ΣΥΚΟΥΤΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Ο Συκουτρής δεν έμεινε μόνο στο καθηγητικό και το συγγραφικό έργο. Εφημερίδες και περιοδικά φιλοξένησαν κείμενά του και πολλές αίθουσες στην Αθήνα και στις επαρχιακές πόλεις άνοιξαν για τις διαλέξεις του. Όπου βρισκόταν δημιουργούσε κύκλους αναγεννητικούς και ατμόσφαιρα πνευματική. Ο ίδιος ίδρυσε με φοιτητές τον Φιλολογικό Κύκλο για την νεοελληνική και ξένη λογοτεχνία και το Επιστημονικό Φροντιστήριο για την κλασική φιλολογία. Επίσης με τον Κωστή Παλαμά, τον Γρηγόριο Ξενόπουλο και τον Νικόλαο Λούβαρη, την άνοιξη του 1936, ίδρυσε μία Ανωτέρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΑΡΘΡΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ο Ιωάννης Συκουτρής ήταν ως τώρα γνωστός στο ελληνικό κοινό από τις μνημειώδεις υπομνηματισμένες εκδόσεις του πλατωνικού Συμποσίου και της αριστοτελικής Ποιητικής, καθώς και από τον ογκώδη συγκεντρωτικό τόμο των μικρών μελετημάτων του. Βέβαια, ακόμη υπήρχε στη χώρα μας διάχυτη η φήμη για τη γερμανόγλωσση επιστημονική παραγωγή του (δύο μικτά δείγματα διαθέτουμε ήδη στη γλώσσα μας), η οποία όμως αξιοποιήθηκε μόνο από τους ειδικούς, ενώ για τους υπόλοιπους προσέλαβε μυθικές διαστάσεις, γιατί στο ξενόγλωσσο έργο του βασιζόταν η μεγάλη εκτίμηση...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΑΡΘΡΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Με τον παρόντα τόμο ολοκληρώνεται η προσπάθεια να μεταφερθεί στη γλώσσα μας το σύνολο της πλούσιας γερμανόγλωσσης επιστημονικής παραγωγής του Ιωάννη Συκουτρή. Με τον τρόπο αυτόν συμπληρώνεται η ερευνητική προσωπογραφία, καθώς αποκαλύπτονται τα πολυσχιδή ενδιαφέροντά του που δεν είναι απολύτως ευδιάκριτα στα ελληνόγλωσσα δημοσιεύματα, γιατί η σκόπευσή τους ήταν διαφορετική. Μολονότι η επιστολογραφία κατέχει το κέντρο των ενασχολήσεών του, ο Συκουτρής αξιοποιεί το φιλολογικό του τάλαντο και το άκρως εκλεπτυσμένο υφολογικό του αισθητήριο για ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ
«Η φιλολογία [...] εκείνα κυρίως τα μνημεία της γλώσσης εξαίρει, τα οποία και παλαιούμενα διατηρούν την αξίαν των και δια την σύγχρονον πνευματικήν ζωήν. Είναι δε ταύτα εκείνα κυρίως τα έργα περί των οποίων δύναται να λεχθή, ότι είναι κάτοπτρα του όλου κόσμου, του κόσμου που περιβάλλει τον άνθρωπον έξω αυτού, και προ παντός του κόσμου που κλείει ο άνθρωπος μέσα εις τα στήθη του, του κόσμου των αξιών, των θρησκευτικών, των ηθικών, των αισθητικών αξιών, όλων ομού εις την αρμονίαν της μορφής και της τέχνης υποτεταγμένων. [...] Διότι τα δημιου...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ
«Τον δρόμον της γνώσεως θα τον βαδίσετε και σεις εις την ζωήν, που σας ανοίγεται σήμερα. Μη λησμονήσετε του Πλάτωνος τας οδηγίας. Μη λησμονήσετε, ότι καλλιέργεια του νου δεν είναι συσσώρευσις εξωτερική γνώσεων και πολυμάθειας. Αι γνώσεις είναι ανθρωπίνης, όχι θείας προελεύσεως, και είναι υλικόν, όπως ο πλούτος και τ' άλλα του κόσμου τα χαρίσματα· η χρήσις τας μεταβάλλει εις αγαθόν ή κακόν, όργανον ευδαιμονίας ή όργανον ολέθρου και ματαιότητος. Μέσα σας πρέπει να εργασθήτε, δια να καλλιεργήσετε τον νουν σας. Την γνώσιν, όχι τας γνώσεις πρέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ
Ο σημερινός δυτικός πολιτισμός, γέννημα και εξέλιξις των πολιτιστικών στοιχείων που μας εκληροδότησεν η Αρχαιότης, και επομένως, εις τας γενικάς του γραμμάς, υπεράνω εθνικών και γλωσσικών ορίων ευρισκόμενος, δίδει και εις το πρόβλημα της σχέσεώς μας προς την Αρχαιότητα, ως πολιτιστικήν και εκπαιδευτικήν αξίαν, κοινήν δι' όλα τα έθνη μορφήν. Και όμως αναλόγως της θέσεως, που ιστορικώς απέναντι της Αρχαιότητος κατέχει έκαστον έθνος, αναλόγως της σχέσεώς του προς την κληρονομίαν αυτής, καθοριζομένην από τα ιδιάζοντα εις έκαστον χαρακτηριστικά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΑΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΟΓΡΑΦΙΑ
Με τον όρο επιστολογραφία εννοούμε τα έργα της αρχαίας γραμματείας που έχουν συνταχθεί ως επιστολές ή τους έχει δοθεί επιστολική μορφή. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Τα τρία αυτά μαθήματα, που δημοσιεύω εδώ, μόνον κατά προσέγγισην δίδουν όσα προφορικώς ελέχθησαν τότε. Κατά την διδασκαλίαν είχα υπ' όψει μου σύντομα διαγράμματα, από τα οποία μετά κόπου συναπήρτισα εκ των υστέρων το κείμενον. Επέρασεν έκτοτε τόσος καιρός! Και αφ' ετέρου δεν υπήρχε καμμία πρόθεσις εκ μέρους μου να δημοσιεύσω ό,τι τότε προφορικώς ανέπτυξα, και ανέπτυξα χωρίς αξιώσεις, αφού καιρόν δεν είχα, ούτε την δυνατότητα, να συμβουλευθώ τα σχετικά βοηθήματα, έστω και δια να διαπιστώσω τι απ' όσ' αναπτύσσω είναι προσωπικαί μου γνώμαι ή ...
Διαβάστε περισσότερα...

«ΜΕ ΦΙΛΙΑΝ ΠΑΝΤΟΤΙΝΗΝ ΚΑΙ ΑΔΟΛΗ» (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
"Εγώ τι να σου πω; τη μοναξιά δεν την μπορώ η συντροφιά μ' αρέσει - όχι βέβαια η απτή, η βαρετή πολλές φορές συντροφιά, που μας χαρίζει η κοινωνική ζωή μας, μα η συντροφιά με τις μορφές του μέσα μας κόσμου, τις μορφές που ζωή τους δίνομεν εμείς, με την αναπόλησι και τη φαντασία, με το στοχασμό ή με τη νοσταλγία." Πως μπορεί μέσα από την επιστολογραφία ενός σπουδαίου φιλολόγου με τις αγαπημένες του μαθήτριες να αναδυθούν οι βαθύτερες αναζητήσεις και οι έγνοιές του και να ανασυσταθούν άγνωστες πτυχές της σκέψης και της προσωπικότητάς του; ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΛΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΡΘΡΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ήδη από τον πρώτον καιρόν μετά τον θάνατον του Ιωάννου Συκουτρή, ευθύς ως την πρώτην κατάπληξιν, την βωβήν διαμαρτυρίαν, τον πόνον δια τον πρόωρον και άδικον χαμόν, διεδέχθη στωικώτερον αντίκρυσμα της αδοκήτου απουσίας, ζωηρά υπήρξεν η ενδιάθετος παρόρμησις να συγκεντρωθούν και επανεκδοθούν τα έργα του, δια να αναβιώση δια μέσου αυτών η πνευματική και η ηθική παρουσία του και να καταστή ευρύτερον προσιτή η πνευματική του κληρονομιά. Η επίμονος ζήτησις των πραγματειών του και του επί μακράν σειράν ετών εξηντλημένου Συμποσίου, ποικίλαι εκδηλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΚΛΟΓΗ ΕΡΓΩΝ
Υπάρχουν εποχαί, κατά τας οποίας η διανόησις εκτελεί έργον οπισθοφύλακος. Ακολουθεί εκείνη το ρεύμα της ζωής και επηρεάζετ' απ' αυτό. Εκείνο που της δίδει τότε τον χαρακτήρα διανοήσεως και την ξεχωρίζει από την απλήν προβολήν επί του πεδίου των εννοιών και των καλλιτεχνικών εικόνων της καθημερινής ζωής εις την βάρβαρον και άμορφον υλικότητά της - και αυτό είναι δια πολλούς η σκέψις - είναι ότι υψώνεται υπέρ το ρεύμα, δια να επισκοπήση την κατεύθυνσίν του και να το καταδικάση - τόσον μόνον. Κατά βάθος ευρίσκεται εις το περιθώριον της ζωής, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΛΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΡΘΡΑ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ήδη από τον πρώτον καιρόν μετά τον θάνατον του Ιωάννου Συκουτρή, ευθύς ως την πρώτην κατάπληξιν, την βωβήν διαμαρτυρίαν, τον πόνον δια τον πρόωρον και άδικον χαμόν, διεδέχθη στωικώτερον αντίκρυσμα της αδοκήτου απουσίας, ζωηρά υπήρξεν η ενδιάθετος παρόρμησις να συγκεντρωθούν και επανεκδοθούν τα έργα του, δια να αναβιώση δια μέσου αυτών η πνευματική και η ηθική παρουσία του και να καταστή ευρύτερον προσιτή η πνευματική του κληρονομιά. Η επίμονος ζήτησις των πραγματειών του και του επί μακράν σειράν ετών εξηντλημένου Συμποσίου, ποικίλαι εκδηλ...
Διαβάστε περισσότερα...

«ΜΕ ΦΙΛΙΑΝ ΠΑΝΤΟΤΙΝΗΝ ΚΑΙ ΑΔΟΛΗ» (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
" Εγώ τι να σου πω; τη μοναξιά δεν την μπορώ η συντροφιά μ' αρέσει - όχι βέβαια η απτή, η βαρετή πολλές φορές συντροφιά, που μας χαρίζει η κοινωνική ζωή μας, μα η συντροφιά με τις μορφές του μέσα μας κόσμου, τις μορφές που ζωή τους δίνομεν εμείς, με την αναπόλησι και τη φαντασία, με το στοχασμό ή με τη νοσταλγία." Πως μπορεί μέσα από την επιστολογραφία ενός σπουδαίου φιλολόγου με τις αγαπημένες του μαθήτριες να αναδυθούν οι βαθύτερες αναζητήσεις και οι έγνοιές του και να ανασυσταθούν άγνωστες πτυχές της σκέψης και της προσωπικότητάς του; ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ