ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ > ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ

ΚΑΦΚΑ
Είναι βέβαιο ότι υπάρχει μια αντοχή και μια πολιτική του καφκικού έργου. Ήδη οι ερωτικές επιστολές είναι μια πολιτική, όπου ο Κάφκα εγκαταβιώνει ως βρικόλακας. Οι νουβέλες ή τα αφηγήματα παρουσιάζουν ζωομορφίες που είναι ισάριθμες διαφυγές. Τα μυθιστορήματα, ατελεύτητα μάλλον παρά ημιτελή, αποσυναρμολογούν μεγάλες κοινωνικές μηχανές του παρόντος και του μέλλοντος. Τη στιγμή που τις εμφανίζει, ο Κάφκα τις χρησιμοποιεί ως προπέτασμα, δεν πιστεύει στον νόμο, στην ενοχή, στην αγωνία, στην εσωτερικότητα. Οι διαφυγές του δεν αποτελούν ποτέ καταφ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΝΑΝΤΗΘΗΚΑΝ ΚΑΤ' ΟΥΣΙΑΝ
Στο γύρισμα του αιώνα κάποιες γραφές, εικόνες μα και μουσικές μιλούν αιρετικά. Για όσα βλέπουν, για όσα υποθέτουν. Και από νέους, στενότατους δρόμους τα βάθη μας, τα πιο προσωπικά, σιγά σιγά τα πλησιάζουν. Την κατεξουσίαση που αδιόρατα ασκείται επιδιώκουν να ξεσκεπάσουν και με τρόπους έμμεσους, συμβολικούς ή ελλειπτικούς, τα νόμιμα προσπαθούν να αμφισβητήσουν. Όχι τόσο γιατί φοβούνται μήπως με φανερές δηλώσεις ενοχλήσουν - αυτό το 'χανε έγκαιρα ξεπεράσει - αλλά γιατί σκεφτόντουσαν πως, έτσι πράττοντας, πιο περιέργους θα μπορούσαν να μας κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΗΣ ΝΕΟΤΗΤΑΣ
Ανάμεσα στα πρόσωπα που ζουν στον μυθιστορηματικό κόσμο, μπορούμε να διακρίνουμε ορισμένα που κυκλοφορούν χάρη στη νεανική τους ιδιοσυγκρασία. Νέοι με ιδέες, δυσαρεστημένοι από το παρόν, με όνειρα, φιλοδοξίες, με πολεμικές διαθέσεις κάποτε, φύσεις καλλιτεχνικές, αντισυμβατικές, συχνά μποέμ, ντυμένοι περίεργα, με ενοχλητικές για τα χρηστά ήθη συνήθειες και συμπεριφορές φοιτητές τις πιο πολλές φορές - αν και με ελάχιστη σχέση με το Πανεπιστήμιο: είναι η κατηγορία των μυθιστορηματικών προσώπων που αποτελεί το αντικείμενο της εργασίας αυτής. ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΡΑΜΜΑΤΑ Σ' ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΟΙΗΤΗ
Τα "Γράμματα σ' ένα νέο ποιητή" πρωτοφάνηκαν στα 1929 με τον τίτλο Briefe an einen jungen Dichter. Ήταν δέκα γράμματα, που ο Rainer Maria Rilke είχε στείλει απ' τα 1903 ως τα 1908 σε έναν άγνωστο νέο, τον Franz Xaver Kappus, μαθητή της Στρατιωτικής Σχολής κι αργότερα ανθυπολοχαγό του αυτοκρατορικού στρατού της Αυστρουγγαρίας. Όπως ο ποιητής του Βιβλίου των Ωρών, έτσι κι ο Franz Xaver Kappus παράτησε σύντομα το στρατιωτικό στάδιο και αφοσιώθηκε στη λογοτεχνία. Τα δέκα τούτα γράμματα δίνουν μια σύντομη, αλλά ουσιαστική, εικόνα της "Ποιητικής...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ
Αν και το βιβλίο τούτο είναι καθαυτό μια συλλογή από δοκίμια και άρθρα, που γράφτηκαν μέσα στα τελευταία δώδεκα χρόνια, ελπίζω ο αναγνώστης να του βρει κάποια ενότητα και να παραβλέψει μερικές επαναλήψεις, αναπόφευκτες εδώ κι εκεί, αφού αποξαρχής θέλησα να δώσω τα κείμενά μου ακριβώς όπως δημοσιεύτηκαν άλλοτε, για ν' αποφύγω διάφορους πειρασμούς. Δυο είναι χοντρά χοντρά τα νήματα που διαπλέκονται από την πρώτη ως την τελευταία σελίδα του κι εξασφαλίζουν λίγο ή πολύ τη συνοχή του: ο πολιτικός Καβάφης και ο κριτικός Τίμος Μαλάνος. Πλάι και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Η "Στιγμή" παρουσιάζει, για το ευρύτερο αναγνωστικό και επιστημονικό κοινό, το βιβλίο του Στυλιανού Αλεξίου "Ελληνική Λογοτεχνία", εξέταση της ελληνόγλωσσης παραγωγής σχεδόν τριάντα αιώνων, από τον Όμηρο έως τα μέσα του 20ου αιώνα. Η μελέτη διαρθρώνεται στα μέρη: Α΄. "Η Ελληνική Αρχαιότητα", επική, λυρική και χορική ποίηση, φιλοσοφία, θέατρο, ιστορία, ελληνιστικοί και ρωμαϊκοί χρόνοι, μυθιστόρημα και επίγραμμα. Β΄. "Χριστιανικοί χρόνοι - Βυζάντιον", Παλαιά και Καινή Διαθήκη, εκκλησιαστικοί συγγραφείς, υμνογραφία, λογία, δημώδης και ηρωική...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ
Ο Νίκος Καββαδίας, ο ποιητής της θάλασσας, των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων, είναι σήμερα, 34 χρόνια μετά τον αιφνίδιο θάνατό του, ένας από τους πιο γνωστούς και διάσημους ποιητές μας. Οι εκδόσεις των λίγων βιβλίων του - τρεις ποιητικές συλλογές και τρία πεζά - είναι πάρα πολλές, όσο δε για τις μελοποιήσεις των ποιημάτων του από σημαντικούς δημιουργούς, συνθέτες και ερμηνευτές, όπως ο Θάνος Μικρούτσικος, η Μαρίζα Κωχ και η αείμνηστη Μαρία Δημητριάδη, έχουνε σημειώσει ρεκόρ πωλήσεων δίσκων. (. . .) Το 2010 συμπληρώνονται 100...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΦΗΒΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Η σύγχρονη θεωρητική και ερμηνευτική αντιμετώπιση των λογοτεχνικών κειμένων αναφορικά με τους αναγνώστες τους, εκτός από το ότι διεκδικεί επιστημονική εγκυρότητα, οδηγεί σταδιακά και σε μια αποδεκτή διάκριση της Λογοτεχνίας γενικά σε επιμέρους «λογοτεχνίες», όπως είναι η Λογοτεχνία για Παιδιά ή η Λογοτεχνία που απευθύνεται στους ενηλίκους. Σε αυτές προστίθεται πλέον ως ξεχωριστή κατηγορία -τόσο στο χώρο της εκδοτικής δραστηριότητας όσο και στο πεδίο της επιστημονικής θεώρησής της- αυτή που προσδιορίζουμε ως «Εφηβική Λογοτεχνία» ή «Λογοτεχν...
Διαβάστε περισσότερα...

Χ. Φ. ΛΑΒΚΡΑΦΤ: ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
"O Χάουαρντ Φίλιπς Λάβκραφτ αποτελεί ένα καλό παράδειγμα για όλους εκείνους που επιθυμούν να μάθουν πώς να αποτύχουν στη ζωή τους και πώς, ενδεχομένως, να πετύχουν στο έργο τους. Μόνο που όσον αφορά το τελευταίο τούτο σημείο, το αποτέλεσμα δεν είναι εξασφαλισμένο." Απαράμιλλος τεχνίτης του τρόμου και του φανταστικού, αδιαμφισβήτητα ιδιοφυής πρόδρομος της επιστημονικής φαντασίας, ο Χ. Φ. Λάβκραφτ είναι ένας από τους μεγαλύτερους Αμερικανούς συγγραφείς του 20ού αιώνα. Ασκεί πάντα μια αυθεντική σαγήνη σε ένα μεγάλο μέρος του σύγχρονου κοινού,...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΡΗΤΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ
Η αποκρυστάλλωση σωστών απόψεων για το χαρακτήρα και τη σημασία της κρητικής λογοτεχνίας είναι ένα από τα αιτήματα όχι μόνο της φιλολογικής επιστήμης, άλλα γενικότερα της πνευματικής ζωής στην Ελλάδα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η σωστή ιστορική τοποθέτηση του φαινομένου, αυτή όμως, όπως πολλοί παρατήρησαν, δεν κατορθώθηκε ακόμη. Η παρακάτω εργασία μπορεί να θεωρηθεί ως μια συμβολή στην προσπάθεια αυτή. (...) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια συστηματική παρουσίαση των απόψεων της κριτικής για την ποίηση του Καβάφη. Επιλέγοντας τα κείμενα με κριτήρια ιστορικά και αξιολογικά, ο επιμελητής του τόμου φιλοδοξεί να δώσει τόσο στον μελετητή όσο και στον απλό αναγνώστη της Καβαφικής ποίησης την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με τα σημαντικότερα κείμενα της Καβαφικής βιβλιογραφίας, ορισμένα από τα οποία είναι και από τα σημαντικότερα κείμενα της νεοελληνικής κριτικής. Η κατάταξη του υλικού σε χρονικές ενότητες παρέχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει κανείς την ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Το πρώτο ελληνικό μυθιστόρημα με αστυνομική πλοκή ήταν το Έγκλημα του Ψυχικού (1927) του Παύλου Νιρβάνα, που όμως αποτελούσε παρωδία του είδους. Ο Νιρβάνας προσπάθησε ν' αναλύσει την κοινωνία του καιρού του, χρησιμοποιώντας ως ήρωες αστούς και ανθρώπους του λαού. Το 1938, η Ελένη Βλάχου δημοσίευσε στην Καθημερινή το μυθιστόρημα Το μυστικό της ζωής του Πέτρου Βερίνη, με θέμα τα μυστικά μιας αστικής οικογένειας στο Ψυχικό. Το 1952, ο Χρήστος Χαιρόπουλος δημοσίευσε στο Εμπρός τα Καλλιστεία του θανάτου, όπου καθρεφτιζόταν η αθηναϊκή κοινωνία τ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΝΗΦΟΜΑΝΗΣ
Ο Νηφομανής δηλώνει το νηφάλιο και το μαινόμενο ταυτόχρονα. Είναι εκείνος που νοεί και κρίνει, αλλά την ίδια στιγμή ενθουσιά και εμπνέεται. Ζει τον έλλογο μύθο ζυμωμένον αξεδιάλυτα με τη φρόνιμη τρέλα. Ο Νηφομανής υπάρχει μέσα στην "καιρική κατάσταση". Ισοζυγιάζεται σ' ένα μεταίχμιο, και περιπατεί επί "ξυρού ακμής". Ενουσιάζει την ψυχρή φλόγα του Πίνδαρου. Και πίνει νερό από την κασταλική κρήνη του Απόλλωνα στους Δελφούς, καθώς ηγεμονεύει τη μάχη των Λαπιθών και των Κενταύρων στην Ολυμπία. Η σημερινή φυσική αυτή την ταυτότητα του ποιητή τη...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΩΝ ΥΨΗΛΩΝ ΞΩΤΙΚΩΝ ΤΟΥ TOLKIEN
Το Βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι αποτέλεσμα μιας πολύχρονης έρευνας πάνω στη Quenya, τη γλώσσα των γαλαζοαίματων Eldar της Μέσης-γης. Γεννήθηκε από την αγάπη και τον θαυμασμό του συγγραφέα για τον κόσμο του J.R.R. Tolkien και από την επιθυμία του να μοιραστεί με τους Έλληνες αναγνώστες τα συμπεράσματά του για τη λειτουργία αυτής της γλώσσας που έφτιαξε «ο παππούς της φανταστικής λογοτεχνίας». Στις σελίδες του θα βρείτε τους κανόνες που διέπουν τη Γραμματική και το Συντακτικό της Quenya, μαζί με απλές ασκήσεις και ένα CD με ηχητικά...
Διαβάστε περισσότερα...

Υποθέσεις ΙΙ
Οι Υποθέσεις ΙΙ είναι ο δεύτερος συγκεντρωτικός τόμος επιφυλλίδων στην Καθημερινή του Παντελή Μπουκάλα (ο πρώτος κυκλοφόρησε στις Εκδόσεις Άγρα το 2001). Ο Π. Μπουκάλας σημειώνει: "Είναι ένα πλούσιο γραπτό η Ελλάδα, ως τόπος και ως κόσμος, κι ας βιαζόμαστε καμιά φορά να τη στενέψουμε, από οκνηρία ή οίηση, από φιλαυτία ή επειδή την ταυτίζουμε άδικα με τους ολίγους που τη διοικούν από τους θεσμικούς ή και εξωθεσμικούς θώκους τους. Ας την αγαπήσουμε λοιπόν γι' αυτό που πράγματι είναι, ταπεινό πάντως ωραίο και πολύτιμο, κι όχι γι' αυτό που λέν...
Διαβάστε περισσότερα...

Διάλογος για την τέχνη και την πολιτική
Δύο καλλιτέχνες από διαφορετικές χώρες και διαφορετικές γενιές, ο Άγγλος σκηνοθέτης Κεν Λόουτς και ο Γάλλος συγγραφέας Εντουάρ Λουί, συζητούν για τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία και την πολιτική. Πώς μπορεί η τέχνη να προσεγγίσει το ζήτημα της ταξικής βίας και ποιος είναι ο ρόλος της αριστεράς όταν οι πιο ευάλωτοι στρέφονται προς την άκρα δεξιά; Ο Κεν Λόουτς και ο Εντουάρ Λουί, παρά τις διακριτές και ενίοτε αντιθετικές πορείες και εμπειρίες τους, προσφέρουν μια εξαιρετικά γόνιμη συνομιλία, που υπερβαίνει την απλή σύγκρουση ανάμεσα στον ερ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ
Επιδίωξη του παρόντος βιβλίου είναι να διερευνήσει τη δυνατότητα μιας γόνιμης συνομιλίας ανάμεσα στη Μεταφρασεολογία και στις Σπουδές Μνήμης, δύο δυναμικά, διεπιστημονικά πεδία που αναπτύσσονται ραγδαία από τη δεκαετία του '70 και εξής και τοποθετούν στο επίκεντρο της προβληματικής τους τον πολιτισμό. Τη σχέση της μνήμης με τη μετάφραση αποτυπώνει ωραία η Susan Bassnett: "Η μετάφραση είναι, όπως και η μνήμη, πάντα άπιστη, γιατί δεν υπάρχει απόλυτα τέλεια μνήμη, όπως δεν υπάρχει κι απόλυτα τέλεια μετάφραση. Αλλά η μετάφραση, όπως και η μνήμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ (ΜΑΡΑΜΠΟΥ)
Το βιβλίο «Νίκος Καββαδίας (Μαραμπού)» του Άγγελου Βογασάρη είναι μια μελέτη για την πορεία, το έργο και τη ζωή του μεγάλου ποιητή και εραστή της θάλασσας. Αποτελείται από 11 κεφάλαια και από φωτογραφικό επίμετρο. Ο συγγραφέας, γνωστός και έμπειρος μελετητής, σε συνδυασμό με τη δόκιμη λογοτεχνική γραφή του, μας παρουσιάζει μια ευχάριστη και ευκολονόητη μελέτη-έρευνα για την ποίηση, και το ρόλο της, του αλησμόνητου Μαραμπού. Ξεκινά από τους πρώτους στίχους του ποιητή, εμβαθύνει στα εκδοθέντα έργα του, τονίζει την αντιστασιακή χροιά των ποιη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το βιβλίο "Εισαγωγή στην Παιδική και Εφηβική Λογοτεχνία της Ευρώπης. Έργα και συγγραφείς" προσφέρει μια συνοπτική παρουσίαση της εξέλιξης και ανάπτυξής της, με έμφαση στα έργα και τα πρόσωπα και με αναφορά στις τάσεις και τα ρεύματα που διαμορφώθηκαν στο χώρο της Ευρώπης. Γίνεται αναφορά στα ακούσματα και τα αναγνώσματα των παιδιών πριν από την οριστική ύπαρξη και διαμόρφωσή της, στα πρώτα παιδικά και εφηβικά βιβλία με διδακτικό περιεχόμενο, στα λογοτεχνικά κείμενα των ενηλίκων που ιδιοποιήθηκαν τα παιδιά, στα πρώτα παιδικά και εφηβικά βιβ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ελληνική διάρκεια (τρίτος τόμος)
1963-1973: Ο Ηλίας Βενέζης, σε πλήρη ακμή, αναπτύσσει πλούσια δραστηριότητα, ακόμη και τα χρόνια της επώδυνης ασθένειάς του, ως τις τελευταίες του στιγμές. Μέρος αυτής της δραστηριότητας αποτελούν τα 106 «εφήμερα» κείμενα του τόμου. Ό,τι κυρίως τον ενδιαφέρει και τον συγκινεί είναι το «παρελθόν». Η προσφυγή (ή η καταφυγή) σε αυτό είναι και κοινή ανθρώπινη ανάγκη και, συγχρόνως, προϋπόθεση αυτογνωσίας (ατομικής ή και συλλογικής)· και, βέβαια, η σύνδεση του παρόντος με το παρελθόν καταδεικνύει τη «διάρκεια» του ελληνισμού και εξασφαλίζει τπν...
Διαβάστε περισσότερα...