ΧΟΥΡΔΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ

Η ΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΙΝΩΙΚΗ ΚΡΗΤΗ

Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ (1898-1913)
«Στο πλαίσιο εξαετούς έρευνάς μας στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης στα Χανιά (Ι.Α.Κ.) για την παιδεία στην Κρήτη κατά την περίοδο της αυτονομίας της (1898-1913) συγκεντρώσαμε και μελετήσαμε ανέκδοτο αρχειακό υλικό, μέρος του οποίου επιλέξαμε να παρουσιάσουμε σε αυτήν εδώ την έκδοση, πιστεύοντας ότι έτσι καλύπτουμε ένα κενό στη μέχρι τώρα βιβλιογραφία. Ειδικότερα, παρουσιάζουμε τα σημαντικότερα ιστορικά εκείνα τεκμήρια που καθόρισαν και οργάνωσαν το νομοθετικό πλαίσιο της εκπαίδευσης, συνδυάζοντας τα επίσημα νομοθετικά έγγραφα και με άλλες πηγές....
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Είναι γεγονός ότι τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μεγάλο ενδιαφέρον -όχι μόνο στο διεθνή αλλά και στον ελληνικό επιστημονικό χώρο- για την ιστορία της καθημερινής ζωής των απλών ανθρώπων. Έτσι, αυτοβιογραφικές αφηγήσεις, απομνημονεύματα, προσωπικά ημερολόγια, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, αναμνήσεις, λευκώματα φιλίας, κ.ά., αρχίζουν πλέον να έχουν ιδιαίτερη αποδεικτική αξία, καθώς φαίνεται να αναδεικνύουν τους "αφανείς" της ιστορίας εκείνους τους οποίους η επίσημη ιστοριογραφία φαίνεται να τους θεωρούσε "βουβούς" και να τους παραμέριζε. ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ
Ένα από τα σημαντικότερα επιστημολογικά και μεθοδολογικά εγχειρήματα του σύγχρονου ιστορικού λόγου είναι η μεταφορά, η εφαρμογή και η ανάπτυξη στη διδακτική πράξη των θεωριών της νέας ιστορίας. Πρόκειται ακριβώς για τις ουσιαστικές μεταβολές της προβληματικής και της μεθοδολογίας της ιστορίας που προωθούν αλλαγές τόσο στην έρευνα όσο και στην κοινοποίησή της. Οι αλλαγές αυτές αποδίδονται στις προκλήσεις της νεωτερικής και μετανεωτερικής εποχής και της κοινωνίας της γνώσης και ευνοούν την ανάπτυξη νέων "εργαλείων" και σχημάτων για την ερμην...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΥΠΟ ΑΝΑΙΡΕΣΗ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στο πλαίσιο πολυετούς έρευνάς μας στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (Ι.Α.Κ.) στα Χανιά, η οποία αφορούσε την εκπαίδευση στην Κρήτη την περίοδο της Αυτονομίας της (1898-1913), αλλά και λίγο πριν από αυτή (περίοδο Ημιαυτονομίας), συγκεντρώσαμε και μελετήσαμε ανέκδοτο αρχειακό υλικό, τμήμα του οποίου είχαμε αρχικά παρουσιάσει και σχολιάσει στην πρώτη έκδοση του έργου με τίτλο: Η Παιδεία στην Κρητική Πολιτεία (1898-1913). Τώρα, μετά από κάποια χρόνια, σε αυτήν εδώ την τρίτομη πλέον έκδοση επιλέξαμε και παρουσιάζουμε περισσότερο αρχειακό υλικό στο cor...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΥΠΟ ΑΝΑΙΡΕΣΗ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στο πλαίσιο πολυετούς έρευνάς μας στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης στα Χανιά για την εκπαίδευση στην Κρήτη κυρίως κατά την περίοδο της Αυτονομίας της (1898-1913), συγκεντρώσαμε και μελετήσαμε ανέκδοτο και δημοσιευμένο αρχειακό υλικό, σημαντικό μέρος του οποίου επιλέξαμε να παρουσιάσουμε σε αυτήν εδώ την τρίτομη έκδοση για δυο λόγους: πρώτα απ' όλα για χάρη των φοιτητών και φοιτητριών μας, οι οποίοι χρειάζονται, στο πλαίσιο των μαθημάτων μας, ένα προσβάσιμο σύνολο πηγών, προσανατολισμένο στις διδακτικές και ερευνητικές τους ανάγκες, και δεύτερον ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟ «ΣΧΟΛΕΙΟΝ ΤΩΝ ΝΤΕΛΙΚΑΤΩΝ ΕΡΑΣΤΩΝ» ΤΟΥ ΡΗΓΑ ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΗ
Στο "Σχολείον" του Ρήγα η παιδευτική του προσπάθεια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, όπως και ο ίδιος εξάλλου την αποκαλεί στον πρόλογό του, ως "επανορθωτική" της ηθικής των ανθρώπων και της κοινωνίας του 18ου αιώνα, σύμφωνα με τα πρότυπα της ευρωπαΪκής εμπειρίας. Η ανάλυση του έργου οδηγεί σε ένα χώρο δράσης κοινωνικών και παιδαγωγικών προσανατολισμών με κύριο περιεχόμενο τη δυνατότητα της κοινωνικής ανέλιξης του ατόμου, μέσα από την εργασία, τη μόρφωση και το γάμο. Με το έργο αυτό ο Ρήγας απευθύνεται στην πιο ευαίσθητη και ευσυγκίνητη περίο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΟΜΟΛΟΓΗΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΚΟΡΙΤΣΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
Τα τελευταία χρόνια σημειώνεται ένα αυξημένο ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας διεθνώς για μια ιδιαίτερη ιστοριογραφική κατηγορία που εστιάζει στην ιστορία της καθημερινής ζωής των απλών ανθρώπων και συγκροτείται από αυτή. Η ιστορία των κοινών ανθρώπων ως ιδιαίτερο πεδίο εμφανίζεται, θα λέγαμε, με τη μελέτη των μαζικών κινημάτων του 18ου αιώνα, αν και η πραγματική άνθιση μιας τέτοιας προτίμησης εντοπίζεται παράλληλα με την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος, το οποίο αποτέλεσε ένα ισχυρό κίνητρο για τη μελέτη των ανθρώπων που ανήκαν στ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ
Ο παρών τόμος, με διαφορετικό τώρα τίτλο, αποτέλεσε μέρος του τρίτομου έργου "Πολιτεία υπό αναίρεση", των εκδόσεων Gutenberg, Αθήνα 2011. Για λόγους, όμως, διδακτικούς και τεχνικούς χρειάστηκε να αποσπαστεί και να αποτελέσει ξεχωριστό εγχειρίδιο που θα καλύψει βιβλιογραφικές ανάγκες προσφερόμενου μαθήματος στο πανεπιστήμιο. Για το λόγο αυτό και προέκυψε η αναγκαιότητα μιας συνοπτικής παρουσίασης της εκπαίδευσης της περιόδου της Κρητικής Πολιτείας από την ίδρυσή της μέχρι τον Ιανουάριο του 1910, όριο που ξεκινά η ιστορική αφήγηση στον παρόν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Στα 1961, στην πέμπτη αναθεωρημένη και επαυξημένη έκδοση στην ελληνική, του έργου "Histoire de l' education dans l' antiquite" [Ιστορία της Εκπαιδεύσεως κατά την Αρχαιότητα] του καθηγητή της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης Henri Irenee Marrou, ο Θ. Φωτεινόπουλος έγραφε: "ούτω, εις στιγμήν καθ' ην οι σπουδασταί των παιδαγωγικών σχολών του εξωτερικού εγκύπτουν συστηματικώς εις την μελέτην των περί αγωγής ιδεών του Ομήρου, του Πλάτωνος, του Ισοκράτους, ή της οργανώσεως και λειτουργίας του αττικού Εφηβείου ή του αλεξανδρινού Μουσείου, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΥΠΟ ΑΝΑΙΡΕΣΗ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Στο πλαίσιο πολυετούς έρευνάς μας στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (Ι.Α.Κ.) στα Χανιά, η οποία αφορούσε την εκπαίδευση στην Κρήτη την περίοδο της Αυτονομίας της (1898-1913), αλλά και λίγο πριν από αυτή (περίοδο Ημιαυτονομίας), συγκεντρώσαμε και μελετήσαμε ανέκδοτο αρχειακό υλικό, τμήμα του οποίου είχαμε αρχικά παρουσιάσει και σχολιάσει στην πρώτη έκδοση του έργου με τίτλο: Η Παιδεία στην Κρητική Πολιτεία (1898-1913). Τώρα, μετά από κάποια χρόνια, σε αυτήν εδώ την τρίτομη πλέον έκδοση επιλέξαμε και παρουσιάζουμε περισσότερο αρχειακό υλικό στο cor...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΥΟ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΛΕΥΚΩΜΑΤΑ ΦΙΛΙΑΣ 1900-1904 ΚΑΙ 1926-1927
(. . .) Ο παρών τόμος, εστιάζοντας σ' ένα μικροϊστορικό πλαίσιο, φέρνει στο φως δύο μοναδικά παιδικά λευκώματα φιλίας των αρχών του 20ου αιώνα και του μεσοπολέμου και επιχειρεί να αναδείξει τη σημασία ενός τέτοιου υλικού στην ιστορία της εκπαίδευσης και της παιδικής ηλικίας. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑ ΠΑΙΔΙΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ ΤΟΥ 1900-1904
Η μελέτη αυτή, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον της σε ένα μικροϊστορικό πλαίσιο, φέρνει στο φως ένα μοναδικό παιδικό λεύκωμα των αρχών του 20ού αιώνα (1900-1904) και επιχειρεί να αναδείξει τη σημασία ενός τέτοιου υλικού για την ιστορία της παιδείας και της παιδικής ηλικίας της εποχής. Μέσα από τα φύλλα του Λευκώματος ξεδιπλώνεται ο κόσμος των ρομαντικών αναζητήσεων, των ονείρων, των φιλοδοξιών, των ιδεών και των αξιών, καθώς και των συναισθημάτων και καθημερινών προτιμήσεων των παιδιών στο γύρισμα του 19ου αιώνα. Η μελέτη των «Μικρών Μυστικώ...
Διαβάστε περισσότερα...