ΑΠΟΔΕΞΟΥ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΟΥ
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟΣ, αν και πιστεύει πως είναι συνειδητός. Αυτή η ίδια η πεποίθηση προστατεύει την ασυνειδησία του. Ο άνθρωπος είναι αδαής, αν και πιστεύει πως είναι γνώστης. Αυτή η ίδια η πεποίθηση κρατάει την άγνοιά του απείραχτη. Ο άνθρωπος είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που πιστεύει πως είναι. Το να κατανοήσει αυτό το πράγμα είναι η αρχή μιας μεγάλης επανάστασης. Το να δεις πού βρίσκεσαι και τι είσαι στην πραγματικότητα, χρειάζεται κουράγιο. Είναι ωραίο να πιστεύεις σε όμορφα ιδανικά. Όχι πως ενδιαφερόμαστε πραγματικά γι' ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΣΤΕΝΑΓΜΟΣ ΤΩΝ ΠΕΝΗΤΩΝ
Ο κόσμος των πενήτων, των φτωχών και κατατρεγμένων, των αδύναμων και ευάλωτων ανθρώπων, είναι ο κόσμος του Παπαδιαμάντη. Ο αλάλητος στεναγμός τους αντηχεί μέσα στα διηγήματά του. Οι καημοί τους δεν έχουν μόνο κοινωνικά αίτια, και γι' αυτό είναι χωρίς τελειωμό. Από τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη απουσιάζει η δράση, τα εξωτερικά μεγάλα γεγονότα, η περιπέτεια. Μεγαλώνουν ασύμμετρα όπως το δέντρο, χωρίς αυστηρό σχέδιο, χωρίς ανέλιξη συχνά, και τελειώνουν αθόρυβα. Είναι ρευστά, λυρικά, μια λεπτή πινελιά, ένα αλαφρύ πάτημα, με οξυμμένη αίσθηση κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΑΖΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ
Η αγάπη για την πατρίδα που διατυμπάνιζαν οι Ναζί και στο όνομα της οποίας συσπείρωσαν μεγάλα τμήματα ίου γερμανικού λαού δεν ήταν αγάπη για την αληθινή Γερμανία, για τη Γερμανία όπως αυτή ήταν στην πραγματικότητα. Η αγάπη τους δεν αφορούσε μια Γερμανία που είναι ένα έθνος μεταξύ άλλων ισότιμων εθνών. Ήταν αγάπη για μια Γερμανία όπως αυτή όφειλε να είναι σύμφωνα με τα αισθήματά τους: μια Γερμανία μεγαλύτερη από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά έθνη. Ήταν αγάπη για μια Γερμανία ιδεατή. Ούτε ο Χίτλερ αγαπούσε τη Γερμανία όπως πραγματικά ήταν. Αυτό που ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΗΣ ΟΠΕΡΑΣ
Τούτο το βιβλίο χτίζεται πάνω σε μια αλληγορία. Στο Φάντασμα της Όπερας -το πασίγνωστο μιούζικαλ- ένας ιδιοφυής συνθέτης με παραμορφωμένο πρόσωπο διευθύνει τις παραστάσεις από τα σκοτεινά υπόγεια της Όπερας του Παρισιού. Οι θεατές απολαμβάνουν τις δημιουργίες του, το πρόσωπό του όμως αρνούνται να το αντικρίσουν. Η επιστήμη, ως άλλο φάντασμα της όπερας, είναι μια δημιουργική δύναμη που επίσης κυβερνά τον κόσμο από το "υπόγειο". Εμφανίζεται όμως σε δύο διαφορετικές εκδοχές: το φάντασμα στη φύση και το φάντασμα στον πολιτισμό μας. Το φάντασμα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΛΑ ΜΟΥ ΓΙΑ ΓΛΩΣΣΑ
- Πως μαθαίνουμε να μιλάμε; - Από τι είναι φτιαγμένη η γλώσσα; - Ποια είναι η παλιότερη γλώσσα του κόσμου; - Ποια η διαφορά γλώσσας και διαλέκτου; - Τι σημαίνει μιλάω σωστά (ελληνικά); - Γιατί μαθαίνουμε αρχαία; - Θα μιλάμε όλοι αγγλικά σε 50 χρόνια; - Πάσχουν οι νέοι μας από αφασία; - Κινδυνεύουν τα παιδιά που μεγαλώνουν σε δίγλωσσο περιβάλλον; - Είναι η πολυγλωσσία τεκμήριο ευφυΐας; - Γιατί μας δυσκολεύουν οι ξένες γλώσσες; - Που βρίσκεται η Λατβία; - Σε τι χρησιμεύει η γλωσσολογία; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που εξετάζονται σε τ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ
Η εξωτερική πολιτική αφορά το πώς αλληλεπιδρούν διαφορετικές κοινωνίες, άλλοτε ανταγωνιζόμενες μεταξύ τους και άλλοτε επιτυγχάνοντας να αναπτύξουν μια συνεργασία σε τακτική βάση. Καλείται να διαχειριστεί τη συνεχή διελκυστίνδα μεταξύ, αφενός, του κράτους, που επιδιώκει να διατηρήσει την ανεξαρτησία του και την αυτοτέλεια της δράσης του και να προωθήσει τα συμφέροντά του, και, αφετέρου, του άμεσου και ευρύτερου εξωτερικού του περιβάλλοντος, που θέτει διαρκώς όρια στη δράση του κράτους. Το βιβλίο του Κρίστοφερ Χιλ πραγματεύεται το θέμα σε όλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
Αυτή η σύντομη σκιαγράφηση αποκλειστικό σκοπό έχει να προσφέρει έναν γενικό προσανατολισμό σ' όσους δεν έχουν καμία απολύτως επαφή με το χρηματιστήριο. Έτσι, σχεδόν τίποτα δεν θα το θεωρήσουμε γνωστό εκ των προτέρων. Στο κείμενο που ακολουθεί μένουμε σε τούτο τον στόχο, γι' αυτό και σκόπιμα αποφεύγουμε να εκφράσουμε οποιαδήποτε αρνητική κρίση. Άλλωστε, η κριτική που ασκείται από ευρύτατα στρώματα του πληθυσμού στους όρους με τους οποίους λειτουργεί σήμερα το χρηματιστήριο είναι πρακτικά αναποτελεσματική. Κι αυτό γιατί σε μεγάλο βαθμό χαρακ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΟΓΚΑ
Μέσα σου δονείται η δύναμη. Υπάρχει τόση ατομική ενέργεια μέσα σε κάθε ανθρώπινο σώμα, που, αν εκραγεί και ελευθερώσει όλη του η ενέργεια, μπορεί να καταστραφεί ολόκληρη η γη με τον πληθυσμό της. Οι φυσικοί μιλούν για ατομική ενέργεια. Οι γιόγκι μιλούν για ψυχική ενέργεια. Η ενέργεια είναι ίδια. Η προσέγγιση είναι διαφορετική. Οι φυσικοί προσεγγίζουν μέσα από τα άτομα της ύλης, η Γιόγκα προσεγγίζει μέσα από τα άτομα της ψυχής. Και οι δύο προσεγγίσεις είναι οι δύο πόλοι του ίσιου πράγματος. Η Γιόγκα προσεγγίζει από μέσα, γι' αυτό μιλά για ψ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΚΕΨΟΥ ΣΑΝ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ
Πώς θα ήταν μια εβδομάδα παρέα μ' έναν φιλόσοφο; Τι θα μπορούσε να μάθει κανείς σε 7 μόλις ημέρες; Οι περισσότερες εισαγωγές στη φιλοσοφία δίνουν την εντύπωση ότι η φιλοσοφία είναι απλή παράθεση απόψεων. Στο βιβλίο αυτό, αντίθετα, ο Γκέρχαρντ Ερνστ δείχνει ότι η φιλοσοφία είναι πάνω απ' όλα ανταλλαγή επιχειρημάτων. Ο συγγραφέας καλεί τον αναγνώστη να πάρει μέρος σ' έναν διάλογο μ' έναν δάσκαλο φιλοσοφίας, με αποτέλεσμα 7 συζητήσεις -μία για κάθε μέρα της εβδομάδας- στο πλαίσιο ενός απλού μαθητικού προγράμματος. - Δευτέρα: Πώς πρέπει να ζω;...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΘΝΗΤΟΙ
"Έμαθα πολλά στην Ιατρική Σχολή, αλλά σίγουρα δεν έμαθα τίποτα για τη θνητότητα. Ναι μεν μου έδωσαν ένα αφυδατωμένο, άκαμπτο πτώμα για να το ανοίξω και να μελετήσω τα εσωτερικά όργανα, αλλά μοναδικός σκοπός ήταν να αποκτήσω γνώσεις για την ανθρώπινη ανατομία. Τα εγχειρίδια της Σχολής δεν ανέφεραν σχεδόν τίποτα για τα γηρατειά, την ανημπόρια που τα συνοδεύει ή τη διαδικασία του θανάτου. Τίποτα για το πώς εκτυλίσσεται αυτή η διαδικασία, πώς οι άνθρωποι βιώνουν το τέλος της ζωής τους και πώς αυτή η ιστορία επηρεάζει τους δικούς τους ανθρώπους...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΗ ΡΗΤΟΡΙΚΗ
Το κύμα των φιλελεύθερων ιδεών και των πολιτικοκοινωνικών αλλαγών που έφεραν ο Διαφωτισμός, η Γαλλική Επανάσταση και η πρωτοφανής οικονομική ανάπτυξη του 19ου και του 20ού αιώνα γέννησε ισχυρότατες αντιδράσεις. Τι επιχειρήματα χρησιμοποίησαν οι εκπρόσωποι των ρευμάτων αυτών, οι αποκαλούμενοι αντιδραστικοί; Ο Άλμπερτ Ο. Χίρσμαν μελέτησε τρία κύματα αντιδραστικής σκέψης: ενάντια στη Γαλλική Επανάσταση κατά τον 18ο αιώνα, ενάντια στη δημοκρατία στον 19ο αιώνα και ενάντια στο κράτος πρόνοιας στον 20ό. Διαπιστώνει ότι η αντιδραστική ρητορική επ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑΤΙ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ
Στις μέρες μας, η ύπαρξη του κράτους θεωρείται αυτονόητη. Διαμαρτυρόμαστε για τις απαιτήσεις του. Παραπονούμαστε ότι παρεισφρέει ολοένα και περισσότερο σε υποθέσεις που παλαιότερα θεωρούνταν ιδιωτικές. Μας είναι, όμως, σχεδόν αδύνατο να φανταστούμε τη ζωή χωρίς αυτό. Στον σημερινό κόσμο, η χειρότερη μοίρα που μπορεί να λάχει σ' έναν άνθρωπο είναι να μην έχει κράτος. Οι παλιές μορφές κοινωνικής αναγνώρισης έχουν σήμερα πάψει να είναι απόλυτα αναγκαίες. Ένας άνθρωπος μπορεί να ζήσει μια λίγο-πολύ ολοκληρωμένη ζωή δίχως οικογένεια, δίχως μόνι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
Η Σκανδιναβία είναι μια σχετικά μικρή και αραιοκατοικημένη περιοχή στο βόρειο περιθώριο της Ευρώπης. Επί αιώνες, και μέχρι σχετικά πρόσφατα, τις σκανδιναβικές χώρες μάστιζαν η φτώχεια κι η μαζική μετανάστευση στο εξωτερικό. Ωστόσο, από τα μέσα του 20ού αιώνα, η Σκανδιναβία αποτελεί αντικείμενο παγκόσμιου θαυμασμού. Το διεθνές ενδιαφέρον επικεντρώνεται κυρίως στο περίφημο σκανδιναβικό μοντέλο, όπως αυτό εκφράζεται στα πεδία της πολιτικής, της οικονομίας, της κοινωνικής πρόνοιας και των διεθνών σχέσεων. Το σκανδιναβικό μοντέλο είναι σήμερα σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΡΩΤΕΙΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Τι είναι η σοσιαλδημοκρατία; Μια απονευρωμένη εκδοχή του μαρξισμού; Ιδεολογική στέγη των αριστερών που δείλιασαν μπροστά στην επανάσταση; Ή μήπως ένα πλαδαρό ιδεολόγημα για εκείνους που αμήχανα ζητούν έναν "καπιταλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο"; Το "Πρωτείο της πολιτικής" απαντά με σαφήνεια: η σοσιαλδημοκρατία είναι μια αυτοτελής πολιτική ιδεολογία, δοκιμασμένη με επιτυχία στην πράξη. Η άνευ προηγουμένου οικονομική ευημερία και κοινωνική ομαλότητα που γνώρισε η μεταπολεμική Ευρώπη υπήρξαν εν πολλοίς έργο του σοσιαλδημοκρατικού κινήματος. Απόρρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΠΑΣΜΕΝΗ ΤΖΑΜΑΡΙΑ
«Το κράτος πρέπει να προχωρήσει άμεσα στην εκτέλεση δημόσιων έργων. Ασχέτως τελικού αποτελέσματος, ένα είναι βέβαιο: το χρήμα θα κυκλοφορήσει κι η οικονομία θα κινηθεί!» Σ' αυτό συμφώνησαν οι περισσότεροι. «Να καταργήσουμε τους μεσάζοντες», πρότειναν κάποιοι άλλοι. «Δεν εξυπηρετούν κανέναν παρά μονάχα τον εαυτό τους!» «Να κλείσουμε τα σύνορα στα εισαγόμενα προϊόντα!», δήλωσε με αποφασιστικότητα μια τρίτη φωνή. «Η κοινωνία θ' αναγκαστεί να φτιάχνει τα αγαθά αυτά μόνη της. Θα απαιτηθούν παραπάνω εργατικά χέρια κι η απασχόληση στη χώρα μας μο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΔΑΙΜΟΝΙΑΚΟ ΥΨΙΣΤΟ
HOMAGE Avviso al lettore. Δεν είναι τυχαία για μένα η φράση αυτή του ποιητή. Ανοίγει έναν ολόκληρο κόσμο αν την δω απ' τη μεριά που πρέπει, αν την δω μέσα στο βάθος και τη μοναξιά της κι αν σκύψω επάνω της με την συνείδηση του ανθρώπου μιας άλλης γενεάς. Γιατί η είδηση που έρχεται γίνεται είδηση δική μου, είδηση για ένα έργο ή για κάποιον άνθρωπο. Και ποιος θα μπορούσε να ξεχωρίσει το έργο από την επιθυμία που το γέννησε, ή αυτό που ίσως χάθηκε από το κλίμα και τη μοναξιά που άφησε πίσω του, κάτι ανάμεσα σε πραγματικότητα και θρύλο; Και μι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΑΜΜΑΣΑΤΙ
Μετά το τέλος κάθε ομιλίας του Όσσο, ακολουθεί η ώρα του Σαρντάρ Γκουρουντάγιαλ Σινγκ. Ο "Σαρντάρτζι" είναι ένας παλιός μαθητής, του οποίου το εγκάρδιο και μεταδοτικό γέλιο έδωσε το όνομά του στην ώρα που λέγονται τα ανέκδοτα. Ακολουθεί ένας διαλογισμός που αποτελείται από τέσσερα μέρη. Κάθε τμήματος του διαλογισμού προηγείται ένα νεύμα του Όσσο προς τον τυμπανιστή Νιβέντανο. Αυτό το χτύπημα του τύμπανου στο κείμενο αναπαρίσταται έτσι: Το πρώτο στάδιο του διαλογισμού που ο Όσσο τα περιέγραψε ως "καθάρισμα του νου από κάθε είδους σκόνη". "Μ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ
Σύμφωνα με την πρόβλεψη του Χέγκελ, θεμέλιο της νεότερης κοινωνίας θα ήταν το κράτος για τον Μαρξ, η κολλεκτίβα για τον Λένιν και τον Χίτλερ, το πολιτικό κόμμα. Στους προνεωτερικούς χρόνους, ολόκληρη ακολουθία από αγίους και σοφούς είχαν ισχυριστεί το ίδιο για την ενοριακή εκκλησία, το φεουδαλικό τιμάριο, τη μοναρχία. Ο μεγαλόστομος ισχυρισμός του μικρού αυτού βιβλίου είναι πως τελικά όλοι τους έσφαλαν. Ο σημαντικότερος θεσμός στον κόσμο είναι η εταιρεία: σ' αυτόν βασίστηκε η ευημερία της Δύσης, αυτός συνιστά την πιο αξιόπιστη ελπίδα για...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΥΤΟΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΕΜΑΣ
Πολλοί πιστεύουν ότι η μετανάστευση είναι ένα φαινόμενο κυρίως των ημερών μας. Κι όμως, είναι παλιό όσο η ίδια η ανθρωπότητα. Η μετανάστευση είναι συνυφασμένη με την ανάδυση του πολιτισμού. Οι ανθρώπινες κοινωνίες, ωστόσο, αντιδρούσαν συνήθως αρνητικά στους νεοφερμένους. Ίσως ήταν ο αρχέγονος φόβος για τον "βάρβαρο", τον απολίτιστο κι απειλητικό ξένο... Σήμερα ζούμε μια εποχή ταχύτατων αλλαγών: την εποχή της παγκοσμιοποίησης. Και η μετανάστευση παραμένει ένας από τους βασικούς μηχανισμούς της ανθρώπινης προόδου. Αλλά ο φόβος για τον "βάρβα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝ ΘΕΛΕΙΣ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ, ΓΙΑΤΙ ΕΙΣΑΙ ΤΟΣΟ ΠΛΟΥΣΙΟΣ;
Πώς επιτυγχάνεται η κοινωνική δικαιοσύνη; Θα επέλθει νομοτελειακά μέσα από την αυτοκατάργηση του καπιταλισμού, όπως υποστηρίζει ο μαρξισμός; Αρκούν για τη διασφάλισή της οι κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως ισχυρίζεται ο πολιτικός φιλελευθερισμός; Στο βαθύτατα προσωπικό αυτό βιβλίο, ο Τζ. Α. Κοέν -ο διαπρεπέστερος εκπρόσωπος του αναλυτικού μαρξισμού και ένας από τους κορυφαίους αγγλοσάξονες πολιτικούς φιλοσόφους του 20ού αιώνα- ασκεί κριτική και στις δύο αντιλήψεις, κινούμενος ανάμεσα στην ιστορία των ιδεών και την πολιτική φιλοσοφία....
Διαβάστε περισσότερα...