ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ ΗΡ. ΡΕΝΟΣ

ΚΑΤΗΓΟΡΩ
[...] ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΑΥΤΟ ΔΟΚΙΜΑΖΟΝΤΑΙ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΣ. Ο συγγραφέας χαμογελάει και περιμένει. Ξέρει τι θα κάνουν -ή και τι (και γιατί) δε θα κάνουν- οι φαρισαίοι. Για να το συνειδητοποίηση κι ο αναγνώστης: Με τη δίωξη πλήττομε την πηγή, και ειδοποιούμε άλλες πιθανές πηγές αντιστάσεως πως θάχουν ν' αντιμετωπίσουν δίωξη. Έτσι ελπίζομε πως συστέλλονται - ή συστέλλουν την έκφραση οπωσδήποτε... Είναι ο τρόπος των απροσχημάτιστων δεσποτειών -και τέτοιες -υπάρχουν και "κοινοβουλευτικές" βέβαια, δικτατορικώτατες ασφαλώς, εν ονόματι "...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΛΑ ΟΣΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΡΧΑΙΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ
Το ''βιβλίο'' αποτελείται από λευκές σελίδες. Από το 1780 περίπου, που αρχίζει ο Κοραής τις εκδόσεις του των Αρχαίων, μέχρι το 1991, οι Νεοέλληνες εξέδωσαν γύρω στα διακόσια έργα Αρχαίας Γραμματείας. Εξέδωσαν όμως πολύ περισσότερα για να πουν οι ίδιοι τι ήθελαν να πουν οι Αρχαίοι. Σχολαστικά, στεγνά, απωθητικά. Και στις μέρες μας, εξεζητημένα και γραφικά. Με τους "ελληνοκεντρισμούς" και τα "δωδεκάθεα". Αποτέλεσμα πάντα το ίδιο: οι Αρχαίοι συκοφαντημένοι και στο περιθώριο, ξένοι στην ίδια τους την πατρίδα. Γιατί στις άλλες χώρες είναι φρο...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο Α2 (ΜΕ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΕΝΟΥ)
Συνέχεια της «Πυραμίδας 67», του πιο μαχητικού αντιπολεμικού βιβλίου για τον Εμφύλιο, που γράφτηκε από κάποιον που δεν ανήκε σε καμμιά παράταξη, «ο Α2» του Ρένου δίνει την εωσφορική μορφή ενός αμείλικτου αξιωματικού Α2 (Πληροφοριών), που από καπετάνιος του ΕΛΑΣ, πέρασε στο Στρατό, όταν του σκότωσαν τη μάνα οι ομοϊδεάτες του, και της έστειλε 600 «γράμματα», καθώς τάλεγε - 600 αντάρτες, κυνηγημένους έναν-έναν, πιασμένους κ' εκτελεσμένους με το ίδιο του το χέρι - προσωποποιώντας την κόλαση της αδελφοκτονίας του '47- '49!. . Ο Α2 πρωτοκυκλοφόρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΓΡΑΣΑΔΟΡΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΟΥ MAX TOD
"Ο Γρασαδόρος": Ο ΙΒΑΝ ΜΠΟΡΡΟ, γέρος, γρασαδόρος και μηχανικός ελέγχου, σαράντα τόσα χρόνια, στο μεγάλο Σταθμό Συντηρήσεως πάνω στο 700 χιλιόμετρο της Autobahn Ζέντογκα - Μέση Λίμνη, ήταν κουφός, θεόκουφος... Τα μαλλιά του γκρίζα, κομένα κοντά πάντα (μισό δάχτυλο - ούτε...) κάτι τρίχες σκληρές, ασπρόμαυρες, σα σιδερόβουρτσας, και μόνο εκεί γύρω στ' αφτιά του -και λίγο στους κροτάφους, φτάνοντας κι ως πίσω απ' τα πτερύγια (πούφερνε, από συνήθεια μόνο, το χέρι, τάχα ν' ακούσει)- ήταν ολόασπρα, πέρα για πέρα, σα δυό κάψες κλειστές πάνω απ' τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
Αλλά δεν τα δίδαξαν αυτά! Και το αποτέλεσμα; Παρήγαγαν είτε παιδιά-δούλους, είτε παιδιά-φωνακλάδες ψευτοεπαναστάτες με συνθήματα! Και τι βγαίνει με τα συνθήματα που πετάτε συνεχώς; Την επανάσταση την κάνατε ουσία μέσα σας; Την κάνατε μελέτη; Την έχετε αλήθεια; Την κάνατε όργανο που να τσακίζη τα κόκκαλα του απέναντι; Όχι με τη φωνή, μωρέ, μονάχα! Με την ουσία, τη δικαιότερη ουσία, την ανώτερη μόρφωση και συνείδηση! Να δης πως τον συντρίβης τον κάθε τενεκέ!.. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΥΣ
Όλη η ευρωπαϊκή σκέψη, η οποία προσδιορίζει τη σημερινή μας καλλιέργεια και παιδεία, έχει για βάση της την αρχαιοελληνική σκέψη. Είναι γελοίο να φαντάζεσαι ότι θα μελετήσης σύγχρονη φιλοσοφία χωρίς νάχης διαβάσει αρχαία ελληνική. Δεν είν' εθνικισμός αυτό, ούτε σοβινισμός. Θάσαι απλώς αμαθής. Θα σε παραπέμψουν εξ άλλου οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι!.. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ
Δεν υπάρχει επαναστατικώτερη ιδέα απ' αυτήν! Όλα είναι ρευστά! Σου γυρεύει, λ.χ., ο αστυφύλακας ταυτότητα. Αλλά ποια ταυτότητα; Κανένας δεν είν' "αυτός" την επόμενη στιγμή, ούτε καμμία στιγμή επόμενη. Ποια ταυτότητα λοιπόν "σταθερή"; Ενώ οι κοινωνίες; "Ταυτότητα, παρακαλώ, χαλκά να σε κρατάω! Εσύ είσ' αυτό γεννήθηκες τότε κατοικούσες εκεί! Το χαλκά, παρακαλώ, της "χθεσινής" σου ταυτότητας! Γι' αυτό κ' ένας αναρχικός τι λέει; Δεν δέχομαι να με προσδιορίζη ούτε η προηγούμενη στιγμή! Εγώ ξαναποφασίζω ποιος είμαι κάθε στιγμή! Ώστε η ηρακλεί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΛΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΟΦΙΣΤΕΣ - ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
...Λέει ένας ορισμός της δημοκρατίας -όχι πολύ ελεύθερος, ενώ παριστάνει ότ' είναι-, σκαρωμένος απ' τους ωφελιμιστές: η ελευθερία καθενός τελειώνει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου. Πώς είπατε; Η ελευθερία... "τελειώνει"; Αν τελειώνη, δεν είναι ελευθερία! Ποια είν' αυτά τα όρια, και ποιος τα χαράζει; Ο Νόμος;... δηλαδή η μη ελευθερία; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ - ΔΗΜΟΤΙΚΑ - ΒΙΖΥΗΝΟΣ
Η σημερνή άθλια Παιδεία μας ειν' απόρροια της παλιάς μας. "Εμείς τι φταίμε;" λέτε τώρα, πολύ σωστά! -Φταίτε, από δω και πέρα, αν συνειδητοποιήσετε αυτά που σας λείπουν και δεν υπάρξετε αυστηροί προς τον εαυτό σας! Ψάξτε να βρήτε μέσα σας, τι σας έχουν ταΐσει, τι σας ήρθε απόξω, απ' τον καιρό που νοιώσατε τον εαυτό σας, απ' το Νηπιαγωγείο ή το Δημοτικό, και τι βρήκατε μόνοι σας! Κι αφού τα βάλετε κάτω και τα ελέγξετε, αποφανθήτε αν καλώς έχουν ή πρέπει να τ' απορρίψετε - ένα-ένα, όλα! (Από τα παραλειπόμενα των Κενταύρων)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΩΤΕΡΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΒΕΝΕΖΗΣ - ΜΥΡΙΒΗΛΗΣ - Ο ΝΕΟΣ ΛΟΓΟΣ
Στον "Επιτάφιο", ο Περικλής -ή ο Θουκυδίδης- τονίζει πως στη συνείδησή τους τότε, το έργο είναι πάνω απ' τα λόγια. Η φράση του: «ανδρών έργω γενομένων», εννοεί περίπου ότι δε θα υπήρχαν χωρίς το έργο τους! Λανθάνει αυτό: «ταυτότητά τους η πράξη τους» - κι όχι η όποια πράξη τους, η καθημερινή, παρά η κρίσιμη! Ο Νέλσων, λέει, οδηγώντας το βρεττανικό στόλο στη ναυμαχία του Τραφάλγκαρ, είχε σταθή με τη στολή και τα γαλόνια του πάνω στη ναυαρχίδα, εμφανέστατος, και τον άκουσαν να μονολογή: «Τρέμεις μυσαρόν σαρκίον... Και που να εγνώριζες που σε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ - ΚΑΒΑΦΗΣ - ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ
Διαθέτετε μια γλώσσα πολύ γενικοποιημένη που αν τη χτυπήσης, σπάνια θα βρης έννοια από κάτω. "Προφέρεις" τη λέξη, αλλά δεν τη νοιώθεις. Για να μπορέσετε ν' αποκτήσετε γλώσσα, πρέπει ν' αποκτήσετε σκέψη οι ίδιοι, βιώματα, συναισθήματα, και να τα εκφράσετε ως δικά σας! Έχετε περιωρισμένο λεξιλόγιο, και το περιωρισμένο λεξιλόγιο σημαίνει περιωρισμένες έννοιες, δηλαδή: περιωρισμένες εμπειρίες! Θα μου πήτε: "Τι να κάνω, δηλαδή; Ν' αυξήσω τις λέξεις μου;" -Όχι! Ν' αυξήσης τη ζωή σου! Τότε θ' αυξηθούν κ' οι λέξεις σου!.. (Από τα παραλειπόμενα τω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΟΥ
Η πνευματική κρίση του Μεταπολέμου κινήθηκε στον Τόπο μας περί όσα συνιστούν άξονες ή στόχους αυτού του τόμου. Συνθέτοντάς τον, είχα την επίγνωση πως ιστορώ και φρόντισα, κατά το δυνατό, η εικόνα να είναι πλήρης και το μέγεθος έχουσα. Το εξ αντικειμένου βέβαιο: πως άλλη δύσκολα να της μοιάζη. Αν έχη έτσι και την αξία της μαρτυρίας, οι νεώτεροι θα κρίνουν. Και καλώς να ορίσουν. "Κριτική" γράφοντας, θα δουν πως ευρύτατα νοούσα τον όρο. Κι όπου ίσως φανή, πως για κάτι ειδικό ή επιμέρους η κρίση, πάλι το τέλος θα δείξη πως όχι τα πρόσωπα αλλά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΡΕΙΣ ΣΤΑΘΜΟΙ ΜΙΑΣ ΠΟΡΕΙΑΣ
Στο ζόφο μέσα της Κατοχής, με το σφαγείο του Δεκέβρη του '44 μπρος και πίσω του, ο Ρένος γράφει τα πρώτα του κείμενα για να υπάρξη, να διακηρύξη πως καιρός πια να Είναι κανείς... Μένει ενσυνείδητα αμέτοχος του Φόνου αμφοτέρων, βροντοφωνάζοντας πώς ούτ' οι μεν ούτ' οι δε θα φέρουν το Νέο. Αυτό απ' τους ουσιαστικώτερους μονάχα θα προκύψη, που λειτουργούν, όπως σ' όλες τις εποχές, ως "ένζυμα" - η απαραίτητη πυτιά για το Επερχόμενο... Γενναία προχαράγματα μιας εντελώς προσωπικής Αναρχίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΥΡΑΜΙΔΑ 67
Στα όσα πράξατε, ο λαός αυτός, σοφώτερός σας, πολύ ανθρωπινώτερός σας, δε σας αντέτασσε τα όπλα, που όλοι του βάζατε στα χέρια, παρά ένα τραγούδι, έναν πόνο - τον πιο βαθύ πόνο του ανθρώπου! Δεν σας έλεγε να πάτε να πεθάνετε - καθώς τον στέλνατε σεις. Σας θύμιζε μόνο τη μάνα σας, τη δικιά σας τη μάνα, που όμοια και για σας θα πονούσε, όσο ένοχοι κι αν ήσαστε!.. Πάνω στα υψώματα, απ' τα μεγάφωνα των μονάδων, που ήταν στημένα για την προπαγάνδα, κι απ' τα χωνιά τ' αντάρτικα, που ήταν για τη "διαφώτιση", τρία ολάκερα χρόνια, σαν τελείωναν τα ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΙΓΕ
Τελείως ελεύθερα -κι ανέμελα- τυπώνω, δηλαδή καθαρογράφω, καθώς κακοσυνήθισα -πες από μαθητική ευσυνειδησία, ή κι αφέλεια (πως τάχα...)- ό,τι δε βρίσκω κι ολότελ' απορρίψιμο απ' αναπόφευχτα κατά καιρούς γραφτά μου. Δε συστηματοποίησα και ποτέ μου όσα βούιζαν μέσα μου, ή με συντρόφευαν - υποσχολιάζοντας, σαρκάζοντας, ειρωνευόμενα ή ανατινάζοντας (κατά τ' αντίστροφ' άξαφνα κέφια μου πάντα ή οργές μου) τις στιγμές μου κι ό,τι ένιωθα ή σκεφτόμουνα ή έκανα, μαρσάροντας τόσα χρόνια στη ζωή μου. Άλλωστε, δεν τα παραπήρα και στα σοβαρά πολύ-πολύ τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΠΟΡΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
Η διακήρυξη για την έναρξη της τρίτης και τελευταίας περιόδου Των Νέων Ελληνικών ξεκίνησε με μια προγραμματισμένη συνάντηση του Ηρακλή, του Ρένου, και του Πάρι Τακόπουλου, στο τετράγωνο κεντρικό τραπέζι ενός μισοφώτιστου πάντα σαλονιού - μοναδικού δωματίου "υποδοχής" στο λιτό σπίτι του ΗΝΑ, Μηθύμνης 48. Και στο ίδιο τραπέζι, τριάμισυ χρόνια μετά, στις 8-5-69, ο Ρ. διάβαζε στον πατέρα του το έκτακτο 17ο τεύχος, με την κοινή διακήρυξή τους για την Ανθολογία στις εφημερίδες. [...] (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΛΛΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
"Στα έμβολα!": Πρόβαλε απότομα, τράβηξε την πόρτα, πίσω του, βρόντησε. Στάθηκ' έτσι στο κεφαλόσκαλο, ψάχτηκε. ("Όλα εντάξει. Δεν παραφουσκώνει το πέτσινο!..") Ξαναδοκιμάζει το φερμουάρ, ως κάτω, αστραπιαία. ("Φίνα!") Φάνηκαν τα σταυρωτά φυσεκλίκια, μεταποιημένα που τάχε, κατάστηθα: κάργα 30 γεμιστήρες, και τρεις στην κωλότσεπη, με την "επιθετική". (Δυο μέρες του τάρραβε - "Θήκες, σου λέω, θήκες! Λοξά, καταπάνω μη γλυστράνε! Όχι καπάκια να τραβιούνται λεύτερα!" - στο παλιό πετσί, από χοντρό καραβόπανο, κ' έσπαε τα βελόνια της...) Ξανάκανε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΝΟΤΙΕΣ ΑΚΤΕΣ
Η "Νόμιμη": Ο Ράστος έφτασε κάποτε σε μιαν απόλυτη αντίληψη για τον έρωτα. Κι όταν την ολοκλήρωσε, έτσι όπως άθελά του δα του συνέβη, είχε το θράσος να ισχυριστεί πως είν' η μόνη αντίληψη αυτή για τον έρωτα. Του ζητήσαμε τότε να μας διηγηθεί - μιαν ιστορία επιτέλους, μια πλοκή, μια δράση ερωτική. Κι ως ήταν άλλωστε καλοκαίρι θερμό στις Νότιες εκείνες Αχτές που παραθερίζαμε, σχεδόν τόχαμε ένα είδος κρυφή αναμονή, χαρούμενη, πως, όπου νάναι, κάποιο απ' τα βράδια αυτά, στο γιατάκι του Νιντερμάγιερ, δίπλα στη θάλασσα, που μας μάζευε η μοναδική...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΗ ΓΕΜΙΣΗ ΤΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ
Ο Θεός έφευγε χωρίς διαβατήριο Ήθελα λοιπόν να σας πω -για ν' αρχίσω απ' αυτό- πως συνάντησα κάποτε το Θεό την ώρα πούφευγε!.. Του 'καναν ένα μεγάλο επεισόδιο στο αεροδρόμιο, γιατί δεν είχε διαβατήριο. "Αδύνατο", του είπαν, "να φύγη κανείς χωρίς διαβατήριο!.. Ούτε μύγα χωρίς διαβατήριο!" -Ούτε μύγα; ρώτησε. -Ούτε μύγα!.. Μάλιστα!.. τούπε θυμωμένος ο υπάλληλος. -Ε, καλά! λέει τότε. Πηγαίνετε λοιπόν αυτή τη στιγμή στο σκάφος πουν' έτοιμο να ξεκινήση, ψάξτε στο κάθισμα δεκατρία...-- ...-Γιατί στο κάθισμα δεκατρία; τον ρωτάω γώ, που στεκόμουν ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΡΑ
13 διηγήματα της από χρόνιας εξαντλημένης Βοράς στο Θηρίο, που πρωτοβγήκε το '63, κι άλλα 7 διηγήματα "Από τον κόσμο Ρα", γραμμένα όλα στη δεκατριετία '59 - '72, ανέκδοτα ως τώρα, που τα ξαναδούλεψα την άνοιξη και το καλοκαίρι του '73. (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...