BAUDELAIRE CHARLES

ΑΙΣΘΗΤΙΚΑ ΔΟΚΙΜΙΑ
Ο σφυγμός της καλλιτεχνικής ζωής πριν από ενάμιση αιώνα, με επίκεντρο το Παρίσι, μας μεταφέρεται εδώ ολόφρεσκος με τη σφραγίδα ενός σπινθηροβόλου πνεύματος. Διεισδυτικός και τολμηρός, ο Μπωντλαίρ παίρνει την προσωπική του θέση σε ό,τι αφορά τα αισθητικά ζητήματα και τα μεγάλα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής του. Και, το κυριότερο, η θέση αυτή διατηρεί και σήμερα ακέραιη την επικαιρότητά της, καθώς ευρίσκεται σε διαρκή συνάφεια με διαχρονικές εστίες προβληματισμού κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου: ο ρόλος της κριτικής, η σχέση του καλλιτέχνη με το...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΤΗΣ ΜΟΝΤΕΡΝΑΣ ΖΩΗΣ
Ποιητής, αισθητιστής και ηδονιστής, ο Σαρλ Πιερ Μπωντλαίρ ήταν επίσης ένας από τους πιο ριζοσπαστικούς κριτικούς τέχνης της εποχής του. Στο δοκίμιο αυτό εξερευνά τις έννοιες της ομορφιάς, της μόδας, του δανδισμού, τον σκοπό της τέχνης και τον ρόλο του καλλιτέχνη, με επίκεντρο το έργο του ζωγράφου Constantin Guys (1802-1892), ο οποίος, σύμφωνα με τον Μπωντλαίρ, εκφράζει με τον πληρέστερο τρόπο το δράμα της μοντέρνας ζωής. Ένα θεμελιώδες δοκίμιο για την Ιστορία της Τέχνης. Μπορεί ένα βιβλίο να αλλάξει τον κόσμο; Και ναι και όχι. Μπορεί να αλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΑΝΘΗ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ
Τα ωραιότερα άνθη φυτρώνουν στον βούρκο της λαγνείας, των χαμαιτυπείων και του ανθρώπινου πόνου. Ύμνοι στον Σατανά γεννούν τη "θρησκεία" της νέας εποχής. Το λεσβιακό πάθος αναπνέει σε στίχους του 19ου αιώνα. Κάρολος Μπωντλαίρ: το πρότυπο των καταραμένων ποιητών ύστερα από αυτόν τίποτα στη σύγχρονη τέχνη και σκέψη δεν θα είναι ίδιο. Έκτοτε, μποέμ και περιθωριακοί "βαπτίζονται" στην κόλασή του. Σ' αυτή την έκδοση θα βρείτε όλα τα Άνθη του Κακού, στο πρωτότυπό τους και σε μετάφραση και επιλεγόμενα του Γιώργου Κεντρωτή, όλες τις σημαντικές πλ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΟΥ
Εκτός από κάποιες τρανταχτές εξαιρέσεις, τα κομμάτια αυτά του Μπωντλαίρ ανήκουν μάλλον σε ένα είδος διδακτικών και συμβολικών μύθων παρά σ' αυτό που ονομάζουμε ποίηση. Αν όμως μπορούμε να πούμε ότι τα περισσότερα κομμάτια συγγενεύουν με την αφήγηση παρά με τον καθαρό λυρισμό, δεν θα είναι ψέμα να προσθέσουμε πως το ανέκδοτο, η μικρή ιστορία που μπορεί να στηρίζεται σε πραγματικά επεισόδια της καθημερινότητας, είναι στα μάτια και στο πνεύμα του ποιητή αφορμή για μελωδική ονειροπόληση. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ Είσαι όμορφη σα ρόδινο του φθινοπώρου δείλι! μα η λύπη ως κύμα μέσα μου φουσκώνει σκοτεινό, κι αφήνει σαν πισωδρομώ στ' αράθυμά μου χείλη, της θύμησης της πιο πικρής τον κατασταλαγμό. - Μάταια γλυστρά το χέρι σου στου στήθους μου τα ψύχη· καλή μου, εκείνο που ζητάει ρημάδι εγίνη πια, απ' της γυναίκας τ' άγριο το δόντι και το νύχι. Μη την καρδιά μου ψάχνεις πια, τη φάγαν τα θεριά... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΑΝΘΗ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ
"Τα ποιήματα που μετέφρασε ο κ. Γ. Σημηριώτης, είναι σαν τα πολύτιμα εκείνα στολίδια τα σκαλισμένα και δουλεμένα από κανένα μακρυνό κι άγνωστο καλλιτέχνη -χρυσοχόο της Φλωρεντίας. Κάθε του μετάφραση μας φέρνει συγκινήσεις διανοητικές τόσο και βαθιές, όπως το άρωμα μιας σπάνιας essence, το κρυμμένο σ' ένα ωραιότεχνο φιαλίδιο. Η εκφραστική του λιτότητα μου θυμίζει το Αττικό τοπείο. Κ' η αρμονία του ρυθμού, η επιτυχία της ρίμας κ' οι διαλεγμένες με όλη την ακριβή τους κυριολεξία λέξεις, πέρνουν ένα φόντο αναγλύφων, αναγλύφων όμως φωτισμένων ό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΠΩΝΤΛΑΙΡ: ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟ ΤΑ JOURNAUX INTIMES
Όσο κι αν είναι αποσπασματικά ή και προχειρογραμμένα, τα κείμενα που περιλαμβάνονται σ’ αυτόν τον τόμο συνοψίζουν τις κοσμοθεωρητικές και πολιτικές αντιλήψεις του Μπωντλαίρ, καθώς επίσης και τις αντιλήψεις του για την τέχνη και τον ρόλο της. Αν και εκ πρώτης όψεως ίσως να φαίνονται σήμερα σε πολλούς παραδοξολογικές και «αντιδραστικές», αποκτούν άλλες διαστάσεις αν τις δούμε ως έκφραση της υπαρξιακής αντίθεσης του Μπωντλαίρ προς την αστική μυθολογία της προόδου, της επιστήμης, του διαφωτισμού και της ισότητας. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘ...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) THE FLOWERS OF EVIL
The Flowers of Evil, which T. S. Eliot called the greatest example of modern poetry in any language, shocked the literary world of nineteenth century France with its outspoken portrayal of lesbian love, its linking sexuality and death, its unremitting irony, and its unflinching celebration of the seamy side of urban life. The volume was seized by the police, and Baudelaire and his published were put on trial for offence to public decency. Six offending poems were banned, in a conviction that was not overturned until 1949. This bold new tra...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΑΝΘΗ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ
Δίγλωσση έκδοση (ελληνικά και γαλλικά) δύο ενοτήτων από το σκανδαλώδες αριστούργημα του Μπωντλαίρ. Οι «Παρισινοί πίνακες» και «Τα απαγορευμένα ποιήματα» περιλαμβάνουν ποιήματα με τολμηρό ερωτικό περιεχόμενο, και ανήκουν οργανικά στα Άνθη του κακού (1857), τη μία και μόνη συλλογή του Μπωντλαίρ. «Το μέγιστο παράδειγμα νεoτερικής ποίησης όλων των γλωσσών» (Τ. Σ. Έλιοτ), «το τελευταίο λυρικό έργο που είχε ευρωπαϊκή απήχηση» (Βάλτερ Μπένγιαμιν), είπαν για τα Άνθη. Βάζοντας στη θέση της φύσης την πόλη, στη θέση της ηθικής και των ιδανικών την υ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΟΥ
- Ποιον αγαπάς περισσότερο, άνθρωπε αινιγματικέ, λέγε: τον πατέρα σου, τη μάνα σου, την αδελφή σου, ή τον αδελφό σου; - Δεν έχω ούτε πατέρα, ούτε μάνα, ούτε αδελφή, ούτε αδελφό. - Τους φίλους σου; - Χρησιμοποιείτε μια λέξη της οποίας η έννοια μου έμεινε άγνωστη μέχρι σήμερα. - Την πατρίδα σου; - Αγνοώ σε ποιο γεωγραφικό πλάτος βρίσκεται. - Την ομορφιά; - Ευχαρίστως θα την αγαπούσα, θεά κι αθάνατη. - Το χρυσάφι; - Το μισώ, όπως εσείς μισείτε τον Θεό. - Ε, λοιπόν! Τι αγαπάς αλλόκοτε ξένε; - Αγαπώ τα σύννεφα... τα σύννεφα που περνούν... εκεί ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΚΡΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΣΕ ΠΕΖΟ
Η περιπλάνηση σ' ένα λιμάνι είναι μια διαμονή θελκτική για μια ψυχή κουρασμένη απ' τους αγώνες της ζωής. Η ευρύτητα τ' ουρανού, η κινούμενη αρχιτεκτονική των σύννεφων, οι μεταβαλλόμενοι χρωματισμοί της θάλασσας, η φεγγοβολή των φάρων, είναι ένα πρίσμα εξαίσια ιδανικό για να τέρπει τους οφθαλμούς δίχως ποτέ να τους κουράζει. Οι επιμήκεις μορφές των καραβιών, με τα πολύπλοκα άρμενα, στα οποία οι κυματισμοί της θάλασσας αποτυπώνουν αρμονικά λικνίσματα, διατηρούν ζωντανή στην ψυχή την αίσθηση του ρυθμού και του κάλλους. Κι έπειτα, κυρίως, είνα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΓΕΛΙΟΥ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΚΩΜΙΚΟΥ ΣΤΙΣ ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ
Το δοκίμιο του Μπωντλαίρ για το γέλιο (1855) κυοφορείται μια δεκαετία νωρίτερα και αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης μελέτης του για τη γελοιογραφία που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Όπως κάθε συγκροτημένη άποψη περί γέλιου, συνδυάζεται με μια θεωρία του κωμικού. Στο εκδικητικό, μοχθηρό και σατανικό γέλιο αντιπαρατίθεται το ποιητικό γέλιο, το σεραφικό μειδίαμα της αθωότητας. Το σύνηθες γέλιο της διαβολικής καταγωγής, σημαδεμένο από το κακό, σημείο της πτώσης από την παραδείσια μακαριότητα. Ο άνθρωπος πεπεισμένος για την ανωτερότητά του έναντι του άλλ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑΣ ΟΠΙΟΦΑΓΟΣ
Ένας οπιοφάγος, η ανάλυση και διασκευή του Κάρολου Μπωντλαίρ στο έργο του Τόμας ντε Κουίνσυ, είναι ένα μικρό προκλητικό και εξωφρενικό αριστούργημα, ανάλογο με τις Χίλιες και Μία Νύχτες, κυρίως χάρη στο εξωτικό, ανατολίτικο μέρος των Εξομολογήσεων του Άγγλου οπιοφάγου. Ο μαγικός κόσμος των αισθημάτων και των ονείρων ενός ευαίσθητου και ταλαντούχου νέου, οι περιπέτειές του στην εξοχή και στη μεγαλούπολη, η πρόοδος των μελετών, οι έρωτες, οι φτώχειες και ο πλούτος του, τα πένθη, ο ονειρικός κόσμος και η μοναδική σε υποβολή φαντασμαγορία των ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΚΟΣΙ ΠΕΖΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
ΤΑ ΔΩΡΑ ΤΗΣ ΣΕΛΗΝΗΣ "Η Σελήνη, πού είναι η παραξενιά η ίδια, κοίταξε από το παράθυρο την ώρα πού κοιμόσουν στην κούνια σου και είπε στον εαυτό της : "Αυτό το παιδί μ' αρέσει". Και κατέβηκε με μαλακές κινήσεις τη συννεφένια σκάλα της και πέρασε αθόρυβα ανάμεσα απ' τα τζάμια. Έπειτα απλώθηκε πάνω σου με την απαλή τρυφερότητα μιας μητέρας και απόθεσε τα χρώματά της πάνω στο πρόσωπό σου. Οι κόρες των ματιών σου έμειναν πράσινες, και τα μάγουλά σου ασυνήθιστα χλωμά. Κοιτάζοντας με θαυμασμό αύτη την επισκέπτρια τα μάτια σου μεγάλωσαν τόσο παράξε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε είναι ένας από τους περισσότερους μεταφρασμένους ποιητές στον κόσμο. Η παράδοξη αυτή μεγαλοφυΐα που είχε γράψει στο βιβλίο «Μαύρος Γάτος», τις λέξεις: «Ποια αρρώστια μπορεί συγκριθεί με το αλκοόλ!» Ο άλλος είναι ο Τσαρλς Μπωντλαίρ, που είχαν παράλληλη πορεία και είχε δώσει τα πάντα στη φαντασία, στα βίτσια και στα φαντάσματά του, πολύ οξυδερκής και πολύ ρεαλιστής είχε γράψει: «Όπως η φαντασία δημιούργησε τον κόσμο, τον κυβερνάει κιόλας». Τα ποιήματα του Μπερτόλντ Μπρεχτ, επίκαιρα όσο ποτέ, εκφράζουν την εξαιρετική του ι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΥΜΝΟΣ ΣΤΗΝ ΟΜΟΡΦΙΑ
Επειδή πρόκειται για μεταφράσεις, πρέπει να πούμε λίγα λόγια για τον ξένο ποιητή. Το σωστότερο θάτανε νάχουμε μπροστά μας ολάκερη την εκτεταμένη αναλυτική βιογραφία του ποιητή που βάζει σαν πρόλογο στα «Άνθη του Κακού» ο θαυμαστής και μεγάλος φίλος του Baudelaire, ο Theophile Gautier. Εμείς, για διάφορους λόγους, περιοριζόμαστε ν' αναφέρουμε παρακάτω, μόνο μερικά χαρακτηριστικά σημεία της. Ο Κάρολος Μπωντλαίρ γεννήθηκε στο Παρίσι στις 9 του Απρίλη του 1821 [...] Ο Μπωντλαίρ έζησε πάντα μοναχός. Πλησίαζε τους ανθρώπους, λάτρευε τις γυναίκες...
Διαβάστε περισσότερα...

(P/B) FLOWERS OF EVIL AND OTHER WORKS
Controversial book of verse, first published in 1857, presented in a handsome dual-language edition, together with superb selection of great French poet's other works: prose poems from "Spleen of Paris," critical essays on art, music, and literature, as well as personal letters. Line-by-line English translation, with original French text on facing page. (From the publisher)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΑΝΦΑΡΛΟ
Η εξαιρετική αυτή νεανική νουβέλα του Σαρλ Μπωντλαίρ (1821-1867), που γράφτηκε όταν ο ποιητής των Ανθέων του Κακού ήταν 24 ετών περίπου, θεωρείται το πρώτο πραγματικό έργο της δημιουργίας του. Η Φανφαρλό δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά την 1η Ιανουαρίου 1847 με ψευδώνυμο και αναδημοσιεύτηκε με το πραγματικό όνομα του ποιητή το 1849. Το αφήγημα, πέρα από τις αισθητικές και ηθικολογικές διαστάσεις του, παρουσιάζει ένα αδιαμφισβήτητο αυτοβιογραφικό ενδιαφέρον. Ο Μπωντλαίρ διευκρίνιζε σχετικά: " Δεν είχε άλλη δουλειά απ' το ν' αλλάξω τα ονόματα κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΓΚΩΜΙΟ ΤΟΥ ΜΑΚΙΓΙΑΖ
«Η γυναίκα έχει το απαράγραπτο δικαίωμα, και μάλιστα εκπληρώνει ένα είδος χρέους όταν προσπαθεί να φανεί μαγική και εξωπραγματική. Πρέπει να εκπλήσσει, να γοητεύει. Ως είδωλο πρέπει να χρυσώνεται για να γίνεται αντικείμενο λατρείας. Πρέπει, λοιπόν, να δανείζεται απ' όλες τις τέχνες τα μέσα για να υψωθεί πάνω απ' τη φύση, ώστε να σκλαβώνει καλύτερα τις καρδιές και να συναρπάζει τα πνεύματα. Δεν πειράζει διόλου αν η απάτη και το τέχνασμα είναι γνωστά σε όλους, όταν η επιτυχία τους είναι εξασφαλισμένη και το αποτέλεσμα πάντα ακατανίκητο.» Υπ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Σε παλαιότερο δοκίμιό μου αναφορικά με τη μετάφραση της έμμετρης ποίησης παρατηρούσα: Τρεις είναι σήμερα σε γενικές γραμμές οι κύριες προτάσεις όσον αφορά τη μεταφορά ενός ποιήματος από τη γλώσσα προέλευσης στη γλώσσα υποδοχής. Η πρώτη είναι η επί λέξει πεζολογική και ακριβολογική μετάφραση με κύρια φροντίδα την εννοιολογική διάσωση του πρωτοτύπου χωρίς προσπάθεια να διατηρηθεί οποιαδήποτε στιχουργική αντιστοιχία προς αυτό η δεύτερη είναι η λογοτεχνική απόδοση, που επιδιώκει μεν την πιστότητα στο πρωτότυπο αλλά με τους ιδιάζοντες όρους κα...
Διαβάστε περισσότερα...