ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ > ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

ΕΞΑΙΣΙΟΙ ΓΕΛΩΤΕΣ
Στον τόμο αυτό ανθολογούνται, μεταφράζονται και σχολιάζονται περισσότερα από 150 αποσπάσματα αρχείων ελληνικών κειμένων από τον 8ο αι. π.Χ. έως και μετά τον 2ο αι. μ.Χ. από τον Όμηρο έως και τη Δεύτερη Σοφιστική. Στα κείμενα αυτά καταγράφεται το γέλιο (γέλως, γελώ) ή το γελοίον σε ποικίλα και εντελώς, διαφορετικά μεταξύ τους συμφραζόμενα. Η κατηγοριοποίηση των αποσπασμάτων έλαβε υπόψη της το είδος του κειμένου, τη λειτουργία και την προθετικότητά του, τις ιστορικές του αναφορές, τη σχέση του με άλλα κείμενα, την ανάλυση της γλώσσας και την...
Διαβάστε περισσότερα...

24 ΩΡΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΘΗΝΑ
Γνωρίστε την αρχαία Αθήνα, ζώντας για είκοσι τέσσερις ώρες μαζί με τους κατοίκους της και παρακολουθώντας στενά την καθημερινότητά τους. Ένας δούλος στα μεταλλεία, ένας στόλαρχος, μια απλή σύζυγος, ένας οπλίτης, μια εταίρα κι ένας λαθρέμπορος σύκων: όλοι αυτοί είναι οι ξεχωριστοί της κάτοικοι που ζωντανεύουν γλαφυρά για χάρη μας τη ζωή σ' αυτή την αρχαία πόλη-κράτος. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΧΑΙΑ ΣΠΑΡΤΗ 1000 π.Χ. - 396 μ.Χ.
Η Ιστορική Σπάρτη υπήρξε η αρχαιότερη δημοκρατία του Κόσμου. Η Ρήτρα του Λυκούργου είναι το αρχαιότερο «συνταγματικό κείμενο» της Ανθρωπότητας. Το Σπαρτιατικό Πολίτευμα ήταν το περισσότερο ισορροπημένο και ευνομούμενο του Κόσμου. Όταν όλες οι Ελληνικές Πόλεις συνταράσσονταν από εμφύλιες διαμάχες, βίαιες μεταπολιτεύσεις και τυραννίδες, η Σπάρτη απολάμβανε την Ευνομία με την υπέρτατη εξουσία της Εκκλησίας του Δήμου (Έφοροι). Δεν είναι τυχαίο ότι η Σπάρτη υπήρξε ο μεγάλος πολέμιος των Τυράννων τον 6ο αι. π.Χ. [...] (Από την παρουσίαση στο οπι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Ποια είναι τα οφέλη και τα όρια της ελευθερίας του λόγου; Μπορεί η δημοκρατία να εφαρμοστεί σε μεγάλα κράτη; Ποια ήταν η σχέση της δημοκρατίας με την επεκτατική εξωτερική πολιτική ή τη δουλοκτησία; Ποιες ήταν οι πολιτικές αντιπαραθέσεις εντός της αθηναϊκής δημοκρατίας; Τελικά, τι είναι δημοκρατία; Αυτά και πολλά άλλα σπουδαία ερωτήματα εξετάζονται στο βιβλίο Ιδεολογία και φιλοσοφία της δημοκρατίας στην αρχαία Ελλάδα, ένα από τα τελευταία έργα του μεγάλου στοχαστή και ιστορικού της φιλοσοφίας Θανάση Θ. Παπαδόπουλου. Αν και το ανά χείρας βιβ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
«Ο ανθρωπομορφισμός του Ομήρου αποκάλυψε τον ουδέτερο χαρακτήρα της ηθικής των ολύμπιων θεών, που προσωποποιούσαν φυσικά στοιχεία, και η ανακάλυψη των άρρητων αριθμών από τους Πυθαγόρειους επιβεβαίωσε την παρουσία του παραλόγου και του χάους εντός του λόγου και του κόσμου. Η Πλατωνική Ακαδημία, με την τοποθέτηση στο θρόνο των θεών του ορθού λόγου και τη θεώρηση των αριθμών ως ευθύγραμμων τμημάτων (γεωμετρία) "έσωσε" την ηθική των θεών και τα μαθηματικά. Η αστρονομία με το γεωκεντρικό μοντέλο προσπαθεί να ικανοποιήσει το πλατωνικό αίτημα γι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΣΕ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Όταν μιλάμε για Δημοκρατία, και θέλουμε η λέξη να ανταποκρίνεται στα πράγματα, πρέπει να αναφερόμαστε μόνο στην περίοδο που λειτουργούσε η Δημοκρατία στην Αθήνα (462 π.Χ. - 322 π.Χ.). Η περίοδος της Δημοκρατίας αποτελεί μοναδική εμπειρία για την ανθρώπινη Ιστορία, την οποία σημάδεψε ανεξίτηλα. Η κατάχρηση της λέξης «Δημοκρατία», που γίνεται μέχρι σήμερα, αποσκοπεί στην απάλειψη από την ιστορική μνήμη της μοναδικής αυτής δημοκρατικής εμπειρίας. Καταβλήθηκε, από την εποχή ακόμη που λειτουργούσε η Δημοκρατία, και καταβάλλεται μέχρι σήμερα από...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΣΙΝΑ
Πρόκειται για ένα σημαντικό βιβλίο που δεν έχει τύχει μέχρι στιγμής της προσοχής που του αρμόζει, και είμαι πολύ χαρούμενος που κυκλοφορεί σε νέα, αναθεωρημένη έκδοση. Η πραγματική καινοτομία είναι η ανακάλυψη του Albert Hofmann, του διακεκριμένου Ελβετού επιστήμονα που έδωσε στον κόσμο το LSD, και το είδε να γνωρίζει την απόρριψη και την περιθωριοποίηση. Πιστεύω ότι αποδεικνύει, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι το ποτό που χρησιμοποιούσαν στα Ελευσίνια μυστήρια περιείχε ερυσιβώδη όλυρα. Αυτό το ποτό -και όχι θεατρικά σκηνικά, όπως υποστηρίζετα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ
«Τα μυστικά της αρχαίας Ελευσίνας: τα ιερά μανιτάρια της θεάς» είναι μία κατάδυση στις μυθικές απαρχές της ευρωπαϊκής πνευματικότητας. Μέσω των Μυστηρίων, οι αρχαίοι βίωναν την εμπειρία της κοινωνίας με το θείο και έρχονταν σε επαφή με πρακτικές και νοήματα που αλλιώς έμεναν κρυφά. Η αποκάλυψη αυτών των μυστικών επέσυρε την ποινή του θανάτου. Όλα τα Μυστήρια περιελάμβαναν μία ιερή ευχαριστία την πόση ενός ιερού ποτού που περιείχε ψυχοενεργές χημικές ουσίες, οι οποίες προέρχονταν από ένα παρασιτικό μύκητα που αναπτύσσεται στο εργότιο της σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΤΑΝ Ο ΜΥΘΟΣ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ο Πλάτων στον Γοργία ορκίζεται στον θεό Κύνα, ότι όσα γράφει, Είναι αλήθεια: «Μα τον Κύνα, Πώλε...» Στην παράγραφο 461Β επαναλαμβάνει: «Μα τον Κύνα, Γοργία...», ενώ στην παράγραφο 482C ορκίζεται στον κυνοκέφαλο Άνουβι των Αιγυπτίων: «Μα τον Κύνα, τον θεό των Αιγυπτίων...». Θα μπορούσαν να θεωρηθούν οι επικλήσεις αυτές συμπτωματικές, αλλά ο Φαίδων κρυπτογραφεί από την αρχή μέχρι το τέλος τον θεό Κύνα (= Σείριος). Εξετάζοντας και τα υπόλοιπα έργα του Πλάτωνα, διαπιστώνουμε ότι παντού κρυπτογραφείται η μυστική παράδοση του Κύνα (= 'Ηλιος = Σε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ
Για την ελληνική σκέψη, αν η κοινωνία των ανθρώπων οφείλει να υποτάσσεται στον αριθμό και το μέτρο, η φύση αντιπροσωπεύει μάλλον την επικράτεια του περίπου, όπου δεν μπορεί να εφαρμόσει κανένας σχεδόν ακριβής υπολογισμός, κανένας αυστηρός λογισμός. Ο ελληνικός λόγος δεν διαμορφώθηκε τόσο μέσα από την ανθρώπινη επαφή με τα πράγματα, όσο μέσα από τις σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους. Αναπτύχτηκε λιγότερο δια μέσου των τεχνικών που δρουν στον κόσμο και περισσότερο μέσω εκείνων που κατακτούν τους άλλους και που έχουν κοινό εργαλείο τη γλώσσα: ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΝ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Στα τέλη του 5ου π.Χ. αι. ο Ασκληπιός λατρεύεται και στην Αθήνα, η λατρεία του ήλθε από την Επίδαυρο. Από το ιερό του θεού στον Πειραιά, που ανασκάφτηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, τίποτε δεν σώζεται σήμερα. Τα ευρήματα ωστόσο από την ανασκαφή εκείνη, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιώς και στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, βοηθούν στον σχηματισμό εικόνας της διαδικασίας θεραπείας που εφαρμοζόταν στο ιερό. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΑΓΝΩΣΤΑ ΜΕΓΑΛΟΥΡΓΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Ο Πυθαγόρας είπε ότι, «Το σοφότερο των όντων είναι ο αριθμός». Πράγματι αιτία κάθε αρμονίας είναι ο λόγος, η αναλογία που δηλώνει την άπειρη σχέση όλων των πραγμάτων, δηλαδή την παρουσία του Θείου Λόγου σε κάθε μορφή ζωής. Οι αρχαίοι Μύστες γνωρίζοντας αυτή την παγκόσμια αλήθεια, κατασκεύασαν τα Ιερά κτίσματα με τέτοια μορφή και σε τέτοιες θέσεις, ώστε να υπάρχει μια γεωμετρική και μυστηριακή σχέση ανάμεσά τους, καταδείχνοντας την άπειρη Σοφία της Μοναδικής Δημιουργικής Πηγής όλων των πραγμάτων. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ
Πάντοτε ήταν κρυμμένα μέσα στα βάθη των αιώνων για τους αμύητους, τα όσα περιελάμβαναν τα Ελευσίνια Μυστήρια ή όπως τα αποκαλούσαν τότε, τα Σεμνά Όργια της Μάνας και της Κόρης, Δήμητρας και Περσεφόνης, που με τον Ίακχο αποτελούσαν τους πρωταγωνιστές του πιο μεγάλου ΤΡΙΟ - ΤΡΙΓΩΝΟΥ, του Ελευσίνιου Κύκλου. Αυτό το Θεϊκό ΤΡΙΟ μέσα του έκρυβε τα δόγματα του Ορφισμού, μιας εσωτερικής αποκάλυψης μυστήρια, που δίδασκε την αρχαιότατη Κοσμογονία, τη μυστικιστική Θεογονία, με κεντρική πηγή ένα μόνο Δημιουργό Πατέρα, Αΐδιο και Άπειρο, Αδιαφόρητο και ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΧΑΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Το παρόν βιβλίο, «Οι χαμένες γνώσεις των Αρχαίων Ελλήνων» αναφέρεται στις άγνωστες παραδόσεις των προγόνων μας για τους τρεις Κατακλυσμούς (Δαρδάνου, Ωγύγου, Δευκαλίωνος), στα Τεχνικά μεγαλουργήματα των ΚρητοΜυκηναίων (αποξήρανση Κωπαΐδας, υδραγωγεία και αποχετεύσεις Κνωσσού κ.λ.π.) καθώς και στις (χαμένες) επιστημονικές γνώσεις των Προσωκρατικών περί Ηλιοκεντρισμού ή στις αναφορές, περί της Αμερικανικής Ηπείρου, του Ομήρου και του Πλάτωνα. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΘΕΡΜΟΠΥΛΩΝ
Η διάρκειας τριών ημερών μάχη στα Στενά των Θερμοπυλών παραμένει έως και σήμερα θρυλική. Μια ηρωική αναμέτρηση στην οποία ο Λεωνίδας, ο βασιλιάς της Σπάρτης, και 300 επίλεκτοι στρατιώτες πέθαναν γενναία στην προσπάθειά τους να καθυστερήσουν την επέλαση των Περσών. Στη Μεσαία Πύλη οι Έλληνες αποφάσισαν να οργανώσουν την άμυνά τους. Την τρίτη και τελευταία μέρα της μάχης πάλεψαν πρώτα με τα δόρατά τους. Όταν αυτά έσπασαν, χρησιμοποίησαν τα ξίφη τους και όταν και αυτά διαλύθηκαν, όρμησαν με γυμνά χέρια στους Πέρσες μέχρι τελικής πτώσης. Αυτό ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ο λαμπρός πολιτισμός των αρχαίων Ελλήνων συχνά θεωρήθηκε ότι ξεπρόβαλε από μόνος του ως θαύμα και ότι δεν όφειλε ουσιαστικά τίποτα στους γειτονικούς πολιτισμούς. Ο Walter Burkert επιχειρηματολογεί με δυναμικό τρόπο ενάντια σε αυτήν την παραπλανητική άποψη, στοχεύοντας σε μια ισορροπημένη εικόνα της αρχαϊκής εποχής «κατά την οποία, υπό την επιρροή της Σημιτικής Ανατολής - από συγγραφείς, τεχνίτες, εμπόρους, θεραπευτές - ξεκίνησε η μοναδική άνθιση του ελληνικού πολιτισμού, που έμελλε να αναλάβει την πολιτισμική ηγεμονία στη Μεσόγειο». (Από ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ
Τα Ελληνικά Μυστήρια απετέλεσαν και αποτελούν ένα σημαντικό πόλο έλξης της ανθρώπινης διάνοιας. Το μεγαλείο και η αίγλη του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, αλλά και της μετέπειτα εξελιχθείσας δυτικοευρωπαϊκής σκέψης, έχουν τις ρίζες τους σε εκείνες τις σχεδόν άγνωστες και παράξενες τελετές. (. . .) Σε ένα συνέδριο που έγινε στο Bollingen της Ελβετίας, το 1933, παγκόσμιες μορφές του ανθρώπινου πνεύματος επιχείρησαν να εισέλθουν στο πνεύμα και τη σημασία των Μυστηρίων για την αρχαία και σύγχρονη πραγματικότητα. Επιλέχθηκε να παρουσιαστεί το μέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΟΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ;
(. . .) Ο συγγραφέας διερευνά διεξοδικά την πολεμική που αναπτύχθηκε στη Δύση εναντίον της μελέτης των ελληνικών - μία αναγκαιότητα που υποστήριξαν τα μεγάλα πνεύματα της Δύσης - πολεμική η οποία στρεφόταν κυρίως σε μια σημαντική προσωπικότητα από το Ρότερνταμ: τον Έρασμο, υπέρμαχο της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας. Η αντίσταση των λογίων της Δύσης στη διείσδυση των ελληνικών υλοποιήθηκε σε κατά μέτωπον επίθεση κατά του Εράσμου και των συν αυτώ, κατά την εποχή της Μεταρρύθμισης. Ο Γκόλντχιλ εξετάζει, επίσης, τον Αρχαίο Κόσμο και αναπτύ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΥΠΙΚΟΝ ΓΕΝΕΘΛΙΩΝ
Το πρώτο Τυπικό του καθημερινού βίου των Ελλήνων, που ανασυγκροτήθηκε πλήρως από τον Ιαλυσσό, δοκιμάστηκε επί σειρά ετών και καθιερώθηκε μες από τακτική χρήση, έτσι ώστε, καθιερωμένο και λειτουργικό πλέον, δημοσιεύεται και παραδίδεται προς χρήσιν στους Έλληνες απανταχού της Γης. Εορτάζοντας το γενέθλιον ήμαρ του, ο κάθε Έλλην - Άνθρωπος συνδέεται με τον σκοπό της ζωής του, με το νόημα της παρουσίας του στον Κόσμο... Έτσι, η γενέθλιος ημέρα εκάστου γίνεται σημείο αναφοράς και διαρκούς επαναπροσανατολισμού μέσα στην κυκλική πορεία του χρόνου...
Διαβάστε περισσότερα...

«ΠΟΘΕΝ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ;»
Πότε ξεκινά ο ελληνικός πολιτισμός; Πώς μπορούμε να ορίσουμε μεθοδολογικά την αφετηρία του και να την εντοπίσουμε στον χρόνο; Σε ποιους χρόνους και σε ποιες διαδικασίες μπορεί να αναχθεί η προέλευση του ελληνισμού των ιστορικών χρόνων; Το κυριότερο: πού μπορούμε να βρούμε, ως μέσοι Έλληνες αναγνώστες, υπεύθυνες απαντήσεις σε ερωτήματα τόσο σημαντικά και ευαίσθητα, μακριά από επικίνδυνες υπεραπλουστεύσεις και ακραίες ιδεοληψίες, από μυθομανείς "ερευνητές" χονδροειδούς ερασιτεχνισμού ή ενίοτε και αμφίβολης ψυχοπνευματικής ισορροπίας; Το βιβλ...
Διαβάστε περισσότερα...