ΘΕΑΤΡΟ

Η ΠΟΝΤΙΚΟΠΑΓΙΔΑ
Οκτώ άνθρωποι -πέντε άνδρες και τρεις γυναίκες- συγκεντρώνονται σε μια εξοχική πανσιόν, στο "Monskwell Manor", που το διευθύνει ένα νεαρό ζευγάρι, η Μόλλυ και ο Τζάιλς Ράλστον. Λίγες μέρες ψυχικής ηρεμίας και ξεγνοιασιάς τους περιμένουν... Τουλάχιστον, έτσι πιστεύουν όλοι. Γρήγορα, όμως, θα διαπιστώσουν πως ανάμεσά τους έχει παρεισφρήσει κι ένας στυγερός δολοφόνος, που έχει ήδη σκοτώσει κάποιον στο Λονδίνο. Η κυρία Λάιον ήταν το πρώτο του θύμα. Και τώρα, αυτή κιόλας τη στιγμή, ο άνθρωπος αυτός, αργά και μεθοδικά, προετοιμάζει ένα δεύτερο....
Διαβάστε περισσότερα...

Ο κουρέας της Σεβίλλης
Ένας ερωτευμένος γηραιός κύριος σχεδιάζει να παντρευτεί την κηδεμονευομένη του· ένας πιο επιδέξιος νεαρός εραστής τον προλαβαίνει, και την ίδια μέρα την κάνει γυναίκα του, μέσα στο ίδιο το σπίτι του κηδεμόνα της. Αυτό είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί κανείς να κάνει με την ίδια επιτυχία μια τραγωδία, μια κωμωδία, ένα θεατρικό έργο, μια όπερα κτλ. Το είδος ενός έργου, όπως και οποιασδήποτε άλλης πράξης, εξαρτάται λιγότερο από την ουσία των πραγμάτων και περισσότερο από τους χαρακτήρες που τα βάζουν σε δράση. Όσο για μένα, λόγω του ότι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΙΤΑ ΤΟΥΣ
Το Κοίτα τους υιοθετεί τη σπονδυλωτή διάρθρωση επεισοδίων για τη γελοιογράφηση καταστάσεων της ελληνικής κοινωνίας, που λειτουργούν ως αναπαραστατικός καθρέφτης της εποχής του συγγραφέα. Το έργο παροτρύνει να στρέψουμε το βλέμμα αφενός στην ελληνική οικογένεια που, ελλείψει σεβασμού και επικοινωνίας, ανατροφοδοτεί προβληματικές συμπεριφορές και αφετέρου, στους παραδομένους στην έλξη του χρήματος ανθρώπους, που επιδιώκουν την απόκτησή του με κάθε κόστος. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΡΟΣΜΕΡΣΧΟΛΜ - ΤΑ ΑΣΠΡΑ ΑΛΟΓΑ
Το αριστούργημα αυτό του Ίψεν περιέχει όλα τα θέματα που επεξεργάστηκε ο νορβηγός δραματουργός: το ιδεολογικό, το ψυχολογικό, το κοινωνιολογικό, το πολιτικό και το πολιτιστικό. Κεντρικό μοτίβο του έργου είναι το αίτημα κάθε ηθικού ανθρώπου να παραμείνει ο εαυτός του και να μην παραβεί τις αρχές του. Ο Ρόσμερ και η Ρεβέκκα, διαφορετικής κοινωνικής προέλευσης άτομα, κουβαλώντας βαθιά ριζωμένες ενοχές, συγκρούονται με αποτέλεσμα να ηττηθούν και οι δύο και να οδηγηθούν στο θάνατο, δηλαδή στην ήττα των δύο κόσμων: του κόσμου της παλιάς ηθικής κ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ
"Ο Εχθρός του λαού" είναι έργο υποδειγματικής ιψενικής γραφής, διότι δίνει παραστατικά την εικόνα των εξουσιαστικών μηχανισμών οι οποίοι, εν ονόματι της "κοινής γνώμης" και της "μετριοπάθειας" κινητοποιούνται για να εξαγοράσουν συνειδήσεις, να αλλοιώσουν χαρακτήρες και τελικά να εξοντώσουν τους πολιτικούς εχθρούς τους. Οι μηχανισμοί της κρατικής εξουσίας, που προσπαθούν να ανατρέψουν τις απόψεις του αναμορφωτή γιατρού Στόκμαν, δρουν σαν ασφυκτικός βρόχος και εν τέλει γίνονται σήμα κινδύνου για την κοινωνία. Το έργο κινείται μέσα σε καφκικό...
Διαβάστε περισσότερα...

5 θεατρικά
Τα 5 ΘΕΑΤΡΙΚΑ περιλαμβάνουν τη μετάφραση από τα ισπανικά στα ελληνικά πέντε θεατρικών έργων του Ανδρές Ποθίνια: Η Μήδεια στο Καμαρίνιας, Η δίκη της Αντιγόνης, Δειλινό στη Μυτιλήνη, Λογοδοσία και Η κρήνη. Ο Ανδρές Ποθίνια αφιέρωσε μεγάλο μέρος της επιστημονικής του έρευνας στο ελληνολατινικό θέατρο και δημοσίευσε πολυάριθμα άρθρα, μονογραφίες και θεατρικά έργα για γυναικείους τραγικούς χαρακτήρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι έχει επικεντρωθεί κυρίως σε εκείνους τους χαρακτήρες που έχουν κατακριθεί. Στα πέντε θεατρικά έργα του παρόντος τόμου ο σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Συνέβη στο Monterey
«Συνέβη στο Monterey» είναι ο τίτλος ενός τραγουδιού των Mabel Wayne και Billy Rose που τραγούδησε ο Paul Whiteman και η ορχήστρα του το 1930 στην ταινία "Ο βασιλιάς της τζαζ". Τα λόγια μιλάνε για έναν ξαφνικό έρωτα κι έναν απότομο χωρισμό (για ό,τι μιλάνε τα περισσότερα τραγούδια δηλαδή) in old Mexico (για το οποίο δεν μιλάει, απ' όσο ξέρω, κανένα άλλο τραγούδι). Το "It happened in Monterey" έζησε μια δεύτερη ζωή το 1956, όταν το δισκογράφησε ο Frank Sinatra (σχεδόν έναν χρόνο πριν από το διαζύγιό του με την Ava Gardner - τυχαίο;) περιλαμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΑΚΚΟ ΚΑΙ ΒΑΝΤΣΕΤΤΙ
ΣΤΙΣ 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1920, οι Ιταλοί αναρχικοί Νικόλα Σάκκο και Μπαρτολομέο Βαντσέττι, μετανάστες στην Αμερική, συλλαμβάνονται, χωρίς ενοχοποιητικά σε βάρους τους στοιχεία, μόνο απλές εικασίες, για τη συμμετοχή τους σε ληστεία και διπλή δολοφονία σε εργοστάσιο της Μασαχουσέτης. Ακολουθεί η δίκη τους που υπήρξε μία από τις πιο αμφιλεγόμενες δίκες των Ηνωμένων Πολιτειών, προκαλώντας το ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινής γνώμης και αρκετών διάσημων συγγραφέων, καλλιτεχνών και ακαδημαϊκών που τάχθηκαν στο πλευρό τους. Μια πολύκροτη δικαστική υπόθεση...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΛΑΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
Η ιστορικο-πολιτισμική μέθοδος του Propp, πέρ' από την κριτική του ευαισθησία, φέρνει στο προσκήνιο εκθαμβωτικές ιδέες, όπως εκείνη σύμφωνα με την οποία "η σκηνή τής αναχώρησής του [από την τραγωδία τού Σοφοκλή Οιδίπους επί Κολωνώ] μαζί με τις θυγατέρες του είναι ίσως η πιο συγκινητική σε όλη την τραγωδία. Εκείνη τη στιγμή ο Οιδίπους γίνεται αληθινά ανθρώπινος - και ο άνθρωπος γεννιέται στην ευρωπαϊκή ιστορία". Ή την ιδέα του τί σημαίνει να υποφέρεις σε αυτό το πιστοποιητικό γεννήσεως του ευρωπαίου ανθρώπου: "Ο Οιδίπους, ενσάρκωση και καρδ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ (ΠΕΜΠΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Αυτός είναι ο πέμπτος τόμος κειμένων θεατρικής κριτικής που εκδίδω. Παρότι εδώ παρουσιάζεται μόνον μία επιλογή τους με βάση την αντιπροσωπευτικότητα, όλα τα κείμενα έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα "Η Καθημερινή" από το 2003 μέχρι το 2010, ανά δεύτερη Κυριακή. Οφείλω ευχαριστίες στον σύνοικο της στήλης κύριο Σπύρο Παγιατάκη για την αγαστή συνεργασία, στο ευαίσθητο πενάκι της κυρίας Έλλης Σολομωνίδου - Μπαλάνου που συνόδευσε τα κείμενα, κι ακόμη στους υπεύθυνους της εφημερίδας κατά το διάστημα αυτό κυρία Γιούλη Επτακοίλη και κύριο Νίκο Ξυ...
Διαβάστε περισσότερα...

Rayman ούρλιαξε
Ο θεωρητικός φυσικός Rayman διατυπώνει την Τελική Θεωρία που ενοποιεί τις φυσικές δυνάμεις όσο ο Οδηγός του με τη Συνοδηγό κατευθύνονται εκτός ελέγχου στο δικό τους no man's land! Ένας αγώνας περιγραφής του κόσμου που εκτυλίσσεται στον απόηχο της άριας αριθμός είκοσι από τον Μεσσία του Χέντελ. Το νέο έργο του Γιάννη Μαυριτσάκη εισβάλλει στη μηχανή του σύμπαντος και στον μικρόκοσμο των ατομικών επιδιώξεων, ενώνει τη μεγάλης κλίμακας φιλοδοξία για την ανακάλυψη μιας θεωρίας των Πάντων με τη μικρής κλίμακας ανάγκη για επιβράβευση, αποδοχή, πρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΚΟΛΦΩ
Η "Γκόλφω" είχε αυτό που λέμε επιτυχία. Από τα Αθηναϊκά θέατρα που την ανέδειξαν μέχρι τα μπουλούκια που την έφτασαν ως το τελευταίο χωριό. Καθώς επίσης και με αλλεπάλληλες επιτυχίες που γνώρισε σε αμερικάνικες σκηνές προσκεκλημένη ειδικά για τους Έλληνες. Έτσι όλος ο κόσμος έτρεχε να τη δει και να τη χειροκροτήσει. Ποιο ήταν το μυστικό της επιτυχίας της; Ποιος την έκανε θρύλο; Πώς κι αυτή με τη σειρά της έθρεψε γενιές και γενιές; Το καλοκαίρι του 1967 ανέβηκε για τελευταία φορά στο Άλσος του Πεδίου του Άρεως. (Από την παρουσίαση στο οπισθ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΑΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΣΕΤΣΟΥΑΝ
Μπορεί ένας καλός άνθρωπος να ζήσει με καλοσύνη και να μείνει καλός στον κόσμο ετούτον, που 'ναι γεμάτος κακία κι όπου βασιλεύει το αξίωμα "homo homini lupus";... Το ερώτημα μένει, για τον συγγραφέα και την ηρωίδα του (τον μόνο καλόν άνθρωπο σ' όλο το Σετσουάν - σ' όλη τη Γη), που η καλοσύνη της την οδηγεί στη συμφορά, η αγάπη στη δυστυχία, ο έρωτας στην απελπισία... ...Δεν μπορεί, λοιπόν, να επιζήσει η καλοσύνη στον κόσμο μας; ...Μια κάποια λύση, η σωστή λύση - πρέπει να υπάρξει. Πρέπει! Κι αν δεν φτάνει ως αυτήν ο Μπρεχτ, την ατενίζει μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΑΦΝΕΣ ΚΑΙ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΕΣ - ΜΕ ΔΥΝΑΜΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΗΦΙΣΙΑ
ΔΑΦΝΕΣ ΚΑΙ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΕΣ ("ΘΕΑΤΡΟ ΤΕΧΝΗΣ", 1979) Ένα, σχεδόν, θεατρικό αριστούργημα. (ΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ, Το Βήμα) Μια σπαρταριστή σάτιρα των πολιτικών ηθών. Ένα θαυμάσιο θεατρικό έργο. (ΜΠΑΜΠΗΣ ΚΛΑΡΑΣ, Η Βραδυνή) Ένα συναρπαστικό πολιτικό έργο. (ΝΙΝΟΣ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗΣ, Ελευθεροτυπία) Ποτέ μέχρι σήμερα η ελληνική πολιτική πραγματικότητα δεν εμφανίστηκε στη σκηνή τόσο αρετουσάριστη, τόσο γυμνή από κάθε ιδεολογική φτιασίδι. (ΘΟΔΩΡΟΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ, Ταχυδρόμος) ΜΕ ΔΥΝΑΜΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΗΦΙΣΙΑ ("Η νέα ΣΚΗΝΗ", 1974) Ένα θεατρικό κείμενο εύστροφο και ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ ΣΚΗΝΗ ΠΡΩΤΗ - Κρυζάλντ, Αρνόλφος - ΚΡΥΖΑΛΝΤ: Έτοιμος να την παντρευτείς λοιπόν γύρισες πίσω; - ΑΡΝΟΛΦΟΣ: Ναι, θέλω εντός της αύριον το θέμα αυτό να κλείσω. - ΚΡΥΖΑΛΝΤ: Είμαστε μόνοι μας εδώ μ' όλη την άνεσή μας μπορούμε να μιλήσουμε λιγάκι μεταξύ μας. Θέλεις σαν φίλος να σου πω τι σκέφτομαι στο βάθος; Τρέμω με την απόφαση που πήρες: μέγα λάθος. Όπως και να το χειριστείς το ζήτημα, είναι σφάλμα. Για σένα ο γάμος θα 'τανε το πιο παράτολμο άλμα. - ΑΡΝΟΛΦΟΣ: Πράγματι. Θα 'χεις, φίλτατε, κι από δική σου πείρα λόγους να σε τρομοκρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Αυτός είναι, ο έκτος και τελευταίος τόμος κειμένων θεατρικής κριτικής, που εκδίδεται μετά την απουσία του συγγραφέα. Όλα τα κείμενα έχουν δημοσιευθεί στην εφημερίδα "Η Καθημερινή" από το τέλος του 2010 έως το καλοκαίρι του 2011. Ας σημειωθεί εδώ ότι οι τρεις τελευταίες κριτικές δημοσιεύθηκαν μετά το θάνατο του συγγραφέα, ύστερα από συνεννόησή μας με τον κύριο Νίκο Ξυδάκη, τον οποίο και ευχαριστούμε. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΜΛΕΤ
[...] Ο Άμλετ [...] μπορεί να είναι ένα έργο πολιτικό ή φιλοσοφικό ή ποιητικό ή όλα μαζί ή τίποτε από αυτά, πλήρες ή ατελές, συγκλονιστικό ή αποτυχημένο -όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε, όπως και να τον μεταχειρισθούμε, να αμελήσουμε αυτή την ταραγμένη όσο και έντονα αισθητή σχέση του με το απόλυτο [...]. Το κεντρικό, θαρρώ, ερώτημα του Άμλετ «να ζεις ή να μη ζεις», που συμπυκνώνει (και θα έλεγα ακυρώνει, αναβάλλει) όλη του την αγωνία, υποκρύπτει ένα άλλο πιο θεμελιώδες, πολύ πιο αγωνιώδες -θα το ώριζα πρακτικό- ερώτημα: πώς να ζεις. ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΓΡΑΦΗ
Πως μπορεί μια ιστορία να λειτουργήσει πάνω στη σκηνή; Το βιβλίο αυτό αποτελεί έναν πρακτικό οδηγό για όλους όσους ασχολούνται με τη δημιουργία του κειμένου μιας παράστασης. Προσφέροντας μια πληθώρα ασκήσεων, το βιβλίο "Θεατρική Γραφή" εισάγει τον αναγνώστη σε κάθε στάδιο της διαδικασίας με στόχο τη δημιουργία ενός θεατρικού έργου που περιλαμβάνει κεφάλαια που επικεντρώνονται στα ακόλουθα: Θέματα και ιδέες, Δραματικός χαρακτήρας, Ιστορία - πλοκή, Δεύτερη γραφή. (. . .) Το βιβλίο αυτό αποτελεί το ιδανικό εγχειρίδιο για οποιονδήποτε ασχολείτ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΡΧΙΜΑΣΤΟΡΑΣ ΣΟΛΝΕΣ
Ο Αρχιμάστορας Σόλνες -ένας δαιμονιακά ερωτικός διάλογος δύο ψυχών- είναι το πρώτο απ' τα όψιμα έργα του Ίψεν, όπου τα δυο κύρια πρόσωπα σαρκώνουν μύχιες επιθυμίες κι αυτοκαταστροφικά ορμέμφυτα. «Θέλω όμως να σας πω πώς τη νοιώθω εγώ -πάνω μου!- τούτη την "ευτυχία": σαν ένα κομμάτι στο στέρνο μου πούχει γυμνωθή από δέρμα. Κ' οι βοηθοί μαζί με τους υπηρέτες -οι δαίμονες όλοι- γδέρνουν σάρκες από άλλους ανθρώπους και μου τις φέρνουν, για να μπαλώσουν τη δικιά μου πληγή!.. Μα η πληγή δε γιατρεύεται. Ποτέ,.. ποτέ! Αχ και να ξέρατε συχνά-πυκνά ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑΣ ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ
ΣΤΟΚΜΑΝΝ: Η πλειοψηφία δεν μπορεί νάχη ποτέ το δίκιο με το μέρος της. Ποτέ, τ' ακούτε;! Είν' ένα απ' τα κοινωνικά ψεύδη που κάθε ελεύθερα σκεπτόμενος άνθρωπος πρέπει να τινάξη από πάνω του. Από τί αποτελείται σε μια χώρα η πλειονότητα των κατοίκων; Απ' τους έξυπνους ή τους βλάκες; Νομίζω, συμφωνούμε πως βλάκες είν' η μεγάλη μάζα στη γη. Όμως, διάολε, ποτέ και πουθενά δε γίνεται να κυβερνάν οι βλάκες τους έξυπνους! ΣΤΟΚΜΑΝΝ: Στοίχημα πως απόψε θάρθουν από δώ όλοι οι μαντατοφόροι της Κόλασης! Θ' ακονίσω όμως την πέννα μου, θα την κάνω φονικό...
Διαβάστε περισσότερα...