ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ > ΓΕΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΦΙΛΙΠΠΟΙ
Αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελεί η τέταρτη οικοδομική νησίδα ανατολικά του Forum των Φιλίππων, η οποία ανασκάφηκε μεταξύ του 1988 και 1992 από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ενώ μικρής έκτασης εργασίες και ερευνητικές τομές διενεργήθηκαν το 1994 και το 1997. Η μελέτη βασίστηκε στη διδακτορική διατριβή που εκπονήθηκε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ με τίτλο "Αρχιτεκτονική και πολεοδομία στους Φιλίππους. Η περίπτωση της τέταρτης οικοδομικής νησίδας". Η ανάληψη της μελέτης του συγκεκριμένου θέματος οφείλεται σε πρόταση το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΞΕΝΟΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΟΥ
Το ημερολόγιο του Χανς Φάλαντα γραμμένο μέσα στη φυλακή. 1944: Σε ένα κελί ναζιστικής φυλακής, τριγυρισμένος από ψυχασθενείς δολοφόνους και μονίμως υπό το άγρυπνο βλέμμα των SS, ο Χανς Φάλαντα γράφει με κίνδυνο της ζωής του τις αναμνήσεις του από τα δώδεκα χρόνια εθνικοσοσιαλισμού. Ο Φάλαντα, αντίθετα με άλλους μεγάλους συγγραφείς, αρνήθηκε να εγκαταλείψει τη Γερμανία του Τρίτου Ράιχ, γιατί "αγαπούσε αυτόν τον λαό", ο οποίος του είχε γίνει πια ξένος. Του είχε απαγορευτεί να δημοσιεύει και είχε εθιστεί στα ναρκωτικά. Στη φυλακή ξαναβρίσκει ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΚΡΑΣΙΑ, ΚΑΡΔΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Σταυροδρόμι μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, η Μικρασία γνώρισε την επιρροή διαφορετικών τρόπων διαβίωσης και πολιτισμού. Οι παράλιες περιοχές της, τόσο οι αιγιακές όσο και οι ποντιακές και αυτές της Προποντίδας, είναι ανοιχτές στις εξωτερικές επαφές. Αντίθετα, οι περιοχές της ενδοχώρας διακρίνονται για την καλλιέργεια μεγάλων γαιοκτημάτων, τα λατινικά latifundia. Δεν είναι, νομίζω, υπερβολή να πούμε ότι, τηρουμένων των αναλογιών, η διαφοροποίηση μεταξύ των περιοχών αυτών διατρέχει όλη την ιστορία της Μικρασίας, και, με κάποιον τρόπο, συνεχίζεται...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΟΝ 12ο ΑΙΩΝΑ
Η περίπτωση του Ευσταθίου αποτελεί αντιπροσωπευτικό παράδειγμα για τη μελέτη της διασύνδεσης των οικονομικών ιδεών με τις κοινωνικοπολιτικές αντιλήψεις της κυρίαρχης κοινωνικής ομάδας. Είναι γνωστό ότι οποιαδήποτε αναφορά στη βυζαντινή γραμματεία του 12ου αιώνα περιλαμβάνει απαραίτητα το όνομα του Ευσταθίου Θεσσαλονίκης. Καθώς ο Ευστάθιος ήταν μία φιλολογική αυθεντία, ένας από τους κορυφαίους σχολιαστές του Ομήρου, υπήρχε από τους μεταγενέστερους μεγάλη εξοικείωση με το φιλολογικό του έργο. Σταδιακά όμως άρχισε η συστηματική μελέτη του υπό...
Διαβάστε περισσότερα...

DIE DEKORIERTEN HANDSCHRIFTEN DES SCHREIBERS MATTHAIOS VON MYRA (1596-1624)

Κυπριακές αρχαιότητες στην Ελλάδα
Η παρουσία κυπριακών αρχαιοτήτων στην Ελλάδα αποτελεί ένα θέμα με ιστορικές, κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις. Η πραγμάτευση του θέματος αυτού επιχειρείται για πρώτη φορά στο παρόν βιβλίο και καλύπτει ζητήματα διαχείρισης της κυπριακής πολιτιστικής κληρονομιάς καθώς και τομείς συνεργασίας της Ελλάδας με την Κυπριακή Δημοκρατία για την προστασία της. Εξετάζονται μία σειρά από θέματα, όπως το νομικό πλαίσιο που καθόριζε τη διακίνηση κυπριακών αρχαιοτήτων στο παρελθόν και τη διάθεσή τους στην Κύπρο, τον τρόπο εισαγωγής τους στην Ελλάδα, τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙ ΗΜΕΡΑΙ ΤΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕΩΣ ΕΝ ΡΕΘΥΜΝΗ - 1944
Ο ανά χείρας τόμος αποτελεί τμήμα του αρχείου του Χ.Α. Τζιφάκη, που καλύπτει το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου του 1944, δηλαδή την περίοδο σύμπτυξης του γερμανικού στρατού σε μια περιορισμένη περιοχή των Χανίων, όπου θα παραμείνουν μέχρι τον Απρίλιο του 1945. Το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου είναι, ταυτόχρονα, περίοδος κινητοποίησης όλων των ένοπλων δυνάμεων της αντίστασης οι οποίες, παρά τους ανταγωνισμούς και τις συγκρουόμενες επιδιώξεις τους, καταφέρνουν να συντονίσουν τη δράση τους και να παρακολουθούν στενά τις γερμανικές δυνάμεις ώστε ...
Διαβάστε περισσότερα...

Από Κωνσταντινουπόλεως εις Αδριανούπολιν
[...] Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας περιλαμβάνει δυο αποσπασματικά κείμενα οδοιπορικών της ίδιας περίπου εποχής και για την ίδια περιοχή -την Ανατολική Θράκη- από δυο διαφορετικούς ταξιδιώτες, τα οποία εκδίδονται από κοινού σε έναν τόμο, γιατί, όπως πιστεύει ο εκδότης μου, αλλά κι εγώ, η παράλληλη ανάγνωσή τους βοηθά στο σχηματισμό μιας ολοκληρωμένης άποψης για την εποχή και τον τόπο. Το πρώτο οδοιπορικό ανήκει στο ευρύτερο έργο του Τούρκου περιηγητή του δέκατου έβδομου αιώνα Εβλιά Τσελεμπί. Είναι γνωστό ότι ο Εβλιά Τσελεμπί υπήρξε α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΕΤΕΡΟΤΗΤΕΣ
«Κοινός τόπος είναι τώρα ότι η Εθνολογία και η Ανθρωπολογία έχουν αντικείμενο το "άλλο", το "διαφορετικό", θα έλεγα το "εξωτικό". Πώς καθορίζεται όμως το άλλο; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του; Πρόκειται για λαούς απομακρυσμένους από μας γεωγραφικά; Πρόκειται για εθνότητες των οποίων ο τρόπος ζωής δεν έχει τίποτα κοινό με το δικό μας; Η επικρατούσα σήμερα άποψη είναι ότι η έννοια του "διαφορετικού", της "ετερότητας" είναι πολύ σχετική. Το πρόβλημα έχει επανατοποθετηθεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια που οι εθνολόγοι και οι κοινωνικοί ανθρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΑ ΖΩΗ ΓΕΜΑΤΗ ΤΟΛΜΗ
Αντάρτης, μυστικός πράκτορας, διπλωμάτης, βουλευτής, βιομήχανος και συγγραφέας, ο Christopher «Monty» Woodhouse αποτελεί μία από τις θρυλικές μορφές της αντίστασης κατά των Γερμανών στη χώρα μας. Το 1942, ο νεαρός τότε απόφοιτος της Οξφόρδης προσγειώνεται με αλεξίπτωτο στα βουνά της Στερεάς Ελλάδας για να συμμετάσχει στην Επιχείρηση Χάρλινγκ, την ανατίναξη του Γοργοπόταμου. Γνωρίζεται και γίνεται φίλος με τον Άρη Βελουχιώτη, τον Ναπολέοντα Ζέρβα και πολλούς άλλους καπετάνιους του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ. Το 1943, σε ηλικία 27 ετών, ορίζεται συντ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΙΠΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ ΚΑΙ ΑΛΛΑ (ΑΝΤΙ)ΣΟΒΙΕΤΙΚΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ
Στον απόηχο της επετείου για τα 100 χρόνια της Οκτωβριανής Επανάστασης, εκδίδεται ένα διαφορετικό βιβλίο που επιχειρεί να φέρει στο προσκήνιο τη φωνή των ανωνύμων - ένα είδος ιστορίας "από τα κάτω". Ένα βιβλίο με πολιτικά ανέκδοτα που περιγράφει και σχολιάζει τον τρόπο που αντιδρούσαν οι πολίτες απέναντι σε πλευρές της σοβιετικής εξουσίας. Είναι οι ίδιοι που στην πλειονότητά τους πίστεψαν στις ιδέες της επανάστασης και αγωνίστηκαν για την κοινωνική ανατροπή. Τα αντικαθεστωτικά ανέκδοτα στην ΕΣΣΔ και στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης υπήρξ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΞΕΝΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΙΣΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΤΕΛΕΙΑ
Η ιστορία γράφεται πάντοτε από τους νικητές ή από τις κυρίαρχες τάξεις, που «τα μεν ηδέα καλά νομίζουσι, τα δε ξυμφέροντα δίκαια», όπως διδάσκει ο Θουκυδίδης. Βρίθει από μυθεύματα η ελληνική ιστορία. Όχι γιατί οι ιστορικοί είναι ψευδολόγοι ή παραχαράκτες αλλά επειδή η αλήθεια είναι συνήθως θαμμένη κάτω από επιχωματώσεις αιώνων. Επικίνδυνη, άλλωστε, η ιστορική αλήθεια. Αποκρύπτεται επιμελώς πίσω από πολιτικές ιδιοτέλειες και ιδεολογικά προσωπεία. Και συχνά, με τη μυστική, ερήμην των λαών, διπλωματία χάνονται τα ίχνη της στα χρονοντούλαπα κα...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΛΕΗΛΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ
Η ιστορία του πολιτισμού αποτελεί μια θλιβερή αλληλοδιαδοχή καταστροφών, λεηλασίας και βανδαλισμών. Ειδικά για την Ελλάδα ο αφανισμός και η διαρπαγή των μνημείων και έργων τέχνης της κλασσικής αρχαιότητας υπήρξαν τραγικές δοκιμασίες για την ανθρωπότητα. Γιατί αφορούν τον κορυφαίο πολιτισμό που άνθισε στους αιώνες της άμεσης δημοκρατίας σε μια κοινωνία ελευθερίας, ανθρωπισμού και δικαιοσύνης. Θύματα όμως των δηώσεων και των βαρβαροτήτων είναι τα καλλιτεχνήματα όχι μόνο του αρχαίου ελληνικού κόσμου αλλά και όλων των λαών με πλούσια πολιτιστι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΜΑΡΧΙΑ
Ω Αναγνώστα! Επειδή ο λόγος μου δεν είναι άλλο, παρά μία διεξοδική Επιστολή προς τους Έλληνας επειδή τας αντιρρήσεις εκείνων όπου κατά συνήθειαν, και χωρίς αιτίαν κάμνουσι, ως ουδέν κρίνω επειδή οι λεξολάτραι, και όσοι με το συντακτικόν του Γαζή εις το χέρι ήθελαν κατακρίνει τούτο το εγχειρίδιον, εις ουδέν με βλάπτουσι επειδή νομίζω άχρηστον να αποκριθώ εις όσους ήθελαν ερωτήσει διατί κράζομαι ανώνυμος και επειδή τέλος πάντων προσμένω με πόθον να λάβω καμμίαν ορθήν ερμηνείαν, και διόρθωσιν εις κανένα σφάλμα μου ακούσιον: δια τούτο, εις...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΩΙΜΗ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΟΛΗ
Το γύρισμα από τον 14ο στον 15ο αιώνα στον χώρο των νοτίων Βαλκανίων σηματοδοτεί μια κρίσιμη όσο και συναρπαστική περίοδο, κατά την οποία οι Οθωμανοί διαμορφώνουν το αστικό αποτύπωμά τους. Είναι η ίδια περίοδος που η οθωμανική αυτοκρατορία μεταλλάσσεται και από μια μεθοριακή τουρκομανική ηγεμονία γίνεται ένα συγκεντρωτικό κράτος. Το βιβλίο επιδιώκει, για πρώτη φορά στην ελληνική βιβλιογραφία, να συνεισφέρει στον προβληματισμό περί της πρώιμης οθωμανικής πολιτικής που ασκήθηκε έναντι των πόλεων. Οι επτά πόλεις του βιβλίου επιλέχτηκαν με κρι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΚΡΟΙ ΤΟΠΟΙ, ΜΕΓΑΛΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ
Το βιβλίο αποτελεί μια εύληπτη επισκόπηση της κοινωνικής και πολιτισμικής ανθρωπολογίας. Σε αυτή τη ριζικά αναθεωρημένη και ενημερωμένη έκδοση, ο Thomas Hylland Eriksen εστιάζει σε ουσιαστικά ζητήματα, όπως η συγγένεια, ο εθνοτισμός, οι τελετουργίες και τα πολιτικά συστήματα, παρέχοντας πλήθος παραδειγμάτων που δείχνουν, αφενός, το επιστημονικό εύρος της Ανθρωπολογίας και, αφετέρου, τη σπουδαιότητα της συγκριτικής ανάλυσης. Εξετάζοντας μια σειρά κοινωνικών, που εκτείνονται από τα νησιά του Ειρηνικού μέχρι τις αρκτικές περιοχές και από τα μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΚΗΝΕΣ
Στο βορειοανατολικό άκρο της Πελοποννήσου, η πεδιάδα του Άργους απλώνεται στην κατάληξη του αργολικού κόλπου και αποτελεί το κύριο μορφολογικό χαρακτηριστικό όλης της περιοχής. Με εξαίρεση το νότιο άκρο της που βρέχεται από τη θάλασσα, η μεγάλη αυτή πεδιάδα κλείνεται από παντού με βουνοσειρές υψωμένες σαν τείχη γύρω της, έχοντας για πύλες τους τις στενωπές διόδους ανάμεσα στα βουνά που επιτρέπουν την επικοινωνία με τον έξω κόσμο. Στα δυτικά της περιστοιχίζεται από τις απόκρημνες πλαγιές του Κριού (Κτενιά), του Αρτεμισίου (Μαλεβού), του Λύρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΠΕΤΑ
Το παρόν πόνημα αποτελεί ένα οδοιπορικό στην εμπόλεμη τουρκοκρατούμενη Ήπειρο της περιόδου 1820-1822, προκειμένου να προσεγγιστούν, με ανανεωμένη και τεκμηριωμένη πληροφόρηση, οι όψεις των γεγονότων που διαδραματίστηκαν κατ' αυτή την περίπλοκη περίοδο και έφεραν την καταστροφική ήττα στη μάχη στο Πέτα στις 4 Ιουλίου 1822. Το βιβλίο κινείται σε δυο άξονες: Ο πρώτος συνδέεται με την κατάσταση που δημιουργήθηκε στην Ήπειρο μετά την ανταρσία του Αλή πασά και ο δεύτερος με την εκστρατεία του Αλ. Μαυροκορδάτου στην Ήπειρο. Η τελική μάχη έγινε στ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟΥΡΚΑΛΒΑΝΟΙ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ
Το Ίδρυμα Βορειοηπειρωτικών Ερευνών, βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να εκδίδει και δεύτερο βιβλίο της συνεργάτιδός του κας Μαρίας Μιχαήλ-Δέδε. Ο τίτλος "Τουρκαλβανοί και Έλληνες Αρβανίτες". Γνωστή μελετήτρια του Δημοτικού μας Τραγουδιού, η κα Μιχαήλ-Δέδε συμπληρώνει ουσιαστικά, τα όσα ανέπτυξε με το πρώτο της βιβλίο «Οι Έλληνες Αρβανίτες», το οποίο και κρίθηκε ευμενέστατα από την επιστήμη. Αναλύοντας το ιστορικό μήνυμα των Δημοτικών μας Τραγουδιών, δεν επιλέγει απλώς τα τραγούδια που άμεσα αναφέρονται στους αγώνες των Ελλήνων Αρβανιτών εναν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΑΡΚΑ ΚΑΙ ΟΣΤΑ ΤΗΣ ΜΑΚΡΙΝΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ
Η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτώριας (ΕΟΚΜΒ) αποτελεί τον μακροβιότερο θεσμικό εκπρόσωπο της ελληνικής ομογένειας στην Αυστραλία και διαχρονικό σημείο αναφοράς και συσπείρωσής της. Αφορά μια οικεία μορφή οργάνωσης της ελληνικής διασποράς, θεμελιωμένη στην εθνική και θρησκευτική ταυτότητα. Από την ίδρυσή του ο Κοινοτικός οργανισμός της Μελβούρνης πρωτοστάτησε στην ίδρυση ορθόδοξων ναών και απογευματινών σχολείων διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας, πρόσφερε υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας, διενέργησε εράνους υπέρ του ελληνικού...
Διαβάστε περισσότερα...