ΕΛΥΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΑΣ (ΝΟΜΠΕΛ 1979)

ΤΑ ΡΩ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ
Οι άγγελοι τραγουδάνε. Και οι ερωτευμένοι επίσης. Πίσω από κάθε ανάταση, από κάθε μεράκι, μια κιθάρα περιμένει έτοιμη να πάρει τα λόγια και να τα ταξιδέψει από χείλη σε χείλη. Δεν είναι λίγο αυτό. Είναι η χαρά να δίνεις χαρά στους άλλους, είναι αυτό που μας βαστάει στη ζωή. Γι' αυτό, κοντά στα ποιήματά μου, δοκίμασα να γράψω και μερικά τραγούδια, χωρίς να τα υποτιμώ καθόλου. Έτσι ή αλλιώς, μιλά κανείς για τα ίδια πράγματα που αγαπά, και από κει και πέρα το λόγο έχουν αυτοί που θα τ' ακούσουν. Λένε πως το είδος έχει ορισμένους κανόνες. Δεν ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ
Στην αρχή το φως και η ώρα η πρώτη που τα χείλη ακόμη στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου Αίμα πράσινο και βολβοί στη γη χρυσοί Πανωραία στον ύπνο της άπλωσε και η θάλασσα γάζες αιθέρος τις αλεύκαντες κάτω απ' τις χαρουπιές και τους μεγάλους όρθιους φοίνικες Εκεί μόνος αντίκρισα τον κόσμο κλαίγοντας γοερά Η ψυχή μου ζητούσε Σηματωρό και Κήρυκα Είδα τότε θυμάμαι τις τρεις Μαύρες Γυναίκες να σηκώνουν τα χέρια κατά την Ανατολή Χρυσωμένη τη ράχη τους και το νέφος που άφηναν λίγο-λίγο σβήνοντας δεξιά [...] [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΥΤΗΣ: 2x7 ε
"Ονειρευόμαστε διαπλανητικά ταξίδια. Αλλά ούτε το σύμπαν είναι ένα κάποιο σημείο μέσα μας, ούτε ποτέ θα μάθουμε το βάθος του πνεύματός μας. Μέσα μας μόνον οδηγεί ο μυστηριώδης δρόμος, όπου ποτέ ουδαμού βρίσκεται η αιωνιότητα με τους δικούς της κόσμους, παρελθόν και μέλλον". (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ
"Θα πενθώ πάντα - μ' ακούς; - για σένα, μόνος, στον Παράδεισο". (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΡΙΑ ΝΕΦΕΛΗ
Μ. Ν.: Περπατώ μες στ' αγκάθια μες στα σκοτεινά σ' αυτά που 'ναι να γίνουν και στ' αλλοτινά κι έχω για μόνο μου όπλο μόνη μου άμυνα τα νύχια μου τα μωβ σαν τα κυκλάμινα. Α.: Παντού την είδα. Να κρατάει ένα ποτήρι και να κοιτάζει στο κενό. Ν' ακούει δίσκους ξαπλωμένη χάμου. Να περπατάει στο δρόμο με φαρδιά παντελόνια και μια παλιά γκαμπαρντίνα. Μπρος από τις βιτρίνες των παιδιών. Πιο θλιμμένη τότε. Και στις δισκοθήκες, πιο νευρική, να τρώει τα νύχια της. Καπνίζει αμέτρητα τσιγάρα. Είναι χλωμή κι ωραία. Μ' αν της μιλάς ούτε που ακούει κ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΙΚΡΟΣ ΝΑΥΤΙΛΟΣ
"Γυμνός, Iούλιο μήνα, το καταμεσήμερο. Σ' ένα στενό κρεβάτι, ανάμεσα σε δυο σεντόνια χοντρά, ντρίλινα, με το μάγουλο πάνω στο μπράτσο μου που το γλείφω και γεύομαι την αρμύρα του. Kοιτάζω τον ασβέστη αντικρύ στον τοίχο της μικρής μου κάμαρας. Λίγο πιο ψηλά το ταβάνι με τα δοκάρια. Πιο χαμηλά την κασέλα όπου έχω αποθέσει όλα μου τα υπάρχοντα: δυο παντελόνια, τέσσερα πουκάμισα, κάτι ασπρόρουχα. Δίπλα, η καρέκλα με την πελώρια ψάθα. Xάμου, στ' άσπρα και μαύρα πλακάκια, τα δυο μου σάνταλα. Έχω στο πλάι μου κι ένα βιβλίο. Γεννήθηκα για να 'χω τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝ ΛΕΥΚΩ
Μπροστά στη ράχη της Σέριφος, όταν ανεβαίνει ο ήλιος, τα πυροβόλα όλων των μεγάλων κοσμοθεωριών παθαίνουν αφλογιστία. Ο νους ξεπερνιέται από μερικά κύματα και λίγες πέτρες - κάτι παράλογο ίσως, παρ' όλα αυτά ικανό να φέρνει τον άνθρωπο στις πραγματικές του διαστάσεις. Επειδή, τι άλλο θα του ήτανε πιο χρήσιμο για να ζήσει; Αν του αρέσει να ξεκινά λάθος, είναι γιατί δε θέλει ν' ακούσει. Ερήμην του το Αιγαίο λέει και ξαναλέει, εδώ και χιλιάδες χρόνια, με το στόμα του φλοίσβου, σ΄ ένα μήκος ακτών απέραντο: αυτός είσαι! Και το επαναλαμβάνει το...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΑΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
...Η ποιητική νοημοσύνη του Παπαδιαμάντη διατρέχει τις σελίδες του, συνεγείρει και μαγνητίζει τις λέξεις, τις υποχρεώνει να συναντηθούν σε μια φράση όπως ο αέρας τα λουλούδια σ' έναν αγρό. Παράξενη ελευθερία που η συμβατική αντίληψη για τη σύνταξη του άλλου Σκιαθίτη [δηλ. του Μωραϊτίδη] δεν της επιτρέπει ν' απλωθεί. Αυτές οι νησίδες των παρομοιώσεων και των μεταφορών που αφθονούν στα κείμενα του πρώτου, χωρίς ποτέ να τα μεταβάλλουν σε πεζοτράγουδα, κάποτε και οι απλές περιγραφές, με μια μόνον, ίσως, ανάμεσά τους ανορθοδοξία (που κι αυτήν ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΟΔΟΣ
Αυτά που μ' αρέσουν είναι η μοναξιά μου. Δεν σιμώνει κανένας. Χρόνια τώρα περνάω τις ώρες μου συντροφιά με κάτι μεγάλες μισοσβησμένες νωπογραφίες, εικόνες παλιές, αλλά φρέσκες ακόμη από τα χείλη εκείνων που τις ασπάστηκαν, γυναίκες της αμιλησιάς και του κοντού χιτώνα που φυλάγουν το κουτί με τα διαμαντικά του ωκεανού. Δεν σιμώνει κανένας. Αν δεν είχα κάτι το πολύ δυνατό και αθώο συνάμα να με συντηρεί, όπως οι μέντες και οι λουίζες που ευδοκιμούν στον εξώστη μου, θα 'χα πεθάνει της πείνας. Τόσο μακριά βρίσκομαι από τα πράγματα, τόσο κοντά σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Θ' αρχίσω με μιαν ήχηση που να φτάνει, απ' το πιο σκληρό μέταλλο έως την πιο λεπτή χορδή, χωρίς ούτε οι απολαύσεις ν' αποκλείονται ούτε οι ενοχές να επιβάλλονται, αλλά η φύσις να παραμένει φύσις. Υπάρχει ένας τρόπος να μπαινοβγαίνουμε στα καθημερινά γεγονότα, έτσι που το ρούχο μας να μην πιάνεται σπ' τα κλαδιά που απλώνει γύρω μας το συμφέρον αυτό το επίμονο βήμα σημειωτόν πάνω στο θυμικό μας η αφαίρεση ενός μικροτάτου ευτυχισμού που ο άνθρωπος φυλάγει στα πιο ασφαλή θησαυροφυλάκια της ιδιωτικής του ζωής. Και όμως. Διαφορετικός θα ήταν ο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΝ ΤΟΙΣ ΑΛΛΟΙΣ
[...] Με βάση την πρώτη επιλογή των συνεντεύξεων που έγινε από τον Οδυσσέα Ελύτη, καταρτίστηκε η σημερινή συλλογή. Σκοπός μας ήταν να αντιπροσωπευθούν, κατά το δυνατόν, διαφορετικές εποχές, να υπάρξουν ποικίλοι θεματικοί άξονες -μια και κάθε σχεδόν συνέντευξη δόθηκε με αφορμή μία καινούργια έκδοση ή ένα ιδιαίτερο γεγονός-, καθώς, επίσης, να μην υπάρχουν συχνές επικαλύψεις θεμάτων. Προσπαθώντας να περιορίσουμε τις επαναλήψεις, αφαιρέσαμε σε αρκετές περιπτώσεις τις εισαγωγές των δημοσιογράφων, κυρίως όταν παρέθεταν βιογραφικά ή άλλα πληροφορ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΥΤΗΣ: ΠΟΙΗΣΗ
Σ΄έναν ενιαίο καλαίσθητο τόμο, όλες οι γνωστές ποιητικές συλλογές του Οδυσσέα Ελύτη....
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΚΑΙ Η ΔΕΚΑΤΗ ΤΕΤΑΡΤΗ ΟΜΟΡΦΙΑ
ΔΩΡΟ ΑΣΗΜΕΝΙΟ ΠΟΙΗΜΑ Ξέρω πως είναι τίποτε όλ' αυτά και πως η γλώσσα που μιλώ δεν έχει αλφάβητο Aφού και ο ήλιος και τα κύματα είναι μια γραφή συλ- λαβική που την αποκρυπτογραφείς μονάχα στους και- ρούς της λύπης και της εξορίας Kι η πατρίδα μια τοιχογραφία μ' επιστρώσεις διαδο- χικές φράγκικες ή σλαβικές που αν τύχει και βαλθείς για να την αποκαταστήσεις πας αμέσως φυλακή και δίνεις λόγο Σ' ένα πλήθος Eξουσίες ξένες μέσω της δικής σου πάντοτε Όπως γίνεται για τις συμφορές Όμως ας φανταστούμε σ' ένα παλαιών καιρών αλώνι που μπορεί να...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ
Όλα τα σύννεφα στη γη εξομολογήθηκαν Τη θέση τους ένας καημός δικός μου επήρε Κι όταν μέσ' στα μαλλιά μου μελαγχόλησε Το αμετανόητο χέρι Δέθηκα σ' ένα κόμπο λύπης. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΟΙΧΤΑ ΧΑΡΤΙΑ
Θα ήθελα, παρουσιάζοντας τα κείμενα αυτά, να το εξομολογηθώ αμέσως: δεν είμαι, κριτικός ούτε πεζογράφος. Η ψυχολογική ανάλυση δε με τραβάει καθόλου η παρατηρητικότητα μου λείπει σε μεγάλο βαθμό και κάθε απόπειρα περιγραφής με κάνει να πλήττω θανάσιμα. Ένα θέμα, για να το εξαντλήσω, δεν έχω άλλον τρόπο παρά να το ζήσω γράφοντας. Που σημαίνει ότι βουτώ μέσα του πολύ προτού ξεκαθαρίσω τι θέλω να πω, και αφήνομαι να πλανηθώ εδώ κι εκεί, κατά προτίμηση στις γωνιές τις πιο σκοτεινές, προσπαθώντας να βλέπω ή, αν όχι, τουλάχιστον να ψαύω και ν'...
Διαβάστε περισσότερα...

THE AXION ESTI
When Odysseus Elytis was awarded the Nobel Prize for Literature, the Swedish Academy's citation singled out The Axion Esti, first published in 1959, as 'one of twentieth-century literature's most concentrated and richly faceted poems.' It can be seen both as a secular oratorio, reflecting the Greek heritage and the country's revolutionary spirit, and also as a kind of autobiography, in which the spiritual roots of the poet's very individual sensibility are set in the wider philosophical context of the Greek tradition. In his evocation of e...
Διαβάστε περισσότερα...

ELYTIS: SELECTED POEMS
This representative selection from the work of one of modern Greece’s most fascinating poets was made shortly after his award of the Nobel Prize for Literature in 1979. It is drawn from all periods of his distinguished career and traces his development from early surrealism, in which he transforms French influence into a distinct personal voice and mythology, through the dramatic style of The Axion Esti with its blend of spirituality and earthiness, up to the later work in which he experiments with new modes for expressing his perennial th...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ
Ο ήλιος ο ηλιάτορας ο πετροπαιχνιδιάτορας από την άκρη των ακρώ κατηφοράει στο Ταίναρο Φωτιά'ναι το πηγούνι του χρυσάφι το πηρούνι του [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΛΕΓΕΙΑ ΤΗΣ ΟΞΩΠΕΤΡΑΣ
Άγρια μαύρη θάλασσα χτυπιέται πάνω μου Η ζωή των άλλων. Οτιδήποτε μέσα στη νύχτα ισχυρίζεσαι Ο Θεός το μεταβάλλει. Ελαφρά πάνε τα σπίτια Μερικά φτάνουν κι ως την τρικυμία μ' αναμμένα φώτα Η ψυχή πηγαίνει (λένε) των αποθαμένων [...] [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ
[...] Θέλω να πιστεύω - και η πίστη μου αυτή βγαίνει πάντοτε πρώτη στον αγώνα της με τη γνώση - ότι, όπως και να το εξετάσουμε, η πολυαιώνια παρουσία του ελληνισμού πάνω στα δώθε ή εκείθε του Αιγαίου χώματα έφτασε να καθιερώσει μιαν ορθογραφία, όπου το κάθε ωμέγα, το κάθε ύψιλον, η κάθε οξεία, η κάθε υπογεγραμμένη, δεν είναι παρά ένας κολπίσκος, μια κατωφέρεια, μια κάθετη βράχου πάνω σε μια καμπύλη πρύμνας πλεούμενου, κυματιστοί αμπελώνες, υπέρθυρα εκκλησιών, ασπράκια ή κοκκινάκια, εδώ ή εκεί, από περιστεριώνες και γλάστρες με γεράνια. [.....
Διαβάστε περισσότερα...