ΔΗΜΗΡΟΥΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΩΣ ΕΘΝΟΣ
θα μπορούσαμε κάποτε - να διαβάσουμε το έργο του ποιητή χωρίς τα παραμορφωτικά δίοπτρα της σεφερολογίας - να αναζητήσουμε στον λόγο των ίδιων των κειμένων, και όχι στην παράφρασή τους, την οδό για την κατανόηση της σεφερικής ποιητικής - να απαλλαγούμε από εξιδανικεύσεις που αναφύονται όταν κριτική και φιλολογία αναλαμβάνουν, καταχρηστικά, το άχαρο έργο της επιγονικής διεκδίκησης - να μελετήσουμε την ποίηση στην αντινομική και αινιγματική συνάρτησή της με τον ιστορικό χρόνο και τον κοινωνικό τόπο - να αποτιμήσουμε την απήχηση της γενιάς του...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΒΑΦΗ
Τα κείμενα που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο επιχειρούν να προσεγγίσουν από διαφορετικές προοπτικές το ζήτημα της "ανάγνωσης" του Καβάφη, ως ζήτημα καίριο αλλά μάλλον παραμελημένο από τους μελετητές του. Η "ανάγνωση" νοείται με δύο τρόπους: πώς διαβάζει ο ίδιος ο ποιητής, καθιστώντας τις αναγνώσεις του υλικό της γραφής, και πώς τον διαβάζουμε εμείς, διαμεσολαβημένο πλέον από ένα τεράστιο ερμηνευτικό αρχείο. Η ιδιαιτερότητα του Καβάφη έγκειται στο γεγονός ότι υπήρξε ποιητής της βιβλιοθήκης. Στα περισσότερα ποιήματά του μοιάζει με αφηγητή πο...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΡΟΙΔΗ
Ο Ροΐδης έκανε αίτημα ζωής την απόκλιση από την πεπατημένη, την άρνηση του βολικού συμβιβασμού, τη συντήρηση της αντιπαλότητας στις σχέσεις του με τις πολιτικές και πολιτισμικές εξουσίες της εποχής. Η γραφή του συμπορεύτηκε με την πολιτική, την ηθική και την κριτική στάση του έναντι της ελληνικής κοινωνίας. Ο βίος και το έργο του βεβαιώνουν για τη διαρκή άσκηση της παρέκκλισης και μαρτυρούν για την απείθαρχη συμπεριφορά της σκέψης του στα πνευματικά ζητήματα. Οι παρεμβάσεις του υπήρξαν πάντοτε καίριες και μαχητικές. Ο ειρωνικός λόγος του δ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΡΟΙΔΗΣ
(. . .) Η προοπτική της παρούσας ανάγνωσης συντίθεται γύρω από δύο αλληλένδετες έννοιες: το ύφος και την πολεμική. Ο Ροΐδης χρησιμοποιεί το ύφος σαν ξίφος για να ορίσει τη διαφορά του από τους συγχρόνους του. Η πολεμική του, ως ρήξη με το περιβάλλον του, κινητοποιεί τη μαχητική άρνηση στο πεδίο του λόγου. Είναι η τυπική περίπτωση του συγκρουσιακού διανοούμενου, με όλες τις αρετές, τις αδυναμίες και τις αντιφάσεις αυτής της αποστολής. Την τέχνη της διένεξης, που δεν είναι άλλη από την τέχνη του λόγου στην πιο δύσθυμη και ριψοκίνδυνη εκδοχή ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΒΟΥΡΗΔΟΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΡΟΜΩΣ
Τα κείμενα που συγκεντρώνονται σε αυτόν τον τόμο μπορεί θεματικά να απλώνονται σε πολλά πεδία, στην πραγματικότητα όμως δεν αφήνουν ποτέ από τη ματιά τους το άθλημα της γραφής με τη διπλή του όψη: ως υποκείμενο και ως αντικείμενο της διαδικασίας. Ο αναγνώστης μπορεί να ακολουθήσει από την αρχή έως το τέλος τη διαδρομή (ενθαρρύνεται ως προς τούτο) ή να επιβιβαστεί σε κάποιον από τους ενδιάμεσους σταθμούς, ανάλογα με τις προτιμήσεις του: γλώσσα, πεζογραφία, ποίηση, κριτική, θεωρία λογοτεχνίας. Αλλά και σε κάθε σταθμό μπορεί να σχεδιάσει τη δ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΑΚΕΛΟΣ «ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ»
Ο βίος και το έργο του Σολωμού έχουν πάρει τη μορφή μυθιστορήματος. Βοήθησαν σε αυτό και οι αφηγήσεις των μεταγενέστερων αλλά, κυρίως, το αρχικό «φαινόμενο» του εθνικού ποιητή. Η ανάγνωση του σολωμικού έργου απαιτεί την αναψηλάφηση των δεδομένων και των προοπτικών του, γιατί είναι έργο που έχει συγκροτηθεί με επισφαλείς όρους και φτάνει σε μας με πολλά κενά και ακόμη περισσότερα ερωτηματικά. Για να κατανοήσουμε, επομένως, την «περίπτωση» Σολωμού είναι απαραίτητο να εννοήσουμε το έργο ως πυρήνα, ως υλικό ενός «φακέλου» μέσα στο οποίο κρύβετ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΕΦΕΡΗ
ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ αυτού του τόμου τιτλοφορούνται "Η ανάγνωση του Σεφέρη", με την ίδια λογική που οι μελέτες του Δημήτρη Δημηρούλη για τον Καβάφη βρήκαν ανάλογη στέγη (Η ανάγνωση του Καβάφη, Gutenberg, 2013). Πρόκειται για διαφορετικές ματιές στο ποιητικό έργο του Σεφέρη που αξιοποιούν κάθε φορά συγκεκριμένες θεωρητικές απορίες και κριτικές αναζητήσεις. Συμπληρώνουν επίσης δύο βιβλία του συγγραφέα για τον ποιητή που προηγήθηκαν. Είναι ένα είδος παραλειπόμενα που κλείνουν παλιούς λογαριασμούς, ανοίγοντας ταυτόχρονα άλλους. Ο Γιώργος Σεφέρης εξακολο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ
Η συγκέντρωση παλαιών κειμένων, δημοσιευμένων καί αδημοσίευτων, κάτω από την ίδια στέγη, είναι μια παράξενη ιστορία, που συνήθως τελειώνει με τη θλιβερή διαπίστωση ότι όλα θα μπορούσαν να είναι καλύτερα, πληρέστερα καί ριζικώς διαφορετικά. Η διαπίστωση έρχεται πάντοτε αργά: όταν τα κείμενα έχουν πάρει τον δρόμο τους, φροντισμένα από εκείνη τη στοργή πού έχουμε για ό,τι έρχεται από το παρελθόν καί δεν μας ανήκει πια. Παρά τους δισταγμούς καί τους κρυφούς φόβους, πού συνοδεύουν ένα τέτοιο εγχείρημα, τα κείμενα αυτού του τόμου, με τίς ελλείψε...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΦΟΒΕΡΟΣ ΠΑΦΛΑΣΜΟΣ
Πώς να παρουσιάσει κανείς ένα βιβλίο που φιλοξενεί, στον ίδιο χώρο και με την ίδια καλή διάθεση, πολλά και, συχνά, ανομοιογενή πράγματα; Πώς να μιλήσει για το παράδοξο μείγμα που περιέχει, μεταξύ άλλων, και αναφορές στα ακόλουθα: -ποίηση και ζωγραφική -επιφάνεια και τυφλότητα -προσωκρατικού και αποδομιστές -Πλάτωνα και μεταμοντέρνους -κοσμογονικά στοιχεία (φωτιά-νερό-αέρα-γη) και ποιητική ρητορική -"φοβερούς παφλασμούς" και "εκατόφυλλα ρόδα" -αλεξικέραυνα και αλεξητήρια -πτήση και πτώση -Σεφέρη και μοντέρνους -Τα "Τρία Κρυφά Ποιήματα" κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΛΛΑΞ
Η λέξη «σύμμεικτα» είναι μια παλιά λέξη της λογιοσύνης που περιγράφει με ακρίβεια τη συνύπαρξη στην ίδια έκδοση κειμένων διαφορετικών ως προς το είδος, το ύφος, το περιεχόμενο και το χρόνο. Η λέξη «παραλλάξ» δηλώνει το περίεργο καθεστώς αυτών των κειμένων στον τρόπο που διαδέχονται το ένα το άλλο και στην παράξενη συνομιλία που αναπτύσσεται, καθώς έχουν ανασυρθεί από το αρχικό τους περιβάλλον για να ενταχθούν στο καινούργιο. Πρόκειται τώρα πια για άλλη δυνατότητα ανάγνωσης, αφού προτείνεται διαφορετική προοπτική και αλλότροπος συσχετισμός ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΛΑΣΙΚΑ ΧΩΡΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ