ΙΣΤΟΡΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ - ΕΘΝΟΛΟΓΙΑ > ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

ΕΞΙ ΜΟΡΦΕΣ ΡΩΣΩΝ ΚΑΙ ΣΟΒΙΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΗΣ

Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΩΝ ΘΕΩΝ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ
Στον θρίαμβο των θεών της θάλασσας οι ιστορίες του Ομήρου δεν περιγράφουν περιπέτειες στη Μεσόγειο αλλά εξιστορούν έναν πόλεμο μεταξύ των Ατλαντικών πόλεων-κρατών που μάχονταν για την ισχύ και το εμπόριο σε μια εποχή που οι βασίλισσες έχασαν την εξουσία από τους βασιλείς και οι θεές υπερκεράστηκαν από τους θεούς. Οι γυναικείες θεότητες δαιμονοποιήθηκαν όπως παρατηρούμε σε μύθους όπως εκείνος του Κουτιού της Πανδώρας και η γυναίκα αντιμετωπίζεται ως ρίζα του κακού και όχι ως πηγή της ζωής. Ο Τρωικός Πόλεμος και μια σειρά από επακόλουθα κατα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Αυτός ο τόμος πραγματεύεται την ιστορία του ελληνικού έθνους από την τμηματική υπαγωγή του στη ρωμαϊκή επικυριαρχία ώς την κτίση της Κωνσταντινούπολης (324 μ.Χ.). Η αφετηρία δεν συμπίπτει χρονικά για όλα τα τμήματα του ελληνισμού, αποτελεί όμως μια βαθιά τομή για καθένα από αυτά. Το έτος 30 π.Χ. δηλώνεται ως αρχή του τόμου συμβατικά. Αντίθετα, το τέλος της περιόδου χρονολογείται ενιαία το 324 μ.Χ. αλλά με ένα γεγονός που τέμνει βαθιά την ελληνική ιστορία, αν και δεν είναι παρά ένας από τους πολλούς σταθμούς της βαθμιαίας μεταμόρφωσης της ρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ
Ο κορυφαίος θρησκειολόγος M.P. NILSSON εξετάζει ιστορικώς από τη γένεσή της την αρχαία ελληνική θρησκεία και περιγράφει τα κύρια χαρακτηριστικά της. Στα τέσσερα από τα οκτώ κεφάλαια του βιβλίου εξετάζει την Κρητομυκηναϊκή θρησκεία και τις επιβιώσεις της στην Ελληνική θρησκεία, τις πηγές της ελληνικής μυθολογίας, την πρωτόγονη πίστη και τελετουργική, τους θεούς της φύσεως και της ανθρώπινης ζωής. Στα υπόλοιπα τέσσερα κεφάλαια αναλύει και ερμηνεύει τον ανθρωπομορφισμό και ορθολογισμό του Ομήρου, τη θρησκευτική νομιμοφροσύνη και το μυστικισμό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΜΗΡΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
Αυτό που έλεγε ο Γιάννης Τσαρούχης, ότι καταπιάστηκε με τις Τρωάδες σαν διαμαρτυρόμενος θεατής, ισχύει και γι' αυτές τις δοκιμαστικές μεταγραφές, που έχουν στόχο να μεταφέρουν στη σημερινή καθημερινή γλώσσα μας με κάθε δυνατή ακρίβεια αυτό που έλεγε ο Όμηρος γύρω στα 800 με 750 π.Χ., χωρίς να το αλλοιώνουν από "λογοτεχνική" διάθεση, από ηθικές ή σχολαστικές προκαταλήψεις ή, τέλος, από κεκτημένη ερμηνευτική ταχύτητα. Η "λογοτεχνική" μεταφορά των έργων αυτών, μέχρι σήμερα, κατάφερε να ισοπεδώσει το αρχαίο κείμενο και να το εγκλωβίσει στο ύφο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΙΟΡΚΗΤΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Αποκάλυψη αποτελεί το βιβλίο αυτό που έχει θέμα του την πολιορκητική τέχνη. Αποκάλυψη γιατί, ενώ η πολιορκία θεωρούμε ότι είναι κάτι το οποίο γνωρίζουμε, εντούτοις, στην ουσία της είναι κάτι που καθολικά αγνοούμε. Αυτό επειδή ελάχιστα γνωρίζουμε για τον τρόπο, τα μηχανήματα, τα μέσα διεξαγωγής, την τακτική γενικότερα που συντελούν σε μία πολιορκία. Και ενώ σαν πρακτική είναι από την αρχαιότητα συνήθης στις πολεμικές αναμετρήσεις, άλλο τόσο είναι "αδιερεύνητη" από τους ειδήμονες ιστορικούς. Και έρχεται πάλι η αρχαία ελληνική γραμματεία να φ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΕΛΛΗΝΟΠΕΡΣΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ
Είναι αδύνατο να κατανοήσει κανείς τη Σαλαμίνα ή τις Πλαταιές χωρίς να έχει μελετήσει τον Μαραθώνα, και είναι αδύνατον να κατανοήσει τον Μαραθώνα, εκτός κι αν έχει γενικές γνώσεις για την ελληνική και περσική ιστορία του έκτου π.Χ. αιώνα. Ο συγγραφέας αυτής της συναρπαστικής ιστορίας προσφέρει πολύ περισσότερα από το να εξηγεί απλά τις μάχες. Αναλύει την στρατιωτική και στρατηγική σκέψη των Ελλήνων προχωρά σε εντυπωσιακές συγκρίσεις με τη σύγχρονη εποχή δίνει στον αναγνώστη την ευκαιρία να κατανοήσει βαθιά τους αρχαίους Έλληνες ως ανθρώπ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΟΥ ΛΟΙΜΟΥ
Οι μεγάλες επιδημίες ξεχώρισαν από πολύ νωρίς ως σημαντικά και αξιομνημόνευτα γεγονότα. Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει μια πλούσια συλλογή κειμένων, τα οποία περιγράφουν από διαφορετικές οπτικές γωνίες το φαινόμενο των επιδημιών και τον αντίκτυπό τους στις αρχαίες κοινωνίες. Τα δεδομένα που παρουσιάζουν οι αρχαίοι συγγραφείς δίνουν συχνά την εντύπωση ότι ξεπερνούν την ίδια την ανθρώπινη λογική και πολλές φορές αφήνουν να διαφανεί το στοιχείο της αμφισβήτησης, της αβεβαιότητας και της αντιφατικότητας στις αντιδράσεις των ανθρώπων. Οι ασυνήθιστε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑ
Απελευθέρωση από τον περσικό ζυγό για τους μεν, αλλαγή κυριαρχίας για τους δε: Οι κατακτήσεις του Αλεξάνδρου άλλαξαν ριζικά την πολιτική κατάσταση στη Μικρά Ασία από το 334 π.Χ. Η δημιουργία καινούριων κρατών μετά το θάνατό του, η ανάδυση εξελληνισμένων βασιλείων στο Βορρά και στην Ανατολή, η διατήρηση της ανεξαρτησίας ορισμένων πόλεων και οι επιδρομές Γαλατών δημιουργούν ένα πλαίσιο στο οποίο ο πόλεμος μοιάζει πανταχού παρών. Αλλά οι πολιτικές ανακατατάξεις δε σημαίνουν το τέλος της πόλης-κράτους, η οποία κατορθώνει τις πιο πολλές φορές ν...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο πόλεμος του Αχιλλέα
Στις μέρες μας, οι τίτλοι των ειδήσεων από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης δεν παύουν να μας θυμίζουν τον Όμηρο... Μια νεαρή Αμερικανίδα προσπάθησε να κλείσει την πόρτα στον στρατιώτη που εμφανίστηκε στο σπίτι της, πιστεύοντας πως, αν τον εμπόδιζε να της μεταφέρει την είδηση για τον θάνατο του συζύγου της στο Ιράκ, τα νέα δε θα έφταναν ποτέ σ' αυτήν - κι αυτό το στιγμιότυπο φέρνει στον νου τη σπαραχτική παράκληση της αφοσιωμένης γυναίκας του Έκτορα, της Ανδρομάχης: "Τέτοιο ποτέ μη φτάσει μήνυμα στ' αυτιά μου εμένα, κι όμως / τρέμω φριχτά....
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΪΚΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
(. . .) Καθορίζοντας τα όρια αυτής της συγγραφής θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι δεν επιχειρείται εδώ συνολική, διεξοδική μελέτη της ιστορίας της αρχαίας Κρήτης. Στο πλαίσιο της παρούσης εργασίας καταβάλλεται προσπάθεια να αναδειχθούν, με τη συνεξέταση όλων των διαθέσιμων πληροφοριών από φιλολογικές πηγές, επιγραφικές μαρτυρίες, αρχαιολογικά ευρήματα, τα βασικά διακριτικά γνωρίσματα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής των πόλεων στην αρχαία Κρήτη και να διερευνηθούν οι παράγοντες που συνέβαλαν στη διαμόρφωσή τους. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣΟΦΙΑ
Σκοπός του έργου μου αυτού είναι, να σας παρουσιάσω κατά δύναμη την Πυθαγόρεια Αριθμοσοφία, αυτή την πρωτότυπη επιστήμη που γέννησε και απεκάλυψε μια εξαιρετική ιδιοφυΐα, ο αλησμόνητος Μύστης Πυθαγόρας. Με τα λαμπρά της Αριθμοσοφίας φώτα, περπάτησαν οι άξιοι συνεχιστές του και οδήγησαν στη λεωφόρο που χάραξε εκείνος τον Πλάτωνα, το γίγαντα της σύλληψης της Πυθαγόρειας κλεισμένης εσωφιλοσοφίας. Όσο και αν απομακρυνθήκαμε από την εποχή του και αν τα τότε φώτα που σκόρπισε ολόγυρά του έχουν σχεδόν σβηστεί, όμως δεν έπαψε ο κραδασμός της σκέψη...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
Τον πρώτο χρόνο της βασιλείας του ο Αλέξανδρος ανέκτησε τον έλεγχο της Ελλάδας και των Βαλκανίων. Κινήθηκε με ταχύτητα για να ολοκληρώσει την προσάρτηση της βαρβαρικής Θράκης, ενώ συγχρόνως πραγματοποίησε ορισμένες αλλαγές στο στρατό. Εισήγαγε στο πρόγραμμα εκπαίδευσης τη μάχη με δόρατα και στο ιππικό αντικατέστησε το φρυγικό κράνος με το κράνος βοιωτικού τύπου, που προστάτευε καλύτερα το πρόσωπο και τους ώμους από τους εχθρικούς σπαθισμούς. Το βιβλίο αυτό προσφέρεται ως εισαγωγή στο θέμα του στρατού του Αλεξάνδρου. Η περιγραφή του στρατού...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΗΣ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
Η αθηναϊκή δημοκρατία του 4ου αιώνος π.Χ. θεωρείται, συνήθως, ως ο πρόγονος των σύγχρονων δημοκρατιών. Το πολιτικό σύστημα το οποίο προήλθε από την κρίση των ολιγαρχικών πολιτευμάτων του τέλους του προηγουμένου αιώνος είχε, κατά την άποψη αυτή, επιβάλει την αρχή της κυριαρχίας των νόμων, οι οποίοι κοινοποιούνταν σε όλους μέσω της ανάρτησης, μιας κυριαρχίας που είχε ως εγγύηση το γεγονός ότι οι νόμοι δεν μπορούσαν πια να τροποποιούνται με απλή απόφαση μιας λαϊκής συνέλευσης. Κάτι τέτοιο σήμαινε, άραγε, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης έναντι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Από το Θαλή και τον Ευπαλίνο έως την Υπατία, τον Ανθέμιο και τον Ισίδωρο Ποιοι ήταν οι μεγάλοι διανοητές που συνέβαλαν στη δημιουργία και ανάπτυξη των θετικών Επιστημών και της Τεχνολογίας στην Αρχαία Ελλάδα; Ποια ήταν η κύρια συμβολή τους; Η παρούσα μελέτη μας επιτρέπει να γνωρίσουμε πάνω από 300 πρωταγωνιστές της αρχαίας ελληνικής επιστήμης και τεχνολογίας (εκ των οποίων τους 120 αναλυτικά) που έδρασαν από τον 7ο αιώνα π.Χ. έως τον 6ο αιώνα μ.Χ. Η παρουσίαση και ανάλυση του έργου των μεγάλων διανοητών της ελληνικής αρχαιότητας γίνεται μέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Αυτό το βιβλίο ξεχωρίζει από ανάλογες μελέτες χάρη στην ικανότητα του συγγραφέα να τεκμηριώνει σε ευφάνταστους και προκλητικούς συνδυασμούς τη διαφορετικότητα της αρχαιοελληνικής ψυχής. Ο Φριντέλ διαβάζει τον Έλληνα ερευνώντας πίσω από τις γραμμές των τραγωδιών και των ποιημάτων και των φιλοσοφιών, πίσω από τις μορφές των επιτύμβιων και των γλυπτών του Παρθενώνα. Δεν αφήνει τον θαυμασμό για τα έργα του αρχαίου πολιτισμού να καλύψει την ερευνητική σκαπάνη - γι' αυτό και συγκρίνει υποδειγματικά σύγχρονες μορφές πολιτικής, ιστορίας και τέχνης...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΕΥΣΙΝΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ
Τα Ελευσίνια Μυστήρια, αφιερωμένα στην Δήμητρα και τον Διόνυσο, είναι θεουργία παραδεδομένη από την ίδια την Δήμητρα στους ανθρώπους, η οποία τους απεκάλυπτε την πορεία (πρόοδο) του νου, που αποτελεί την ουσία της ψυχής στην ύλη, την παραμονή του εκεί σε ένα κύκλο ενσαρκώσεων εναλλαγής ζωής και θανάτου (μονή) και την εν τέλει επιστροφή του στην Αρχή, από την οποία εκπορεύεται (επιστροφή), που συνεπάγεται την θέωση του ανθρώπου και την αθανατοποίηση της ψυχής. Στις άγιες τελετές της Ελευσίνας, οι μύστες γίνονταν "τετελεσμένοι", βιώνοντας τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΕΓΕΩΝΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΦΑΛΑΓΓΑΣ
ΛΕΓΕΩΝΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΦΑΛΑΓΓΑΣ Φανταστείτε το εξής σκηνικό: Είστε ένας σπουδαίος βασιλιάς της ελληνιστικής εποχής. Μαζί σας έχετε έναν στρατό, τον πιο καλά εκπαιδευμένο, τον πιο καλά εξοπλισμένο, τον πιο αγαπητό από τους θεούς. Οι αιχμές των σαρισών τους είναι πιο πολυάριθμες κι από τα αστέρια. Είναι εκπαιδευμένοι να κινούνται και να πολεμούν σαν ένα σώμα. Η φάλαγγα δεν χάνει ποτέ. Απέναντί σας είναι ένας στρατός Ρωμαίων, βαρβάρων που δεν ξέρουν καν να μιλούν ελληνικά. Έχουν χονδροειδή μπρούτζινα κράνη και άχαρες ασπίδες. Κρατούν ακόντια, σαν ν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Οι Σπαρτιάτες, παγκοσμίως γνωστοί για την απέλπιδα πράξη αντίστασής τους στις Θερμοπύλες, έμειναν στην ιστορία διαχρονικά ως η επιτομή της πολεμικής ανδρείας. Η ιστορία τους μέχρι σήμερα συναρπάζει και ταυτόχρονα προκαλεί. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) GREEK TRAGEDY
'Two things give Kitto's classic book its enduring freshness: he pioneered the approach to Greek drama through internal artistry and thematic form, and he always wrote in lively and readable English.' -- Oliver Taplin, University of Oxford, UK Why did Aeschylus characterize differently from Sophocles? Why did Sophocles introduce the third actor? Why did Euripides not make better plots? So asks H.D.F Kitto in his acclaimed study of Greek tragedy, available for the first time in Routledge Classics. Kitto argues that in spite of dealing with...
Διαβάστε περισσότερα...