ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ > ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
"...Το δίτομο έργο του Σαράντου Καργάκου, καταξιωμένου Λάκωνος ιστορικού, που αριθμεί ολικά 1600 σελίδες, έρχεται να καλύψει με αξιοθαύμαστη γλαφυρότητα και επιστημονική διεισδυτικότητα την ιστορία της πόλης-κράτους της Σπάρτης, που μαζί με την πόλη των Αθηνών αποτέλεσαν το δίπολο, γύρω από το οποίο, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, υφάνθηκε η αρχαιοελληνική ζωή στις πλούσιες και ποικίλες εκφάνσεις της. Το βιβλίο, όπως θα διαπιστώσει ο καλοπροαίρετος μελετητής και αναγνώστης, καλύπτει την πορεία της Σπάρτης από τους μυθικούς χρόνους και την προ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η νεοπλατωνική ερμηνεία της Ατλαντίδας
Η ιστορία της Ατλαντίδας του Πλάτωνα είναι πολυθρύλητη και διαρκώς επανερχόμενη μέσω βιβλίων και άρθρων, εικόνων και ταινιών, ντοκιμαντέρ και άλλων αναπαραστάσεων και αναφορών στη συλλογική μνήμη της ανθρωπότητας, χωρίς να παραβλέψουμε τις κατά καιρούς υποτιθέμενες ανευρέσεις της σε διάφορες γωνιές της υφηλίου. Όμως δεν ήταν πάντα έτσι. Μετά τον Πλάτωνα οι πιο αξιόλογες επεξεργασίες αυτού του θέματος ανήκουν στους Νεοπλατωνικούς στοχαστές της Ύστερης Αρχαιότητας, ενώ κατά τον Μεσαίωνα αντιμετώπισε τη σιωπή και την αδιαφορία, μπροστά στο επ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΑΤΛΑΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Ένα πλούσια εικονογραφημένο βιβλίο για την ιστορία, τη θρησκεία, τους πολέμους, τις τέχνες, την πολιτική και τη μυθολογία των αρχαίων Ελλήνων, που δίνει στον αναγνώστη μια συνοπτική και καθαρή εικόνα του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και της τεράστιας επιρροής του. Μεταξύ άλλων εξετάζονται: ο Τρωικός Πόλεμος, Το πάνθεον του Ολύμπου, Η εμφάνιση των πόλεων-κρατών, Κοινωνία και καθημερινή ζωή, Αθλητές και αθλητικοί αγώνες, Ψυχαγωγία και θρησκευτικές γιορτές, ποίηση, θέατρο, φιλοσοφία, τέχνη, Ο Μέγας Αλέξανδρος, Ο κόσμος του ελληνισμού. Ειδικά ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Η «Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδος» του H. Bengtson αρχίζει με την κάθοδο των Πρωτο-Ελλήνων (κατά το 1900 π.Χ.) και τελειώνει στον Ιουστινιανό. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι η εξιστόρηση πυκνώνει πολύ μετά το 30 π.Χ. και ακόμη περισσότερο μετά την αρχή του 4ου αι. μ.Χ. Προς τα άνω λείπει η ιστορία του ελληνικού χώρου πριν από την άφιξη των Πρωτο-Ελλήνων. Κανένα άλλο εγχειρίδιο αρχαίας ελληνικής ιστορίας του ίδιου ή μεγαλύτερου ή μικρότερου μεγέθους, γραμμένο από ένα μόνο ιστορικό, δεν καλύπτει τόσο μεγάλη χρονική διάρκεια. Τούτο είναι ένα από τ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ, ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΘΕΟΙ ΤΗΣ
Σε κάθε βήμα μας στην Αττική συναντούμε τόπους που διατηρούν μέχρι σήμερα τα πανάρχαια ονόματά τους. Οι τόποι αυτοί μας συνδέουν με το παρελθόν και με μυθικά πρόσωπα της ελληνικής αρχαιότητας. Στο βιβλίο αυτό θα μιλήσουμε για τους θεούς και τους ήρωες της προϊστορικής Αττικής, θα δώσουμε μια εικόνα των τόπων αυτών και ίσως να συνταιριάξουμε με αυτούς κάποια πρόσωπα και γεγονότα του μύθου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
Η αρχαία ελληνική θρησκεία παρουσιάζεται σ' αυτό το βιβλίο όχι ως απλή επιβίωση πρωτόγονων δοξασιών, ούτε ως σύνολο λαμπρών ιδεών και θαυμάσιων αγαλμάτων των θεών, αλλά ως αναγκαίος τρόπος ζωής και σκέψεως ενός υψηλού πολιτισμού που γνώρισε ραγδαία ανάπτυξη. Στο επίκεντρο βρίσκεται η θρησκεία της ελληνικής πόλεως από τον 8ο ως τον 4ο αι. π.Χ., μεταξύ της ύστερης Γεωμετρικής και της ύστερης Κλασικής εποχής, από τον Όμηρο ως τον Αριστοτέλη· προηγείται μια επισκόπηση της Μινωικής-Μυκηναϊκής θρησκείας και του προβλήματος της συνεχείας κατά του...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Η παρούσα "Ιστορία του Αρχαίου Ελληνικού Κόσμου" περιλαμβάνει σε έναν τόμο εύχρηστο και εξυπηρετικό ένα διαυγές πανόραμα ενός εκθαμβωτικού πολιτισμού, από την προϊστορία μέχρι τη μετατροπή του ελληνικού κόσμου σε ρωμαϊκές επαρχίες. Συνδυάζοντας τη χρονολογική σχέση των γεγονότων με τις συνθετικές παρουσιάσεις, προσφέρει επίσης εκτενή ενημέρωση για τα προβλήματα, τις πηγές και τα διακυβεύματα της ελληνικής ιστορίας, τεκμηριωμένη από ένα πλούσιο κριτικό υπόμνημα και αυθεντική εικονογράφηση. Τα σημαντικά στάδια της ελληνικής ιστορίας, από τον...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΘΙΜΑ ΤΑΦΗΣ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΣΜΟ
(...) Η διάταξη που υιοθετήσαμε για το βιβλίο είναι τέτοια που, όπως ελπίζουμε, παρουσιάζει τις μαρτυρίες με τον πιο εύχρηστο τρόπο. Ένα σημαντικό μέρος αφιερώθηκε στα ταφικά έθιμα της Αθήνας και της Αττικής. Αυτό έγινε επειδή τα Αττικά νεκροταφεία είναι τα πιο γνωστά και καλλίτερα δημοσιευμένα σε όλες τις περιόδους και όλες οι σχετικές παραστάσεις αγγείων προέρχονται από την Αθήνα, η δε λογοτεχνική μαρτυρία ασχολείται κυρίως με την Αθήνα. Η συνεκτικότητα αυτής της περιγραφής θα είχε αποδυναμωθεί σοβαρά αν είχαν εξεταστεί μαζί της οι πολύ ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ
Κάθε εικόνα αποτελεί μία πράξη επικοινωνίας του δημιουργού της με τον εκάστοτε θεατή και μπορεί να "λέει όσα χίλιες λέξεις" ή να μένει εντελώς σιωπηλή, εάν ο θεατής δεν διαθέτει τα μέσα για να κατανοήσει και να ερμηνεύσει το εικαστικό λεξιλόγιο, ιδίως όταν είναι πυκνό και πολύπλοκο. Το βιβλίο του Mark Stansbury-O'Donnell, διεθνώς αναγνωρισμένου ειδικού στην αρχαία ελληνική τέχνη και εικονογραφία, οδηγεί τον αναγνώστη σε μία πορεία αποκωδικοποίησης των οπτικών αφηγήσεων μέσα από προσεκτικά επιλεγμένα παραδείγματα και με βάση μία μεθοδολογία...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΪΚΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
(. . .) Καθορίζοντας τα όρια αυτής της συγγραφής θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι δεν επιχειρείται εδώ συνολική, διεξοδική μελέτη της ιστορίας της αρχαίας Κρήτης. Στο πλαίσιο της παρούσης εργασίας καταβάλλεται προσπάθεια να αναδειχθούν, με τη συνεξέταση όλων των διαθέσιμων πληροφοριών από φιλολογικές πηγές, επιγραφικές μαρτυρίες, αρχαιολογικά ευρήματα, τα βασικά διακριτικά γνωρίσματα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής των πόλεων στην αρχαία Κρήτη και να διερευνηθούν οι παράγοντες που συνέβαλαν στη διαμόρφωσή τους. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΞΙ ΜΟΡΦΕΣ ΡΩΣΩΝ ΚΑΙ ΣΟΒΙΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ
Ο κορυφαίος θρησκειολόγος M.P. NILSSON εξετάζει ιστορικώς από τη γένεσή της την αρχαία ελληνική θρησκεία και περιγράφει τα κύρια χαρακτηριστικά της. Στα τέσσερα από τα οκτώ κεφάλαια του βιβλίου εξετάζει την Κρητομυκηναϊκή θρησκεία και τις επιβιώσεις της στην Ελληνική θρησκεία, τις πηγές της ελληνικής μυθολογίας, την πρωτόγονη πίστη και τελετουργική, τους θεούς της φύσεως και της ανθρώπινης ζωής. Στα υπόλοιπα τέσσερα κεφάλαια αναλύει και ερμηνεύει τον ανθρωπομορφισμό και ορθολογισμό του Ομήρου, τη θρησκευτική νομιμοφροσύνη και το μυστικισμό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΜΗΡΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
Αυτό που έλεγε ο Γιάννης Τσαρούχης, ότι καταπιάστηκε με τις Τρωάδες σαν διαμαρτυρόμενος θεατής, ισχύει και γι' αυτές τις δοκιμαστικές μεταγραφές, που έχουν στόχο να μεταφέρουν στη σημερινή καθημερινή γλώσσα μας με κάθε δυνατή ακρίβεια αυτό που έλεγε ο Όμηρος γύρω στα 800 με 750 π.Χ., χωρίς να το αλλοιώνουν από "λογοτεχνική" διάθεση, από ηθικές ή σχολαστικές προκαταλήψεις ή, τέλος, από κεκτημένη ερμηνευτική ταχύτητα. Η "λογοτεχνική" μεταφορά των έργων αυτών, μέχρι σήμερα, κατάφερε να ισοπεδώσει το αρχαίο κείμενο και να το εγκλωβίσει στο ύφο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΙΟΡΚΗΤΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Αποκάλυψη αποτελεί το βιβλίο αυτό που έχει θέμα του την πολιορκητική τέχνη. Αποκάλυψη γιατί, ενώ η πολιορκία θεωρούμε ότι είναι κάτι το οποίο γνωρίζουμε, εντούτοις, στην ουσία της είναι κάτι που καθολικά αγνοούμε. Αυτό επειδή ελάχιστα γνωρίζουμε για τον τρόπο, τα μηχανήματα, τα μέσα διεξαγωγής, την τακτική γενικότερα που συντελούν σε μία πολιορκία. Και ενώ σαν πρακτική είναι από την αρχαιότητα συνήθης στις πολεμικές αναμετρήσεις, άλλο τόσο είναι "αδιερεύνητη" από τους ειδήμονες ιστορικούς. Και έρχεται πάλι η αρχαία ελληνική γραμματεία να φ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΟΥ ΛΟΙΜΟΥ
Οι μεγάλες επιδημίες ξεχώρισαν από πολύ νωρίς ως σημαντικά και αξιομνημόνευτα γεγονότα. Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει μια πλούσια συλλογή κειμένων, τα οποία περιγράφουν από διαφορετικές οπτικές γωνίες το φαινόμενο των επιδημιών και τον αντίκτυπό τους στις αρχαίες κοινωνίες. Τα δεδομένα που παρουσιάζουν οι αρχαίοι συγγραφείς δίνουν συχνά την εντύπωση ότι ξεπερνούν την ίδια την ανθρώπινη λογική και πολλές φορές αφήνουν να διαφανεί το στοιχείο της αμφισβήτησης, της αβεβαιότητας και της αντιφατικότητας στις αντιδράσεις των ανθρώπων. Οι ασυνήθιστε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑ
Απελευθέρωση από τον περσικό ζυγό για τους μεν, αλλαγή κυριαρχίας για τους δε: Οι κατακτήσεις του Αλεξάνδρου άλλαξαν ριζικά την πολιτική κατάσταση στη Μικρά Ασία από το 334 π.Χ. Η δημιουργία καινούριων κρατών μετά το θάνατό του, η ανάδυση εξελληνισμένων βασιλείων στο Βορρά και στην Ανατολή, η διατήρηση της ανεξαρτησίας ορισμένων πόλεων και οι επιδρομές Γαλατών δημιουργούν ένα πλαίσιο στο οποίο ο πόλεμος μοιάζει πανταχού παρών. Αλλά οι πολιτικές ανακατατάξεις δε σημαίνουν το τέλος της πόλης-κράτους, η οποία κατορθώνει τις πιο πολλές φορές ν...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο πόλεμος του Αχιλλέα
Στις μέρες μας, οι τίτλοι των ειδήσεων από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης δεν παύουν να μας θυμίζουν τον Όμηρο... Μια νεαρή Αμερικανίδα προσπάθησε να κλείσει την πόρτα στον στρατιώτη που εμφανίστηκε στο σπίτι της, πιστεύοντας πως, αν τον εμπόδιζε να της μεταφέρει την είδηση για τον θάνατο του συζύγου της στο Ιράκ, τα νέα δε θα έφταναν ποτέ σ' αυτήν - κι αυτό το στιγμιότυπο φέρνει στον νου τη σπαραχτική παράκληση της αφοσιωμένης γυναίκας του Έκτορα, της Ανδρομάχης: "Τέτοιο ποτέ μη φτάσει μήνυμα στ' αυτιά μου εμένα, κι όμως / τρέμω φριχτά....
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΤΑΝ Ο ΜΥΘΟΣ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ο Πλάτων στον Γοργία ορκίζεται στον θεό Κύνα, ότι όσα γράφει, Είναι αλήθεια: «Μα τον Κύνα, Πώλε...» Στην παράγραφο 461Β επαναλαμβάνει: «Μα τον Κύνα, Γοργία...», ενώ στην παράγραφο 482C ορκίζεται στον κυνοκέφαλο Άνουβι των Αιγυπτίων: «Μα τον Κύνα, τον θεό των Αιγυπτίων...». Θα μπορούσαν να θεωρηθούν οι επικλήσεις αυτές συμπτωματικές, αλλά ο Φαίδων κρυπτογραφεί από την αρχή μέχρι το τέλος τον θεό Κύνα (= Σείριος). Εξετάζοντας και τα υπόλοιπα έργα του Πλάτωνα, διαπιστώνουμε ότι παντού κρυπτογραφείται η μυστική παράδοση του Κύνα (= 'Ηλιος = Σε...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣΟΦΙΑ
Σκοπός του έργου μου αυτού είναι, να σας παρουσιάσω κατά δύναμη την Πυθαγόρεια Αριθμοσοφία, αυτή την πρωτότυπη επιστήμη που γέννησε και απεκάλυψε μια εξαιρετική ιδιοφυΐα, ο αλησμόνητος Μύστης Πυθαγόρας. Με τα λαμπρά της Αριθμοσοφίας φώτα, περπάτησαν οι άξιοι συνεχιστές του και οδήγησαν στη λεωφόρο που χάραξε εκείνος τον Πλάτωνα, το γίγαντα της σύλληψης της Πυθαγόρειας κλεισμένης εσωφιλοσοφίας. Όσο και αν απομακρυνθήκαμε από την εποχή του και αν τα τότε φώτα που σκόρπισε ολόγυρά του έχουν σχεδόν σβηστεί, όμως δεν έπαψε ο κραδασμός της σκέψη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Αυτό το βιβλίο ξεχωρίζει από ανάλογες μελέτες χάρη στην ικανότητα του συγγραφέα να τεκμηριώνει σε ευφάνταστους και προκλητικούς συνδυασμούς τη διαφορετικότητα της αρχαιοελληνικής ψυχής. Ο Φριντέλ διαβάζει τον Έλληνα ερευνώντας πίσω από τις γραμμές των τραγωδιών και των ποιημάτων και των φιλοσοφιών, πίσω από τις μορφές των επιτύμβιων και των γλυπτών του Παρθενώνα. Δεν αφήνει τον θαυμασμό για τα έργα του αρχαίου πολιτισμού να καλύψει την ερευνητική σκαπάνη - γι' αυτό και συγκρίνει υποδειγματικά σύγχρονες μορφές πολιτικής, ιστορίας και τέχνης...
Διαβάστε περισσότερα...