμενο αυξανόμενου ερευνητικού ενδιαφέροντος. Οι παραδοσιακές μορφές διδασκαλίας εμπλουτίζονται με νέες προσεγγίσεις και στα προγράμματα σπουδών προστίθενται νέα αντικείμενα μάθησης. Ως αποτέλεσμα, οι μελλ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΑΡΧΙΑ ΣΤΗΝ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ
Ο αναρχικός Κομμουνισμός διατηρεί αυτήν την κατάκτηση, την πλέον πολύτιμη όλων - την ελευθερία του ατόμου. Την διευρύνει περαιτέρω και της δίδει μία στέρεα βάση - την οικονομική ελευθερία, δίχως την οποίαν η πολιτική ελευθερία παραμένει ψευδαισθητική. Δεν ζητά από το άτομο, αφ' ου έχει θυσιάση τον θεό-αφέντη του σύμπαντος, τον Θεό-Καίσαρα και τον θεό-Κοινοβούλιο, να του προσφέρη ένα πιο αδυσώπητο από τους προηγουμένους -τον Θεό-Κοινότητα, να αποποιηθή στον βωμό του την ανεξαρτησία του, την βούλησή του, τις προτιμήσεις του και να δώση τον ό...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΑΡΚΟΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΣΑ ΜΟΝΤΑΝΙΑ
«...Ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς του 1994, ένας στρατός γιγάντων, ήτοι Ινδιάνων επαναστατών, κατέβηκε στις πόλεις ώστε να ταρακουνήσει τον κόσμο στο διάβα του. Έπειτα από λίγες μόνον ημέρες, ενώ το αίμα των νεκρών μας κυλούσε ακόμη ζεστό στους δρόμους, συνειδητοποιήσαμε ότι εκείνοι απ' έξω δεν μας έβλεπαν. Συνηθισμένοι να κοιτάζουν τους Ινδιάνους αφ' υψηλού, συνηθισμένοι να μας βλέπουν ταπεινωμένους, η καρδιά τους δεν καταλάβαινε την αξιοπρεπή μας επανάσταση. Το βλέμμα τους είχε σταματήσει στον έναν και μοναδικό μέτοικο τον οποίον αντίκρυσα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΩΙΜΗ ΑΝΑΡΧΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ
Η διάχυση του αναρχισμού στον ελλαδικό χώρο αποτέλεσε το φυσικό επακόλουθο των κοινωνικών εκείνων ριζοσπαστικών ιδεών και κινημάτων που εμφανίστηκαν και των εξεγέρσεων και επαναστάσεων που συντάραξαν την Ευρώπη από τα μισά κιόλας του 19ου αιώνα, κι εκεί είναι που εντοπίζονται οι ιδέες που στη συνέχεια ψήγματά τους σταδιακά εισήχθησαν στην τότε ελλαδική επικράτεια. Η ακτινοβολία, που εκπέμπουν οι επαναστάσεις του 1848-1849 και οι νεωτερικές ιδέες της εποχής οι οποίες και βρίσκουν την πλήρη έκφρασή τους στην Παρισινή Κομμούνα του 1871, συναν...
Διαβάστε περισσότερα...