ΟΥΛΑΝ ΜΠΑΤΟΡ
Ο ΕΡΩΤΑΣ: φωτιά π' ανάβει, φλομώνει, κατακαίει τα πάντα, τινάζει στον αέρα κάθε λογική, κάθε ηθική, κάθε δισταγμό, κάθε φόβο, μέλημα, συστολή. Δεν υπάρχει, αν το καλοσκεφτής, αντικοινωνικώτερη κι αντιοικογενειακώτερη, επαναστατικώτερη, αναρχικώτερη, μηδενιστικώτερη (για όλα τ' άλλα πέρ' απ' τον εαυτό του και το πάθος των ερωτευμένων) ορμή ακατάσχετη, παντοδύναμη, καθαυτό παρανοϊκή!.. Και το πυρωμένο σίδερό του εξατμίζει κάθε λόγο ενάντιό του, "φρονηματιστικό" του, κατασταλτικό του. Κανένα τοξικό δεν είναι ισχυρό σαν κι αυτόν κ' οι παθιασμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΛΑ ΟΣΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ
Το ''βιβλίο'' αποτελείται από λευκές σελίδες. Από το 1780 περίπου, που αρχίζει ο Κοραής τις εκδόσεις του των Αρχαίων, μέχρι το 1991, οι Νεοέλληνες εξέδωσαν γύρω στα διακόσια έργα Αρχαίας Γραμματείας. Εξέδωσαν όμως πολύ περισσότερα για να πουν οι ίδιοι τι ήθελαν να πουν οι Αρχαίοι. Σχολαστικά, στεγνά, απωθητικά. Και στις μέρες μας, εξεζητημένα και γραφικά. Με τους "ελληνοκεντρισμούς" και τα "δωδεκάθεα". Αποτέλεσμα πάντα το ίδιο: οι Αρχαίοι συκοφαντημένοι και στο περιθώριο, ξένοι στην ίδια τους την πατρίδα. Γιατί στις άλλες χώρες είναι φρο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΩΤΕΡΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΒΕΝΕΖΗΣ - ΜΥΡΙΒΗΛΗΣ - Ο ΝΕΟΣ ΛΟΓΟΣ
Στον "Επιτάφιο", ο Περικλής -ή ο Θουκυδίδης- τονίζει πως στη συνείδησή τους τότε, το έργο είναι πάνω απ' τα λόγια. Η φράση του: «ανδρών έργω γενομένων», εννοεί περίπου ότι δε θα υπήρχαν χωρίς το έργο τους! Λανθάνει αυτό: «ταυτότητά τους η πράξη τους» - κι όχι η όποια πράξη τους, η καθημερινή, παρά η κρίσιμη! Ο Νέλσων, λέει, οδηγώντας το βρεττανικό στόλο στη ναυμαχία του Τραφάλγκαρ, είχε σταθή με τη στολή και τα γαλόνια του πάνω στη ναυαρχίδα, εμφανέστατος, και τον άκουσαν να μονολογή: «Τρέμεις μυσαρόν σαρκίον... Και που να εγνώριζες που σε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΡΕΙΣ ΣΤΑΘΜΟΙ ΜΙΑΣ ΠΟΡΕΙΑΣ
Στο ζόφο μέσα της Κατοχής, με το σφαγείο του Δεκέβρη του '44 μπρος και πίσω του, ο Ρένος γράφει τα πρώτα του κείμενα για να υπάρξη, να διακηρύξη πως καιρός πια να Είναι κανείς... Μένει ενσυνείδητα αμέτοχος του Φόνου αμφοτέρων, βροντοφωνάζοντας πώς ούτ' οι μεν ούτ' οι δε θα φέρουν το Νέο. Αυτό απ' τους ουσιαστικώτερους μονάχα θα προκύψη, που λειτουργούν, όπως σ' όλες τις εποχές, ως "ένζυμα" - η απαραίτητη πυτιά για το Επερχόμενο... Γενναία προχαράγματα μιας εντελώς προσωπικής Αναρχίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΥΡΑΜΙΔΑ ' 67
[...] Η "Πυραμίδα 67" βγήκε απ' τις 5000 εκείνες σελίδες συρμάτινων μπλοκ που έγραψα κ' έστελνα, με κίνδυνο της ζωής μου πρόσθετο απ' τα στρατοδικεία της Δεξιάς που μ' είχε στρατεύσει. Και με τον πιο απλό - πιο "αντιλογοτεχνικό" θάλεγε κανείς ίσως - τρόπο: Έβαλα τα "γράμματα" στην απόλυτη χρονολογική τους σειρά, και κράταγα μόνο μια φορά το κάθετί τους (πορείες, να πούμε, βάσανα του πολέμου), όσο κι αν επαναλαμβάνονταν στην πραγματικότητα. Ύστερα έδωσα στον πατέρα μου το τελικό γραφτό πούχε προκύψει, κι αυτός έκοψε - πολλές φορές και με το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ - ΚΑΒΑΦΗΣ - ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ
Διαθέτετε μια γλώσσα πολύ γενικοποιημένη που αν τη χτυπήσης, σπάνια θα βρης έννοια από κάτω. "Προφέρεις" τη λέξη, αλλά δεν τη νοιώθεις. Για να μπορέσετε ν' αποκτήσετε γλώσσα, πρέπει ν' αποκτήσετε σκέψη οι ίδιοι, βιώματα, συναισθήματα, και να τα εκφράσετε ως δικά σας! Έχετε περιωρισμένο λεξιλόγιο, και το περιωρισμένο λεξιλόγιο σημαίνει περιωρισμένες έννοιες, δηλαδή: περιωρισμένες εμπειρίες! Θα μου πήτε: "Τι να κάνω, δηλαδή; Ν' αυξήσω τις λέξεις μου;" -Όχι! Ν' αυξήσης τη ζωή σου! Τότε θ' αυξηθούν κ' οι λέξεις σου!.. (Από τα παραλειπόμενα τω...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο Α2 (ΜΕ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΕΝΟΥ)
Συνέχεια της «Πυραμίδας 67», του πιο μαχητικού αντιπολεμικού βιβλίου για τον Εμφύλιο, που γράφτηκε από κάποιον που δεν ανήκε σε καμμιά παράταξη, «ο Α2» του Ρένου δίνει την εωσφορική μορφή ενός αμείλικτου αξιωματικού Α2 (Πληροφοριών), που από καπετάνιος του ΕΛΑΣ, πέρασε στο Στρατό, όταν του σκότωσαν τη μάνα οι ομοϊδεάτες του, και της έστειλε 600 «γράμματα», καθώς τάλεγε - 600 αντάρτες, κυνηγημένους έναν-έναν, πιασμένους κ' εκτελεσμένους με το ίδιο του το χέρι - προσωποποιώντας την κόλαση της αδελφοκτονίας του '47- '49!. . Ο Α2 πρωτοκυκλοφόρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
Αλλά δεν τα δίδαξαν αυτά! Και το αποτέλεσμα; Παρήγαγαν είτε παιδιά-δούλους, είτε παιδιά-φωνακλάδες ψευτοεπαναστάτες με συνθήματα! Και τι βγαίνει με τα συνθήματα που πετάτε συνεχώς; Την επανάσταση την κάνατε ουσία μέσα σας; Την κάνατε μελέτη; Την έχετε αλήθεια; Την κάνατε όργανο που να τσακίζη τα κόκκαλα του απέναντι; Όχι με τη φωνή, μωρέ, μονάχα! Με την ουσία, τη δικαιότερη ουσία, την ανώτερη μόρφωση και συνείδηση! Να δης πως τον συντρίβης τον κάθε τενεκέ!.. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΥΣ
Όλη η ευρωπαϊκή σκέψη, η οποία προσδιορίζει τη σημερινή μας καλλιέργεια και παιδεία, έχει για βάση της την αρχαιοελληνική σκέψη. Είναι γελοίο να φαντάζεσαι ότι θα μελετήσης σύγχρονη φιλοσοφία χωρίς νάχης διαβάσει αρχαία ελληνική. Δεν είν' εθνικισμός αυτό, ούτε σοβινισμός. Θάσαι απλώς αμαθής. Θα σε παραπέμψουν εξ άλλου οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι!.. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ
Δεν υπάρχει επαναστατικώτερη ιδέα απ' αυτήν! Όλα είναι ρευστά! Σου γυρεύει, λ.χ., ο αστυφύλακας ταυτότητα. Αλλά ποια ταυτότητα; Κανένας δεν είν' "αυτός" την επόμενη στιγμή, ούτε καμμία στιγμή επόμενη. Ποια ταυτότητα λοιπόν "σταθερή"; Ενώ οι κοινωνίες; "Ταυτότητα, παρακαλώ, χαλκά να σε κρατάω! Εσύ είσ' αυτό γεννήθηκες τότε κατοικούσες εκεί! Το χαλκά, παρακαλώ, της "χθεσινής" σου ταυτότητας! Γι' αυτό κ' ένας αναρχικός τι λέει; Δεν δέχομαι να με προσδιορίζη ούτε η προηγούμενη στιγμή! Εγώ ξαναποφασίζω ποιος είμαι κάθε στιγμή! Ώστε η ηρακλεί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΟΦΙΣΤΕΣ - ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
...Λέει ένας ορισμός της δημοκρατίας -όχι πολύ ελεύθερος, ενώ παριστάνει ότ' είναι-, σκαρωμένος απ' τους ωφελιμιστές: η ελευθερία καθενός τελειώνει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου. Πώς είπατε; Η ελευθερία... "τελειώνει"; Αν τελειώνη, δεν είναι ελευθερία! Ποια είν' αυτά τα όρια, και ποιος τα χαράζει; Ο Νόμος;... δηλαδή η μη ελευθερία; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΓΑΒΓΙΖΟΥΝ ΟΙ ΣΚΥΛΟΙ
Γράφω σε σένα, σε κανέναν άλλον. Σε δεύτερο πρόσωπο έτσι - σε σένα, σου λέω! - γράμμα που δεν θα διαβάσεις. Έχω γιομίσει και τους δυο στυλογράφους, να μην μας διακόψει κανείς και τίποτα! - τίποτα να μην μπει ανάμεσά μας. Του γέμισα καθαρό μελάνι, γαλανό σαν τα δυο σου τυφλά μάτια, που κοίταγαν το υπερκόσμιο και σ' άφηναν να τρακέρνεις στα κοτρώνια, στα βράχια. . . - δε σ' ένοιαζε! Είχες μάθει να πονάς! Μ' ακολουθούσες, τυφλέ μου, μ' οδηγό το βήμα μου: Σταμάταγα; Σταμάταγες! Κοίταγες τον ήλιο χωρίς να τον βλέπεις άνοιγες τα δυο σου πόδια ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΚΑΡΑΒΙ
Ο ασήμαντος κι ανυπόστατος Ανδροκλής Κορμάς εποφθαλμιώ την πλούσια αλληλογραφία που καθημερινά κατακλύζει τον διάσημο συγγραφέα του πάνω πατώματος. Εκείνος πάλι, αηδιασμένος, σκέφτεται να ξεφορτωθή όλους τους άχρηστους του κόσμου που του κολλάνε -σαν τις μύγες στο πτώμα, καθώς λέει!- μα κι όλους τους ατάλαντους "συναδέλφους" που τον σκοτίζουν γυρεύοντας την επιδοκιμασία του, και διοχετεύει έντεχνα το ταχυδρομείο του στον όλως ανίδεον από πνευματικά αγαθότατο συγκάτοικό του... Ώσπου οι ρόλοι αντιστρέφονται. Πρόσωπα και προσωπεία μπερδεύοντα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΛΕΙΔΙΑ
Έτσι μελετώ, έτσι βλέπω. Έτσι θέλω να βλέπω τους έξη των Κλειδιών μου. Ήθελα να ζω τον καιρό του Κρόμβελ και νάχυνα πύρινα δάκρυα στις κατανυκτικές μας προσευχές μες στο έρεβος ν' ακολουθώ στα βήματά του τον Κοσμά, στους άγραφούς μας τόπους να βόηθαγα το Χωρομέτρη ν' αγνοή τον Πύργο, τη Δίκη, τη ραπτομηχανή της Ποινής και με τον Μπέρναρ Σω να στραπατσέρναμε πιο ξεκαρδιστικά τα ψιμυθιωμένα πρόσωπα της Συντηρήσεως και νάξερα Επιστήμη πάνω κι απ' τον Οππενχάιμερ - που να φτιάχνη βόμβες Συντήξεως, όχι Διασπάσεως και μαζί με το γερο-Πάστερ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΕΞΑΓΓΕΛΟΙ
"Οι Εξάγγελοι": ...Αυτοί οι νέοι, που φτάνουν στην πόρτα μας βαστώντας πάντα σεμνά, σαν εξάγγελοι, το κεφάλι στα χέρια τους - την κάσκα που σαν μοτοσυκλετιστές οφείλουν νάχουν πάντα για το κεφάλι τους, κ' είναι μεγάλη, αστραφτερή, άβολη κάτω απ' τη μασχάλη, ειν' η ζωή τους η ίδια έτσι άβολη να την κρατάνε, να την προστατεύουν, και κανείς δεν τους παρεξηγεί όπου κι αν φτάνουν σαν εξάγγελοι, να!, των νιάτων τους και των κινδύνων τους σ' αυτό τον καιρό, αυτοί οι νέοι, μ' αυτή την κάσκα της Μεγάλης Ταχύτητας της Μεγάλης Απειλής όλης απάνω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΜΕΝΑ ΦΡΕΝΑ
Η Αμερικάνα κινείται, με τις δέκα γάτες της, στα τέσσερα καντράν της βάσης, τακτά, μ' οποιοδήποτε καιρό η φεγγάρι, δίπλα στο φάρο π' αναβοσβήνει, μέρα-νύχτα, είδος πουλιού, στο κλουβί...- κόκκινου ξενυχτισμένου πουλιού δίχως λάλημα, μόνο μ' ένα τακ! σε κάθε του άναμμα, χτυπώντας το ράμφος απελπισμένα στο παχύ γυαλί... Ύστερα, τ' απόγεμα, ντυμένη πάντα μακρύ φουστάνι, μ' ένα ποτήρι στο χέρι, έβγαινε και κάθονταν, τακτική-τακτική, σα να περίμενε ξένους -και δεν έρχονταν ποτέ κανείς, μα γι' αυτήν δεν είχε σημασία: έβγαινε και κάθονταν, σα να ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΠΟΡΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
Η διακήρυξη για την έναρξη της τρίτης και τελευταίας περιόδου Των Νέων Ελληνικών ξεκίνησε με μια προγραμματισμένη συνάντηση του Ηρακλή, του Ρένου, και του Πάρι Τακόπουλου, στο τετράγωνο κεντρικό τραπέζι ενός μισοφώτιστου πάντα σαλονιού - μοναδικού δωματίου "υποδοχής" στο λιτό σπίτι του ΗΝΑ, Μηθύμνης 48. Και στο ίδιο τραπέζι, τριάμισυ χρόνια μετά, στις 8-5-69, ο Ρ. διάβαζε στον πατέρα του το έκτακτο 17ο τεύχος, με την κοινή διακήρυξή τους για την Ανθολογία στις εφημερίδες. [...] (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΥΡΑΜΙΔΑ 67 - Η ΔΙΝΗ
Απάντηση στην "Πυραμίδα 67" Αποσταγμένη απ' τα 498 σωζόμενα γράμματα της μάνας του Ρένου στο στρατιώτη γιο της (μαζί και με τις σημειώσεις του ίδιου του Ρένου ανάμεσα στις γραμμές τους) αποτελεί πολύτιμη μαρτυρία πώς νοιώθαν οι άνθρωποι των μετόπισθεν, μα και μια δεύτερη ανάγνωση, στην ουσία, του σημαντικώτερου βιβλίου του Εμφυλίου απ' τον ίδιο το συγγραφέα του, με ταυτόχρονη επαναξιολόγηση πλείστων προσδιοριστικών γεγονότων, που απέκτησαν για κείνον όλως άλλη σημασία στα χρόνια που πέρασαν. Φλογερή ποίηση καρδιάς, άμεσα εκφραζόμενη στην π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΑ - ΒΙΖΥΗΝΟΣ
Η σημερνή άθλια Παιδεία μας ειν' απόρροια της παλιάς μας. "Εμείς τι φταίμε;" λέτε τώρα, πολύ σωστά! -Φταίτε, από δω και πέρα, αν συνειδητοποιήσετε αυτά που σας λείπουν και δεν υπάρξετε αυστηροί προς τον εαυτό σας! Ψάξτε να βρήτε μέσα σας, τι σας έχουν ταΐσει, τι σας ήρθε απόξω, απ' τον καιρό που νοιώσατε τον εαυτό σας, απ' το Νηπιαγωγείο ή το Δημοτικό, και τι βρήκατε μόνοι σας! Κι αφού τα βάλετε κάτω και τα ελέγξετε, αποφανθήτε αν καλώς έχουν ή πρέπει να τ' απορρίψετε - ένα-ένα, όλα! (Από τα παραλειπόμενα των Κενταύρων)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΝΟΤΙΕΣ ΑΚΤΕΣ
Η "Νόμιμη": Ο Ράστος έφτασε κάποτε σε μιαν απόλυτη αντίληψη για τον έρωτα. Κι όταν την ολοκλήρωσε, έτσι όπως άθελά του δα του συνέβη, είχε το θράσος να ισχυριστεί πως είν' η μόνη αντίληψη αυτή για τον έρωτα. Του ζητήσαμε τότε να μας διηγηθεί - μιαν ιστορία επιτέλους, μια πλοκή, μια δράση ερωτική. Κι ως ήταν άλλωστε καλοκαίρι θερμό στις Νότιες εκείνες Αχτές που παραθερίζαμε, σχεδόν τόχαμε ένα είδος κρυφή αναμονή, χαρούμενη, πως, όπου νάναι, κάποιο απ' τα βράδια αυτά, στο γιατάκι του Νιντερμάγιερ, δίπλα στη θάλασσα, που μας μάζευε η μοναδική...
Διαβάστε περισσότερα...