ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ - ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ - ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ > ΘΡΗΣΚΕΙΑ - ΘΕΟΛΟΓΙΑ

ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Με την Χάρη του Θεού και ύστερα από πολλά εμπόδια η Ιερά Μονή μας προβαίνει στην έκδοση του τρίτου τόμου της Δογματικής του ομολογητού της πίστεώς μας και μεγάλου φιλοσόφου του Αγίου Πνεύματος, Σέρβου Άγιου Ιουστίνου (Πόποβιτς) του Τσέλιε. Υπήρξε πραγματικά θεία συγκυρία και αναμφίβολα αποτέλεσμα της πρεσβείας του Αγίου το γεγονός πως μετά από πολύχρονη καθυστέρηση κυκλοφορεί η έκδοση αυτή στις αρχές του 2019, χρονιά κατά την οποία συμπληρώνονται σαράντα έτη από την μακαρία κοίμηση του φωστήρα αυτού της Εκκλησίας μας. Ο τρίτος τόμος επιλέχ...
Διαβάστε περισσότερα...

Χριστιανικός γνωστικισμός - νέα ανακάλυψη
Συγχρόνως με την ανακάλυψη των κειμένων της Νεκρής Θάλασσας στην Παλαιστίνη το 1947 έγινε και μια άλλη σε ένα χωριό της Αιγύπτου κοντά σε μοναστήρι που είχε ιδρύσει ο Μέγας Αθανάσιος. Πρόκειται για τη μεγάλη συλλογή των κειμένων του χριστιανικού γνωστικισμού στο Nag Hammadi στην Αίγυπτο. Στα κείμενα αυτά βρίσκουμε την ανταπόκριση της χριστιανικής Εκκλησίας στο τεράστιας σημασίας κίνημα του γνωστικισμού, που κατέκλυζε τον μεσογειακό κόσμο τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού. Τα παράξενα αυτά κείμενα έχουν αξία καθεαυτά αλλά και για την πλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΓΙΟΛΟΓΙΑ
Πριν από πενήντα σχεδόν χρόνια, ανέθεσαν σε έναν, νεαρό τότε, κληρικό να γράψει ένα βιβλίο που να περιγράφει ουσιαστικά τον στόχο και τη διαδρομή της χριστιανικής πορείας. Αφού ο Θεός ζητάει από τα κτίσματά του να γίνουν αυτό που Εκείνος είναι (άγιοι γίνεσθε, ότι εγώ άγιος ειμί), κάθε συνειδητοποιημένη απόφαση θετικής ανταπόκρισης στην παράλληλη προτροπή του: "αράτω τον σταυρόν και ακολουθήτω μοι", χρειάζεται τη γνώση των φάσεων της διαδρομής αυτής. Η ειλικρινής και απαραίτητη θεμελίωση στην αναζήτηση του "γνώναι εν τη γη την οδόν Σου", γε...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΡΧΕΓΟΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ
Το μεγάλο έργο για τον αρχέγονο Χριστιανισμό θεωρείται μέχρι σήμερα ως ένα από τα δύο ή τρία σπουδαιότερα βιβλία που γράφτηκαν σχετικά με το θέμα αυτό. Ο Παύλος που συναντάμε στις σελίδες του Γιοχάνες Βάις είναι μια καινούργια και ενδιαφέρουσα μορφή, όχι ο παραδοσιακός φιλόσοφος ή ο συστηματικός θεολόγος, αλλά ο άνθρωπος με ενθουσιασμούς, προκαταλήψεις, έντονες αγάπες και μίση -ένα πολύ ανθρώπινο πρόσωπο. Η θεωρία του για την εξιλέωση δεν αποτελεί το κέντρο του οπτικού του πεδίου, αλλά η εμπειρία της νέας ζωής εν Χριστώ -η θεολογική θεωρία...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ
Ποιος ακριβώς ήταν ο Ιησούς; Τι γνωρίζουμε με βεβαιότητα για τη δράση του και τη διδασκαλία του; Ο Ε.Π. Σάντερς, κορυφαίος Αμερικανός ιστορικός του ιουδαιοχριστιανισμού, επιστήμονας διεθνούς φήμης και αδιαφιλονίκητου κύρους, δίνει πειστικές απαντήσεις μέσα από το κλασικό πια έργο του ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΣ
Η παρούσα εργασία έχει ως αντικείμενο την έρευνα για το κεντρικό στοιχείο στο χριστιανικό μήνυμα. Αισθανόμαστε τον πειρασμό να θεωρήσουμε ως «πυρήνα» του, ως «ουσία» του ό,τι μας αρέσει σ' αυτό το μήνυμα, και, συνεπώς, μας φαίνεται πως είναι το πιο σπουδαίο, ενώ, αντίθετα, θεωρούμε, σαν εξωτερικό «πλαίσιο» που μπορεί ν' αφαιρεθεί οτιδήποτε μας είναι ξένο σ' αυτό. Είναι ο ίδιος ο πλούτος του χριστιανικού μηνύματος που μας υποχρεώνει ν' αναζητήσουμε το κεντρικό σημείο, από όπου ερμηνεύονται όλα τα άλλα, και το ουσιαστικό καθήκον της καινοδια...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΥΓΧΩΡΗΣΗ
Το ζήτημα της συγχώρησης είναι τεράστιο και συνδέεται στενά με άλλα επίσης πολύ μεγάλα ζητήματα: το παράπτωμα, την αμαρτία, το κακό -η ύπαρξη της συγχώρησης προϋποθέτει, την ύπαρξη του κακού, σε μια κοινωνία αγγέλων δεν υπάρχει συγχώρηση-, την ενοχή, τη δικαιοσύνη και πολλά άλλα. Τα ερωτήματα που εγείρει η συγχώρηση είναι δυσαπάντητα. Ποιος συγχωρεί; Ο άνθρωπος που έπαθε, μόνο αυτός; Ο Θεός; Ο Θεός μπορεί να συγχωρήσει, αν δεν έχει δώσει προηγουμένως τη συγχώρησή του το θύμα; Αν αυτός που δικαιούται να συγχωρεί είναι μόνο το θύμα, τότε τι ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΚΡΙΝΑ ΤΟΥ ΑΓΡΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΤΕΙΝΑ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ
Τι μπορεί να διδαχθεί κανείς από τον φυσικό κόσμο και μάλιστα από τα λουλούδια και τα πουλιά, δηλαδή από τους κατά τον Κίρκεγκωρ "θεϊκά διορισμένους δασκάλους" των αγωνιώντων ανθρώπων; Οι τρεις "θεοσεβείς λόγοι" για Τα κρίνα του αγρού και τα πετεινά του ουρανού -κατά συνέπεια και το ευαγγελικό απόσπασμα στο οποίο αναφέρονται- δεν πρέπει να διαβαστούν ως ειδυλλιακό ποίημα που περιγράφει νοσταλγικά τη φύση και μας προτρέπει να επανασυνδεθούμε μαζί της, αλλά ως πρότυπο για την ανθρώπινη αγωγή. Απροϋπόθετη σιωπή, απροϋπόθετη υπακοή, απροϋπόθετ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Έχοντες πλήρην συνείδησιν ότι ανέκαθεν μετά την Αγίαν Γραφήν οι βίοι των Αγίων αποτελούν την καθημερινήν τροφήν όλων των ορ-θοδόξων πιστών, από το 1987 η εν Αγίω Όρει Ιερά Μονή Σίμωνος Πέ-τρας απεφάσισε να εκδώση, το πρώτον εις την γαλλικήν και εν συνεχεία εις την αγγλικήν, μίαν σύγχρονον μετάφρασιν του Συναξαριστού, δια τας ανάγκας της απανταχού ορθοδόξου ιεραποστολής. Το κοπιώδες αλλά τόσον αναγκαίον τούτο διακόνημα ανέλαβεν ο πανοσιολογιώτατος Ιερομόναχος π. Μακάριος Σιμωνοπετρίτης, γνώστης ξένων γλωσσών αλλά και εντρυφητής των αγιολογι...
Διαβάστε περισσότερα...

4 Γυναίκες αγάπης
Έτσι αγάπησαν και οι τέσσερείς τους. Τέσσερεις σύγχρονες γυναίκες, τέσσερεις διαφορετικές υπάρξεις, από τρεις διαφορετικές χώρες και διαφορετικές τάξεις. Τέσσερείς θεραπαινίδες κι οι τέσσερεις ανάργυρες. Αυτό, όμως, που τις ένωνε ήταν τα λόγια του Χριστού για τον άνθρωπο και την αγάπη. Και μ' αυτά και μόνο, πορεύτηκαν σε όλη την ζωή τους. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΝΕΚΔΗΜΟΣ
Αν πραγματικά δέχεσαι την πνευματική μου καθοδήγηση, τότε θα σου δώσω τούτη τη συμβουλή: Να προσεύχεσαι πρωί και βράδυ, να κάνεις κάθε φορά έστω και μια προσευχή, ας είναι κι ένα-δύο λεπτά, αλλά να προσπαθείς να πετύχεις πλήρη συγκέντρωση της σκέψης σου στα λόγια της προσευχής, να διώξεις από την σκέψη σου οποιοδήποτε άλλο λογισμό, και να επιτύχεις, έστω και σε μικρό βαθμό, θέρμη καρδίας, που γίνεται αισθητή πραγματικά στον χώρο της καρδίας, γιατί με την καρδία πρώτ' απ' όλα προσευχόμαστε. Να διαβάζεις όποτε μπορείς, αλλά καθημερινά, έστω ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΤΥΧΕΣ ΣΧΕΣΕΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ - ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΣΤΟΝ 20ό ΑΙΩΝΑ
Στην εποχή των αυτοκρατοριών η πολιτική εξουσία, όπως και αν εκφραζόταν, προσλάμβανε την Εκκλησία, για να αναφερθούμε στο χριστιανικό κόσμο, αλλά και τη θρησκεία ευρύτερα, ως αναγκαία και απαραίτητη δύναμη διακονίας στη διαμόρφωση, έκφραση και άσκηση των επιλογών της. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η συνείδηση, η βούληση και η ψυχή του λαού, ο άνθρωπος που σήμερα ονομάζουμε πολίτη, έχει ανάγκη ενίσχυσης και εσωτερικής μυστηριακής ενδυνάμωσης. Όλοι οι επίγειοι οργανισμοί που πασχίζουν προς αυτή την κατεύθυνση, μένουν μόνο στην οριζόντια σχέση, το...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΞΟΝΤΩΣΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ
Κύριος στόχος της γενοκτονίας, που εξαπολύθηκε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα εναντίον των Ποντίων, ήταν η πίστη τους. Ο χριστιανισμός σπάρθηκε στην Παλαιστίνη, αλλά φύτρωσε και άνθισε σε τόπους ελληνικούς. Σε τόπους που, όπως στον Πόντο, υπήρχαν από εκατονταετίες οι αναγκαίες πνευματικές προϋποθέσεις. Οι ομογενείς, δραματικά αποκομμένοι από τη μητροπολιτική Ελλάδα, στήριξαν με αυταπάρνηση τις φυλετικές και χριστιανικές τους καταβολές σκληρά διωκόμενοι και, σε πολλές περιπτώσεις, την ώρα που το τέλος της επίγειας διαδρομής τους το έβαζα...
Διαβάστε περισσότερα...

Καρδιακός Λόγος
«Μακάριος» είναι αυτός που ζει την ύψιστη μορφή ευτυχίας και ευλογίας, ό,τι καλό, ευχάριστο και ωραίο. Με αυτόν τον λόγο ορίζει ο Θεός τον άνθρωπο, και όταν ο Θεός λέει κάτι το εννοεί απόλυτα, απέραντα, απερίγραπτα. Ο λόγος του Θεού είναι απόλυτος και απεριόριστος, γι' αυτό και δεν μπορούμε να κατανοήσουμε απόλυτα αυτόν τον λόγο του Θεού που ονοματίζει κάποιον ότι είναι μακάριος. Γιατί όμως μας ονομάζει μακάριους; Μακάριος είναι μόνο ο Θεός, ο μόνος μακάριος, ο κατά φύσιν μακάριος, με την απόλυτη έννοια. Εμείς οι άνθρωποι επειδή είμαστε πλ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΝΥΧΤΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ
Η Σκοτεινή Νύχτα, αν και είναι μία μικρή μόνον πραγματεία σε σχέση με τα υπόλοιπα έργα του Άγιου Ιωάννη του Σταυρού, από πρακτικής άποψης είναι ίσως το σημαντικότερο. Εδώ υπάρχουν άφθονες οδηγίες για νεόφυτους. Ακόμη και η Νύχτα των Αισθήσεων, όπως μας πληροφορεί ο Άγιος Ιωάννης, είχε αναρίθμητους ερμηνευτές, αλλά στη Νύχτα του πνεύματος βρίσκεται σε νέο έδαφος. Αν μία από τις εντολές του Θεού είναι να ρυθμίζει την πνευματική ζωή κάποιος καθοδηγητής, έτσι ώστε να αποφεύγονται οι παγίδες, τότε μία ψυχή βυθισμένη στη νύχτα του Πνεύματος εξαρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΑΓΑΠΗΣ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Η συγκυρία της έκδοσης των σχολίων του Γέροντος Αιμιλιανού στα Κεφάλαια περί Αγάπης του αγίου Μαξίμου, σε μιαν εποχή οπού το περί τον Ομολογητή παγκόσμιο θεολογικό ενδιαφέρον έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, αναδεικνύοντάς τον ως τον σημαντικότερο ίσως συγγραφέα σύμπασας της Χριστιανικής Πατερικής παράδοσης, επιτρέπει και επιβάλλει μια κατ' αρχήν συζήτηση της γνωσιολογίας του μεγίστου αυτού Πατρός, μιας και είναι ακριβώς προς διαμόρφωση και περιγραφή μιας θεολογικής γνωσιολογίας που τα Κεφάλαια αυτά αποσκοπούν και κατατείνουν. Η συζήτηση α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΓΑΝΙΣΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ
Στην διάρκεια των ιστορικών περιόδων που έχουν υπάρξει, από την προϊστορική εποχή έως σήμερα, ένας από τους κατ' εξοχήν κρίκους Ελληνικότητας είναι η παρουσία και η συνέχεια (ή διαχρονία) πολλών παγανιστικών ηθών και εθίμων. (. . .) Ο χριστιανισμός παρά τις προσπάθειές του να τα εξαφανίσει, τελικά τα αποδέχθηκε, είτε με κάποια δόση ανοχής είτε με την πλήρη κάλυψή της υπό τον μανδύα του. «Ανάγκα και θεοί πείθονται». (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΛΗΘΙΝΗ ΖΩΗ
Η εκμάθηση και η τήρηση των θείων εντολών έχει αυτόν τον θεραπευτικό σκοπό: πρώτα να διορθώσει την εξωτερική διαγωγή του ανθρώπου, ύστερα δε να τον βοηθήσει να καθαρίσει το περιεχόμενο της καρδίας. Αυτή η σωτήρια εσωτερική εργασία για την απόκτηση της ευαγγελικής, της μόνης πραγματικής, της αιώνιας και τελεσίδικης ελευθερίας ονομάζεται από τους αγίους Πατέρες "τέχνη τεχνών και επιστήμη επιστημών". Ο π. Ραφαήλ είναι ο άνθρωπος που μπόρεσε να συνδυάσει την όντως εγκυκλοπαιδική κοσμική μόρφωση με την εξ ίσου άριστη γνώση των αγιοπατερικών συγ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ
Η επιτάχυνση της εκσυγχρονιστικής πορείας της μεταπολιτευτικής Ελλάδας έχει επιπτώσεις στο θρησκευτικό πεδίο, κυρίαρχη έκφραση του οποίου παραμένει η Ορθόδοξη Εκκλησία. Η Εκκλησία εξακολουθεί να διατηρεί τη θεσμική και συμβολική της σημασία, η οποία γίνεται αντιληπτή τόσο στις προνομιακές διασυνδέσεις που έχει με την ελληνική πολιτεία όσο και στη θέση που κατέχει στη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών, ως φορέας της ελληνορθόδοξης ταυτότητας. Εντούτοις, τόσο η προώθηση ενός σύγχρονου κοσμικού κράτους, όσο και η αλλαγή των όρων διαβίωσης των Ελλ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΙΩΝΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Κάθε αγνωστικιστής ή άθεος που σαν παιδί γιόρτασε τα Χριστούγεννα, διατηρεί μέσα στο νου του, είτε του αρέσει είτε όχι, την ικανότητα να συνδυάζει συνειρμικά δύο ιδέες τις οποίες η υπόλοιπη Ανθρωπότητα θεωρεί εντελώς ξένες μεταξύ τους: την ιδέα ενός μωρού και την ιδέα μιας άγνωστης δύναμης που βαστάζει τα αστέρια. Ο νους και η φαντασία του εξακολουθούν να συνδυάζουν αυτές τις δύο ιδέες, ακόμη κι όταν η στεγνή λογική του δεν βλέπει για ποιο λόγο να κάνει έναν τέτοιο συνειρμό. Η εικόνα μιας μητέρας που κρατάει στην αγκαλιά της ένα μωρό, θα τ...
Διαβάστε περισσότερα...