ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ - ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ - ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ > ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ-ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ

Ο ΠΛΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Το βιβλίο του Nicholas White είναι ένα βιβλίο που εστιάζει σε ορισμένα από τα κεντρικότερα ζητήματα της φιλοσοφίας του Πλάτωνα, στα προβλήματα γνωσιοθεωρίας και μεταφυσικής, τα οποία αναδύονται με διάφορες μορφές στα πλατωνικά έργα. Από την άποψη αυτή το βιβλίο του White είναι ένα φιλόδοξο βιβλίο. Αυτό που το καθιστά πολύτιμο είναι το γεγονός ότι ο συγγραφέας του καταφέρνει όχι μόνο να εντοπίσει τα θεμελιώδη ερωτήματα που πραγματεύεται ο Πλάτων στις συζητήσεις των επιμέρους διαλόγων, αλλά και να αναδείξει τους λόγους για τους οποίους υιοθ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ
Η παράδοση και η πίστη ήταν δύο από τα ισχυρότερα προπύργια του παλιού καθεστώτος, και οι φιλοσοφικές επιθέσεις σ' αυτά αποτελούσαν μια άμεση ιστορική πράξη. Σήμερα, όμως, δεν έχουμε να κάνουμε με την κατάργηση μιας θρησκείας, γιατί αυτό που χαρακτηρίζει τα ολοκληρωτικά κράτη δεν είναι η πίστη ή μια κοσμοθεώρηση αλλά μόνο η βλακώδης αδιαφορία και η απάθεια του ατόμου απέναντι στο πεπρωμένο και σ' αυτό που έρχεται από πάνω. Σήμερα, καθήκον μας είναι να βεβαιώσουμε ότι στο μέλλον δεν θα αφήσουμε την ικανότητα για θεωρία και πράξη που απορρέε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΑ (ΔΕΥΤΕΡΟ ΒΙΒΛΙΟ)
"Ό,τι δεν με σκοτώνει με κάνει πιο δυνατό". Ναι, αλλά... Πόσο δύσκολο είναι να αναλογίζεσαι την ευτυχία... Το συντριπτικό βάρος όλων αυτών. Το καλύτερο είναι να σιωπήσεις για πάντα και να στραφείς προς τα υπόλοιπα. Να απομακρυνθείς από όλα. Ελλείψει της ερήμου, η πανούκλα ή ο μικρός σταθμός του Τολστόι. Το παράδοξο της πανούκλας; Το 1ο μέρος είναι τμήμα μιας έκθεσης που θα έπρεπε να είναι ολόκληρη πάρα πολύ γρήγορη - ακόμα και στις εφημερίδες. Ένα από τα πιθανά θέματα: μάχη της ιατρικής και της θρησκείας: οι δυνάμεις του σχετικού (και π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ;
ΚΑΤΑΡΓΕΙΤΑΙ Η ΑΓΑΠΗ Καταργείται η αγάπη στο όνομα της υγείας έπειτα θα καταργηθεί και η υγεία Καταργείται η ελευθερία στο όνομα της ιατρικής έπειτα θα καταργηθεί και η ιατρική Καταργείται ο Θεός στο όνομα της λογικής έπειτα θα καταργηθεί και η λογική Καταργείται ο άνθρωπος στο όνομα της ζωής έπειτα θα καταργηθεί και η ζωή Καταργείται η αλήθεια στο όνομα της πληροφόρησης αλλά δεν καταργείται η πληροφόρηση Καταργείται το σύνταγμα στο όνομα της έκτακτης ανάγκης αλλά δεν καταργείται η έκτακτη ανάγκη (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΝΤ: Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
Ο Ερνστ Κασσίρερ καταφέρνει να παράγει εδώ ένα εισαγωγικό ιστορικοφιλοσοφικό κείμενο, βάζοντας ταυτόχρονα τον φιλοσοφικό του «ήρωα», τον Καντ, να σηματοδοτεί μια φιλοσοφική στάση, η οποία και κατά την εποχή που ο συγγραφέας της «Φιλοσοφίας των συμβολικών μορφών» μελετά την καντιανή φιλοσοφία, δεν έχει χάσει τίποτε από την επικαιρότητά της. Η σκοπιά του κειμένου, αισιόδοξα μοντερνιστική, εμφαίνει σε μια έννοια διαφωτισμού ο οποίος δεν περιορίζεται σε στενά ιστορικά πλαίσια «κινήματος» παρά δρα ιστορικά. Η προσωπικότητα του Καντ παρουσιάζετα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Μετά από το ευρηματικό βιβλίο του Τζέιμσον, ως προς τον τολμηρό αναστοχασμό της σχέσης μοντέρνου/μεταμοντέρνου, το περίφημο πλέον Μεταμοντερνισμός ή η Ποβιτισμική Λογική του Ύστερου Καπιταβισμού, οι Αρχαιολογίες του Μέλλοντος θεωρούνται, σύμφωνα με τις διθυραμβικές κριτικές που ήδη έχουν δεξιωθεί παγκοσμίως το βιβλίο, το πιο ουσιαστικό του έργο. Ο Τζέιμσον αναζητά τη λειτουργία της Ουτοπίας από τα χρόνια του Τόμας Μορ έως σήμερα, στη μετακομουνιστική εποχή. Το βιβλίο επιχειρεί να απαντήσει στο ακόλουθο ερώτημα: στην εποχή της παγκοσμιοποίη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΤΙ-ΜΑΚΙΑΒΕΛΙ
Στα μέσα του 18ου αιώνα ο νεαρός τότε Φρειδερίκος ο Δεύτερος, μετέπειτα βασιλέας της Πρωσίας, θα συγγράφει τον Αντι-Μακιαβέλι. Ως πάτρωνας του Βολταίρου θα του ζητήσει να το ελέγξει και να το σχολιάσει εκτενώς. Εκείνος θα ανταποκριθεί και το 1740 θα εκδοθεί στο Λονδίνο στη γαλλική γλώσσα αυτό το αριστούργημα της πολιτικής φιλοσοφίας. Πρόκειται για μια απάντηση στον Πρίγκιπα (Ηγεμών) του Μακιαβέλι. Τα επιχειρήματα του Φρειδερίκου θα καταπλήξουν τους διανοούμενους της εποχής του. Οι συστάσεις του Μακιαβέλι διακατέχονται από υποκειμενικότητα,...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ
"Στοχάζομαι δεν σημαίνει να προχωρώ βαθύτερα στην έννοια της τάξης; Δες με ποιο τρόπο το τυφλό το Δέντρο με τα αποκλίνοντα μέλη αυξάνεται γύρω από τον εαυτό του κατά την έννοια της Συμμετρίας. Μέσα του η ζωή σταθμίζει, ορθώνει μια δομή και ακτινοβολεί τον αριθμό της με τα κλαδιά και τις εκβλαστήσεις τους, και κάθε εκβλάστηση το φύλλο της, με τις άκρες ήδη σημαδεμένες απ' το κυοφορούμενο μέλλον..." Μια εικοσαετία μετά το "Ευπαλίνος ή Ο αρχιτέκτων" και το "Ψυχή και χορός", δύο σωκρατικούς διαλόγους που κυκλοφόρησαν και οι δύο το έτος 1921, σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Μόνος με τον εαυτό σου
Αυτοτελείς σκέψεις και ευφυείς παρατηρήσεις για τα πάθη και τις επιθυμίες που παλεύουν να επιβληθούν, για τα τόσο ανθρώπινα αισθήματα που θολώνουν την αλήθεια, τις βολικές αυταπάτες που κάνουν τον κόσμο να γυρίζει και πώς τελικά μπορεί ένα πνεύμα να ελευθερωθεί - τόσο από την προκατάληψη και την ανοησία όσο και απ' τη φυλακή των ίδιων του των πεποιθήσεων. Σκέψεις που δεν είναι απαραιτήτως μοναχικές, αλλά σαφώς ευνοούνται από την αυτάρκεια της διάνοιας που τις συνέλαβε: ο Φρίντριχ Νίτσε, ολοκληρώνοντας με ισόποσες δόσεις εμβρίθειας, πρόκλησ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η σχέση μας με τους άλλους
Γιατί στη συναναστροφή μας με τους άλλους είναι προτιμότερο να ρίχνουμε λίγο το επίπεδό μας; Πώς εξηγείται το γεγονός ότι οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για τίποτα αν δεν τους αγγίζει προσωπικά; Γιατί η επιείκεια και η ειλικρινής εκτίμηση στο πρόσωπο κάποιου που μόλις γνωρίσαμε δεν είναι οι καλύτεροι σύμβουλοι; Τι είναι τελικά η ευγένεια και γιατί κάνουμε καλό στον εαυτό μας όταν κρίνουμε τους άλλους; Με το γνωστό καίριο και ουδόλως διπλωματικό του ύφος, ο Άρθουρ Σοπενχάουερ προσφέρεται να δώσει απαντήσεις σ' αυτά και σε πολλά ακόμη ερωτήμα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ
Ο Ουίλλιαμ Τζαίημς (1842-1910) φοίτησε στα νιάτα του σε ποικίλα σχολεία, αφού ακολουθούσε τον σβεντενμποργκικό θεολόγο πατέρα του στις μετακινήσεις του ανάμεσα Νέα Υόρκη, Ευρώπη και Νιούπορτ στο Ροντ Άιλαντ. Έτσι, έμαθε γαλλικά και γερμανικά. Αδελφός του ήταν ο γνωστός συγγραφέας Χένρυ Τζαίημς. Από τα δεκατρία μέχρι τα δεκαοκτώ του χρόνια φοίτησε σε σχολεία στην Ευρώπη, και όταν επέστρεψε στο Νιούπορτ άρχισε να σπουδάζει ζωγραφική με την καθοδήγηση του John La Farge. Έπειτα από ένα έτος εγκατέλειψε τη ζωγραφική και πήγε στο Πανεπιστήμιο Χά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΠΟΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Αυτό το δοκίμιο απευθύνεται κυρίως σε όλους εκείνους που μένουν αμήχανοι -τουλάχιστον μετά το ξέσπασμα της πανδημίας- μπροστά στην προφανή αταξία του σύγχρονου κόσμου, στην πολυπλοκότητά του και στα πολλαπλά του μπερδέματα, στους μάταιους κομπασμούς του, στις εξαγγελίες του χωρίς αποτελέσματα, στα σοβαρά προβλήματά του που αποσιωπούνται και στις πάμπολλες άλλες σκοτεινές του επιμέρους πλευρές. Ο ΑΛΑΙΝ ΜΠΑΝΤΙΟΥ ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΕΙ σε αυτό το δοκίμιο μια γενική αταξία, μια σύγχυση των συνειδήσεων και την αίσθηση ενός μέλλοντος σε μεγάλο βαθμό απρόβλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΔΟΚΙΜΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Καθώς η ταξιθέτηση των συγγραφέων υπακούει στο έτος γέννησης του καθενός, ο αναγνώστης θα έχει την ευχέρεια να παρακολουθήσει: α) Την πορεία του στοχαστικού, δοκιμιακού λογοτεχνικού λόγου από γενιά σε γενιά, από εποχή σε εποχή, και τις μεταλλαγές του β) Την διαφορετική προσέγγιση, πάλι από γενιά σε γενιά, των ίδιων ζητημάτων - πόλων που καθορίσαμε και να χαρεί μιαν ωρίμανση προσαρμογής προς την διερεύνηση των θεμάτων που πραγματεύεται ο λόγος αυτός, και προς τα ύψη, και προς τα βάθη, και προς μία διάνοιξη παγκοσμιότητας που δεν είχε γνωρίσ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΡΟΣ ΡΩΜΑΙΟΥΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
ΑΝ ΕΧΩ ΕΝΑ "ΣΥΣΤΗΜΑ", τότε αυτό συνίσταται στο ότι διατηρώ κατά το δυνατόν επίμονα προ οφθαλμών αυτό που ο Κίρκεγκωρ αποκάλεσε "άπειρη ποιοτική διαφορά" χρόνου και αιωνιότητας, με τη θετική και την αρνητική της σημασία. "Ο Θεός βρίσκεται στον ουρανό και εσύ στη γη". Η σχέση αυτού του Θεού προς αυτόν τον άνθρωπο, η σχέση αυτού του ανθρώπου προς αυτόν τον Θεό είναι για μένα το θέμα της Βίβλου και η σύνοψη της φιλοσοφίας εν ταυτώ. Στο σταυροδρόμι αυτό η Βίβλος βλέπει τον Ιησού Χριστό. Προσεγγίζοντας τώρα ένα κείμενο όπως η Προς Ρωμαίους επιστ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο MARX ΣΤΟΝ ΚΑΘΡΕΦΤΗ
Τι ακριβώς σημαίνει ο τίτλος του παρόντος βιβλίου και σε ποιο περιεχόμενο παραπέμπει; Χωρίς να προκαταλάβω τους όρους των ερωταποκρίσεων, υπογραμμίζω ότι ο ερωτώμενος Karl Marx με το έργο του προτίθεται να αντιπαρατεθεί σε κάθε μορφή "ειδωλοποίησής" του, με την επακριβή προσκόμιση των θέσεών του, και αντίστοιχα ο ερωτών υπόσχεται να διατυπώνει έτσι τις ερωτήσεις του, ώστε να προϋποθέτουν το συνδυασμό της γνώσης των έργων του Marx, των συνθηκών της ιστορικής ανάδυσης και εκδίπλωσης της σκέψης του, των μορφών πρόσληψης και επεξεργασίας της κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Η φυσιοκρατία στην αρχαιότητα και ο υλισμός γενικότερα, ως κοινωνικό φαινόμενο, αλληλένδετος με τη δημοκρατία, αποτέλεσε την προοδευτικότερη κίνηση στο κοινωνικό γίγνεσθαι ακριβώς στην απαρχή της φιλοσοφίας. Την εποχή εκείνη όπου ο λόγος περνούσε από τον μύθο στη φιλοσοφία δεν είχε τόσο σημασία αν έβρισκε κανείς την αδιαμφισβήτητη αλήθεια όσο ότι, ο άνθρωπος κατάφερε να βρει απαντήσεις ρωτώντας κατευθείαν τη Φύση, παρατηρώντας και υπολογίζοντας με τη λογική και όχι απευθυνόμενος σε κάποιο μαντείο ή ιερατείο, όπως γινόταν ως τότε. Για πρώτη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕ ΜΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Ο σημερινός άνθρωπος έχει εγκλωβιστεί στα γρανάζια της ταχύτητας και του ορθολογισμού, έχει εξοντωθεί από το άγχος, την αγωνία και την απελπισία, η προβολή δε κάθε νέου και εντυπωσιακού τον οδηγεί μεθοδικά σε έναν κόσμο πλάνης και αυταπάτης, απομακρύνοντάς τον όλο και περισσότερο από την αλήθεια. Αυτό το βιβλίο αποτελεί μία φιλοσοφική προσέγγιση της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα από μία πληθώρα στοιχείων που επαυξάνουν τον ήδη υπάρχοντα γνωσιολογικό τομέα και επεξηγούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το νόημα και τον σκοπό της ύπαρξης του ανθρώπου....
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΑΤΡΙΚΗ - ΜΙΑ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΣΕ ΕΝΑΝ ΑΝΟΡΘΟΛΟΓΙΚΑ ΔΟΜΗΜΕΝΟ ΚΟΣΜΟ
Ποια είναι η σχέση της Ιατρικής με τον διαλεκτικό υλισμό; Πώς αυτή η λογική (διαλεκτική) επιστήμη προσκρούει στον ανορθολογικό κοινωνικό και οικονομικό περίγυρο της κεφαλαιοκρατίας; Τι διλήμματα και ποιες δυσκολίες συναντά ο επαγγελματίας υγείας εξαιτίας αυτής της αντίφασης και τι στάση οφείλει να κρατήσει; Όλους αυτούς τους προβληματισμούς που απασχολούν πολλούς εργαζομένους στην υγεία επιχειρούμε να προσεγγίσουμε, δίνοντας κάποιες απαντήσεις όπου αυτό είναι εφικτό. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
Το γεγονός ότι ο υγειονολογικά καθαρός χώρος του εργοστασίου και τα συναφή, Φόλκσβάγκεν και παλαί ντε σπορ, εξοντώνουν στην αμβλύνοιά τους την μεταφυσική θα μας άφηνε ακόμη αδιάφορους, ότι αυτά όμως μέσα στο κοινωνικό όλον γίνονται τα ίδια μεταφυσική, μεταβάλλονται σε ιδεολογικό παραπέτασμα, πίσω από το οποίο συνκεντρώνεται η πραγματική συμφορά, αυτό δεν είναι αδιάφορο. Από εδώ ξεκινούν τα αποσπάσματά μας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ - ΘΡΗΣΚΕΙΑ - ΗΘΙΚΗ
Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται ανάγλυφα τα βασικά στοιχεία της φιλοσοφικής κοσμοθεώρησης του μεγάλου ρώσου αναρχικού Μιχαήλ Μπακούνιν, έτσι όπως τα συνέλεξε από διάφορα έργα του και τα συστηματοποίησε σε ένα εύληπτο και συμπαγές σύνολο ο ομοϊδεάτης και συμπατριώτης του Γκ. Π. Μαξίμοφ. Κάτω από ένα αυστηρά υλιστικό - ιστορικό πρίσμα, ο Μπακούνιν διερευνά εδώ τη φύση και τις μεταβολές του ανθρώπου στην αλληλεπίδρασή τους τόσο με την εξωτερική φύση (το φυσικό περιβάλλον) όσο και με την εσωτερική του φύση. Και το βάρος της ανάλυσής του πέφτει,...
Διαβάστε περισσότερα...