ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ - ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ

ΟΡΦΙΚΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Η ιστορία των Αργοναυτών και 87 ορφικοί ύμνοι. Ορφισμός είναι η μυστικιστική θρησκευτική τάση η οποία κάνει την εμφάνισή της ως οργανωμένο κίνημα τον 6ο αιώνα π.Χ. με μια σειρά μυστικιστικών θρησκευτικών ποιητών, των ορφικών. Θεμελιωτής των βασικών δογμάτων της θρησκευτικής αυτής τάσης σε ένα πρώιμο μυθικό επίπεδο θεωρείτο ο Θρακιώτης Ορφέας, τον οποίο οι οπαδοί του τοποθετούσαν πριν τον Όμηρο, αλλά η ιστορικότητά του αμφισβητήθηκε έντονα, ήδη από την αρχαιότητα. Ο Ορφέας ήταν ο ιδρυτής της λατρείας του Διόνυσου Ζαγρέα, μιας λατρείας που...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΟΜΗΡΟΣ
Είτε προσεγγίζεις τον Όμηρο φιλολογικά, είτε θεολογικά, είτε κοινωνιολογικά, είτε ιστορικά πάντα κάποια πτυχή του θα σου διαφεύγει, θα κρύβεται και θα περιμένει την ανεύρεσή της. Μέχρι πριν από δύο αιώνες η Ιλιάδα ήταν ένα φανταστικό έπος, μία μεγαλειώδης επική δημιουργία, σήμερα όμως, εντάσσεται στην ιστορία, παρ' όλα αυτά μύθευμα, καθαρά λογοτεχνικό έργο θεωρείται ακόμη η Οδύσσεια. Και ενώ νομίζεις ότι τελείωσες μία άλλη λάμψη φωτίζει, υπάρχει ένα άλλο επίπεδο ανάγνωσης, διαφορετικός τύπος ερμηνείας: ο συμβολικός. Σαφώς οι Ολύμπιοι θεοί ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΩΣΗΠΟΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Βιβλίο Α΄: Προοίμιο. Τα γεγονότα από την κατάληψη του ναού από τον Αντίοχο τον Επιφανή (περ. 170 π.Χ.) μέχρι τον θάνατο του Ηρώδη (4 π.Χ.). Ο Ιώσηπος, Ιουδαίος ιστορικός του 1ου αι. μ.Χ., γεννήθηκε το πρώτο έτος της βασιλείας του Καλιγούλα, 37/38 μ.Χ., από ιερατική οικογένεια και έλαβε ραβινική ανατροφή. Μετά από μαθητεία στις θεολογικές σχολές των Ιουδαίων, ασπάστηκε την αίρεση των Φαρισαίων. Το 66 μ.Χ. εκλέχτηκε από το Σανεντρίν των Ιεροσολύμων στρατηγός της Γαλιλαίας στον πόλεμο κατά των Ρωμαίων. Αιχμαλωτίστηκε, το 67 μ.Χ., από τον Βεσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΘΗΝΑΙΟΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΔΕΚΑΤΟΣ ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Η συζήτηση κορυφώνεται με θέμα της τώρα τις γυναίκες. Ο γάμος, ο έρωτας, οι εταίρες, οι παλλακίδες, και μαζί αναφορά στον γυναικείο χαρακτήρα και τις αρετές. Ο Αθηναίος γεννήθηκε στη Ναύκρατη της Αιγύπτου, έζησε στην Αλεξάνδρεια και πέθανε στη Ρώμη. Η ζωή του, για την οποία οι πληροφορίες μας είναι ελάχιστες, φαίνεται ότι κύλησε ανάμεσα στο τέλος του 2ου και στις αρχές του 3ου αιώνα μ.Χ. (περίπου 170-230 μ.Χ.), όπως μπορούμε να εικάσουμε από εσωτερικά τεκμήρια του έργου του. Ο Αθηναίος, γέννημα και θρέμμα της ύστερης σοφιστικής, έμεινε στο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΤΡΙΚΗ
Η φιλοδοξία μου όταν καταπιάστηκα να συντάξω αυτό το βιβλίο ήταν μία και απλή: να διδάξω, αρχίζοντας από την αρχή αρχή, τη μετρική της αρχαίας ελληνικής ποιήσεως - στα πιο βασικά της σημεία - με έναν τρόπου που να κάνει τη δύσκολη και όχι πάντοτε ευχάριστη αυτή μάθηση όσο γίνεται πιο εύκολη και λιγότερο κοπιαστική. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΟΦΟΚΛΗΣ: ΑΠΑΝΤΑ
Σχετικά με τη ζωή και τα έργα του ποιητή έχουμε πολλές και ποικίλες πληροφορίες από την Αρχαιότητα αρκετές μάλιστα προέρχονται από συγγραφείς σύγχρονούς του αλλά και από ρήσεις του ίδιου, καθώς και από επιγραφικές μαρτυρίες της εποχής του ή μεταγενέστερες. Εξαιτίας των αντιφάσεων που οι πληροφορίες τούτες παρέχουν, λίγες μόνο μπορούν να θεωρηθούν αξιόπιστες. Κύρια πηγή για τη ζωή του αποτελεί ο "Βίος", που διασώθηκε σε πολλά χειρόγραφα και τοποθετείται γύρω στο τέλος του 2ου αι. π.Χ. Βιογραφικές πληροφορίες για τον ποιητή παρέχει και το λ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙΣΧΥΛΟΥ «ΟΡΕΣΤΕΙΑ»
[...] Από τις 9 προηγηθείσες μεταφράσεις η παρούσα τόλμησε να κρατήσει τον ίδιο ακριβώς αριθμό στίχων με το πρωτότυπο. Στην έκδοση που ακολουθεί αντιστοιχίζοντας στίχο προς στίχο, λίγες μόνο φορές, για λόγους νοηματικής ομαλότητας, έγιναν κάποιες αναστροφές στίχων, ιδιαίτερα στα λυρικά μέρη. [...] Μια μετάφραση ισχύει όσο προκαλεί προβληματισμούς σε σκηνοθέτες, μουσουργούς, σκηνογράφους και ηθοποιούς, όσο δηλαδή είναι δραστικό κείμενο. Η ανά χείρας μετάφραση φιλοδόξησε να προτείνει ένα διαφορετικό μεταφραστικό ήθος. Κατά πόσον το πέτυχε θα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ: ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ
Μια ομάδα από χαριτωμένες και αξιοβίαστες κυρίες, λέει ο Αριστοφάνης, εξορμούν εν χορδαίς και οργάνοις (κυρίως «οργάνοις») να ακυρώσουν τον πόλεμο. Τα όπλα των κυριών, μόνιμοι και λαχταριστοί πειρατές, θα κατισχύσουν, ο πόλεμος θα κατατροπωθεί, οι κυρίες θα πιστέψουν την ουτοπία. Όχι όμως και ο Αριστοφάνης, ούτε ο τέταρτος των τραγικών Θουκυδίδης. Αυτοί «ξέρουν». Ο Σικελικός όλεθρος τραυμάτισε καίρια την ηγεμονίδα Αθήνα. Και παρά τη μερική ανάκαμψη, μια συνθήκη ειρήνης με τη Σπάρτη θα ήταν οδυνηρά επιθυμητή. Η συνθήκη δεν πραγματοποιήθηκε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΡΝΕΣ ΚΑΙ ΠΟΡΝΕΙΑ
Για να καταπολεμήσουν τους πειρασμούς της σάρκας, οι πρώτοι χριστιανοί ασκητές αποσύρονταν σε ερημικές τοποθεσίες και παρέμεναν έγκλειστοι σε μικρά κελιά για πολλά χρόνια. Ωστόσο, παρά τους μεγάλους κινδύνους, ορισμένοι από τους εμπειρότερους και πλέον ενάρετους έκαναν κάποτε ένα παράτολμο εγχείρημα. Διακόπτοντας την ακραία τους απομόνωση, επισκέπτονταν πόρνες στα καταλύματά τους ή σε πανδοχεία για να τις συνετίσουν. Θεωρούσαν προφανώς ότι, εάν το έργο τους ήταν επιτυχές, δεν θα εξασφάλιζαν απλώς τη σωτηρία αμαρτωλών γυναικών, αλλά θα περι...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΥΛΗ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ
Οι αρχαίοι Έλληνες έδειχναν μεγάλο ενδιαφέρον για όσα παράδοξα και παράξενα συνέβαιναν στον κόσμο. Συχνά έπλαθαν και με τη φαντασία τους ιστορίες με αλλόκοτο ή τερατώδες περιεχόμενο. Η μυθολογία τους άλλωστε ήταν βασίλειο αξιοθαύμαστων καταστάσεων και συμβάντων, που παραβίαζαν τους φυσικούς νόμους και τη λογική τάξη. Στα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια κυκλοφορούσαν ειδικές συλλογές με θέμα τις νεκραναστάσεις, τις θαυματουργικές θεραπείες και τις θεοφάνειες ή με περιγραφές αλλόκοτων και υβριδικών όντων, που αποκλίνουν από τις ανθρώπινες δια...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ: ΠΟΛΙΤΕΙΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Με τους δύο αυτούς τόμους, στους οποίους με δυσκολία χώρεσε η «Πολιτεία» του Πλάτωνα με τον όγκο της και με όσα εισαγωγικά, σχολιαστικά, ερμηνευτικά και επιλογικά έπρεπε να συνοδεύουν το αρχαίο κείμενο και τη μετάφρασή του, μπαίνω στο «χορό» των εξειδικευμένων πλατωνικών εργασιών που άνοιξαν άξιοι συνάδελφοί μου και συνεργάτες της σειράς «Αρχαίοι συγγραφείς» των Εκδόσεων ΖΗΤΡΟΣ. [...] Η συμβολή μου στην ανάδειξη της αξίας της πλατωνικής «Πολιτείας» είναι μικρή: περιορίζεται, εκτός από την ανάλυση της περιόδου κατά την οποία έδρασε και έγρα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ: ΠΟΛΙΤΕΙΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Με τους δύο αυτούς τόμους, στους οποίους με δυσκολία χώρεσε η «Πολιτεία» του Πλάτωνα με τον όγκο της και με όσα εισαγωγικά, σχολιαστικά, ερμηνευτικά και επιλογικά έπρεπε να συνοδεύουν το αρχαίο κείμενο και τη μετάφρασή του, μπαίνω στο «χορό» των εξειδικευμένων πλατωνικών εργασιών που άνοιξαν άξιοι συνάδελφοί μου και συνεργάτες της σειράς «Αρχαίοι συγγραφείς» των Εκδόσεων ΖΗΤΡΟΣ. [...] Η συμβολή μου στην ανάδειξη της αξίας της πλατωνικής «Πολιτείας» είναι μικρή: περιορίζεται, εκτός από την ανάλυση της περιόδου κατά την οποία έδρασε και έγρα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΣ: (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ-ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Βίος του Απολλώνιου του Τυανέα, που συνέθεσε ο Φλάβιος Φιλόστρατος, προσφέρει στον αναγνώστη ένα απολαυστικό ταξίδι που ξεκινά από τα Τύανα της Καππαδοκίας και καταλήγει στα Γάδειρα της Ισπανίας, στις φημισμένες Ηράκλειες στήλες, με ενδιάμεσους σταθμούς σε αρκετές πόλεις της Μ. Ασίας και Συρίας, στην Περσία, στις Ινδίες, στον κυρίως Ελληνικό χώρο και στην Ιταλία. Από τις σελίδες του έργου αναδύεται η μορφή του Απολλώνιου Τυανέα, αινιγματική και αντιφατική αλλά συνάμα ελκυστική. Περισσότερο γοητεύει όχι τόσο η εικόνα ενός φιλοσόφου ή θρησ...
Διαβάστε περισσότερα...

Σημεία και τέρατα
Σε μια εποχή όξυνσης του ανορθολογισμού και του θρησκευτικού φανατισμού, επανέρχεται στο προσκήνιο ο προβληματισμός για το φαινόμενο της θρησκοληψίας και της δεισιδαιμονίας. Το φαινόμενο αυτό αντιμετωπίζουν, από διαφορετικό πρίσμα ο καθένας, οι συγγραφείς των τριών κειμένων που μεταφράζονται και υπομνηματίζονται στον τόμο αυτόν: ο Λουκιανός στο "Φιλοψευδείς ή Απιστών", ο Πλούταρχος στο "Περί δεισιδαιμονίας" και ο Θεόφραστος στον "Δεισιδαίμονα". Με όπλο άλλοτε τη σάτιρα και την καρικατούρα και άλλοτε τον εμβριθή στοχασμό, οι τρεις αυτοί συγ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ: ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ
Έχουμε στον "Πολιτικό" μία εκπληκτική ένδειξη - κατάδειξη αυτής της μεγαλοφυΐας του θειοτέρου των θειοτάτων Πλάτωνος, γιατί μέσα στον "Πολιτικό", ίσως καθαρότερα από κάθε άλλο σύγγραμμά του, κατορθώνει ο ίδιος να είναι αμφισβητητικός (. . .) του ίδιου του Πλάτωνος, του εαυτού του! Ο Πλάτων κατορθώνει να είναι αντιρρητικός του Πλάτωνος. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ (ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ)
Εδώ και αρκετό καιρό το βιβλίο βρισκόταν εκτός κυκλοφορίας, καθώς η πρώτη του έκδοση εξαντλήθηκε σχετικά γρήγορα. Αισθάνθηκα την έλλειψή του κυρίως στη διδακτική πράξη, καθώς το Α των Μετά τα φυσικά αποδείχθηκε ότι προσφέρει ιδανική πρόσβαση στη φιλοσοφία του Αριστοτέλη. Χάρη στην επιμονή του Κώστα Ζήτρου πείστηκα να το ξαναδώ και να αποδεχτώ την ένταξή του στη σειρά "Αρχαίοι Συγγραφείς". Χρειάστηκε λοιπόν να στοιχειοθετηθεί και να σελιδοποιηθεί εκ νέου, για να προσαρμοστεί στο καινούργιο του σχήμα. Με την αφορμή αυτή διορθώθηκαν όσες αβλε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΑΥΤΟΛΟΓΙΑΣ
Ο αυτοέπαινος, ο αυτοθαυμασμός και ο κομπασμός ήταν γνώριμες συνήθειες στην αρχαιότητα - όπως άλλωστε και σήμερα. Το πάθος αυτό, που γινόταν κάποτε μανία, χαρακτήριζε όλων των ειδών τους ανθρώπους, πλούσιους και φτωχούς, επιφανείς και αφανείς, νέους και γέροντες - μολονότι ενδέχεται να εκδηλωνόταν κάπως συχνότερα στους γέροντες. Και όπως ακριβώς σήμερα, προκαλούσε συχνά δυσαρέσκεια, λύπηση, ενόχληση, εχθρότητα ή και αηδία. Επειδή ωστόσο λίγοι μπορούσαν να αποφύγουν την περιαυτολογία, ο Πλούταρχος, στην πραγματεία του που περιλαμβάνει ο τόμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑ ΑΛΛΟΚΟΤΟ ΘΗΡΙΟ
Τα δάνεια αποτελούσαν εξαιρετικά σημαντικό θεσμό σε όλη τη χρονική και γεωγραφική έκταση του αρχαίου κόσμου, πυροδοτώντας, όπως ήταν φυσικό, ποικίλες και ενίοτε σκληρές αντιπαραθέσεις. Το βιβλίο αυτό ανοίγει έναν εποικοδομητικό και γόνιμο διάλογο με τον αναγνώστη γύρω από τον σκληρό κόσμο των δανείων, των τόκων, των δανειστών και των οφειλετών, συμβάλλοντας στην κατανόηση της καθημερινής ζωής στην ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα. Αρχίζοντας με προβληματισμούς του Ησίοδου και της αρχαϊκής εποχής, περιλαμβάνει μεταφρασμένα έργα ή αποσπάσματα αρχαίω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΛΑΜΒΔΑ
Το βιβλίο "Λάμβδα" -το οποίο εκδίδεται εδώ κριτικά, εξηγείται και μεταφράζεται- αποτελεί την κορύφωση της πραγματείας "Μετά τα φυσικά", αφού σε αυτό ο Αριστοτέλης μας δίνει γνώση αναφορικά με τη θεϊκή πρώτη αρχή, από την οποία, όπως ο ίδιος λέει, «εξαρτάται ο ουρανός και η φύση». Ύστερα από μια μακρά διερεύνηση για το πώς μπορούμε να οδηγηθούμε στην ανακάλυψη μιας αυθύπαρκτης αιώνιας και αμετάβλητης ουσίας, ο Αριστοτέλης μας διδάσκει στο βιβλίο "Λάμβδα" ποιες και πόσες είναι αυτές οι θεϊκές ουσίες. Μας οδηγεί από τα ουράνια σώματα, τα οποί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Ευριπίδης είναι ο τρίτος της τριάδας των μεγάλων ποιητών της δραματικής ποίησης της αρχαίας Ελλάδας. Χαρακτηρίζεται ρεαλιστής συγγραφέας, καθώς δίνει τους χαρακτήρες των προσώπων των έργων του όπως είναι περίπου στην πραγματικότητα, και "από σκηνής φιλόσοφος", επειδή αντιμετωπίζει στοχαστικά τα θέματα που επεξεργάζεται. Από το πλούσιο έργο του μας σώζονται ένα "σατυρικό δράμα", ο Κύκλωψ, και δεκαοχτώ τραγωδίες: Άλκηστις, Ανδρομάχη, Μήδεια, Ηρακλείδαι, Ιππόλυτος, Εκάβη, Ικέτιδες, Ηρακλής μαινόμενος, Τρωάδες, Ιφιγένεια η εν Ταύροις, Ηλέκτρ...
Διαβάστε περισσότερα...