ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Παρουσίαση

"Το αίμα μελάνι δεν γίνεται..."
Έτσι επιγράφεται ένα από τα δοκίμια που αποτελούν αυτό το βιβλίο. Προτείνεται μια ερωτηματική ανάγνωση συγγραφέων και έργων που αναφέρονται στον εμφύλιο πόλεμο ή, ευρύτερα, στον μνημονικό και τον ανθρωπολογικό του ορίζοντα.
Ακήρυκτος, χωρίς καταστατικό και χωρίς συνθήκη ειρήνης, αυτός ο πόλεμος των συναυτουργών μας άφησε κληρονομιά αίματος, βίας, παντοειδών ερειπίων και αρνητικών κοινωνικών αυτοματισμών. Σε αντίθεση με την ιστορία και τις κοινωνικές επιστήμες, που ασχολούνται με τις υπερατομικές όψεις των φαινομένων, σε μακροσκοπική θεώρηση ή γενίκευση, η λογοτεχνία επαναφέρει στον συγκεκριμένο άνθρωπο, στη μοναδικότητα μέσα στην ιστορικότητά του.
Αποσπώμενα από την ακολουθία της παράνοιας και της λοβοτομίας μιας εποχής, τα έργα δεν είπαν ίσως την τελευταία τους λέξη. Η κριτική τα ξαναρωτάει, ψάχνοντας κι αυτή τη δική της.
Περιλαμβάνονται 23 δοκίμια για τη λογοτεχνία του εμφυλίου πολέμου, όπου εξετάζονται ιδιαίτερα τα έργα 17 πεζογράφων και ποιητών:
Γιάννη Μανούσακα, Δημήτρη Χατζή, Στρατή Τσίρκα, Αντρέα Φραγκιά, Άρη Αλεξάνδρου, Θανάση Βαλτινού, Αλέξανδρου Κοτζιά, Μ. Καραγάτση, Μάριου Χάκκα, Ρέας Γαλανάκη, Τάσου Γουδέλη, Μισέλ Φάις, Δημήτρη Πετσετίδη, Τάσου Λειβαδίτη, Τίτου Πατρίκιου, Μανώλη Φουρτούνη, Χρίστου Ρουμελιωτάκη
Επίσης: Πεζογραφία του Εμφυλίου, "Ποίηση της ήττας", Ποίηση του Δεκέμβρη 1944. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

Πρόλογος
ΤΟ ΑΙΜΑ ΜΕΛΑΝΙ ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ
Ο εμφύλιος στην πεζογραφία μας
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΟΥΣΑΚΑΣ
Αλλάζοντας τ' άρματα με Γράμματα
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΤΖΗΣ
Το χαμένο βιβλίο
ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ
Ι. Το δράμα του διανοούμενου στις "Ακυβέρνητες πολιτείες"
II. Ο πολιτικός Τσίρκας και η αφηγηματική πολιτική του
ΑΝΤΡΕΑΣ ΦΡΑΓΚΙΑΣ
Ι. Από τον λαό στο πλήθος
II. Η σκοτεινή αλληγορία του ολοκληρωτισμού στον "Λοιμό"
ΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
Η σιωπή του "Κιβώτιου"
ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ
Το μυθιστόρημα τεκμηρίων
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΤΖΙΑΣ
Μια σάτιρα της παραλογοτεχνίας
(Σχόλια στη Φανταστική περιπέτεια)
ΤΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΘΕΩΡΗΜΑ ΤΟΥ Μ. ΚΑΡΑΓΑΤΣΗ
Το μεγάλο "μαύρο δέντρο" της ελληνικής πεζογραφίας
ΜΑΡΙΟΣ ΧΑΚΚΑΣ
Στης Καισαριανής τα μαρμαρένια αλώνια
ΡΕΑ ΓΑΛΑΝΑΚΗ
Ιουδίπους επί Ζωνιανοίς
ΤΑΣΟΣ ΓΟΥΔΕΛΗΣ
Νεότερα για την αφήγηση
ΜΙΣΕΛ ΦΑΪΣ
Ανθρωπολογική τραγωδία - πολιτική μασκαράτα
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΕΤΣΕΤΙΔΗΣ
Ένα παιδί στον εμφύλιο
ΠΟΙΗΣΗ "ΤΗΣ ΗΤΤΑΣ"
Ποιήματα νέων πάνω σε αγγελτήρια θανάτου
ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ
Ι. Βιολέτες για μια μεγάλη ποίηση
ΙΙ. Χίλιες λέξεις για τον Λειβαδίτη
ΤΙΤΟΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ
Ποιητής πολιτικός και μεταπολιτικός
ΜΑΝΩΛΗΣ ΦΟΥΡΤΟΥΝΗΣ
Οι λέξεις κάνουν τον νοητό, ανθρώπινο κόσμο
ΧΡΙΣΤΟΣ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΑΚΗΣ
Χρόνοι της ποίησης και της αυτογνωσίας
Η ΠΟΙΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΤΗΛΕΒΟΑ
Πρώτες δημοσιεύσεις