PIRANDELLO LUIGI (NOBEL 1934)

ΠΙΡΑΝΤΕΛΟ: ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΑ
Τα δεκατρία μονόπρακτα του νομπελίστα Λουίτζι Πιραντέλλο είναι πλήρη έργα με τα νοήματά τους πιο συμπυκνωμένα, τους διάλογους πιο καίριους και την πλοκή πιο γρήγορη. Με τη γνωστή του οξυδέρκεια, ο ιταλός δραματουργός αναπλάθει καθημερινές καταστάσεις που έχουν αποβάλει το ρεαλιστικό τους χαρακτήρα και έχουν αναχθεί σε φιλοσοφικό καταστάλαγμα ζωής. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟΨΕ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΑΖΟΥΜΕ
"Δέκα σχεδόν χρόνια μετά το "Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα", γράφει ο Πιραντέλλο το "Απόψε αυτοσχεδιάζουμε" (1929), που κινείται στο ίδιο επίπεδο με το περιφημότερο απ' τα έργα του σικελού δραματουργού: τις σχέσεις Τέχνης και Ζωής. Ένας θίασος, μ' επικεφαλής τον σκηνοθέτη-διευθυντή του, προσπαθεί να «κατασκευάσει» ένα θεατρικό δράμα, ξεκινώντας από ένα διήγημα (του ίδιου του Πιραντέλλο, φυσικά). Ο σκηνοθέτης θέλει να υποτάξει την ιστορία, τα πρόσωπα και τους ηθοποιούς στις δικές του αντιλήψεις για το θέατρο, σε σχήματα και φόρμουλες, σε εφέ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΧΩΣ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ ΠΩΣ
Το έργο γράφτηκε το 1934. Είναι το προτελευταίο δραματικό έργο του Λ. Πιραντέλλο. Ανέβηκε στα Τσέχικα στο Εθνικό θέατρο της Πράγας στις 19 Νοεμβρίου του 1934, για πρώτη φορά. Ο Πιραντέλλο, που μόλις είχε πάρει το βραβείο Νόμπελ στη Στοκχόλμη, παρευρέθηκε στην πρεμιέρα της Πράγας. Στην Ιταλία ανέβηκε στις 13 Δεκεμβρίου 1935 στη Ρώμη, στο θέατρο Argentina, με τον Ruggero Ruggeri στον κύριο ρόλο και με δική του σκηνοθεσία. «...Αυτό το έργο κατέχει, μια μοναδική θέση στο θέατρο του Λουίτζι Πιραντέλλο γιατί το πρόβλημα της ανθρώπινης υπευθυνότη...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΣΤΗΣ
Για όλους η Βάρια Νεστόρωφ είναι μια μοιραία καλλονή που καταστρέφει τους άντρες. Η ίδια όμως ζει με την πικρία πως ποτέ κανείς δεν την είδε σαν ανθρώπινο πλάσμα. Γυρεύοντας την αυτοδικαίωσή της, αποφασίζει να παίξει σαν ηθοποιός στον κινηματογράφο, αλλά το παρελθόν της θα την καταδιώξει ως το άδυτο των κινηματογραφικών στούντιο. Ένας οπλισμένος πρώην εραστής, ένας θηριώδης συμπρωταγωνιστής και μια τίγρη που παίζει κι αυτή στο έργο που γυρίζεται, θα δώσουν την αιματηρή λύση στο δράμα της γυναίκας αυτής που όλοι τη λογάριαζαν σαν ένα ωραίο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΞΙ ΠΡΟΣΩΠΑ ΖΗΤΟΥΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Τώρα που οι τολμηρές καινοτομίες του Λουίτζι Πιραντέλλο δεν σκανδαλίζουν πια το κοινό και η θέση του μέσα στη θεατρική ιστορία του αιώνα μας έχει στερεωθεί, μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα πού βρίσκεται, εκτός από την πρωτοτυπία, η βαθύτερη αξία αυτού του έργου. Η κυριότερη αρετή του είναι, χωρίς αμφιβολία, ο τρόπος, ο γνήσια θεατρικός τρόπος, με τον οποίο κατόρθωσε να ερμηνεύσει από τη σκηνή ένα οξύ για τη σκέψη και για το αίσθημα του σύγχρονου ανθρώπου πρόβλημα: τη ριζική αβεβαιότητα, την έλλειψη ενότητας, τη ρευστότητα και τις αντιφάσε...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ, ΤΟ ΚΤΗΝΟΣ ΚΑΙ Η ΑΡΕΤΗ
Η μοναδική φάρσα του βραβευμένου με Νομπέλ (1934) Ιταλού δραματουργού, που επηρεάστηκε από τον Ίψεν, τον Στρίντμπεργκ και το γερμανικό Εξπρεσιονισμό, όμως παρέμεινε ως το τέλος Ιταλός, με χαρακτηριστικό στιλ γραφής συγγενικό με εκείνο των Ισπανών, των Ελλήνων και άλλων συγγραφέων της Μεσογείου. Τα ιλαροτραγικά γεγονότα διαδέχονται το ένα το άλλο δημιουργώντας φαινομενικά αδιέξοδα, ενώ ταυτόχρονα τα έντονα ηθογραφικά στοιχεία δημιουργούν κλίμα ψυχικής ευφορίας. Σε δεύτερο επίπεδο, βέβαια, διαφαίνονται και εδώ τα βασικά θέματα του πιραντελλι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΡΡΙΚΟΣ Ο Δ'
Ένας πλούσιος των αρχών του εικοστού αιώνα έχει ταυτιστεί με τον αυτοκράτορα Ερρίκο τον Δ' της Γερμανίας, ηγεμόνα του ενδέκατου αιώνα. Ο περίγυρός του επιμένει να του συντηρεί την αυταπάτη μέχρι να έρθει το απροσδόκητο φινάλε του έργου. Ο Πιραντέλλο επιτυγχάνει να διασπάσει το ανθρώπινο άτομο πριν οι επιστήμονες καταφέρουν να διασπάσουν το άτομο της ύλης. Με οξυδέρκεια και διορατικότητα εξετάζει αυτό που ο Σοπενάουερ ονομάζει "αληθινό ψέμα", το οποίο δεν είναι παρά ένα πλάσμα της φαντασίας μας, που διαψεύδεται συνεχώς από το πολυσχιδές το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΑ ΝΤΥΣΟΥΜΕ ΤΟΥΣ ΓΥΜΝΟΥΣ
Η Ερσίλια Ντρέι δεν αντέχει τη ζωή της και αποπειράται, χωρίς αποτέλεσμα, να αυτοκτονήσει. Ενώ διηγείται τους λόγους, αποσιωπά τις αδυναμίες της και κρύβει την ηθική της γυμνότητα. Τα πρόσωπα του έργου με φράσεις, που σε πρώτη ανάγνωση φαίνονται άσχετες, ακατανόητες και χαώδεις, εκθέτουν τον ανθρώπινο ψυχισμό και παρουσιάζουν, το καθένα, τη δική του πραγματικότητα. (Από τον εκδότη) Ο Λουίτζι Πιραντέλλο έζησε το ιδιαίτερα εύκρατο κλίμα που δημιούργησε και έθρεψε το ιταλικό θέατρο, την πρώτη δεκαετία του 1900. Είναι γνωστό ότι ασχολήθηκε με...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΠΟΔΙΩΓΜΕΝΗ
Η ιστορία μιας γυναίκας. Μιας γυναίκας καταπιεσμένης από τον κοινωνικό της περίγυρο. Μιας γυναίκας που αγάπησε "παράνομα", αγωνίστηκε και κέρδισε την ελευθερία της. "Γυναικείος λόγος", με καθηλωτικές αναλογίες στην ελληνική πραγματικότητα. Ο Λουίτζι Πιραντέλο, ο πιο γνωστός ίσως από τους Ιταλούς Νομπελίστες της λογοτεχνίας, ασχολήθηκε κυρίως με το Θέατρο. Βραβεύτηκε με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας το 1934. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΧΙΟΥΜΟΡ
Η "Αισθητική του Χιούμορ" του Λουίτζι Πιραντέλο διαφέρει πολύ από το μέχρι σήμερα γνωστό -τουλάχιστον στη χώρα μας- έργο του. Δεν πρόκειται για ένα θεατρικό κείμενο, ένα μυθιστόρημα ή μια νουβέλα, αλλά για ένα δοκίμιο περί αισθητικής όπου εκτίθενται όλες οι φιλοσοφικές του απόψεις. Στο έργο αυτό που γράφηκε σε μια περίοδο δημιουργικής παύσης -από τον Αύγουστο του 1907 έως και τα μέσα του 1908-, ως προς τις υπόλοιπες καλλιτεχνικές και μη δραστηριότητές του, θα συναντήσουμε το θεατράνθρωπο-στοχαστή που καταγράφει τις ιδέες του για τη σύγχρο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑΣ ΚΑΝΕΝΑΣ ΚΑΙ ΕΚΑΤΟ ΧΙΛΙΑΔΕΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ποιος πραγματικά είναι ο Βιτάντζελο Μοσάρντα, ο ήρωας του μυθιστορήματος του Πιραντέλλο " Ένας κανένας, εκατό χιλιάδες"; Αυτός που νομίζει ο ίδιος πως είναι, ή αυτός που η γυναίκα του νομίζει πως είναι ή τέλος αυτός που οι άλλοι, όλοι οι άλλοι, οι εκατό χιλιάδες νομίζουν πως είναι; Γιατί οι τελευταίοι αυτοί έχει ο καθένας τους σχηματίσει, με βάση τα εξωτερικά του γνωρίσματα, μια διαφορετική εικόνα του Βιτάντζελο Μοσκάρντα. Ξεκινώντας απ' την αμφισβήτηση αυτή θα προσπαθήσει να συνθέσει μια καινούργια εικόνα του εαυτού του, θα επιχειρήσει μι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ
Η Αντριάνα Μπράτζι, μια τριανταπεντάχρονη χήρα, ζει απομονωμένη επί δεκατρία ολόκληρα χρόνια στο σπίτι του νεκρού συζύγου της, στην καρδιά μιας κωμόπολης της Σικελίας. Η ξαφνική αρρώστια οδηγεί την Αντριάνα και τον κουνιάδο της, Τσέζαρε, στο Παλέρμο κι από κει σ' ένα ταξίδι έρωτα χωρίς επιστροφή. Αντλώντας στοιχεία από τον τόπο καταγωγής του, ο Λουίτζι Πιραντέλλο συνθέτει στο Ταξίδι -"μια από τις κορυφές του σύντομου πιραντελλικού αφηγήματος"- την αυστηρότερη και πιο επικριτική εικόνα της θέσης της νησιώτισσας γυναίκας που συναντούμε σε ολ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΑΚΑΡΙΤΗΣ ΜΑΤΙΑ ΠΑΣΚΑΛ
Στη σειρά Μεγάλες αφηγήσεις εντάσσονται έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας έργα συγγραφέων που έσπασαν το φράγμα του χρόνου και αξίζει να διαβάζονται από όλους ως μέρος μιας συναρπαστικής επικαιρότητας που μας αφορά. Ο Ματία Πασκάλ περνά μια ζωή που μοιάζει με ατέλειωτη αγγαρεία σε μια επαρχιακή πόλη. Τότε, σαν από θεϊκή πρόνοια, κηρύσσεται νεκρός. Συνειδητοποιώντας πως μπορεί να κάνει ένα νέο ξεκίνημα, να τα καταφέρει καλύτερα αυτή τη φορά, μετακομίζει σε άλλη πόλη, παίρνει άλλο όνομα και ακολουθεί άλλη πορεία ζωής - μόνο που μέλλετ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝ ΕΤΣΙ ΝΟΜΙΖΕΤΕ
Ολόκληρο το θεατρικό έργο είναι μια σκευωρία, μια θεωρητική μηχανορραφία, όπου οι ήρωες αλλάζουν προσωπεία συχνότερα από ενδύματα, προκαλώντας πλήρη σύγχυση ανάμεσα στο σημαίνον και στο σημαινόμενο, ανάμεσα στην ταυτότητα και στην αντίφαση. Οι ήρωες είναι ταυτόχρονα τραγικοί και γελοίοι, γιατί η απλοϊκότητά τους είναι εμποτισμένη με καχυποψία, η νοητική οξυδέρκειά τους ολισθαίνει προς την αφέλεια και η επιδίωξή τους να αντιληφθούν την αλήθεια είναι εκ των προτέρων καταδικασμένη αφού, κατά τον συγγραφέα, δεν υπάρχει αντικειμενική αλήθεια. ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΞΙ ΠΡΟΣΩΠΑ ΖΗΤΟΥΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Το πιο διάσημο και ριζοσπαστικό έργο του Ιταλού συγγραφέα, γράφτηκε το 1921 και άνοιξε νέους δρόμους στο σύγχρονο ευρωπαϊκό δραματολόγιο. Σε ένα θέατρο ο θίασος ετοιμάζει παράσταση και ξαφνικά εμφανίζονται τα έξι μέλη μιας οικογένειας, δημιουργήματα κάποιου συγγραφέα που ξεκίνησε να γράφει ένα θεατρικό έργο αλλά δεν το τελείωσε ποτέ. Αυτά τα έξι πρόσωπα ζητάνε από τον θιασάρχη να ανεβάσει έργο με θέμα τη δική τους ζωή, οπότε να αποκτήσουν και πλήρη θεατρική υπόσταση. Ο Πιραντέλλο πραγματεύεται τις έννοιες "μάσκα" και "πρόσωπο", "σύμβαση" κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑΣ, ΚΑΝΕΝΑΣ ΚΑΙ ΕΚΑΤΟ ΧΙΛΙΑΔΕΣ
Ο Λουίτζι Πιραντέλο και ο Βιτάντζελο Μοσκάρντα, το δημιούργημά του, πορεύονται μαζί για δεκαπέντε χρόνια αναζητώντας απαντήσεις σε ερωτήματα που θέτει η ίδια η ζωή μέσα απ' τις πιο συνηθισμένες ανθρώπινες ενέργειες και σχέσεις. Για τον Βιτάντζελο Μοσκάρντα, όλα ξεκίνησαν από ένα κοίταγμα στον καθρέφτη: η ανακάλυψη μιας καινούργιας και άγνωστης εικόνας του εαυτού του, ενός νέου «εγώ», που ποτέ δεν θα μπορέσει να δει έτσι όπως το βλέπουν οι άλλοι, όλοι εκείνοι που τον κοιτάζουν με τα δικά τους μάτια και του προσδίδουν, καθένας με τον τρόπο τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΓΙΓΑΝΤΕΣ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ
"Οι Γίγαντες του Βουνού", μαζί με τα έργα "Η καινή παροικία" και "Λάζαρος" αποτελούν την αποκαλούμενη "Τριλογία των μύθων". Το έργο "Η καινή παροικία" άπτεται του κοινωνικού μύθου, ο "Λάζαρος" του θρησκευτικού και "Οι Γίγαντες του βουνού" του μύθου της τέχνης. Η φαντασία στα χέρια του Πιραντέλλο, δεν αντιτάσσεται στη δομή αλλά προσδίδει στο έργο χαρακτήρα υποβλητικό. Ο σαρκασμός, για άλλη μια φορά, δεν βλάπτει την ποιητική του έργου και συναντάται, μολονότι υποδόρια κινούμενος στις πιο μελαγχολικές του τονικότητες. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΙΟΛΑ
Ο Λιολά που βασίζεται σ' ένα επεισόδιο του "Ήταν ο Ματίας Πασκάλ" ανήκει στο πρώτο Πιραντελλικό θέατρο. Σ' αυτό που (γράφει ο Φραντσέσκο Φλόρα) εκφράζει τον κόσμο που ακόμα δεν έχει διαχωριστεί από την αμφιβολία και που δημιουργεί μια ψευδαίσθηση, μια φαινομενικότητα, ένα παιγνίδι από λεπτές δίνες... Και να σκεφτεί κανείς πως αυτό σαν καλλιτεχνική δημιουργία είναι το πιο αγνό Πιραντελλικό θέατρο, παρόλο που αν και δεν είναι το πλέον περίλαμπρο που τον έκανε διάσημο με παγκόσμια επιρροή. Είναι ο Σικελός Πιραντέλλο του Λιολά... Γνώμη που δεν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
Δεκαπέντε διηγήματα με διαχρονικό, φιλοσοφικό, αλλά και γεμάτο χιούμορ περιεχόμενο, μας συγκινούν, μας ταράζουν, μας διασκεδάζουν, μας προβληματίζουν: πρωταγωνιστές ο έρωτας, η φιλία, η ανθρωπιά, η δικαιοσύνη, η επιστήμη, η φιλοσοφία, το φεγγάρι, η εξοχή. Ποικίλοι ανθρώπινοι χαρακτήρες, όπως ο μπαρμπα-Ντίμα, ο Δον Λολλό, ο Γκουαρνόττα, ο Μπόμπολο, η Κιάρα Τζόρτζι, ο Περατσέττι, ο Τζακομίνο κ.ά., διαφορετικοί μεταξύ τους αλλά και τόσο ίδιοι με όλους εμάς, παγιδευμένοι στις μικρές προσωπικές τους ιστορίες, κινούνται σ' έναν πυκνό ιστό από μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ
"Η τέχνη μου (. . .) είναι γεμάτη πικρή συμπόνια για όλους εκείνους που εξαπατούν τον εαυτό τους. Ωστόσο, αυτή η συμπόνια δε μπορεί παρά να συνοδεύεται από το άγριο περιγέλασμα της μοίρας, που καταδικάζει τον άνθρωπο στην απάτη". Κι αλλού συμπληρώνει: Όταν ένας άνθρωπος ζει, ζει και δε φαίνεται. Λοιπόν, κάντε έτσι ώστε να φαίνεται, δείξτε τον την ώρα που ζει υπό το κράτος των παθών του. Βάλτε μπροστά του έναν καθρέφτη. Τότε, ή μένει κατάπληκτος από την όψη του, ή στριφογυρίζει τα μάτια του για να μη δει τον εαυτό του, ή, έξω φρενών, φτύνει...
Διαβάστε περισσότερα...