BAKHTIN MIKHAIL

ΔΟΚΙΜΙΑ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ
Στον παρόντα τόμο περιλαμβάνονται πέντε δοκίμια του Μιχαήλ Μπαχτίν που αφορούν ζητήματα ποιητικής. Με τον όρο ποιητική ο Μπαχτίν αναφέρεσαι στην αισθητική της λογοτεχνίας ως επιστημονικό κλάδο. Τα δοκίμια βρέθηκαν στα κατάλοιπα του συγγραφέα και εκδόθηκαν το 1979, τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατό του. Στην πραγματικότητα, δεν είναι ολοκληρωμένα δοκίμια αλλά σημειώσεις που κρατούσε κατά τη διάρκεια πολλών ετών. Παρ' όλα αυτά, έχουν ιδιαίτερη αξία για τη θεωρία της λογοτεχνίας. Εδώ ο Μπαχτίν αναπτύσσει τη θεωρία του για τη σταδιακή διαμόρφωση ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΤΟΠΟΥ ΣΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
Ο Μιχαήλ Μπαχτίν γράφει τις Μορφές του χρόνου και του χρονότοπου στο μυθιστόρημα στα 1937-1938. Η μελέτη υπερβαίνει, παρά τον τίτλο της, τα όρια του μυθιστορήματος - στις σελίδες της, ωστόσο, γίνεται λόγος και για την προϊστορία του είδους, για την πρωτόγονη κουλτούρα όλων των λαών, για τα έπη του Ομήρου, τους πλατωνικούς διαλόγους, την αττική τραγωδία, τους Λατίνους συγγραφείς, τον Δάντη... Όλα αυτά, από τη σκοπιά του συγκεκριμένου θέματος, που είναι ο χρονότοπος: μια έννοια που την ορίζει ως αδιάρρηκτη ενότητα του χρόνου με τον τόπο και ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΡΑΜΠΕΛΑΙ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ
Ο Ραμπελαί και ο κόσμος του είναι μια συναρπαστική ερμηνεία του ραμπελαισιανού μυθιστορήματος. Εδώ ο Μπαχτίν δείχνει την ουσιαστική σχέση του Γαργαντούα και του Πανταγκρυέλ με τη λαϊκή κουλτούρα, με τον γκροτέσκο ρεαλισμό, με το καρναβάλι. Ο Ραμπελαί δεν έγραψε τα βιβλία του απομονωμένος στο σπουδαστήριό του, αλλά τριγυρνώντας στα παζάρια και στα πανηγύρια των γαλλικών πόλεων, ακούγοντας τις φωνές των πραγματευτών και παρακολουθώντας παραστάσεις πλανόδιων θιάσων. Άλλωστε, ο Ραμπελαί ήταν ένας σπουδαίος εκπρόσωπος της γκροτέσκας λογοτεχνίας...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
Γραμμένο γύρω στα 1953, ως προσχέδιο μιας ευρύτερης μελέτης που δεν ολοκληρώθηκε, "Το πρόβλημα των ειδών του λόγου" θα δημοσιευτεί για πρώτη φορά ολόκληρο το 1979, τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατο του Μπαχτίν. Βέβαια, στη σύνολη θεωρητική παραγωγή του μπαχτινικού κύκλου η ενασχόληση με τα είδη του λόγου ήταν διαρκής και γρηγορούσα. Μια ενασχόληση, η οποία βλέπει τα είδη του λόγου ως "ιμάντες μεταβίβασης", όπως γράφει ο Μπαχτίν, ως "μεντεσέδες" θα λέγαμε, που μπορούν να διασυνδέσουν το υποκειμενικό με το αντικειμενικό, τη μορφή με το περιεχόμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ
Οι δύο εκτεταμένες μελέτες που συνθέτουν αυτό το βιβλίο έχουν γραφτεί από τον Μιχαήλ Μπαχτίν το 1924 και το 1933. Είναι ίσως τα μόνα γνήσια φιλοσοφικά εγχειρήματα που συναντούμε στη μετεπαναστατική Ρωσία. Ο Μπαχτίν ερευνά μεθοδολογικά τις επιστήμες του ανθρώπου, ιδιαίτερα τη γλωσσολογία, και συμπορεύεται με την ευρωπαϊκή φιλοσοφική σκέψη της εποχής του. Θέλοντας να καθορίσει με ακρίβεια το αντικείμενο της λογοτεχνίας, ο Ρώσος αισθητικός έρχεται σε αντιπαράθεση με τους θεωρητικούς του φορμαλισμού - τους οποίους κατηγορεί ότι αναπαράγουν τη ...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) SPEECH GENRES AND OTHER LATE ESSAYS
Speech Genres and Other Late Essays presents six short works from Bakhtin's Esthetics of Creative Discourse, published in Moscow in 1979. This is the last of Bakhtin's extant manuscripts published in the Soviet Union. All but one of these essays (the one on the Bildungsroman) were written in Bakhtin's later years and thus they bear the stamp of a thinker who has accumulated a huge storehouse of factual material, to which he has devoted a lifetime of analysis, reflection, and reconsideration. (from the publisher)...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) PROBLEMS OF DOSTOEVSKY'S POETICS
This book is not only a major twentieth-century contribution to Dostoevsky's studies, but also one of the most important theories of the novel produced in our century. As a modern reinterpretation of poetics, it bears comparison with Aristotle. (From the publisher)...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) DIALOGIC IMAGINATION
Here in English translation are four selections from Voprosy literatury i estetiki (Problems of literature and esthetics), published in Moscow in 1975. Bakhtin claims for the novel vastly larger territory than has been traditionally accepted. For him, the novel is not so much a genre as a force, "novelness." He examines the difficulty of arriving at a generic definition of the novel and attempts a classification of novelistic works based on the philosophic attitude toward time and space that each presumes. Finally, Bakhtin discusses litera...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) THE FORMAL METHOD IN LITERARY SCHOLARSHIP
Interest in Russian formalists continues to grow. The literary theories put forward by this group have lost none of their power to stimulate the critical imagination. Because of formalism's vital connections to structuralism and because of its historical parallels with such movements as Anglo-American new criticism, The Formal Method in Literary Scholarship will appeal to a wide audience. M. M. Bakhtin and P. N. Medvedev combine a detailed critique of formalist theory with an introduction to sociological poetics which lays the groundwork f...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) RABELAIS AND HIS WORLD
This classic work by the Russian philosopher and literary theorist Mikhail Bakhtin (1895-1975) examines popular humor and folk culture in the Middle Ages and the Renaissance. One of the essential texts of a theorist who is rapidly becoming a major reference in contemporary thought, Rabelais and His World is essential reading for anyone interested in problems of language and text and in cultural interpretation.(From the publisher)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ
Tα "Ζητήματα της ποιητικής του Ντοστογιέφσκι" είναι το κορυφαίο έργο του μεγάλου Ρώσου θεωρητικού και ιστορικού της λογοτεχνίας. Με το βιβλίο του αυτό ο Μπαχτίν, εισάγει τις έννοιες του πολυφωνικού μυθιστορήματος και της διαλογικής κριτικής που ανανέωσαν τη λογοτεχνική θεωρία και απομάκρυναν την κριτική από τα δεσμά του δογματισμού και του σχετικισμού. Η λογοτεχνία, για τον Μπαχτίν, αποτελεί ένα ευρύ και μονίμως ανοιχτό περιβάλλον σημασιών, το οποίο ο αναγνώστης καλείται να αποδελτιώσει βασιζόμενος στην ετερογλωσσία και την πολυφωνία της. ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΟΣ ΚΑΙ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
«Ήρωές» του είναι τελικά τα ίδια τα λογοτεχνικά είδη και μάλιστα το κατ’ εξοχήν είδος των Νεότερων Χρόνων, το μυθιστόρημα, αυτή η αναζήτηση ενός ανθρώπινου νοήματος μέσα στον διάλογο και στην πολυφωνία να πορεύεται πάντα δίχως τέλος, εφ’ όσον «το μυθιστόρημα δεν έχει ολοκληρώσει την εξέλιξη του» - αντίθετα, δεν παύει ακόμα και σήμερα να αλλάζει, να εξελίσσεται, να τροποποιεί τους ίδιους του τους κανόνες ή μάλλον να τους υπερβαίνει συνεχώς, αφού, μας λέει τελικά ο Μπαχτίν, «δεν έχει τον παραμικρό κανόνα», αν όχι να στρέφει τη ράχη στο «από...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) ART AND ANSWERABILITY