ΠΑΛΑΜΑΣ ΚΩΣΤΗΣ

ΣΑΤΙΡΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ - Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΝΙΑΤΑ - Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ Η ΜΟΝΑΞΙΑ
"Στόνα χέρι την απολλώνια λύρα και στ' άλλο τ' ουρανού τ' αστροπελέκι τρικυμισμένη σου η ζωή και η μοίρα. Απ' το κάστρο του Λόγου σου δε στέκει μια πέτρα στο διαβάτη να σε κράζη -Φήμη, εσύ κάστρο του έχτισες, και στέκει. Τη Σάτιρα κι ακόμα την ταράζει το διάβα σου, απ' την άβυσσο η φωνή σου τη χαρά και το θάνατο μοιράζει. Σαν το μάρμαρο, Αρχίλοχε, της γης σου, λαμπερή και σκληρή, δεν τη χαλάει Χάρος κανείς τη δόξα τη δική σου. Ολόρθη με τον Όμηρο πλάι πλάι." (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Δεν έχεις Όλυμπε θεούς, μηδέ λεβέντες Όσσα, ραγιάδες έχεις μάνα γη, σκυφτούς για το χαράτσι, κούφιοι και οκνοί καταφρονάν τη θεία τραχεία σου γλώσσα, των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΡΙΣΕΥΓΕΝΗ
[...] Η συγκέντρωση του σχετικού υλικού οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι τα θεατρικά ενδιαφέροντά του ξεπερνούν τόσο σε έκταση όσο και σε βάθος αυτό που νομίζαμε ώς σήμερα "θεατρικό Παλαμά". Σε καμιά περίπτωση δεν περιορίζεται μόνο στη συγγραφή της "Τρισεύγενης" ήδη πολύ νωρίτερα υπάρχουν θεατρικά βιώματα και σκηνικές συγκινήσεις η απόρριψη και η άτυχη πορεία της "μοναχοκόρης" του ίσως έπαιξαν κάποιο ρόλο στο να μη γράψει πια άλλα θεατρικά έργα, άν και ο ίδιος σχεδίαζε ώς τα βαθιά γεράματα τη συγγραφή δραματικών έργων με αρχαία, βυζαντινή και ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΕΚΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το «Ίδρυμα Κωστή Παλαμά» συνεστήθη το 1960. Η ίδρυσή του κατέστη δυνατή με την εκχώρηση από τους κληρονόμους των παιδιών του Ποιητή, Ναυσικάς και Λέανδρου, των πνευματικών δικαιωμάτων, του αρχείου, της βιβλιοθήκης και των προσωπικών αντικειμένων του. Η πρωτοβουλία της ίδρυσης οφείλεται στον Γ. Κ. Κατσίμπαλη, ο οποίος υπήρξε και ο ισόβιος πρόεδρός του. Μέλη της Δ.Ε. υπήρξαν σπουδαίες φυσιογνωμίες των γραμμάτων, όπως οι: Κ. Τσάτσος, Α. Καραντώνης, Οδ. Ελύτης, Ηλ. Βενέζης, Ευ. Παπανούτσος, Ξεν. Ζολώτας, Τ. Αθανασιάδης, Απ. Σαχίνης, Γαλάτεια Σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΑΝΑΤΟΣ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΟΥ
Ο Κωστής Παλαμάς ήταν μια πολυπρισματική προσωπικότητα, που κυριάρχησε για πολλά χρόνια στο προσκήνιο, στην πρώτη γραμμή, της νεοελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής. Αυτό που δεν είναι, ωστόσο, τόσο γνωστό είναι η πλευρά του διηγηματογράφου Κωστή Παλαμά: έγραψε δεκαέξι διηγήματα σε δύο τόμους, το εκτενέστερο Θάνατος παλληκαριού, που στην εποχή του έτυχε ένθερμης υποδοχής από το κοινό και την κριτική, και το μόνο θεατρικό έργο του, Η Τρισεύγενη. Από άποψη ποιότητας, τα διηγήματα του Παλαμά δεν υστερούν σε τίποτα από τα αριστουργηματικά του ποι...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΣΑΛΕΥΤΗ ΖΩΗ
Πολλοί κριτικοί θωρούν την Ασάλευτη Ζωή την πιο σπουδαία ποιητική συλλογή που βγήκε στην Ελλάδα από την απελευθέρωσή της. Στην Ασάλευτη Ζωή παρουσιάζεται ένας κόσμος καθαρός μακριά από σκιές και φόβους, ένας κόσμος θετικός, σκεπασμένος, ή καλύτερα λουσμένος, στο φως του ελληνικού ήλιου. Το έργο αποτελεί την πρώτη μεγάλη αφήγηση της ελληνικής συγχρονίας του 20ού αιώνα. Παράλληλα, η συλλογή θα ανοίξει το δρόμο σε μία νέα θέαση, μια νέα εμπειρία και συνάμα μια νέα ιδεολογία μέσω του εσωτερικού της ρυθμού, αφού σε αυτή θα εμβολιαστούν πρωτόγνω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
Με συνεπαίρνει ο Καραϊσκάκης και με θαμπώνει ο Σολωμός. Όμως η λατρεία μου προς τον πρώτο δε μ' εμποδίζει να στοχάζομαι πως το έργο του ποιητή ήρωα κρατιέται από θεμέλια πιο βαθιά, με νόημα που δεν έφτασε, ίσα μ' εκείνο, το έργο του καπετάνιου ήρωα. Θυμάται κανείς πάντα το ζωγραφικώτατο στίχο ενός μεγάλου ιεροφάντη της Μούσας για την Ελλάδα που τη βλέπει στυλωμένη απάνω "στα κρυσταλλένια βάθρα του Λόγου". Η γη μας, μάννα του ποιητικού ηρωϊσμού, πιο πολύ παρ' όσο την καμαρώνουμε για βρύση της πολεμικής λεβεντιάς. Για τούτο και το ξημέρωμα τ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΤΡΙΣΕΥΓΕΝΗ
Ο Κωστής Παλαμάς ήταν μια πολυπρισματική προσωπικότητα, που κυριάρχησε για πολλά χρόνια στο προσκήνιο, στην πρώτη γραμμή, της νεοελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής. Αυτό που δεν είναι, ωστόσο, τόσο γνωστό είναι η πλευρά του διηγηματογράφου Κωστή Παλαμά: έγραψε δεκαέξι διηγήματα σε δύο τόμους, το εκτενέστερο Θάνατος Παλληκαριού, που στην εποχή του έτυχε ένθερμης υποδοχής από το κοινό και την κριτική, και το μόνο θεατρικό έργο του, Η Τρισεύγενη. Από άποψη ποιότητας, τα διηγήματα του Παλαμά δεν υστερούν σε τίποτα από τα αριστουργηματικά του ποι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΕΣ Ή ΡΩΜΙΟΙ;
1901. Ογδόντα χρόνια μετά την επανάσταση εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το μικρό ελληνικό κράτος διεκδικεί τη θέση του στον διεθνή χώρο, ενώ ταυτόχρονα, ενδεχομένως ως συνέπεια αυτού, εξακολουθεί να αναζητά την ταυτότητά του. Τα κύρια ζητήματα στον δημόσιο διάλογο άπτονται της καταγωγής, της συνέχειας του ελληνικού έθνους, της γλώσσας, ακόμα και του ονόματος των Ελλήνων. Γραικοί; Ρωμιοί; Ή Έλληνες; Τα δύο κείμενα, των Κωστή Παλαμά και Νικόλαου Πολίτη, που δημοσιεύονται στην παρούσα έκδοση για πρώτη φορά, αναδεικνύουν ένα σημαντικό ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΠΑΝΘΕΟΝ
Κάτι μεγαλοπρεπώς μαύρον φέσι ως κόκκινον καλπάκι μουστάκι ευθύ, σκληρόν, ως από ορείχαλκον μαλλιά απ' εδώ κι απ' εκεί χυτά εις τους ώμους η ρουμελιώτικη τραχύτης εις όλην της την έκτασιν κάτι τι αρχαγγελικόν, εωσφορικόν, ταξιαρχικόν, αρχιστρατηγικόν. Ο άγγελος και ο δαίμων, των οποίων εκαυχάτο ότι ήτο ο αρμονικός συνδυασμός, το ελεύθερον ζευγάρωμα. [...] (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΤΑΦΟΣ - Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ - Ο ΠΡΩΤΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΩΝ
"Ο ΤΑΦΟΣ": ΜΗΤΕ με το σίδερο, Μήτε με το χρυσάφι, Μήτε με τα χρώματα Που σπέρνουν οι ζωγράφοι Μήτε με τα μάρμαρα Τα τεχνοσκαλισμένα Το σπιτάκι σου έπλασα Παντοτεινό για σένα Μόνο με του πνεύματος Τα μάγια! Σου το υψώνω Σ΄ ένα τόπον άυλον, Απείραχτο απ' το χρόνο. Μ' όλα μου τα δάκρυα Και με το αίμα μου όλο Του έχτισα τα θέμελα, Του σκέπασα το θόλο [...] (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)

ΠΑΛΑΜΑ: ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Με την έκδοση αυτή το "Ίδρυμα Κωστή Παλαμά" συνεχίζει τη συγκεντρωτική του προσπάθεια, όσον αφορά τα έργα του ποιητή, αλλά ταυτόχρονα επεκτείνεται σε νέους κύκλους, με την απόφασή του να παρουσιασθούν τα γράμματα υπομνηματισμένα. Η βούληση του επιμελητή ήταν, σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες εκδόσεως των Νεοελληνικών Κειμένων, να περιληφθεί στους δύο πρώτους τόμους, σε αδιάσπαστη συνέχεια, το σώμα των γραμμάτων, στο δε τρίτο η Εισαγωγή, η Χρονολογία, οι Σημειώσεις και οι Πίνακες. Για λόγους χρηστικούς προκρίθηκε η παρούσα μορφή. Ανεξάρτητα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑ: ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
- Πατρίδα μου, τι θες να σου χαρίσω Για τον καλό το χρόνο που θα' ρθη; - Παιδί μου, το κορμί, το λιονταρίσσο Και, το παλληκαρίσσο το σπαθί, Και τη νεραϊδογέννητη τη χώρα Μαζή με το δικέφαλον αϊτό. Δε 'θέλω 'γώ καινούρια ή ξένα δώρα, Παληά δικά μου πλούτη σου ζητώ. - Μητέρα, τα δικά σου τα στολίδια Τα χαίροντ' άλλοι μέσ' στην οικουμένη, Και, Λάμιες τα φυλάν, τα ζώνουν φείδια Και χάνοντ' εκεί μέσ' αντρειωμένοι... - Παιδί μου, όταν τη δόλια σου μητέρα, Με του παιδιού τον πόνο αγαπάς, Με την αγάπη μόνο μιαν ημέρα Την παλαιάν δόξα θα τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Σ' αγαπώ σα λεβέντικο τραγούδι της Ηπείρου! Εσύ ποτέ δε μέθυσες απ' το κρασί του ονείρου. Κι αν η Μοίρα δε μ' έρριχν στο πλευρό σου, ποιο τόποι του πολέμου σου θα 'νοιωθαν την ορμήν, Αντιόπη; Ποιο κύμα, (ω κρινοπρόσωπη με μια ψυχήν αντρίκεια), στα πόδια σου τα ξέβρασε της καρδιάς μου τα φύκια; [...] [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΠΑΝΤΑ (ΠΕΜΠΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
ΤΑ ΚΑΛΥΒΙΑ ΤΟΥ ΒΛΑΧΟΥ Τα καλύβια του βλάχου στο Μισόκαμπο μας καρτεράνε, σύντροφε, σαν πρώτα, πάμε να φάμε το χλωρό τυρί και να γευτούμε τη σκληρή μπομπότα. Πάμε, το γάλα να το πιούμε αγνό, κι από δροσιά κι από χαρά χορτάτοι, να νοιώσουμε ξανά μια πείνα αχόρταγη στο πλάι σου, βλαχοπούλα εσύ γιομάτη. [...] [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΟΙΝΙΚΙΑ
Α. Ο τόπος της "Φοινικιάς" Η "Φοινικιά" γράφεται το 1900, κατά τη ρητή χρονολόγηση του ποιητή. θα πρωτοδημοσιευθή το 1904 στην "Ασάλευτη ζωή", πέμπτη από τις εννέα ενότητες στις οποίες υποδιαιρείται η συλλογή (πλην βεβαίως, του προλογικού και του επιλογικού ποιήματος). Τοποθετημένη ακόμη και χρονολογικά στο κέντρο της "Ασάλευτης ζωής" (τα υπόλοιπα ποιήματα κατανέμονται από το 1896 έως και το 1904) δεν μπορεί παρά να θεωρηθή εκδοτικά ο πυρήνας, ο καταλύτης της συνθέσεως. Αυτό φανερώνουν τα εκδοτικά γεγονότα κι αυτή δεν θα μπορούσε παρά να ή...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΛΑΜΑΣ: ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ
Το ποιητικό έργο του Κωστή Παλαμά (1859-1943) δεν έχει χάσει στις μέρες μας τη θέση που του αξίζει στις προτιμήσεις του αναγνωστικού κοινού. Ένας από τους λόγους, ασφαλώς όχι ο κυριότερος, είναι ο τεράστιος όγκος του. Η προσφορέστερη μέθοδος για την αντιμετώπιση αυτής της δυσκολίας είναι η αντιπροσωπευτική και ποιητικά αξιολογική ανθολόγηση. Το έργο του Παλαμά ευτύχησε να ανθολογηθεί από τον Γ. Κ. Κατσίμπαλη (1899-1978), τον περιβόητο «κολοσσό του Μαρουσιού», και τον Ανδρέα Καραντώνη (1910-1982). Και οι δύο ανθολόγοι έχουν ανατραφεί ποι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΑΡΘΡΑ (1920-1926)
"ΑΡΚΑΔΙ": Οι νέοι της Κρήτης και οι Αθηναίοι σύντροφοί των ετέλεσαν στο μητροπολιτικό ναό το μνημόσυνο του Μοναστηρίου που τινάχτηκε στον αέρα ολοκαύτωμα από το δαυλοφόρο χέρι του Γαβριήλ του ηγουμένου του. Μου ανοίγουν τον κρουνό της Μνήμης. Η κρητική επανάσταση του '66 την είχε μεθύσει, νόμιζες, την εθνική ψυχή, με το κρασί του ενθουσιασμού. Μια πνοή σα να κοίταζε να μας ανυψώση προς τα αιθέρια της ηρωικής χαράς. Η θυσία μας δειχνόταν πανηγύρι. Η θεά του Σολωμού με την κόψη του σπαθιού την τρομερή, αλλά και με τη δύναμη όλα γύρω της φως ...
Διαβάστε περισσότερα...