NIETZSCHE FRIEDRICH

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ
Το πρώτο δημοσιευμένο έργο του Νίτσε, η «Γέννηση της τραγωδίας», είναι το γνωστότερο. Μέσα από μια πρωτότυπη ανάλυση της αρχαίας τραγωδίας περιγράφει μια στάση ζωής χαρακτηριστική της νεωτερικότητας: το «τραγικό αίσθημα της ζωής», σύμφωνα με το οποίο μόνον η ζωή δίνει νόημα στον κόσμο, αλλά η ίδια η ζωή δεν έχει κανένα νόημα. Κατά τον Νίτσε, αυτό το αίσθημα εκφράζεται κατ’ εξοχήν μέσα από τη μουσική. Γι’ αυτό τον λόγο, η «Γέννηση της τραγωδίας» επηρέασε καθοριστικά τις αισθητικές αντιλήψεις από την εποχή της μέχρι σήμερα. Η παρούσα έκδοσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ
01. Πόσα άγνωστα ζητήματα δεν πρόβαλαν στα μάτια μας εξαιτίας της επιθυμίας για την αλήθεια, αυτή τη δοξασμένη δίψα για αλήθεια, που θα μας παρασύρει ακόμη σε πολλές τολμηρές πράξεις και που όλοι οι φιλόσοφοι έτρεφαν γι' αυτή βαθύ σεβασμό! Πόσα περίεργα, δύσκολα και αμφισβητούμενα ζητήματα! Παρόλο που αυτό είναι μια μακριά ιστορία, ωστόσο μοιάζει σαν ν' άρχισε μόλις τώρα. Αν μας εγκαταλείψει η υπομονή μας, αν γίνουμε δύσπιστοι, βιαστικοί, είναι παράξενο; Έχουμε μάθει να ρωτάμε τι είναι αυτό που πλησιάζει πιο πολύ στην αλήθεια. Και πράγματι...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ
Η χριστιανική έννοια του θεού - ο θεός ως παρηγοριά των άρρωστων, ο θεός ως αράχνη, ο θεός ως πνεύμα- είναι μια απ' τις πιο εκφυλισμένες έννοιες του θείου που διατυπώθηκε ποτέ πάνω στη γη. Περιγράφει ίσως το τελευταίο στάδιο στην κατιούσα εξέλιξη των τύπων του θείου. Ο θεός κατέληξε νάναι το αντίθετο της ζωής, αντί η μεταμόρφωσή της, το αιώνιο "Ναι" της! Ο θεός: διακήρυξη πολέμου κατά της ζωής, της Φύσης, της βούλησης για ζωή! Θεός: η αλάνθαστη συνταγή για κάθε συκοφαντία του "ενθάδε", κάθε ψέμα του "επέκεινα"! Θεός: το μηδέν που θεοποιήθη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΥΚΟΦΩΣ ΤΩΝ ΕΙΔΩΛΩΝ
Κανείς δεν δίνει στον άνθρωπο τα χαρακτηριστικά του - ούτε ο θεός, ούτε η κοινωνία, ούτ' οι γονείς κ' οι πρόγονοί του, μα ούτε κι ο ίδιος ο εαυτός του. Κανείς δεν ευθύνεται για τ' ότι υπάρχει, για το πώς είναι φτιαγμένος, για τις συνθήκες ή τον περίγυρο στον οποίο ζει. Δεν αποτελεί επακόλουθο κάποιου ειδικού σχεδίου, μιας βούλησης, ενός σκοπού, ούτε κι απόπειρα πραγμάτωσης του "ιδεατού ανθρώπου", της "ιδεατής ευτυχίας" ή της "ιδεατής ηθικής" είναι πέρα για πέρα παράλογο να θέλουμε με το ζόρι να του φορτώσουμε τον άλφα ή τον βήτα σκοπό. Εμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΚΑΤΑ ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΥ
Στην έκδοση αυτή παρουσιάζεται πλήρως σχολιασμένη η πρώιμη φιλοσοφία του Φρειδερίκου Νίτσε, μες από δοκίμια κι ανέκδοτα σημειωματάριά του, όπου εξετάζει, υπό πολλαπλές οπτικές, το φαινόμενο της αρχαιοελληνικής Τραγωδίας. Κεντρικό θέμα: ο άνθρωπος απέναντι στο "Αδηλο της Ύπαρξης - ή την αυθαιρεσία των θεών! Παρακολουθούμε τη γένεση των πρώτων σπινθήρων της σκέψης του, απ' τα μαθητικά του χρόνια και την επεξεργασία τους ως το τέλος της ζωής του. Η γοητεία του πειραματισμού συνδυάζεται με ποιητικές εκλάμψεις (άκρως ζαρατουστρικές) και πηγαίο,...
Διαβάστε περισσότερα...

ECCE HOMO (ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ)
Προβλέποντας πως πρέπει να απευθύνω σε λίγο στην ανθρωπότητα την πιο δύσκολη απαίτηση απ' όσες της υποβλήθηκαν ποτέ, μου φαίνεται απαραίτητο να πω ποιος είμαι. Κατά βάθος, αυτό θα έπρεπε να είναι ήδη γνωστό, γιατί δεν είμαι από εκείνους που δεν έχουν αφήσει "μαρτυρία". Όμως, η δυσαναλογία μεταξύ του μεγάλου μεγέθους του εγχειρήματός μου και της μικρότητας των συγκαιρινών μου βρήκε έκφραση στο ότι ούτε με άκουσε κανείς ποτέ ούτε με είδε. Ζω από την πίστωση που έκανα ο ίδιος στον εαυτό μου, πιθανόν να είναι απλώς μια προκατάληψη το ότι ζω......
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ
Σε ηλικία είκοσι έξι ετών, στις 2 Ιανουαρίου 1872, ο Φρίντριχ Νίτσε εκδίδει το πρώτο του βιβλίο, τη Γέννηση της τραγωδίας από το πνεύμα της μουσικής. Το βασικό λάθος θα ήταν να το δούμε -πράγμα που έγινε κατά κόρον στο παρελθόν και γίνεται ακόμη και σήμερα- σαν ένα κεφάλαιο στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας. Χθες, περίμεναν από έναν νεαρό καθηγητή ελληνικής φιλολογίας ένα σοβαρό έργο ευρυμάθειας. Όταν εμφανίστηκε αυτό το φιλοσοφικό έργο, οι συνάδελφοι φιλόλογοι έκριναν πολύ άσχημα την ανάμειξη των ειδών που αντιπροσώπευε και αρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ
Οι ιδέες μου για την προέλευση των ηθικών μας προκαταλήψεων -γιατί αυτό ακριβώς πραγματεύομαι σε τούτο το πολεμικό έργο- παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά διακριτικά και λακωνικά, σ' εκείνη τη συλλογή αφορισμών με τον τίτλο "Ανθρώπινο, Πολύ Ανθρώπινο: Ένα βιβλίο για Ελεύθερα Πνεύματα". Είχα αρχίσει τη σύνταξη του έργου στο Σορέντο, κάποιο χειμώνα που μου έτυχε να σταματήσω εκεί σαν τον ταξιδιώτη που ξαποσταίνει κάπου, και να αγκαλιάσω με το βλέμμα την απέραντη και επικίνδυνη χώρα που είχε διασχίσει το πνεύμα μου ως τότε. Ήταν τον χειμώνα του 1...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΓΩΝ ΟΜΗΡΟΥ
...Σχεδόν όλα όσα ονομάζουμε "ανώτερη καλλιέργεια" βασίζονται στην εκπνευμάτωση [] της βαναυσότητας []. Η επώδυνη ηδυπάθεια που εκπέμπει η τραγωδία, έχει βάση της το απάνθρωπο, το άγριο ο λεγόμενος έλεος της τραγωδίας, αλλά και καθετί υψηλό, ως τ' ανώτερα και γλυκύτατα ρίγη της μεταφυσικής, αντλεί τη ηδύτητά του αποκλειστικά απ' τα συστατικά της αγριότητας που περιέχει. Οι Ρωμαίοι με τις αρένες τους, οι Χριστιανοί μες στην έκσταση του Σταυρού, οι Ισπανοί με τα ικριώματα και τις ταυρομαχίες τους, [] οι εργάτες των παρισινών προαστίων που ν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Υπό την συνοπτική προϋπόθεση ότι κατεβαίνω στον κόσμο με μια τόσο βαρειά αξίωση, που μέχρι τώρα κανείς δεν του πρόβαλε, κρίνω απαραίτητο να πω, ποιος είμαι. Κατά βάση θα 'πρεπε κανείς να το ξέρει. Γιατί δεν άφησα τον εαυτό μου "αμάρτυρο". Η απόσταση όμως ανάμεσα στο μέγεθος της αποστολής μου και στη μικρότητα των συγκαιρινών μου έλαβε τέτοια μορφή, ώστε κανείς να μη μ' έχει ακούσει και κανείς να μη μ' έχει ιδεί. Ζω αντλώντας από τις πιστώσεις μου. Είναι ίσως μια απλή προκατάληψη το ότι ζω;... Δε χρειάζομαι παρά να μιλήσω με κάποιον "μορφω...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΧΑΡΟΥΜΕΝΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Η Χαρούμενη επιστήμη αποτελείται, από πέντε βιβλία, μαζί με έναν πρόλογο για τη δεύτερη έκδοση, ένα "πρελούδιο σε γερμανικές ρίμες" με τον τίτλο "Αστείο, πανουργία και εκδίκηση" και ένα παράρτημα ποιημάτων με τον τίτλο "Τραγούδια του πρίγκιπα Έκνομου". Στο βιβλίο αυτό θίγονται τα βασικά θέματα του προβληματισμού του Νίτσε: ο σκοπός της ύπαρξης και τι είναι "ευγενές" και τι "κοινό" εν όψει των "απόλυτων καθηκόντων" η "διανοητική συνείδηση" και η συνείδηση γενικά τα αισθήματα της "δύναμης", της "αρχαίας περηφάνιας", της διάκρισης πάθη όπω...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ
Το βιβλίο αυτό ανήκει στους ελάχιστους. Ίσως να μη ζει πια κανένας απ' αυτούς. Μπορεί να είναι εκείνοι που κατανοούν τον Ζαρατούστρα μου: πως θα ήταν δυνατόν να με μπερδέψουν με εκείνους για τους οποίους φυτρώνουν αφτιά που τους ακούνε σήμερα; - Εμένα μου ανήκει το μεθαύριο. Μερικοί γεννιούνται μετά θάνατον. Τους όρους κάτω από τους οποίους με καταλαβαίνουν και με καταλαβαίνουν αναγκαστικά - τους γνωρίζω πολύ καλά. Πρέπει να είναι κανείς έντιμος μέχρι σκληρότητας στα πνευματικά πράγματα, προκειμένου να αντέξει τη σοβαρότητά μου, το πάθος μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΤΣΙ ΜΙΛΗΣΕ Ο ΖΑΡΑΤΟΥΣΤΡΑ
Ο μεγάλος γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε γεννήθηκε το 1844 στο Ρέκεν. Ήταν μόλις πέντε ετών όταν έχασε τον πατέρα του, προτεστάντη πάστορα. Έπειτα από λαμπρές σπουδές κλασικής φιλολογίας στη Βόννη, έγινε, σε ηλικία είκοσι πέντε ετών, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Εκείνη την εποχή γνώρισε το έργο του φιλόσοφου Σοπενχάουερ και συνδέθηκε φιλικά με τον μουσικοσυνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ. Πολύ σύντομα ο Νίτσε θα χαράξει το δικό του δρόμο. Παραιτείται από τη θέση του στο Πανεπιστήμιο, απομακρύνεται από τις θεωρίες του Σοπενχάουερ και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΛΥΚΟΦΩΣ ΤΩΝ ΕΙΔΩΛΩΝ
Δεν είναι και μικρή ικανότητα να παραμένεις ευδιάθετος ενώ βρίσκεσαι μέσα σε μια σκοτεινή και υπερβολικά υπεύθυνη κατάσταση και όμως, τι θα χρειαζόταν περισσότερο από την ευδιαθεσία; Κανένα πράγμα δεν έχει επιτυχή έκβαση, αν η ευθυμία δεν παίζει το ρόλο της. Το πλεόνασμα δύναμης είναι η μόνη απόδειξη της δύναμης.- Μια επαναξιολόγηση όλων των αξιών, αυτό το ερωτηματικό το τόσο μαύρο, τόσο πελώριο, που σκεπάζει με τη σκιά του εκείνον που το θέτει - ένα τέτοιο πεπρωμένο ενός καθήκοντος μας αναγκάζει κάθε στιγμή να τρέχουμε έξω στον ήλιο για ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Με τον τίτλο "Κείμενα για την Ελλάδα" παρουσιάζουμε στο βιβλίο αυτό έξι κείμενα του Φρίντριχ Νίτσε από την περίοδο της πρώτης δημιουργικής νεότητάς του που είναι γνωστή ως "περίοδος της Βασιλείας" (1870-1873). Τα κείμενα αυτά παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον επειδή αφενός διαφωτίζουν τη διαδικασία γένεσης του πρώτου μεγάλου έργου του φιλόσοφου, της "Γέννησης της Τραγωδίας" (1872) και αφετέρου περιέχουν, εν σπέρματι, κάποιες ιδέες που θα διατρέξουν όλο το μήκος του μεταγενέστερου έργου του. (Για παράδειγμα, τα κείμενα "Το κράτος στους Έλλη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΤΣΙ ΜΙΛΗΣΕΝ Ο ΖΑΡΑΤΟΥΣΤΡΑ (ΤΑΔΕ ΕΦΗ ΖΑΡΑΤΟΥΣΤΡΑ)
Ένα από τα φιλοσοφικά αριστουργήματα του περασμένου αιώνα, που εξάσκησαν τη μεγαλύτερη επίδραση στο νεότερο πνεύμα, στην ίδια τη ζωή ακόμα, και που αληθινά πρόσθεσαν νέα κριτήρια στα προηγούμενα και νέες αξίες, ακόμα και νέα συναισθήματα, στάθηκε το "Έτσι μίλησεν ο Ζαρατούστρα" του Φρειδερίκου Νίτσε. Ο ίδιος ο Νίτσε, με το έργο του, την προσωπικότητά του, την ακτινοβολία των ιδεών του, την τόλμη και τον πλούτο των συνθημάτων του, συνοψίζει ένα από τα σπουδαιότερα κεφάλαια της ανθρώπινης παρουσίας πάνω στη γη. Γι' αυτό, η μετάφραση του "Ζαρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΡΗΤΟΡΙΚΗΣ
Η τέχνη του ρήτορα έγκειται στο να μην αφήσει ποτέ να διαφανεί το τεχνητό. Εξού και το χαρακτηριστικό ύφος, το οποίο όμως είναι προπάντων προϊόν υψηλής τέχνης, όπως ακριβώς και η "φυσικότητα" του καλού ηθοποιού. Ο αληθινός ρήτορας μιλάει έχοντας ως βάση το ήθος του υπ' αυτόν αντιπροσωπευόμενου προσώπου ή πράγματος. Εφευρίσκει τις καλύτερες απολογίες και επιχειρήματα, τα πιο πειστικά λόγια και τους τρόπους του λέγειν. Το αξιοσημείωτο σ' αυτόν τον ρήτορα είναι ότι μέσω της τέχνης του, μέσω μιας αλλαγής προσώπων και μιας σωφροσύνης που τον δι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ
Να κ' η περίπτωση του Ηράκλειτου, που αποτραβήχτηκε στις ελεύθερες εκτάσεις και στα περιστύλια του τεράστιου ναού της Αρτέμιδος: τούτη η "έρημος" ήταν, οπωσδήποτε, πιο άξια - τ' ομολογώ! Γιατί να μην υπάρχουν και για μας τέτοιοι ναοί; (...Χμ, Ίσως και να υπάρχουν. Να, μου έρχεται τώρα δα στο νου τ' ωραιότερο δωμάτιο εργασίας που είχα ποτέ, στην Piazza di San Marco, άνοιξη, δέκα με δώδεκα το πρωί...) Ωστόσο, κι ο Ηράκλειτος απέφευγε αυτό που κ' εμείς αποφεύγουμε σήμερα: το θόρυβο και τη φλυαρία των Εφεσίων, τη δημοκρατία τους, τις πολιτικές...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Μέσα σ' αυτή την τέλεια ημέρα, όπου τα πάντα ωριμάζουν και όπου δεν κιτρινίζει μόνον το σταφύλι, μια φωτισμένη ματιά έπεσε πάνω στο βίο μου. Κοιτούσα πίσω, κοιτούσα μακριά μπροστά, και ποτέ μου δεν παρατήρησα τόσο πολλά καλά πράγματα μαζί. (. . .) Γιατί να μην είμαι ευγνώμων για ολόκληρο τον βίο μου; Έτσι, λοιπόν, θ' αφηγηθώ τον βίο μου στον εαυτό μου. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ
Η αιώνια κατηγορία σε βάθος του Χριστιανισμού θα γραφτεί από μένα τον ίδιο σε όλους τους τοίχους. Τα γράμματά μου τα βλέπουν και οι τυφλοί. . . Αποκαλώ το Χριστιανισμό τη μεγαλύτερη κατάρα, τη μεγαλύτερη εσωτερική διαφθορά και το μεγαλύτερο ένστικτο εκδίκησης, που όμοιό του δεν υπάρχει πιο δηλητηριώδες ή ύπουλο ή υποχθόνιο και μικροπρεπές. Τον αποκαλώ μοναδικό και αθάνατο στίγμα της ανθρωπότητας. . . Και η ανθρωπότητα μετράει το χρόνο από τη μέρα που έπεσε αυτή η καταραμένη συμφορά από την πρώτη μέρα του Χριστιανισμού! - Γιατί όχι μάλλον α...
Διαβάστε περισσότερα...