ΤΟ ΛΥΚΟΦΩΣ ΤΩΝ ΕΙΔΩΛΩΝ
Δεν είναι και μικρή ικανότητα να παραμένεις ευδιάθετος ενώ βρίσκεσαι μέσα σε μια σκοτεινή και υπερβολικά υπεύθυνη κατάσταση και όμως, τι θα χρειαζόταν περισσότερο από την ευδιαθεσία; Κανένα πράγμα δεν έχει επιτυχή έκβαση, αν η ευθυμία δεν παίζει το ρόλο της. Το πλεόνασμα δύναμης είναι η μόνη απόδειξη της δύναμης.- Μια επαναξιολόγηση όλων των αξιών, αυτό το ερωτηματικό το τόσο μαύρο, τόσο πελώριο, που σκεπάζει με τη σκιά του εκείνον που το θέτει - ένα τέτοιο πεπρωμένο ενός καθήκοντος μας αναγκάζει κάθε στιγμή να τρέχουμε έξω στον ήλιο για ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ
01. Πόσα άγνωστα ζητήματα δεν πρόβαλαν στα μάτια μας εξαιτίας της επιθυμίας για την αλήθεια, αυτή τη δοξασμένη δίψα για αλήθεια, που θα μας παρασύρει ακόμη σε πολλές τολμηρές πράξεις και που όλοι οι φιλόσοφοι έτρεφαν γι' αυτή βαθύ σεβασμό! Πόσα περίεργα, δύσκολα και αμφισβητούμενα ζητήματα! Παρόλο που αυτό είναι μια μακριά ιστορία, ωστόσο μοιάζει σαν ν' άρχισε μόλις τώρα. Αν μας εγκαταλείψει η υπομονή μας, αν γίνουμε δύσπιστοι, βιαστικοί, είναι παράξενο; Έχουμε μάθει να ρωτάμε τι είναι αυτό που πλησιάζει πιο πολύ στην αλήθεια. Και πράγματι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ
Το ανά χείρας βιβλίο περιλαμβάνει την πρώτη -διεθνώς- σταχυολόγηση των θέσεων του Νίτσε για τη Φιλολογία (και τους θεράποντές της). Η Φιλολογία στην περίπτωση αυτή νοείται ως δυνατότητα και ως πραγματικότητα. Ενσωματώνονται δηλαδή οι θεωρητικές αρχές του Νίτσε για την επιστήμη -τη μοναδική επιστήμη- που σπούδασε αλλά και το πώς έβλεπε τη Φιλολογία και τους φιλολόγους του καιρού του. Η επιλογή των αποσπασμάτων και των αφορισμών έγινε από ένα μεγάλο εύρος έργων του που εκτείνεται σε όλη την παραγωγική εικοσαετία του: από μία επιστολή στον φί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑΔΕ ΕΦΗ ΖΑΡΑΤΟΥΣΤΡΑ
Ω άνθρωπε, πρόσεξε πολύ! Τι λέει το μεσονύχτι το βαθύ; "Κοιμόμουν, κοιμόμουν, Απ' όνειρο βαθύ έχω ξυπνήσει. Ο κόσμος είναι βαθύς Και πιο βαθύς απ' όσο η μέρα το 'χει στοχαστεί. Βαθύς ο πόνος του Μα είν' η χαρά απ' τον πόνο πιο βαθιά! Ο πόνος κράζει: Να χαθείς! Κι αιωνιότη λαχταρά κάθε μέρα, Βαθιά πολύ βαθιά αιωνιότη λαχταρά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΚΑΤΑ ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΥ
Στην έκδοση αυτή παρουσιάζεται πλήρως σχολιασμένη η πρώιμη φιλοσοφία του Φρειδερίκου Νίτσε, μες από δοκίμια κι ανέκδοτα σημειωματάριά του, όπου εξετάζει, υπό πολλαπλές οπτικές, το φαινόμενο της αρχαιοελληνικής Τραγωδίας. Κεντρικό θέμα: ο άνθρωπος απέναντι στο "Αδηλο της Ύπαρξης - ή την αυθαιρεσία των θεών! Παρακολουθούμε τη γένεση των πρώτων σπινθήρων της σκέψης του, απ' τα μαθητικά του χρόνια και την επεξεργασία τους ως το τέλος της ζωής του. Η γοητεία του πειραματισμού συνδυάζεται με ποιητικές εκλάμψεις (άκρως ζαρατουστρικές) και πηγαίο,...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ
Η χριστιανική έννοια του θεού - ο θεός ως παρηγοριά των άρρωστων, ο θεός ως αράχνη, ο θεός ως πνεύμα- είναι μια απ' τις πιο εκφυλισμένες έννοιες του θείου που διατυπώθηκε ποτέ πάνω στη γη. Περιγράφει ίσως το τελευταίο στάδιο στην κατιούσα εξέλιξη των τύπων του θείου. Ο θεός κατέληξε νάναι το αντίθετο της ζωής, αντί η μεταμόρφωσή της, το αιώνιο "Ναι" της! Ο θεός: διακήρυξη πολέμου κατά της ζωής, της Φύσης, της βούλησης για ζωή! Θεός: η αλάνθαστη συνταγή για κάθε συκοφαντία του "ενθάδε", κάθε ψέμα του "επέκεινα"! Θεός: το μηδέν που θεοποιήθη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΨΕΥΔΟΥΣ ΥΠΟ ΕΞΩΗΘΙΚΗ ΕΝΝΟΙΑ
Σε κάποια απόμερη γωνιά του εκχυμένου σε αναρίθμητα λαμπυρίζοντα ηλιακά συστήματα σύμπαντος, υπήρξε μια φορά κι έναν καιρό ένα αστέρι, πάνω στο οποίο ευφυή ζώα επινόησαν τη γνώση. Ήταν η πιο υπερφίαλη και η πιο απατηλή στιγμή της "Παγκόσμιας Ιστορίας", αλλά ήταν βέβαια μονάχα μια στιγμή. Έπειτα από λιγοστές ανάσες της φύσης, το αστέρι πάγωσε και τα δαιμόνια ζώα έπρεπε να πεθάνουν". Το "Περί αληθείας και ψεύδους υπό εξωηθική έννοια" (1873) είναι ένα από τα σκαριφήματα με τα οποία ο Νίτσε γέμιζε το ένα σημειωματάριο μετά το άλλο με περιστασι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ
Η «Γενεαλογία της ηθικής» δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1887, ένα χρόνο μετά το «Πέρα από το καλό και το κακό» και τρία μετά το «Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα». Είναι το πιο συστηματικό και συγκροτημένο έργο του Νίτσε, στο οποίο προσπαθεί να δείξει, όπως λέει ο M. Sautet, ότι οι ηθικές και φιλοσοφικές αξίες της Δύσης, όχι μόνο συνέβαλαν στην εξασθένηση του ανθρώπου, αλλά έφθειραν τα θεμέλια της γνώσης και των επιστημών. Με το έργο αυτό ο Νίτσε εγκαινιάζει την προσπάθειά του για μια επαναξιολόγηση όλων των αξιών, προσπάθεια που θα σταματήσει ό...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ
Σε ηλικία είκοσι έξι ετών, στις 2 Ιανουαρίου 1872, ο Φρίντριχ Νίτσε εκδίδει το πρώτο του βιβλίο, τη Γέννηση της τραγωδίας από το πνεύμα της μουσικής. Το βασικό λάθος θα ήταν να το δούμε -πράγμα που έγινε κατά κόρον στο παρελθόν και γίνεται ακόμη και σήμερα- σαν ένα κεφάλαιο στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας. Χθες, περίμεναν από έναν νεαρό καθηγητή ελληνικής φιλολογίας ένα σοβαρό έργο ευρυμάθειας. Όταν εμφανίστηκε αυτό το φιλοσοφικό έργο, οι συνάδελφοι φιλόλογοι έκριναν πολύ άσχημα την ανάμειξη των ειδών που αντιπροσώπευε και αρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ
Να κ' η περίπτωση του Ηράκλειτου, που αποτραβήχτηκε στις ελεύθερες εκτάσεις και στα περιστύλια του τεράστιου ναού της Αρτέμιδος: τούτη η "έρημος" ήταν, οπωσδήποτε, πιο άξια - τ' ομολογώ! Γιατί να μην υπάρχουν και για μας τέτοιοι ναοί; (...Χμ, Ίσως και να υπάρχουν. Να, μου έρχεται τώρα δα στο νου τ' ωραιότερο δωμάτιο εργασίας που είχα ποτέ, στην Piazza di San Marco, άνοιξη, δέκα με δώδεκα το πρωί...) Ωστόσο, κι ο Ηράκλειτος απέφευγε αυτό που κ' εμείς αποφεύγουμε σήμερα: το θόρυβο και τη φλυαρία των Εφεσίων, τη δημοκρατία τους, τις πολιτικές...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΥΚΟΦΩΣ ΤΩΝ ΕΙΔΩΛΩΝ
Κανείς δεν δίνει στον άνθρωπο τα χαρακτηριστικά του - ούτε ο θεός, ούτε η κοινωνία, ούτ' οι γονείς κ' οι πρόγονοί του, μα ούτε κι ο ίδιος ο εαυτός του. Κανείς δεν ευθύνεται για τ' ότι υπάρχει, για το πώς είναι φτιαγμένος, για τις συνθήκες ή τον περίγυρο στον οποίο ζει. Δεν αποτελεί επακόλουθο κάποιου ειδικού σχεδίου, μιας βούλησης, ενός σκοπού, ούτε κι απόπειρα πραγμάτωσης του "ιδεατού ανθρώπου", της "ιδεατής ευτυχίας" ή της "ιδεατής ηθικής" είναι πέρα για πέρα παράλογο να θέλουμε με το ζόρι να του φορτώσουμε τον άλφα ή τον βήτα σκοπό. Εμ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Μέσα σ' αυτή την τέλεια ημέρα, όπου τα πάντα ωριμάζουν και όπου δεν κιτρινίζει μόνον το σταφύλι, μια φωτισμένη ματιά έπεσε πάνω στο βίο μου. Κοιτούσα πίσω, κοιτούσα μακριά μπροστά, και ποτέ μου δεν παρατήρησα τόσο πολλά καλά πράγματα μαζί. (. . .) Γιατί να μην είμαι ευγνώμων για ολόκληρο τον βίο μου; Έτσι, λοιπόν, θ' αφηγηθώ τον βίο μου στον εαυτό μου. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΤΣΙ ΜΙΛΗΣΕ Ο ΖΑΡΑΤΟΥΣΤΡΑ
Ο μεγάλος γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε γεννήθηκε το 1844 στο Ρέκεν. Ήταν μόλις πέντε ετών όταν έχασε τον πατέρα του, προτεστάντη πάστορα. Έπειτα από λαμπρές σπουδές κλασικής φιλολογίας στη Βόννη, έγινε, σε ηλικία είκοσι πέντε ετών, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Εκείνη την εποχή γνώρισε το έργο του φιλόσοφου Σοπενχάουερ και συνδέθηκε φιλικά με τον μουσικοσυνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ. Πολύ σύντομα ο Νίτσε θα χαράξει το δικό του δρόμο. Παραιτείται από τη θέση του στο Πανεπιστήμιο, απομακρύνεται από τις θεωρίες του Σοπενχάουερ και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑΔΕ ΕΦΗ ΖΑΡΑΤΟΥΣΤΡΑ
"Σας διδάσκω τον υπεράνθρωπο. Ο άνθρωπος πρέπει να ξεπεραστεί. Εσείς τι έχετε πράξει για να τον ξεπεράσετε; Μέχρι τώρα, όλα τα όντα έχουν δημιουργήσει κάτι ανώτερο του εαυτού τους, κ' εσείς θέλετε να είστε η άμπωτη μέσα σε τούτη την μεγάλη παλίρροια και προτιμάτε να πισωγυρίζετε στο ζώο, παρά να ξεπερνάτε τον άνθρωπο; Τι είναι για τον άνθρωπο ο πίθηκος; Είτε περίγελος είτε επίπονη ντροπή. Το ίδιο θα είναι για τον υπεράνθρωπο ο άνθρωπος. Είτε περίγελος είτε επίπονη ντροπή. Οδεύσατε από το σκουλήκι προς τον άνθρωπο και ακόμη έχετε μέσα σας π...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ
Το πρώτο δημοσιευμένο έργο του Νίτσε, η «Γέννηση της τραγωδίας», είναι το γνωστότερο. Μέσα από μια πρωτότυπη ανάλυση της αρχαίας τραγωδίας περιγράφει μια στάση ζωής χαρακτηριστική της νεωτερικότητας: το «τραγικό αίσθημα της ζωής», σύμφωνα με το οποίο μόνον η ζωή δίνει νόημα στον κόσμο, αλλά η ίδια η ζωή δεν έχει κανένα νόημα. Κατά τον Νίτσε, αυτό το αίσθημα εκφράζεται κατ’ εξοχήν μέσα από τη μουσική. Γι’ αυτό τον λόγο, η «Γέννηση της τραγωδίας» επηρέασε καθοριστικά τις αισθητικές αντιλήψεις από την εποχή της μέχρι σήμερα. Η παρούσα έκδοσ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ
Σε τούτο το κείμενο, που προοριζόταν για "συμπλήρωμα" της Γέννησης της τραγωδίας, ο 25χρονος καθηγητής Φρειδερίκος Νίτσε αφηγείται την Ιστορία των "πρώτων Ελλήνων φιλοσόφων", απ' το Θαλή ως το Σωκράτη, θέτοντας, παράλληλα, καίρια ερωτήματα που θα τον απασχολήσουν στα μετέπειτα έργα του. Στην έκδοση αυτή περιλαμβάνεται και μια εκλογή απ' τις αδημοσίευτες στα Ελληνικά διαλέξεις του για τους Προπλατωνικούς φιλοσόφους, με σχετικές σημειώσεις που κρατούσε κατά την ενασχόλησή του με την αρχαιοελληνική φιλοσοφία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Υπό την συνοπτική προϋπόθεση ότι κατεβαίνω στον κόσμο με μια τόσο βαρειά αξίωση, που μέχρι τώρα κανείς δεν του πρόβαλε, κρίνω απαραίτητο να πω, ποιος είμαι. Κατά βάση θα 'πρεπε κανείς να το ξέρει. Γιατί δεν άφησα τον εαυτό μου "αμάρτυρο". Η απόσταση όμως ανάμεσα στο μέγεθος της αποστολής μου και στη μικρότητα των συγκαιρινών μου έλαβε τέτοια μορφή, ώστε κανείς να μη μ' έχει ακούσει και κανείς να μη μ' έχει ιδεί. Ζω αντλώντας από τις πιστώσεις μου. Είναι ίσως μια απλή προκατάληψη το ότι ζω;... Δε χρειάζομαι παρά να μιλήσω με κάποιον "μορφω...
Διαβάστε περισσότερα...

ECCE HOMO (ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ)
Ο Χάιντεγκερ έγραψε πως ο Νίτσε «ανήκει στους στοχαστές που σκέφτηκαν ουσιαστικά». Γι' αυτό ερμηνεύτηκε και χαρακτηρίστηκε ποικιλοτρόπως, άλλοτε δικαίως κι άλλοτε αδίκως. Σήμερα πια θεωρείται βέβαιο ότι είναι ο πιο «προδομένος» απ' όλους τους φιλοσόφους. Τα κείμενά του με το γοητευτικό ύφος, το οποίο είναι συνάμα πολεμικό, ποιητικό και αφοριστικό, με την απουσία του τεχνικού λεξιλογίου, με την αντιφιλοσοφική φιλοσοφία τους, τοποθετήθηκαν ευκολότερα στον χώρο της λογοτεχνίας, δικαιώνοντας τον Νίτσε που είχε προειδοποιήσει στον υπότιτλο του ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΙΤΣΕ: ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
Η κριτική που ασκεί ο Νίτσε στη θρησκεία και την ηθική, στην επιστήμη και τη φιλοσοφία υπονομεύει κάθε «οριστική» αλήθεια και μας υποχρεώνει να σταθούμε απέναντι στα μεγάλα ζητήματα της ζωής για να ξαναστοχαστούμε όλα από την αρχή. Στους αφορισμούς αυτούς γίνεται φανερό ότι η φιλοσοφία δεν είναι πάντοτε ψυχρή αφαίρεση. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ECCE HOMO (ΙΔΕ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ)
Προβλέποντας πως πρέπει να απευθύνω σε λίγο στην ανθρωπότητα την πιο δύσκολη απαίτηση απ' όσες της υποβλήθηκαν ποτέ, μου φαίνεται απαραίτητο να πω ποιος είμαι. Κατά βάθος, αυτό θα έπρεπε να είναι ήδη γνωστό, γιατί δεν είμαι από εκείνους που δεν έχουν αφήσει "μαρτυρία". Όμως, η δυσαναλογία μεταξύ του μεγάλου μεγέθους του εγχειρήματός μου και της μικρότητας των συγκαιρινών μου βρήκε έκφραση στο ότι ούτε με άκουσε κανείς ποτέ ούτε με είδε. Ζω από την πίστωση που έκανα ο ίδιος στον εαυτό μου, πιθανόν να είναι απλώς μια προκατάληψη το ότι ζω......
Διαβάστε περισσότερα...