ΤΕΧΝΗ - ΘΕΑΤΡΟ - ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ > ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ-ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ-ΔΙΑΚΟΣΜΗ

ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Το βιβλίο Οθωμανικά μνημεία στην Ελλάδα: κληρονομιές υπό διαπραγμάτευση εξετάζει τα οθωμανικά μνημεία της Ελλάδας ως την κληρονομιά μιας ιστορικής περιόδου που υπόκειται σε πολλαπλές αναγνώσεις. Το συλλογικό αυτό έργο συγκεντρώνει πρωτότυπες μελέτες που καλύπτουν μεγάλο εύρος επιστημονικών κλάδων, όπως η ιστορία της τέχνης, η αρχαιολογία, η αρχιτεκτονική και οι σπουδές του αστικού χώρου. Μέσα από πλούσιο αδημοσίευτο αρχειακό, φωτογραφικό και επιγραφικό υλικό οι συγγραφείς των μελετών εμπλουτίζουν την γνώση της ιστορίας εμβληματικών οθωμανι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟΠΙΑ ΚΑΙ ΚΗΠΟΙ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να καλύψει μέσα από μια ιστορική κριτική διαδρομή τη διαχρονική εξέλιξη των επεμβάσεων του ανθρώπου στο τοπίο, είτε με την κατασκευή κήπων κάθε μεγέθους, είτε με δραστικότερες περιβαλλοντικές παρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας. Αναδεικνύει τη σχέση της αρχιτεκτονικής τοπίου με τις γεωπονικές επιστήμες, την αρχιτεκτονική και τις τέχνες καθώς περιγράφει τη διαμόρφωση ρυθμών και τάσεων που παρουσιάστηκαν άλλοτε ως επαναλήψεις ή μιμήσεις, άλλοτε ως καινοτομίες και μερικές φορές ως κακέκτυπα. Η ιστορία των κήπων και των τοπίω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΟΜΑΔΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Τα σώματα, ευάλωτα, δημιουργούν κάθε φορά, ξεκινώντας από την αρχή, ένα μεταβαλλόμενο χωροχρόνο σ' έναν τόπο, διασχίζοντας τα σύνορα. Οι δράσεις της Νομαδικής Αρχιτεκτονικής γίνονται στο δημόσιο χώρο και στα αστικά κενά. Οι δράσεις-επιτελέσεις βρίσκονται ανάμεσα στην τέχνη και στην αρχιτεκτονική, έχουν καλλιτεχνικό, ακτιβιστικό χαρακτήρα, μετασχηματίζουν εφήμερα τη δημόσια σφαίρα μέσα από το περπάτημα, τις συναντήσεις, την καλλιέργεια της γης, την τροφή. Διασχίζουν σύνορα φυλής, φύλου, εθνότητας, γλώσσας. Μέσα από τις δράσεις, με καλλιτεχν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ
Ο Άλλαν Γκρήνμπεργκ, ο κορυφαίος παραδοσιακός αρχιτέκτονας της Αμερικής, έγραψε: «Η κλασική γλώσσα της αρχιτεκτονικής είναι πάντοτε μοντέρνα, γιατί έχει τις ρίζες της στη φυσιολογία και στην ψυχολογία του ανθρώπου ως ατόμου. Η κλασική αρχιτεκτονική είναι η πιο περιεκτική αρχιτεκτονική γλώσσα που έχουν αναπτύξει ως τώρα οι άνθρωποι. Τρεις χιλιετίες δυτικής αρχιτεκτονικής - η οποία είναι στο μεγαλύτερο μέρος της κλασική αρχιτεκτονική - αποδεικνύουν με πόση επιτυχία η κλασική αυτή γλώσσα ανταποκρίθηκε στις οικοδομικές ανάγκες μέσα σε διαφορετ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΙ ΝΑΟΙ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΑΠΟ ΣΩΖΟΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ PAUL DURAND
(. . .) «Το 1984 περιήλθε στις συλλογές μας μια μεγάλη σειρά αυτόγραφων και ανέκδοτων σχεδίων αθηναϊκών ναών του Paul Durand. Τα σχέδια αυτά καλύπτουν μια χρονική περίοδο κατασκευής μνημείων χιλίων περίπου ετών (. . .) H έκδοση "Μεσαιωνικοί ναοί της Αθήνας" φέρνει κοντά στο ευρύ κοινό όλα τα σωζόμενα σχέδια του Paul Durand, που συγκαταλέγονται στις συλλογές του Ε.Λ.Ι.Α και τα οποία συνοδεύονται από σύντομα σχόλια καθώς και μια συνοπτική βιογραφία του λόγιου περιηγητή». (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Για το «Αττικό τοπίο» σήμερα
Το έναυσμα για να γραφτεί τούτο το βιβλίο ήταν μια επιστολή διαμαρτυρίας του Γιάννη Τσαρούχη, το 1975, σε μια εφημερίδα, για την τυραννία της επιβολής του πρασίνου στην Αττική, υποδεικνύοντας έτσι το πράσινο ως κλειδί κατανόησης του Αττικού τοπίου. Η διαχρονική απουσία πρασίνου στην Αττική συμπίπτει με την πληθώρα των λεγόμενων «αρχαιολογικών χώρων» της. Η μεταξύ τους σχέση δεν είναι τυχαία, καθώς και τα δύο αυτά στοιχεία απειλούνται εξίσου με βανδαλισμούς και βιαιοπραγίες. Οπότε, το δημόσιο πράσινο έρχεται να πρωταγωνιστήσει αναπάντεχα στ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΤΩΦΛΙΑ 100 + 7 ΧΩΡΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ
Στην έκδοση αυτή περιλαμβάνονται με μικρές τροποποιήσεις κείμενα που δημοσιεύτηκαν (εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις) στη στήλη "Τρίτη Άποψη" της εφημερίδας Τα Νέα, από τον Ιούλιο του 1998 έως τον Ιούλιο του 2009. Ίσως η επικαιρότητα του παρελθόντος χρόνου, καθώς προβάλλεται στο παρόν, να προσδίδει σ' αυτά τα συνοπτικά "χωρογραφήματα" την πολύτιμη διάσταση της απόστασης, η οποία παραπέμπει στην αρχιτεκτονική και στη σημασία του αινιγματικού κενού, το οποίο παρεμβάλλεται ανάμεσα σε δύο χρονικά ή χωρικά σημεία. "Στα κείμενα της Αντωνακάκη οι ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΩΡΟΓΡΑΦΙΕΣ
Υπόβαθρο αυτού του βιβλίου είναι η αρχιτεκτονική σκέψη. Οι "Χωρογραφίες" εστιάζονται σε κτίρια-ορόσημα της μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής, επεκτείνονται όμως επίσης στη χωρική οργάνωση ενός τοπίου και στη γεωμετρική συγκρότηση σύγχρονων λογοτεχνικών κειμένων. Αυτή η θεματολογική ετερογένεια απορρέει από την πεποίθηση ότι η αρχιτεκτονική προϋποθέτει μια στάση απέναντι στο χώρο, δηλαδή μια ευρύτερη παιδεία του χώρου, που εκβάλλει και προς άλλες περιοχές της συνείδησης. Η διαμόρφωση του χώρου, που υλοποιείται με την οικοδόμηση και κατοίκηση τω...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Η αρχιτεκτονική ως αλληλεπίδραση μεταξύ «αναθέτη», αρχιτέκτονα και τεχνιτών ήταν πάντα ένα πολύπλοκο έργο που συμπεριλάμβανε τόσο την απλή παραγωγή πλίνθων, όσο και την κατασκευή περίπλοκων αρχιτεκτονικών μελών. Έπρεπε να επιλυθούν τόσο τα καθημερινά λειτουργικά προβλήματα, όσο και τα προβλήματα διαμόρφωσης των περίπλοκων χώρων, και όλα αυτά προσαρμοσμένα στις υπάρχουσες τεχνικές και οικονομικές δυνατότητες. Η αρχιτεκτονική δηλαδή ήταν πάντα ένα ζήτημα που απαιτούσε τη συνεύρεση πολλών ανθρώπων με διάφορα επαγγέλματα και με διαφορετικά ενδ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΙΚΟΣ ΒΑΛΣΑΜΑΚΗΣ, 3 ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ (1961-63) (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΑΓΓΛΙΚΑ)
Οι τρεις κατοικίες που σχεδιάζει και κατασκευάζει ο Νίκος Βαλσαμάκης στις αρχές της δεκαετίας του 1960 σηματοδοτούν συνοπτικά τη φάση εκσυγχρονισμού της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικοί. Η κατοικία του αρχιτέκτονα στη Φιλοθέη και οι δύο κατοικίες στην Ανάβυσσο για τους φίλους και συνεργάτες του, τους μηχανικούς Αλέκο Λαναρά και Ίωνα Παράσχη, αποτελούν μία συγκροτημένη ελληνική εκδοχή υλοποίησης της διεθνούς μοντέρνας μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής. [...] (Από την έκδοση) The three residences designed and realized by Nicos Valsamakis in th...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ
Το παρόν πόνημα απευθύνεται τόσο σε σπουδαστές Αρχιτεκτονικής όσο και σε μελετητές των υπολοίπων μορφών της ανθρώπινης δημιουργίας που αποκαλούμε σήμερα Τέχνη. Συμπληρωματικώς προς τα πολλά εγχειρίδια ιστορίας της Αρχιτεκτονικής, που εμπεριστατωμένως καταγράφουν τις ανά εποχές μορφές, θέλουμε να υπενθυμίσουμε ότι ιστορία της Αρχιτεκτονικής δεν είναι μόνο η καταχώριση και η ταξινόμηση των κατά εποχές εναλλασσομένων μορφών. Είναι πρωτίστως η αναγνώριση των φερομένων κάθε φορά από αυτές τις μορφές νοημάτων και η αναγνώριση του ρόλου τους στο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΠΙΤΙΑ
Με μιαν εξόχως εύστοχη επιλογή, που συγχρόνως αποτελεί, νομίζω και πολιτιστικό γεγονός για τα εκδοτικά ελληνικά και ευρωπαϊκά πράγματα, εκκινά η Επιτροπή Πανεπιστημιακών Συγγραμμάτων και Εκδόσεων του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου την παρουσία της στον εκδοτικό χώρο. Χαρακτηρίζω ως πολιτιστικό γεγονός τα αριστουργηματικά «Ελληνικά Σπίτια» επειδή συνδέεται - μέσω της δημιουργίας του τότε τακτικού καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Νίκου Εγγονόπουλου - το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο με την Αρχιτεκτονική μελέτη της Νεοελληνικής παράδοσης. [...] Τα «...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ-ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το εγκυρότερο σύγγραμμα επικαιροποιημένο - καθιερωμένο εδώ και δεκαετίες Η Οικοδομική και Αρχιτεκτονική Σύνθεση του Neufert παρέχει αξιόπιστα στοιχεία για όλα τα είδη κτηρίων και δομικών εγκαταστάσεων, για τα μεγέθη και τις διαστάσεις χώρων, επίπλων και συσκευών και προσφέρει στους μελετητές γρήγορη επισκόπηση και ασφαλή εισαγωγή σε όλα τα θέματα σχεδιασμού. Η 42η έκδοση του βιβλίου έχει υποβληθεί σε επανεπεξεργασία και έχει ενημερωθεί ως προς το περιεχόμενο και τις εικόνες. Μεταξύ άλλων, έχει γίνει εκτεταμένη ενημέρωση ή και προσθήκη νέων...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ
Το παρόν βιβλίο είναι η πρώτη Ιστορία της διεθνούς μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής μετά την περίοδο του μεταμοντερνισμού. Γραμμένο το 1993 και αναθεωρημένο το 1999, εξετάζει τη μορφολογία, την τεχνική και την πολιτική των αρχιτεκτονικών κατασκευών στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Αποτελεί παράλληλα μια σύνθεση ιστορικής αφήγησης, κριτικής ανάλυσης και θεωρητικής διερεύνησης, παραδειγματική ως μεθοδολογία ενός συγγραφέα που είναι καθηγητής αρχιτεκτονικών συνθέσεων. Το βιβλίο επιδιώκει κατ' αρχάς την κατανόηση των φαινομένων της περιόδου 1945-1...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ ΚΑΙ Η ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ ΤΟΥ
-...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΩΝΕΣ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ
Το 1955, ένας νεαρός φοιτητής της Αρχιτεκτονικής Σχολής της Γενεύης, ο Manuel Baud-Bovy, επισκέπτεται για πρώτη φορά την Τήνο, μένοντας σε ένα εξοχικό σπιτάκι στην αμμουδιά στα Κιόνια. Εξερευνώντας το νησί, ο Manuel αντίκρισε ορισμένα ασυνήθιστα κτίσματα, για τα οποία ποτέ του δεν είχε ακούσει τίποτα. Με έκπληξη και ενθουσιασμό, σε κάθε μία από τις εκδρομές του ανακάλυπτε μοναχικούς περιστεριώνες σε αμμουδιές, άλλους ακουμπισμένους στις πλαγιές και άλλους να δεσπόζουν στα ψηλώματα, με τον καθένα να ξεπερνά τον προηγούμενο σε ομορφιά και πε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ - 20Ος ΑΙΩΝΑΣ
Το βιβλίο αυτό προτείνει μια νέα, κριτική ανάγνωση της αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα στην Ελλάδα. Καταγράφει μεθοδικά πρωταγωνιστές, γεγονότα αρχιτεκτονικά επιτεύγματα στο πλαίσιο μιας οργανικής ιστοριογραφικής σύνθεσης που επιδιώκει να αναδείξει διαχρονικές αξίες και πρότυπα αναφοράς για τον σημερινό σχεδιαστικό προβληματισμό. Η επιλογή της εικονογράφησης αποτελεί μια παράλληλη κριτική αφήγηση ενώ το "Επίμετρο: Αρχιτεκτονική ελλαδογραφία" περιλαμβάνει θεωρήσεις μιας γενικότερης φαινομενολογίας της σημερινής ελληνικής κοινωνίας σε σχέση με...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο λόγος του πρωτομάστορα
"Είμαι στοχαστικός και κλείνομαι μέσα μου, είτε από τις αποκρούσεις είτε από τις συμπάθειες. Μέσα μου συζητώ. Δύσκολα μπορώ να παρακολουθήσω συζήτηση διαλεκτική. Θέλω αυτά που λέγονται να τα ωριμάσω μέσα μου και να βγουν πάλι σαν φυσικοί καρποί". (Δ. ΠΙΚΙΩΝΗΣ) Η ζωή και το έργο του αρχιτέκτονα και αισθητή Δημήτρη Πικιώνη (1887-1968) μας συντροφεύει παραδειγματικά. Ο λόγος του, πόρισμα ζωής, είναι σπερματικός. Σαν δελφικός χρησμός, "ούτε λέγει, ούτε κρύπτει, αλλά σημαίνει". Τα γραπτά του ξαναζωντανεύουν με τη στοχαστική πρόσληψή τους. Αντι...
Διαβάστε περισσότερα...

Συζήτηση με τους φοιτητές της αρχιτεκτονικής
"Ένα κείμενο από τον Le Corbusier είναι και σήμερα επίκαιρο", γράφει ο Δημήτρης Φατούρος το 1971. Πού να φανταζόταν ότι μετά από 12 χρόνια το ίδιο κείμενο θα ήταν -για άλλους λόγους- εξίσου χρήσιμο, επίκαιρο και ουσιαστικό. Πρώτα γιατί απευθύνεται στους φοιτητές και τους διδάσκοντες μιλώντας για την αρχιτεκτονική εκπαίδευση, ένα θέμα πάντα ανοιχτό, και δεύτερο γιατί απευθύνεται σε νέους ανθρώπους καλώντας τους να αναθεωρήσουν τους δύο τομείς από τους οποίους εξαρτάται η αρχιτεκτονική δημιουργία: την τεχνική και τη συνείδηση. Η τεχνική είνα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΔΙΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Τι είναι αυτό που κάνει να έχουν μεταξύ τους τόση συνάφεια τα γκρεμισμένα μέλη ενός αρχαίου ναού ή θεάτρου; Παρά την καταστροφή που έχει επέλθει, εξακολουθούν να συνδέονται από μια ιδεατή γραμμή, που είναι τόσο ισχυρή ώστε η φθορά πολύ δύσκολα μπορεί να την εξαφανίσει. Πάνω της μπορείς να ανασυνθέσεις αυτά τα απομεινάρια, όσο λίγα και αν είναι, και να συλλάβεις με τη φαντασία σου το όλο από το οποίο προέρχονται. Αυτός ο άυλος συνεκτικός ιστός είναι το ίχνος της συνθετικής δομής μια απολύτως ειδική ακολουθία σημείων, ταυτόχρονα και κύριος ...
Διαβάστε περισσότερα...