ΠΑΠΑΖΑΦΕΙΡΗ ΙΩΑΝΝΑ

ΡΗΣΕΙΣ, ΓΝΩΜΙΚΑ, ΦΡΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΓΡΑΦΕΣ
«Χαίρετε και αγαλλιάσθε». Ματθ. Ε' 12. Τελειώνοντας τους μακαρισμούς, ο Ιησούς χαιρετά τους μαθητές του: «Χαίρετε και αγαλλιάσθε, ότι ο μισθός υμών πολύς εν τοις ουρανοίς». Προσφώνηση γεμάτη αγάπη, και μ' αυτή την έννοια τη λέμε κι εμείς σήμερα. «Εδέμ». Λέξη εβραϊκή, που σημαίνει επίγειος παράδεισος. Κατά τη Γένεση Β' 8, εκεί ο Θεός εγκατέστησε τους πρωτοπλάστους: «Και εφύτευσεν ο Θεός παράδεισον εν Εδέμ κατά ανατολάς και έθεσεν εκεί τον άνθρωπον ον έπλασεν». - Μεταφορικώς εννοούμε έναν τόπο πολύ ευχάριστο, που προσφέρει πολλές απολαύσεις....
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΟΓΟ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Ο τόμος αυτός, δεύτερος της σειράς «Η αρχαία ελληνική σκέψη στο νεοελληνικό λόγο», αναφέρεται στους προσωκρατικούς φιλοσόφους και στους σοφιστές, περιέχει επίσης πολλές ιστορικές φράσεις. Από τους προσωκρατικούς φιλοσόφους μεγάλες μορφές υπήρξαν ο Ηράκλειτος ο Έφεσιος με το γνωστό «πάντα ρει» και ο Δημόκριτος ο Αβδηρίτης με τη θεωρία «τα άτομα και το κενόν». Ξεχωριστή θέση κατέχουν οι Ίωνες φιλόσοφοι Θαλής, Αναξίμανδρος και Αναξιμένης, επειδή είναι οι πρώτοι που εζήτησαν να ερμηνεύσουν την προέλευση και τη λειτουργία του κόσμου από φυσικά ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΘΗ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΑΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Τα άρθρα που περιλαμβάνονται σ' αυτόν τον τόμο έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Τα Νέα» από το Φεβρουάριο του '91 μέχρι τέλους Ιουλίου του '92 σε ειδική στήλη και ορισμένη ημέρα της εβδομάδας. Οι αναγνώστες των Νέων θα τα θυμούνται ασφαλώς, επειδή τα πιο πολλά είναι γραμμένα με ύφος ευτράπελο και διασκεδαστικό. «Τέρπειν άμα και διδάσκειν». Ας τα χαρούν άλλη μια φορά, τώρα που τους προσφέρονται συγκεντρωμένα. Τα άρθρα ακολουθούν τη χρονολογική σειρά δημοσίευσης στην εφημερίδα. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΘΗ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΑΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Πολλές ανησυχίες εκδηλώνονται τα τελευταία χρόνια για την τύχη της γλώσσας μας μετά την επίσημη αναγνώριση της δημοτικής από την πολιτεία. Είναι άραγε δικαιολογημένες; Για τα λάθη που διαπράττονται στη χρήση της γλώσσας από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά και στον τύπο έχουν ακουστεί πολλές σωστές διαμαρτυρίες, ώστε θα ήταν περιττό να προσθέσω κι εγώ τη δική μου πάνω σ ένα αναμφισβήτητο γεγονός. Αν το καταπιάνομαι, είναι γιατί θέλω να σταθώ σε μερικά από κείνα τα λάθη που επαναλαμβάνονται, με την ελπίδα ότι όσοι αγαπούν τη γλώσσα μας και ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΟΓΟ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
ΕΝΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ του νεοελληνικού πνευματικού και γλωσσικού θησαυρού μας είναι η επιβίωση της μακρινής αρχαιότητας. Από τη μυθολογία μας π.χ. πολλές χαρακτηριστικές λέξεις και φράσεις παραμένουν ζωντανές στο στόμα του λαού μας καθώς και γνωμικά από τους μύθους του Αισώπου, που έγιναν παροιμίες. Βέβαια αυτό δεν μπορούμε να το ισχυριστούμε για ολόκληρη την πνευματική κληρονομιά μας. Στίχοι από τους επικούς και λυρικούς ποιητές μας δεν μας είναι όλοι τόσο οικείοι. Επειδή όμως στα χρόνια που γράφτηκαν ήταν η πνευματική τροφή των προγόνων μα...
Διαβάστε περισσότερα...