ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ Δ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Πώς γράφεται ένα επιστημονικό βιβλίο; Ποια μέθοδο ακολουθεί ο συγγραφέας του; Απάντηση στο ερώτημα αυτό προσπαθεί να δώσει αυτή η εργασία. Αφορμή στην σύνταξή της έδωσε η ένταξη στο Πρόγραμμα του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κατά το έτος 1982-83 και του μαθήματος «Μεθοδολογία Επιστημονικής Ερεύνης». [. . .] (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΗΘΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
- Η Εκκλησία της Ελλάδος και η "Μακεδονική Εκκλησία" - Ο σοφός Ευγένιος Βούλγαρης, Περί Πάπα και Παπισμού - Ο μύθος περί ξένων επιδράσεων σε έργα του αγίου Νικόδημου Αγιορείτου - Καλβίνος και Καλβινισμός στην Ελλάδα - Ο Βολταίρος. Προσωποποίηση του άθεου Διαφωτισμού για τους παραδοσιακούς Ορθοδόξους - Κριτική θεώρηση των όρων "Φιλελληνισμός" και "Φιλέλληνες" κ.ά. Με τις συγκεκριμένες μελέτες επιχειρείται να δοθούν απαντήσεις σε ανοικτά ακόμη στην έρευνα ερωτήματα, αλλά και καταβάλλεται συνάμα η προσπάθεια για την κάλυψη κενών ή αναθεώρηση...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΟΔΟΣ
Το μετά χείρας πόνημα με τον τίτλο "Η Οδός", του αιδεσιμολογιωτάτου Πρωτοπρεσβυτέρου και Καθηγητού π. Γεωργίου Μεταλληνού, εκκρίτου και πανορθοδόξως γνωστού ακαδημαϊκού θεολόγου και εκκλησιαστικού ιστορικού, διακεκριμένου στο πλήρωμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας για τους απολογητικούς αγώνες του υπέρ του Σώματος του Χριστού και ειδικώς υπέρ της προασπίσεως της καθαράς θεολογίας των Αγίων Πατέρων έναντι πάσης συγχρόνου οθνείας και αιρετικής προσμείξεως, παρουσιάζουμε μετά χαράς και στο ελληνικό, πλέον, αναγνωστικό κοινό. Ήδη η επί δύο μόλις ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΩΣ ΕΚ ΦΩΤΟΣ
Το ιερό Κήρυγμα, που ακολουθεί -παραδοσιακά- την ανάγνωση των ιερών Αναγνωσμάτων, επικαιροποιεί το μήνυμα της Αγίας Γραφής στη λειτουργική μας σύναξη, ως "ερμηνεία" της Γραφής. Στο πλαίσιο της λειτουργικής συνάξεως ερμηνεύεται εκκλησιαστικά η Γραφή. Το ακαδημαϊκό σπουδαστήριο, στην καλύτερη περίπτωση, επεξεργάζεται "επιστημονικά" την λειτουργική ερμηνεία της Γραφής από τους Θεουμένους, τους Αγίους. Τα ερμηνευτικά πατερικά υπομνήματα, ακόμη και τα κυριακοδρόμια, είναι λειτουργικά, όχι "επιστημονικά" με την ακαδημαϊκή σημασία του όρου. Η προ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ: ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ
Τα κείμενα, που περιλαμβάνονται σ' αυτό το τομίδιο, χαρακτηρίζονται -και είναι- αγωνιστικά. Με την Χάρη του Θεού απαντούν σε συγκεκριμένες προκλήσεις της εσχατολογικής εποχής μας, όπου απειλείται η Πίστη μας, ως κανόνας ζωής, και νοθεύεται το ορθοδοξοπατερικό ήθος. Σήμερα κατ' εξοχήν γίνεται κατανοητός ο λόγος του Αποστόλου Παύλου, όταν έγραφε στους Κορινθίους: "ουαί μοι έστιν, εάν μη ευαγγελίζωμαι" (Α' Κορ. 9, 16). Η προσφορά του Ευαγγελίου σε ένα κόσμο, που παραπαίει, όσο ποτέ άλλοτε, και βρίσκεται συνεχώς αντιμέτωπος με τον θάνατο, και ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΑΔΙΚΟΥ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ
Με την έκρηξη της Ελληνικής Επαναστάσεως ετέθη στην πράξη το ζήτημα της περαιτέρω σχέσεως των Επισκοπών της Ελλάδος με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, που ευρίσκετο μέσα στην επικράτεια του Σουλτάνου, εναντίον του οποίου είχε επαναστατήσει ο Ελληνικός Λαός. Ιδιαίτερα ο κύκλος των Διαφωτιστών, περισσότερο ευαίσθητων στην ιδέα της ελευθερίας, ποτισμένος από το δυτικό πνεύμα-αντίποδα της ελληνορθόδοξης παραδόσεως-και φυσικά φανατικά προσκολλημένος στην αρχή των εθνοτήτων - προϊόν της δυτικής πολιτικής νοοτροπίας -, προπάντων όμως εγκλωβισμένος στ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΜΑΧΟΜΕΝΟΣ
Σ' όλη την ιστορική του πορεία ο Ελληνισμός δίνει συνεχώς μια μάχη. Αμύνεται εναντίον εκείνων, που επιβουλεύονται όχι μόνο την ιστορική του ύπαρξη, αλλά προ πάντων την πολιτιστική και πνευματική ιδιαιτερότητά του. Διότι χωρίς τη δεύτερη η πρώτη είναι χωρίς νόημα. Αμύνεται στα πεδία των μαχών, όταν δεχθεί ιταμή επίθεση, αμύνεται όμως και στο χώρο του πνεύματος. Αυτή η πνευματική άμυνα είναι το κριτήριο της ζωτικότητας και ακμής του. Η πολιτική ή οικονομική του δύναμη, τα γεωγραφικά σύνορά του, αντίθετα με άλλους λαούς, έχουν για τον Ελληνισ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΧΝΗΛΑΣΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΣΧΟΙΝΟΒΑΣΙΑΣ
»... δύο υπέροχα συνάλληλα μεγέθη, ο Ελληνισμός και η Χριστιανική Ορθοδοξία, τα αδιάστατα συστατικά της εθνικής μας ταυτότητας, που διακυβεύεται επικίνδυνα στις σύγχρονες ιστορικές επιλογές μας. Πρόκειται για ελληνική ιχνηλασία της διαχρονικής πνευματικής μας σχοινοβασίας, της συνέχειας δηλαδή ή ασυνέχειας σ' αυτή τη σύζευξη, όπως βιώνεται σε οριακές μορφές και στιγμές της ιστορικής μας παρουσίας και δημιουργίας. Διότι η διασύνδεση Ελληνικότητας και Ορθοδοξίας απαιτεί και αυθεντικό ελληνικό φρόνημα και γνήσια χριστιανική, δηλαδή πατερική, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΟΡΙΑ
Ο λόγος για την Ενορία φαίνεται να πυκνώνει όλο και περισσότερο. Σε άρθρα και μελέτες, σε ιερατικές συνάξεις και σεμινάρια, σε συζητήσεις Κληρικών ή Θεολόγων, το αίτημα για την αναβίωση του ενοριακού τρόπου συνυπάρξεως γίνεται επιτακτικό. Και τούτο, διότι αυτός είναι ο αυθεντικός τρόπος υπάρξεως του Εκκλησιαστικού Σώματος, κάτι που σώζεται, παρά τις μεταλλαγές και αλλοιώσεις των καιρών, στο κοινοβιακό μοναστήρι. Το ορθόδοξο - ρωμαίικο μοναστήρι, που σώζει το κοινοτικό πρότυπο του ρωμαίικου - ελληνορθόδοξου πολιτισμού, είναι το πρότυπο της ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΣ ΡΩΜΑΝΙΔΗΣ Σ. ΙΩΑΝΝΗΣ
[...] Στόχος αυτού του βιβλίου δεν είναι η σύνταξη μιας συστηματικής μελέτης για τον π. Ιωάννη, η κριτική αποτίμηση του έργου του και αξιολόγηση της θεολογικής προσφοράς του. Αυτό έγινε ήδη, κατά τρόπο μάλιστα ικανοποιητικό, από τον καθηγητή Andrew J. Sopko, στην πολύ καλή μονογραφία του για τον π. Ιωάννη με τίτλο: Prophet of Roman Orthodoxy - The Theology of John Romanides ("Synaxis Press, The Canadian Orthodox Publishing House, Victoria - Canada 1988") Σκοπός είναι η συγκέντρωση χαρακτηριστικών κειμένων, δικών του και ξένων, εκδεδομένων ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ
(...) Η θρησκεία νοείται ως φανέρωση και πραγμάτωση (εσωτερικά ή εξωτερικά) της φυσικής αξιολογικής ροπής του ανθρώπου, πού κατευθύνεται προς το θείο, ανεξάρτητα από τον τρόπο, κατά τον οποίο αυτό νοείται. Η ροπή αυτή ονομάζεται θρησκευτικότητα και είναι, όπως γενικά σχεδόν πιστεύεται, έμφυτη στον άνθρωπο. Η λατρεία, εξ άλλου, συνιστά πραγμάτωση του σκοπού της θρησκείας, της (πραγματικής ή φανταστικής) συναντήσεως του πιστεύοντος υποκειμένου με το πιστευόμενο αντικείμενο, στα όρια όμως όχι τόσο της ατομικής, όσο της ομαδικής-συλλογικής ανα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ
Τέσσερα κείμενα δημοσιευμένα στα τελευταία χρόνια, ανεξάρτητα μεν το ένα από το άλλο, αλλά με κοινή αναφορά στη σχέση Ορθοδοξίας και Ελληνικότητας και ξαναδουλεμένα απαρτίζουν την παρούσα έκδοση. Αυτά απετέλεσαν και την βάση της διδασκαλίας του συγγραφέως στο Σεμινάριο Ιστορίας που οργανώθηκε από το "Πανελλήνιον Ιερόν Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου" κατά τους μήνες Οκτώβριο-Δεκέμβριο 1997 στην Τήνο. Η θερμή υποδοχή, που επιφυλάχθηκε στην α' ειδική έκδοση από το Π.Ι.Ι.Ε.Τ. του βιβλίου, και η ζήτησή του από το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, οδήγησ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΩΤΑ ΚΑΙ ΦΩΣ
Τα κείμενα του τόμου προβάλλουν τον επιστημονικό προβληματισμό του συγγραφέα - Ιστορικού και Θεολόγου - στο ζήτημα της διαχρονικής σχέσης Ελληνικότητας και Ορθοδοξοπατερικής παράδοσης. Πρόκειται για θέματα διαχρονικής σημασίας, που παραμένουν πάντοτε επίκαιρα στην ιστορική μας πορεία και βοηθούν στην κατανόηση αναλόγων προβλημάτων του παρόντος. (Από τον εκδότη)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΚΑΙΡΟΥΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ
Επτά κείμενα, δημοσιευμένα σε διάφορα έντυπα στο παρελθόν, συγκεντρώθηκαν -κατά την γνωστή ήδη συνήθειά μας- σ' αυτό το τομίδιο, σε μια ανανεωμένη γραφή και εμφάνιση για την επικαιροποίησή τους. Η στοχοθεσία μας είναι ποιμαντική και ιεραποστολική: Η προσέγγιση του πληρώματος της Εκκλησίας μας για την συνειδητοποίηση προβλημάτων και πολιτισμικών εκφράσεων του Έθνους μας στη μακραίωνη σύζευξη και συμπόρευσή του με την Αποστολικο-πατερική Ορθοδοξία. Και αυτό είναι ιδιαίτερα αναγκαίο στη σύγχυση των καιρών μας και τον κλονισμό των συνειδήσεων ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΛΑΝΗ...
Τίποτε δεν απειλεί περισσότερο την πίστη και τη σωτηρία μας από την πλάνη. Η πλάνη -κάθε πλάνη-συσκοτίζει ή παραχαράσσει την πίστη, οδηγώντας σε "πίστη", που δεν μπορεί να σώσει, να ενώσει τον άνθρωπο με την άκτιστη Χάρη του Τριαδικού Θεού, διότι ενεργεί ως βλασφημία. Υπάρχει το "πνεύμα της αληθείας", που προέρχεται από τον Θεό, και το "πνεύμα της πλάνης", που προέρχεται από τον διάβολο (Α' Ιωάν. 4, 6). Ο σκοπός του ποιμαντικού έργου της Εκκλησίας μας είναι να προφυλάσσει τον άνθρωπο από το "πνεύμα της πλάνης". Διότι όπως λέγει ο άγιος Ιάκ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Θεωρώ ιδιαίτερη για με τιμή, που οι εκδόσεις "ΣΑΪΤΗ" δέχθηκαν να συμπεριλάβουν στο καταξιωμένο εκδοτικό τους έργο και το βιβλίο μου αυτό. Τα δημοσιευμένα εδώ κείμενα φιλοξενήθηκαν αρχικά στην εβδομαδιαία εφημερίδα "ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ", αρθρογράφος της οποίας, από την έναρξη της κυκλοφορίας της (2015), είμαι και εγώ. Η σελίδα μου από την αρχή φέρει τον τίτλο "Στιγμιότυπα Ελληνορθοδοξίας", με τον οποίο εκδηλώνεται ο ρωμαίικος -ελληνορθόδοξος δηλαδή- χαρακτήρας των άρθρων μου. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΟΓΟΣ ΩΣ ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ
[...] Τα δέκα θεολογικά δοκίμια αυτού του Τόμου, δημοσιευμένα στα τελευταία χρόνια σε διάφορα περιοδικά και επετειακές εκδόσεις ή και αδημοσίευτα ακόμη, προσφέρουν στον αγαπητό αναγνώστη τη μαρτυρία του συγγραφέα για διάφορα θέματα, που απασχολούν τη θεολογική σκέψη της εποχής μας. Επιχειρούν να αρθρώσουν ένα θεολογικό λόγο σε συγκεκριμένες προκλήσεις, με τη γνωστή (πια) προσπάθεια του συντάκτη τους, να συνδυάζει τη «θεωρία» με την πρακτικότητα. Αυτός άλλωστε είναι και ο σκοπός πάντοτε της (ορθοδόξου) θεολογίας: να αγγίζει τα άμεσα προβλήμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ
Μια σειρά προσώπων με ιδιαίτερη ακτινοβολία στην εποχή τους και γεγονότων - σταθμών στην πορεία μας ως Ελλήνων προσεγγίζονται κριτικά στις σελίδες αυτού του βιβλίου. Εκ πρώτης όψεως πρόκειται για θέματα αυτοτελή και ασύνδετα μεταξύ τους. Και είναι πράγματι μελετήματα, που γράφτηκαν από διάφορες αφορμές - ή και ξαναγράφτηκαν - στα τελευταία χρόνια. Όλα τους, όμως, εντάσσονται σε μια ευρύτερη θεματική ενότητα, που επιτρέπει τη συναγωγή τους κάτω από έναν ενιαίο τίτλο. Σχετίζονται με μια προσπάθεια διερεύνησης της πνευματικής παράδοσης του Νέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΜΑΣ ΜΕ ΑΓΑΠΗ
Στο βιβλίο αυτό ο π. Γεώργιος Μεταλληνός διερευνά, με τη ματιά του ιστορικού και τη συνείδηση του Ορθόδοξου, την πολιτισμική ταυτότητα τόσο της Ευρώπης όσο και της "καθ' ημάς Ανατολής" και τις ιστορικές διεργασίες που οδήγησαν στη σημερινή πολιτισμική πραγματικότητα του ευρωπαϊκού χώρου. Οι απόψεις του συνεισφέρουν στον προβληματισμό σχετικά με την παρουσία μας ως Ορθοδόξων στο γίγνεσθαι της Ενωμένης Ευρώπης και βοηθούν στη συνειδητοποίηση της ταυτότητάς μας, ώστε να οδηγηθούμε σε γονιμότερη στάση απέναντι στα ευρωπαϊκά δρώμενα. (ΑΠΟ ΤΗΝ Π...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΡΩΜΗΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΘΑΥΜΑ
Εντασσόμενοι στην Ενωμένη Ευρώπη, εκάμαμε τόσους πανηγυρισμούς, διότι θεωρήσαμε το γεγονός ως σωτηρία μας. Ο Θεός επέτρεψε, γι' αυτό, να μας απογοητεύσει η Ευρώπη εκεί που στηρίξαμε "την πάσαν ελπίδα" μας, στα οικονομικά. Η ιστορία παίρνει την εκδίκησή της. Ξεχάσαμε τον Θεόν των Πατέρων ημών και πιστεύουμε στην απολυτοποιημένη "αξία" του οικονομισμού. Δεν ανοίξαμε καμμιά κερκόπορτα, αλλά τις πύλες της ψυχής και καρδίας μας, για να μας αλλοτριώσει και να μας συντρίψει η σημερινή Δύση. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...