ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ - ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ

Η ΑΥΛΗ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ
Οι αρχαίοι Έλληνες έδειχναν μεγάλο ενδιαφέρον για όσα παράδοξα και παράξενα συνέβαιναν στον κόσμο. Συχνά έπλαθαν και με τη φαντασία τους ιστορίες με αλλόκοτο ή τερατώδες περιεχόμενο. Η μυθολογία τους άλλωστε ήταν βασίλειο αξιοθαύμαστων καταστάσεων και συμβάντων, που παραβίαζαν τους φυσικούς νόμους και τη λογική τάξη. Στα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια κυκλοφορούσαν ειδικές συλλογές με θέμα τις νεκραναστάσεις, τις θαυματουργικές θεραπείες και τις θεοφάνειες ή με περιγραφές αλλόκοτων και υβριδικών όντων, που αποκλίνουν από τις ανθρώπινες δια...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ: ΠΟΛΙΤΕΙΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Με τους δύο αυτούς τόμους, στους οποίους με δυσκολία χώρεσε η «Πολιτεία» του Πλάτωνα με τον όγκο της και με όσα εισαγωγικά, σχολιαστικά, ερμηνευτικά και επιλογικά έπρεπε να συνοδεύουν το αρχαίο κείμενο και τη μετάφρασή του, μπαίνω στο «χορό» των εξειδικευμένων πλατωνικών εργασιών που άνοιξαν άξιοι συνάδελφοί μου και συνεργάτες της σειράς «Αρχαίοι συγγραφείς» των Εκδόσεων ΖΗΤΡΟΣ. [...] Η συμβολή μου στην ανάδειξη της αξίας της πλατωνικής «Πολιτείας» είναι μικρή: περιορίζεται, εκτός από την ανάλυση της περιόδου κατά την οποία έδρασε και έγρα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ: ΠΟΛΙΤΕΙΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Με τους δύο αυτούς τόμους, στους οποίους με δυσκολία χώρεσε η «Πολιτεία» του Πλάτωνα με τον όγκο της και με όσα εισαγωγικά, σχολιαστικά, ερμηνευτικά και επιλογικά έπρεπε να συνοδεύουν το αρχαίο κείμενο και τη μετάφρασή του, μπαίνω στο «χορό» των εξειδικευμένων πλατωνικών εργασιών που άνοιξαν άξιοι συνάδελφοί μου και συνεργάτες της σειράς «Αρχαίοι συγγραφείς» των Εκδόσεων ΖΗΤΡΟΣ. [...] Η συμβολή μου στην ανάδειξη της αξίας της πλατωνικής «Πολιτείας» είναι μικρή: περιορίζεται, εκτός από την ανάλυση της περιόδου κατά την οποία έδρασε και έγρα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΑ ΟΔΥΣΣΕΙΑ
Όταν ο ογδόντα ενός ετών Τζέι Μέντελσον αποφάσισε να παρακολουθήσει το σεμινάριο με θέμα την Οδύσσεια που θα δίδασκε ο γιος του, Ντάνιελ, στο Κολέγιο Μπαρντ, ξεκίνησε γι' αυτούς μια περιπέτεια βαθιά συναισθηματική όσο και πνευματική. Για τον Τζέι, συνταξιούχο ερευνητή που έχει μάθει να βλέπει τον κόσμο μέσα από το αμείλικτο βλέμμα του μαθηματικού, αυτή η επιστροφή στα θρανία αποτελεί και την "τελευταία του ευκαιρία" να γνωρίσει τη μεγάλη λογοτεχνία που παραμέλησε στα νιάτα του - αλλά πάνω απ' όλα, να καταλάβει καλύτερα τον γιο του. Οι μήνε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΛΟΣΤΡΑΤΟΣ: (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ-ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Βίος του Απολλώνιου του Τυανέα, που συνέθεσε ο Φλάβιος Φιλόστρατος, προσφέρει στον αναγνώστη ένα απολαυστικό ταξίδι που ξεκινά από τα Τύανα της Καππαδοκίας και καταλήγει στα Γάδειρα της Ισπανίας, στις φημισμένες Ηράκλειες στήλες, με ενδιάμεσους σταθμούς σε αρκετές πόλεις της Μ. Ασίας και Συρίας, στην Περσία, στις Ινδίες, στον κυρίως Ελληνικό χώρο και στην Ιταλία. Από τις σελίδες του έργου αναδύεται η μορφή του Απολλώνιου Τυανέα, αινιγματική και αντιφατική αλλά συνάμα ελκυστική. Περισσότερο γοητεύει όχι τόσο η εικόνα ενός φιλοσόφου ή θρησ...
Διαβάστε περισσότερα...

Σημεία και τέρατα
Σε μια εποχή όξυνσης του ανορθολογισμού και του θρησκευτικού φανατισμού, επανέρχεται στο προσκήνιο ο προβληματισμός για το φαινόμενο της θρησκοληψίας και της δεισιδαιμονίας. Το φαινόμενο αυτό αντιμετωπίζουν, από διαφορετικό πρίσμα ο καθένας, οι συγγραφείς των τριών κειμένων που μεταφράζονται και υπομνηματίζονται στον τόμο αυτόν: ο Λουκιανός στο "Φιλοψευδείς ή Απιστών", ο Πλούταρχος στο "Περί δεισιδαιμονίας" και ο Θεόφραστος στον "Δεισιδαίμονα". Με όπλο άλλοτε τη σάτιρα και την καρικατούρα και άλλοτε τον εμβριθή στοχασμό, οι τρεις αυτοί συγ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ: ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ
Έχουμε στον "Πολιτικό" μία εκπληκτική ένδειξη - κατάδειξη αυτής της μεγαλοφυΐας του θειοτέρου των θειοτάτων Πλάτωνος, γιατί μέσα στον "Πολιτικό", ίσως καθαρότερα από κάθε άλλο σύγγραμμά του, κατορθώνει ο ίδιος να είναι αμφισβητητικός (. . .) του ίδιου του Πλάτωνος, του εαυτού του! Ο Πλάτων κατορθώνει να είναι αντιρρητικός του Πλάτωνος. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ (ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ)
Εδώ και αρκετό καιρό το βιβλίο βρισκόταν εκτός κυκλοφορίας, καθώς η πρώτη του έκδοση εξαντλήθηκε σχετικά γρήγορα. Αισθάνθηκα την έλλειψή του κυρίως στη διδακτική πράξη, καθώς το Α των Μετά τα φυσικά αποδείχθηκε ότι προσφέρει ιδανική πρόσβαση στη φιλοσοφία του Αριστοτέλη. Χάρη στην επιμονή του Κώστα Ζήτρου πείστηκα να το ξαναδώ και να αποδεχτώ την ένταξή του στη σειρά "Αρχαίοι Συγγραφείς". Χρειάστηκε λοιπόν να στοιχειοθετηθεί και να σελιδοποιηθεί εκ νέου, για να προσαρμοστεί στο καινούργιο του σχήμα. Με την αφορμή αυτή διορθώθηκαν όσες αβλε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΑΡΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΑΥΤΟΛΟΓΙΑΣ
Ο αυτοέπαινος, ο αυτοθαυμασμός και ο κομπασμός ήταν γνώριμες συνήθειες στην αρχαιότητα - όπως άλλωστε και σήμερα. Το πάθος αυτό, που γινόταν κάποτε μανία, χαρακτήριζε όλων των ειδών τους ανθρώπους, πλούσιους και φτωχούς, επιφανείς και αφανείς, νέους και γέροντες - μολονότι ενδέχεται να εκδηλωνόταν κάπως συχνότερα στους γέροντες. Και όπως ακριβώς σήμερα, προκαλούσε συχνά δυσαρέσκεια, λύπηση, ενόχληση, εχθρότητα ή και αηδία. Επειδή ωστόσο λίγοι μπορούσαν να αποφύγουν την περιαυτολογία, ο Πλούταρχος, στην πραγματεία του που περιλαμβάνει ο τόμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑ ΑΛΛΟΚΟΤΟ ΘΗΡΙΟ
Τα δάνεια αποτελούσαν εξαιρετικά σημαντικό θεσμό σε όλη τη χρονική και γεωγραφική έκταση του αρχαίου κόσμου, πυροδοτώντας, όπως ήταν φυσικό, ποικίλες και ενίοτε σκληρές αντιπαραθέσεις. Το βιβλίο αυτό ανοίγει έναν εποικοδομητικό και γόνιμο διάλογο με τον αναγνώστη γύρω από τον σκληρό κόσμο των δανείων, των τόκων, των δανειστών και των οφειλετών, συμβάλλοντας στην κατανόηση της καθημερινής ζωής στην ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα. Αρχίζοντας με προβληματισμούς του Ησίοδου και της αρχαϊκής εποχής, περιλαμβάνει μεταφρασμένα έργα ή αποσπάσματα αρχαίω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΥΣΙΚΑ ΛΑΜΒΔΑ
Το βιβλίο "Λάμβδα" -το οποίο εκδίδεται εδώ κριτικά, εξηγείται και μεταφράζεται- αποτελεί την κορύφωση της πραγματείας "Μετά τα φυσικά", αφού σε αυτό ο Αριστοτέλης μας δίνει γνώση αναφορικά με τη θεϊκή πρώτη αρχή, από την οποία, όπως ο ίδιος λέει, «εξαρτάται ο ουρανός και η φύση». Ύστερα από μια μακρά διερεύνηση για το πώς μπορούμε να οδηγηθούμε στην ανακάλυψη μιας αυθύπαρκτης αιώνιας και αμετάβλητης ουσίας, ο Αριστοτέλης μας διδάσκει στο βιβλίο "Λάμβδα" ποιες και πόσες είναι αυτές οι θεϊκές ουσίες. Μας οδηγεί από τα ουράνια σώματα, τα οποί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Ευριπίδης είναι ο τρίτος της τριάδας των μεγάλων ποιητών της δραματικής ποίησης της αρχαίας Ελλάδας. Χαρακτηρίζεται ρεαλιστής συγγραφέας, καθώς δίνει τους χαρακτήρες των προσώπων των έργων του όπως είναι περίπου στην πραγματικότητα, και "από σκηνής φιλόσοφος", επειδή αντιμετωπίζει στοχαστικά τα θέματα που επεξεργάζεται. Από το πλούσιο έργο του μας σώζονται ένα "σατυρικό δράμα", ο Κύκλωψ, και δεκαοχτώ τραγωδίες: Άλκηστις, Ανδρομάχη, Μήδεια, Ηρακλείδαι, Ιππόλυτος, Εκάβη, Ικέτιδες, Ηρακλής μαινόμενος, Τρωάδες, Ιφιγένεια η εν Ταύροις, Ηλέκτρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ: (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ-ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Τα τρία κείμενα του Πλούταρχου που περιέχονται στον παρόντα τόμο, εμπίπτουν θεματικά στην περιοχή της πρόγευσης του μέλλοντος, που καθίσταται δυνατή χάρη σε δυνάμεις μη ανθρώπινες, οι οποίες όμως συνεργούν με τον άνθρωπο ή φιλοξενούνται για το σκοπό της πρόβλεψης όσων πρόκειται να συμβούν. Μεθοδικά ο Πλούταρχος διερευνά τις ρίζες της σχετικής προκατάληψης η οποία έχει να κάνει με την υφέρπουσα αλλά ασυνείδητη πεποίθηση ότι το μέλλον υπάρχει προτού να προκύψει, και ο άνθρωπος ενδέχεται να το δει, με οράματα ή όνειρα [...] (Απόσπασμα από την...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΡΙΑΝΟΣ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΝΑΒΑΣΙΣ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ) (ΒΙΒΛΙΑ VI, VII)
Στο βιβλίο αυτό αφηγείται ο Αρριανός την αντίστροφη πορεία του Αλεξάνδρου, από τον Υδάσπη ποταμό προς τη Βαβυλώνα. Από την πορεία επιστροφής καλύπτει τη διαδρομή μέχρι τις Πασαργάδες, παλιά πρωτεύουσα της Περσίας, και τον περίπλου του Περσικού κόλπου με το Νέαρχο, ενώ στο Ζ΄ βιβλίο ολοκληρώνεται η αφήγηση της επιστροφής μέχρι την Βαβυλώνα, όπου απροσδόκητα επέρχεται και ο θάνατος του Μακεδόνα στρατηλάτη. [...] (Από την παρουσίαση της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΠΟΚΡΥΦΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ
Από τα σημαντικότερα κείμενα της απόκρυφης χριστιανικής γραμματείας που χρονολογείται από την περίοδο της Ύστερης Αρχαιότητας (4ος μ.Χ. αι.). Παρουσιάζει λεπτό προς λεπτό τη δίκη του Ιησού από τον Πόντιο Πιλάτο, εμπλουτίζοντας με άγνωστες λεπτομέρειες τη διήγηση των κανονικών Ευαγγελίων. Ο στόχος του είναι πρώτα απ' όλα απολογητικός: να χυθεί φως στα αίτια που οδήγησαν στη δίωξη του Ιησού και στη θανατική καταδίκη του. Όλη η συνωμοσία που εξύφαναν οι γραμματείς και οι αρχιερείς του Μ. Συνεδρίου έρχεται στην επιφάνεια με την εξέταση των μαρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΜΗΡΟΥ: ΟΔΥΣΣΕΙΑ
Ο Έρως και η Έρις, η φιλότης και το νείκος του Εμπεδοκλέους, είναι οι δύο μυστηριώδεις ακατάλυτες γενεσιουργοί δυνάμεις, οι οποίες αιωνίως διαπλάθουν τον αχανή κόσμο του σύμπαντος και αενάως μορφοποιούν αρμονικά την κοσμική ουσία. Όταν οι ουράνιοι θεοί έσμιξαν με τους θνητούς, επιλέγοντας ως ενδιαίτημά τους τη "ζείδωρον άρουραν" της καλλιγύναικος Ελλάδος, οι δύο αυτές θεότητες ευρήκαν πρόσφορο έδαφος να εγκαθιδρύσουν την παντοδύναμη κυριαρχία τους. Η απρόσκλητη στους γάμους του Πηλέως και της Θέτιδος φτερωτή θεά Έρις, πυροδότησε τη θρυαλλί...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΟΡΦΕΑΣ ΚΑΙ Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
Η ΜΕΛΕΤΗ των θρησκειών περιλαμβάνει συνήθως μια σειρά αντίπαλες θεωρίες, ή τουλάχιστον αντίθετες ιδέες, πράγμα που δείχνει ότι μια θρησκεία ενδιαφέρει και τους μελετητές και τους υποστηρικτές της. Ωστόσο, η ιστορία της μελέτης του Ορφισμού περιέχει περισσότερες διαφωνίες και αντιθέσεις απ' ό,τι συνήθως. Η περίπτωση του Ορφισμού είναι ιδιαίτερα δύσκολη, εφόσον οι συζητήσεις των μελετητών περιλαμβάνουν διαφωνίες σχετικά με τη φύση του πληροφοριακού υλικού, όπως επίσης και διαμάχες σχετικά με τις μεθόδους έρευνας. Μάλιστα οι περισσότεροι μελε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ ΒΑΚΧΑΙ
ΟΙ Βάκχες είναι ένα από τα τελευταία έργα του Ευριπίδη ανακαλύφθηκε μαζί με άλλα δύο μετά τον θάνατό του κατά τον χειμώνα 407/406 π.Χ. και όταν κατόπιν παρουσιάσθηκε στην Αθήνα από τον γιό του κέρδισε το πρώτο βραβείο. Λίγα έργα συζητήθηκαν τόσο πολύ ή έγιναν αντικείμενο τόσο επιμελημένης και προσεκτικής γλωσσικής μελέτης. Η παρούσα έκδοση του κλασικού υπομνήματος του Dodds εφοδιάζει τον αναγνώστη με μιαν ανεκτίμητη Εισαγωγή στο έργο και το θέμα του. Στην Εισαγωγή ο Dodds συζητεί την περίπλοκη φύση της Διονυσιακής λατρείας και την θέση τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: ΜΗΔΕΙΑ
Η Μήδεια του Ευριπίδη αρχίζει όταν το ρομάντσο καί οί ημέρες της περιπέτειας έχουν τελειώσει. Η αναζήτηση του Χρυσόμαλλου Δέρατος, οί άθλοι του Ιάσονος, ό έρωτας της Μήδειας υπήρξαν θέματα άλλων ποιημάτων καί θεατρικών έργων. Μοιάζει με ευγενική ιστορία- όμως δεν φαίνεται ότι θα τελειώσει με καταστροφή; Ο Άπσυρτος καί ό Πελίας δολοφονήθηκαν με δόλιο τρόπο. Ο Ιάσων παντρεύτηκε μια βάρβαρη μάγισσα. Αυτό δεν μπορεί να είναι το τέλος. Τί συμβαίνει μετά ταύτα- όταν ή πρώτη έξαψη του πάθους και του ρομάντσου έχει τελειώσει; Τι γίνεται τότε; Ο Ιά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝΟΣ: ΛΥΣΙΣ
O Λύσις είναι μια συνεχής αφήγηση του Σωκράτη σε κάποιον ακροατή που δεν προσδιορίζεται ειδικότερα ούτε εκδηλώνει με οποιοδήποτε τρόπο την παρουσία του. Σ' αυτό τον άγνωστο ακροατή ο Σωκράτης αφηγείται μια συνάντησή του με μερικούς νέους -κάποιον Ιπποθάλη, κάποιον Κτήσιππο και μερικούς άλλους- έξω από μια αθηναϊκή παλαίστρα. Οι νέοι τον προσκάλεσαν να τους ακολουθήσει στο εσωτερικό της παλαίστρας -όπου μόλις πριν λίγο είχε τελειώσει μια θρησκευτική γιορτή- για να συζητήσουν. Τη συζήτηση αυτή, πού είχε θέμα τη φιλία, αναδιηγείται ο Σωκράτης...
Διαβάστε περισσότερα...