ΠΑΛΑΜΑΣ ΚΩΣΤΗΣ

ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο ακριβής προσδιορισμός της αισθητικής αξίας ενός ποιητικού έργου έχει προφανή σημασία ως προς τη φιλολογική θέση των δημιουργών αλλά και ως προς τη συνολική εκτίμηση της πνευματικής ζωής μιας εποχής και μιας κοινωνίας. Η αφηρημένη και υποκειμενική κριτική, που επιζητεί με επιλεκτική αυστηρότητα κάποια ποιητική εντέλεια, αδυνατεί συχνά να κατανοήσει το φαινόμενο της Ποίησης, που δεν είναι μόνο καθαρός ψυχικός ρυθμός ενός άρριζου εγώ αλλά και πολύχρωμη αναπαράσταση του εξωτερικού κόσμου, σχέση άρρηκτη με την Ιστορία. Η ανθρώπινη δημιουργικό...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΔΩΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΓΥΦΤΟΥ
Με τον Δωδεκάλογο του Γύφτου ο Κωστής Παλαμάς καταφέρνει να συρράψει με τα κόκκινα νήματα της ποίησής του τις σχέσεις μεταξύ του αρχαίου παρελθόντος με τη συγχρονία του ποιήματος, τα τελευταία χρόνια της πάλαι ποτέ ένδοξης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου χαρακτηρίζεται από τον ίδιο τον ποιητή ως "το σαν ολοκληρωτικό των ιδεών του ποίημα". (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) Τα βιβλία της σειράς "Κλασική Νεοελληνική Λογοτεχνία" ξεχωρίζουν γιατί, εκτός από τα βασικά έργα που περιλαμβάνουν, εμπεριέχουν και χρή...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΣΑΛΕΥΤΗ ΖΩΗ
Πολλοί κριτικοί θωρούν την Ασάλευτη Ζωή την πιο σπουδαία ποιητική συλλογή που βγήκε στην Ελλάδα από την απελευθέρωσή της. Στην Ασάλευτη Ζωή παρουσιάζεται ένας κόσμος καθαρός μακριά από σκιές και φόβους, ένας κόσμος θετικός, σκεπασμένος, ή καλύτερα λουσμένος, στο φως του ελληνικού ήλιου. Το έργο αποτελεί την πρώτη μεγάλη αφήγηση της ελληνικής συγχρονίας του 20ού αιώνα. Παράλληλα, η συλλογή θα ανοίξει το δρόμο σε μία νέα θέαση, μια νέα εμπειρία και συνάμα μια νέα ιδεολογία μέσω του εσωτερικού της ρυθμού, αφού σε αυτή θα εμβολιαστούν πρωτόγνω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΕΣ Ή ΡΩΜΙΟΙ;
1901. Ογδόντα χρόνια μετά την επανάσταση εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το μικρό ελληνικό κράτος διεκδικεί τη θέση του στον διεθνή χώρο, ενώ ταυτόχρονα, ενδεχομένως ως συνέπεια αυτού, εξακολουθεί να αναζητά την ταυτότητά του. Τα κύρια ζητήματα στον δημόσιο διάλογο άπτονται της καταγωγής, της συνέχειας του ελληνικού έθνους, της γλώσσας, ακόμα και του ονόματος των Ελλήνων. Γραικοί; Ρωμιοί; Ή Έλληνες; Τα δύο κείμενα, των Κωστή Παλαμά και Νικόλαου Πολίτη, που δημοσιεύονται στην παρούσα έκδοση για πρώτη φορά, αναδεικνύουν ένα σημαντικό ...
Διαβάστε περισσότερα...

Κ' ΕΧΩ ΑΠΟ ΣΑΣ ΜΙΑ ΔΟΞΑ ΝΑ ΖΗΤΗΣΩ
Ζω με το μέτρο και με το ρυθμό, πνέω με τη ρίμα, στίχοι και πλάι στον Έρωτα μ' εσάς, και πλάι στο μνήμα, του που όλο αλλάζει τροπαρίου το πρώτο ανάλλαγο ίσο: "Σας αγαπώ κ' έχω από σας μια δόξα να ζητήσω..." [Κωστής Παλαμάς, 1935] Η σειρά "Ανθολόγος Ερμής" έχει τριπλό στόχο: Να κάμει προσιτούς, πρώτα απ' όλα στο ευρύ κοινό, τους ποιητές μας όσων τα έργα εκδόθηκαν παλαιότερα, αλλά σήμερα είτε μένουν ανέγγιχτα μέσα στη λήθη των αρχείων και των βιβλιοθηκών γιατί έχουν επανεκδοθεί μεν, αλλά ως βαρύτιμα "Άπαντα" είναι απλησίαστα, είτε έχουν ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ
Το ποιητικό έργο του Κωστή Παλαμά (1859-1943) δεν έχει χάσει στις μέρες μας τη θέση που του αξίζει στις προτιμήσεις του αναγνωστικού κοινού. Ένας από τους λόγους, ασφαλώς όχι ο κυριότερος, είναι ο τεράστιος όγκος του. Η προσφορέστερη μέθοδος για την αντιμετώπιση αυτής της δυσκολίας είναι η αντιπροσωπευτική και ποιητικά αξιολογική ανθολόγηση. Το έργο του Παλαμά ευτύχησε να ανθολογηθεί από τον Γ. Κ. Κατσίμπαλη (1899-1978), τον περιβόητο «κολοσσό του Μαρουσιού», και τον Ανδρέα Καραντώνη (1910-1982). Και οι δύο ανθολόγοι έχουν ανατραφεί ποι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ
Το ποιητικό έργο του Παλαμά καλύπτει μια πεντηκονταετία και απλώνεται σε είκοσι και πλέον συλλογές, με αποτέλεσμα να μην είναι ικανοποιητικά γνωστό, ένεκα της μεγάλης εκτάσεώς του, παρά μόνο σε ολίγους. Για να γίνει γνωστό, τουλάχιστον στα σημαντικότερά του μέρη, προέκυψε από νωρίς, ζώντος ακόμη του ποιητή, η ανάγκη της ανθολόγησής του από Έλληνες και ξένους φιλολόγους, κριτικούς και ποιητές. Όπως, όμως, κάθε εποχή έχει ανάγκη τις δικές της μεταφράσεις των κλασικών συγγραφέων, το ίδιο συμβαίνει και με τις ανθολογίες. Βέβαια, παρ' όλο που η...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
- Πατρίδα μου, τι θες να σου χαρίσω Για τον καλό το χρόνο που θα' ρθη; - Παιδί μου, το κορμί, το λιονταρίσσο Και, το παλληκαρίσσο το σπαθί, Και τη νεραϊδογέννητη τη χώρα Μαζή με το δικέφαλον αϊτό. Δε 'θέλω 'γώ καινούρια ή ξένα δώρα, Παληά δικά μου πλούτη σου ζητώ. - Μητέρα, τα δικά σου τα στολίδια Τα χαίροντ' άλλοι μέσ' στην οικουμένη, Και, Λάμιες τα φυλάν, τα ζώνουν φείδια Και χάνοντ' εκεί μέσ' αντρειωμένοι... - Παιδί μου, όταν τη δόλια σου μητέρα, Με του παιδιού τον πόνο αγαπάς, Με την αγάπη μόνο μιαν ημέρα Την παλαιάν δόξα θα τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Σ' αγαπώ σα λεβέντικο τραγούδι της Ηπείρου! Εσύ ποτέ δε μέθυσες απ' το κρασί του ονείρου. Κι αν η Μοίρα δε μ' έρριχν στο πλευρό σου, ποιο τόποι του πολέμου σου θα 'νοιωθαν την ορμήν, Αντιόπη; Ποιο κύμα, (ω κρινοπρόσωπη με μια ψυχήν αντρίκεια), στα πόδια σου τα ξέβρασε της καρδιάς μου τα φύκια; [...] [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το αφιέρωμα, το βαλμένο στην αρχή, το χάραξε της πρώτης στιγμής ο ενθουσιασμός, όταν αισθάνθηκα το πρώτο σάλεμα του παιδιού μέσα στη Φαντασία μου. Από τότε πέρασαν εφτά χρόνια· το ποίημα, με τον καιρό, και στην ώρα του, γίνονταν ολοένα, όσο που γεννήθηκε, καθώς το παρουσιάζω τώρα. Όμως άλλος ο νους και άλλο το έργο. Τώρα το έργο, καθώς στέκεται στα παννιά για το ταξίδι του, μου φαίνεται σαν ξένο. Πιο πολύ με ανησυχούνε τα ψεγάδια που υποψιάζομαι πως θα κρύβη παρ' όσο με χαροποιούν τα καλά που θα μπορή να χη. Όλα τ' αδέρφια του τα μισοτέλει...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Σβησμένες όλες οι φωτιές οι πλάστρες μέσ' στη Χώρα. Στην εκκλησία, στον κλίβανο, στο σπίτι, στ' αργαστήρι, παντού, στο κάστρο, στην καρδιά, τ' αποκαΐδια, οι στάχτες. Πάει κι ο ψωμάς, πάει κι ο χαλκιάς, πάει κ' η γυναίκα, πάνε τα παλληκάρια, οι λειτουργοί, και του ρυθμού οι τεχνίτες, του Λόγου και οι προφήτες. Τα χέρια είναι παράλυτα, και τα σφυριά παρμένα και δε σφυροκοπά κανείς τ' άρματα και τ' αλέτρια, κ η φούχτα κάποιου ζυμωτή λίγο σιτάρι αν κλείση, δε βρίσκει την πυρή ψυχή ψωμί για να το κάμη. Κι από κατάκρυα χόβολη μεστή η γωνι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΠΕΜΠΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
ΤΑ ΚΑΛΥΒΙΑ ΤΟΥ ΒΛΑΧΟΥ Τα καλύβια του βλάχου στο Μισόκαμπο μας καρτεράνε, σύντροφε, σαν πρώτα, πάμε να φάμε το χλωρό τυρί και να γευτούμε τη σκληρή μπομπότα. Πάμε, το γάλα να το πιούμε αγνό, κι από δροσιά κι από χαρά χορτάτοι, να νοιώσουμε ξανά μια πείνα αχόρταγη στο πλάι σου, βλαχοπούλα εσύ γιομάτη. [...] [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΟΓΔΟΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Η ΑΛΗΘΕΙΑ Η αλήθεια. Τη σπατάλεψα του λατρεμού την πλάνη, ξόανα, ριγμένα από ψηλά, μού θόλωναν τα φρένα, φως λαγαρό του διάβα σου το φως κ' εμένα κάνει, τώρα ήρθ' η ώρα, δε γνωρίζω παρά μόνο Εσένα. Στα χλωμιασμένα τ' άνθια εσύ το αχλώμιαστο βοτάνι, μαινάδα ήταν η σκέψη μου, τη στύλωσες παρθένα στη βραδιανή μου προσευχή με αυγερινό στεφάνι. Τώρα ήρθ' η ώρα, δε γνωρίζω παρά μόνο Εσένα. Μεσ' στης καρδιάς τα πιο βαθιά που ο λόγος δεν τα φτάνει, καημός ασώματου παλμού για κάποια ωραία γέννα που θα σε στήση αγνάντια μου το σώμα σου έχει υφάνει. ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΒΔΟΜΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ένας γερός φιλόλογος του παλαιού καιρού -πέρασαν από τότ' έξήντα πέντε χρόνια,- εισηγητής ποιητικού διαγωνισμού, στην έκθεσή του από τις δυο τρεις που αξίζει κανείς κάποτε και πότε να τις ξανακοιτάζη μέσα στην άβαθη στερεοτυπία των κριτικών λόγων των άλλων ακαδημαϊκών συναδέλφων της εποχής του, ο Δημήτριος Βερναρδάκης· απορούσε κρίνοντας το έργο ενός υποψηφίου για τη χιλιόδραχμη δάφνη του Βουτσιναίου, φημιζόμενου τότε, πως ο ίδιος ποιητής μπορεί να γράφη στίχους τώρα μεθυσμένους από τα ρωμαντικώτερα όνειρα μιας παθητικής ονειρόπληχτης ατμο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το «Ίδρυμα Κωστή Παλαμά» συνεστήθη το 1960. Η ίδρυσή του κατέστη δυνατή με την εκχώρηση από τους κληρονόμους των παιδιών του Ποιητή, Ναυσικάς και Λέανδρου, των πνευματικών δικαιωμάτων, του αρχείου, της βιβλιοθήκης και των προσωπικών αντικειμένων του. Η πρωτοβουλία της ίδρυσης οφείλεται στον Γ. Κ. Κατσίμπαλη, ο οποίος υπήρξε και ο ισόβιος πρόεδρός του. Μέλη της Δ.Ε. υπήρξαν σπουδαίες φυσιογνωμίες των γραμμάτων, όπως οι: Κ. Τσάτσος, Α. Καραντώνης, Οδ. Ελύτης, Ηλ. Βενέζης, Ευ. Παπανούτσος, Ξεν. Ζολώτας, Τ. Αθανασιάδης, Απ. Σαχίνης, Γαλάτεια Σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΣΑΤΙΡΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ
Ο σατιριστής όσο πιο πολύ αγαπά, τόσο πιο σκληρά κτυπά τα κακώς κείμενα της πολιτείας, γιατί θέλει να ξυπνήσει άρχοντες και λαό, ώστε να πάρουν τον δρόμο της αλήθειας και της αναδημιουργίας. Γι' αυτό, ο οργισμένος εδώ ποιητής, σε μια περίοδο του ελληνισμού άγονη (1907-1909), παίρνει το μαστίγιο του Αρχίλοχου και το «τρίστιχο από την Κόλαση του Δάντη» και κτυπά ό,τι σαθρό, φαύλο και ψεύτικο. Το Ίδρυμα Κωστή Παλαμά εκδίδει σε ξεχωριστό τόμο τα "Σατιρικά Γυμνάσματα" σχολιασμένα από τον καθηγητή Μιχάλη Μερακλή, μια συλλογή θρυλική πια, αγέραστ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΑΝΑΤΟΣ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΟΥ
Ο Κωστής Παλαμάς ήταν μια πολυπρισματική προσωπικότητα, που κυριάρχησε για πολλά χρόνια στο προσκήνιο, στην πρώτη γραμμή, της νεοελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής. Αυτό που δεν είναι, ωστόσο, τόσο γνωστό είναι η πλευρά του διηγηματογράφου Κωστή Παλαμά: έγραψε δεκαέξι διηγήματα σε δύο τόμους, το εκτενέστερο Θάνατος παλληκαριού, που στην εποχή του έτυχε ένθερμης υποδοχής από το κοινό και την κριτική, και το μόνο θεατρικό έργο του, Η Τρισεύγενη. Από άποψη ποιότητας, τα διηγήματα του Παλαμά δεν υστερούν σε τίποτα από τα αριστουργηματικά του ποι...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΦΛΟΓΕΡΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ
[...] Η πίστη στην αντοχή και διάρκεια του Ελληνισμού δεν έχει καμιά σχέση με κανενός είδους σωβινισμό, ιδεολογία άλλωστε που απέρριπτε με αποτροπιασμό ο Παλαμάς. Το έργο είναι βαθιά ρωμαντικό -όχι με την τρέχουσα σημασία, του όρου- άλλα γιατί ενσαρκώνει τη χαρακτηριστικότερη ιδέα του ρωμαντικού ιστορισμού, που είναι η ενότητα και η διάρκεια του Ελληνισμού. Παρ' όλ' αυτά η Φλογέρα του Βασιλιά δεν είναι ιστορικό ποίημα, υποβαστάζεται όμως από την ελληνική ιστορία τεσσάρων χιλιάδων χρόνων. Πραγματικά, πρόκειται για μιαν από τις σπουδαιότερες...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΝΑΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το «Ίδρυμα Κωστή Παλαμά» συνεστήθη το 1960. Η ίδρυσή του κατέστη δυνατή με την εκχώρηση από τους κληρονόμους των παιδιών του Ποιητή, Ναυσικάς και Λέανδρου, των πνευματικών δικαιωμάτων, του αρχείου, της βιβλιοθήκης και των προσωπικών αντικειμένων του. Η πρωτοβουλία της ίδρυσης οφείλεται στον Γ. Κ. Κατσίμπαλη, ο οποίος υπήρξε και ο ισόβιος πρόεδρός του. Μέλη της Δ.Ε. υπήρξαν σπουδαίες φυσιογνωμίες των γραμμάτων, όπως οι: Κ. Τσάτσος, Α. Καραντώνης, Οδ. Ελύτης, Ηλ. Βενέζης, Ευ. Παπανούτσος, Ξεν. Ζολώτας, Τ. Αθανασιάδης, Απ. Σαχίνης, Γαλάτεια Σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΑΤΙΡΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ
Τα Σατιρικά Γυμνάσματα πρωτοδημοσιεύτηκαν το 1908 και το 1909 στο γλωσσικά και πολιτικά μαχητικό περιοδικό Ο Νουμάς. Πρόκειται για σαράντα τέσσερα αυτοτελή ποιήματα μικρού μεγέθους (δεκατρείς ενδεκασύλλαβοι στίχοι το καθένα: συνολικά, 143 συλλαβές). Γραμμένα σε περίτεχνες τερτσίνες, «το τρίστιχο απ' την Κόλαση του Δάντη», εκφράζουν - ενδεικτικότατα και θαρραλέα - τη μαστιγωτική οργή του ποιητή για τη θλιβερή κατάντια εκείνων των χρόνων («της πολιτικής οι φασουλήδες», «μουρλή γλωσσοκοπάνα Πολιτεία», «της γραμματικής οι μανταρίνοι», «ψεύτες,...
Διαβάστε περισσότερα...