ΠΟΛΙΤΗΣ Γ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΕΛΛΗΝΕΣ Ή ΡΩΜΙΟΙ;
1901. Ογδόντα χρόνια μετά την επανάσταση εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το μικρό ελληνικό κράτος διεκδικεί τη θέση του στον διεθνή χώρο, ενώ ταυτόχρονα, ενδεχομένως ως συνέπεια αυτού, εξακολουθεί να αναζητά την ταυτότητά του. Τα κύρια ζητήματα στον δημόσιο διάλογο άπτονται της καταγωγής, της συνέχειας του ελληνικού έθνους, της γλώσσας, ακόμα και του ονόματος των Ελλήνων. Γραικοί; Ρωμιοί; Ή Έλληνες; Τα δύο κείμενα, των Κωστή Παλαμά και Νικόλαου Πολίτη, που δημοσιεύονται στην παρούσα έκδοση για πρώτη φορά, αναδεικνύουν ένα σημαντικό ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ (ΔΙΤΟΜΟ)
Ο Ν. Γ. Πολίτης, ο εισηγητής της Λαογραφικής επιστήμης στην Ελλάδα, γεννήθηκε το 1852 στην Καλαμάτα και πέθανε στην Αθήνα το 1921. Μετά το Γυμνάσιο της Καλαμάτας γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών κι αφού πήρε το πτυχίο του γράφτηκε στη Νομική Σχολή του ίδιου Πανεπιστημίου. Το 1876 με κρατική υποτροφία πήγε στο Μόναχο, για την ολοκλήρωση των σπουδών των, όπου γνωρίστηκε και συνδέθηκε φιλικά με τον Γερμανό ιστορικό και βυζαντινολόγο Καρλ Κρουμπάχερ, στον οποίο δίδαξε τα Νέα Ελληνικά. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ (ΔΙΤΟΜΟ-ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Κατά τας αρχάς του παρελθόντος έτους διετάχθη η διακοπή του δανεισμού βιβλίων εκ της Εθνικής βιβλιοθήκης, ένεκα της μετακομίσεως ταύτης εις το ίδιον αυτής μέγαρον. Αποδώσας δε συμφώνως προς την διαταγήν εκείνην τα τέσσαρα ή πέντε βιβλία, τα οποία, σπάνια και δυσπόριστα όντα, μοι ήσαν απαραίτητα εις την επεξεργασίαν της συλλογής των Παροιμιών, παριέστην εις την ανάγκην να διακόψω επί μακρόν χρόνον την τύπωσιν της συνεχείας της συλλογής ταύτης. Της αμηχανίας εύρον πόρον εν τη ευμενεί προστασία, ην ανέκαθεν παρέσχεν εις τας Μελέτας μου ο μεγα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΚΛΟΓΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ
«Η συλλογή δημοτικών τραγουδιών την οποίαν μας δίδει ο κ. Πολίτης θα ευχαριστήσει πιστεύω τους ενδιαφερόμενους εις την λαϊκή μας ποίηση είναι με προσοχή μεγάλη καμωμένη, έχει σημειώσεις επεξηγηματικές του θέματος κάθε τραγουδιού, έχει άλλες σημειώσεις που εξηγούν τις ασυνήθιστες λέξεις και τους ασυνήθεις τύπους, έχει έναν πολύ καλό πίνακα εις τον οποίον αναγράφονται με ακρίβειαν και σαφήνειαν οι πηγές και η διαίρεσις του βιβλίου -εις 14 μέρη και 2 επίμετρα-, είναι πολύ επιτυχής. Τα 14 μέρη είναι: Ιστορικά τραγούδια, Κλέφτικα τραγούδια, Ακ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΥΘΟΙ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ
Δεν υπάρχει πολιτισμός σ' αυτόν τον πλανήτη που με κάποιον τρόπο να μην απέδωσε τιμές στον Ήλιο. Στη δύναμή του ο άνθρωπος διάβασε το απόλυτο. Όπως εκείνος είναι ένας, που δίχως να ζητά κάτι, απλώνει φως, έτσι και η Αρχή των Πραγμάτων -που στη θρησκευτική γλώσσα καλούμε Θεό- φέρνει σε ύπαρξη τον κόσμο όλο. Όπως εκείνος με τη βαρύτητά του φέρει σε χορό το σύνολο της αστρικής μας γειτονιάς, ομοίως το Θείο ζωοποιεί την πλάση καθώς αποτελεί το καθολικό σημείο αναφοράς. Τα μυστήρια του Ήλιου δεν άφησαν ασυγκίνητο τον πατέρα της Ελληνικής Λαογρα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ Β'
Ο Β' τόμος των Συμμείκτων του Ν. Γ. Πολίτου με τας εν αυτώ σπουδαιοτάτας μελέτας εξεδόθη το 1921 ως υπ' αριθμ. 2 δημοσίευμα εις την σειράν των δημοσιευμάτων του τότε Λαογραφικού Αρχείου, εξηντλήθη όμως ήδη από του έτους 1928, εν αντιθέσει προς τους Α' και Γ' τόμους των Συμμείκτων του συγγραφέως, εκδοθέντας εις την αυτήν σειράν το 1920 και 1930 αντιστοίχως. Εκ του λόγου τούτου η Σύγκλητος της Ακαδημίας Αθηνών μετ' εισήγησιν της Εφορευτικής Επιτροπής του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας, γενομένην κατόπιν σχετικής αναφοράς μου, απεφά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ Δ'
Όταν εις συμπόσιον παρατεθή ολόκληρον εψημένον αρνίον, πρώτιστον μέλημα του οικοδεσπότου είναι να παρατηρήση το οστούν της ωμοπλάτης, όπως εξαγάγη προγνωστικά του μέλλοντος, ιδίως μεν της οικογενείας του, γενικώς δε της τύχης ολοκλήρου του έθνους. Τα δε εκ των παρατηρήσεων τούτων εξαχθέντα προγνωστικά θεωρούνται αλάνθαστα. "Απίστευτα πράγματα διηγούνται περί της επαληθεύσεως του είδους τούτου της μαντείας, λέγει ο κ. Καραγιάννης εν τω περί δεισιδαιμονίας δοκιμίω αυτού δια της πλάτης θησαυροί κατορωρυγμένοι ανεκαλύφθησαν, θάνατοι μελών τιν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Εξαίρετον αναντιρρήτως θέσιν μεταξύ των μνημείων του λόγου του ημετέρου λαού κατέχουν τα τραγούδια όχι μόνον ως ισχυρώς κινούντα την ψυχήν δια το απέριττον κάλλος, την αβίαστον απλότητα, την πρωτοτυπίαν και την φραστικήν δύναμιν και ενάργειαν, αλλά και ως ακριβέστερον παντός άλλου πνευματικού δημιουργήματος του λαού εμφαίνοντα τον ιδιάζοντα χαρακτήρα του έθνους. Εις τάλλα είδη του λόγου, τας παροιμίας και τους μύθους, τα παραμύθια και τα αινίγματα, ων η μετάδοσις από λαού εις λαόν είναι ευχερής και συνήθης, τα παρεισδύσαντα πολυπληθή ξένα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ (ΔΙΤΟΜΟ)
Κατά τας αρχάς του παρελθόντος έτους διετάχθη η διακοπή του δανεισμού βιβλίων εκ της Εθνικής βιβλιοθήκης, ένεκα της μετακομίσεως ταύτης εις το ίδιον αυτής μέγαρον. Απόδωσις δε συμφώνως προς την διαταγήν εκείνην τα τέσσαρα ή πέντε βιβλία, τα οποία είχον δανεισθή εκ της Βιβλιοθήκης, και τα οποία, σπάνια και δυσπόριστα όντα, μοι ήσαν απαραίτητα εις την επεξεργασίαν της συλλογής των Παροιμιών, περιέστην εις την ανάγκην να διακόψω επί μακρόν χρόνον την τύπωσιν της συνεχείας της συλλογής ταύτης. Της αμηχανίας εύρον πόρον εν τη ευμενεί προστασία,...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ (ΕΞΑΤΟΜΟ
Η προκειμένη συλλογή περιλαμβάνει πάσας τας προεκδεδομένας παροιμίας και παροιμιώδεις φράσεις του καθ' ημάς ελληνικού λαού, καθώς και όσας αυτός ακούσας ή τη συμπράξει φίλων συνεργατών εδυνήθην να περισυναγάγω. Προσετέθησαν δ' εις ταύτας και αι κατά τους βυζαντινούς χρόνους εν χρήσει δημώδεις παροιμίαι, αι περιλειφθείσαι ημίν εν ιδίαις συλλογαίς και των παρεμβεβλημένων εις τον λόγον βυζαντινών συγγραφέων εκείναι τουλάχιστον, όσας εδυνήθην ν' ανεύρω αμετάλλακτους ή παρεφθαρμένας ν' αναγνωρίσω. Τας ούτω δ' αποθησαυρισθείσας παροιμίας προσεπά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ
Η ιστορία ενός έθνους δεν συνίσταται εις μόνην την αφήγησιν των γεγονότων, όσα έσχον επιρροήν τινα επί της τύχης αυτού, αλλ' αναγκαία είναι, προς συμπλήρωσιν και τελειότερον αυτής καταρτισμόν, η ακριβής και λεπτομερής γνώσις του χαρακτήρος και του πνεύματος του έθνους τούτου. Διότι η τοιαύτη γνώσις εκτός του ότι συντελεί εις ευχερεστέραν εξεύρεσιν και κατανόησιν των αιτίων και αποτελεσμάτων των γεγονότων τούτων, ουχί σπανίως χρησιμεύει εις διαλεύκανσιν σκοτεινών και αμφισβητουμένων ιστορικών ζητημάτων. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΚΛΕΦΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΑΚΡΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΠΑΡΑΛΟΓΕΣ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΝΥΦΙΑΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΝΑΝΟΥΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΛΑΝΔΑ. ΒΑΪΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΞΕΝΙΤΙΑΣ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙΑ ΜΟΙΡΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΩ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΑΡΟΥ ΓΝΩΜΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΒΛΑΧΙΚΑ ΠΕΡΙΓΕΛΑΣΤΙΚΑ ΕΠΙΜΕΤΡΟΝ: Α. ΔΗΜΩΔΗ ΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΧΡΟΝΩΝ Β. ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΥΣ ΠΙΝΑΞ ΟΝΟΜΑΤΩΝ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Κάποτε, όλοι γνώριζαν ότι ο κόσμος δεν είναι καθόλου απλός. Με ναυλωμένο αμάξι κατάφταναν οι αρρώστιες για να ξεκληρίσουν ολόκληρες συνοικίες, οι άγιοι των εκκλησιών έχαναν με το παραμικρό την ψυχραιμία τους, νεράιδες κυκλοφορούσαν στις γειτονιές και τέρατα στους έρημους βάλτους, οι απελπισμένοι και οι αχάριστοι μαρμάρωναν, και ο καθένας ήξερε πώς να ξορκίσει τα στοιχειά των θησαυρών, τους καλικάντζαρους και τους βρικόλακες. Κάποτε, αυτός ο τόπος μπορούσε να ονειρεύεται. Τα όνειρά του - θρύλοι και παραδόσεις - είναι καταγραμμένα εδώ, απευθ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Κάποτε, όλοι γνώριζαν ότι ο κόσμος δεν είναι καθόλου απλός. Με ναυλωμένο αμάξι κατάφταναν οι αρρώστιες για να ξεκληρίσουν ολόκληρες συνοικίες, οι άγιοι των εκκλησιών έχαναν με το παραμικρό την ψυχραιμία τους, νεράιδες κυκλοφορούσαν στις γειτονιές και τέρατα στους έρημους βάλτους, οι απελπισμένοι και οι αχάριστοι μαρμάρωναν, και ο καθένας ήξερε πώς να ξορκίσει τα στοιχειά των θησαυρών, τους καλικάντζαρους και τους βρικόλακες. Κάποτε, αυτός ο τόπος μπορούσε να ονειρεύεται. Τα όνειρά του - θρύλοι και παραδόσεις - είναι καταγραμμένα εδώ, απευθ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΝΩΣΤΟΙ ΠΟΙΗΤΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΑΣΜΑΤΩΝ

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ (ΔΙΤΟΜΟ)

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ (ΤΕΤΡΑΤΟΜΟ)

ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ (ΔΙΤΟΜΟ)
Κάποτε, όλοι γνώριζαν ότι ο κόσμος δεν είναι καθόλου απλός. Με ναυλωμένο αμάξι κατάφταναν οι αρρώστιες για να ξεκληρίσουν ολόκληρες συνοικίες, οι άγιοι των εκκλησιών έχαναν με το παραμικρό την ψυχραιμία τους, νεράιδες κυκλοφορούσαν στις γειτονιές και τέρατα στους έρημους βάλτους, οι απελπισμένοι και οι αχάριστοι μαρμάρωναν, και ο καθένας ήξερε πώς να ξορκίσει τα στοιχεία των θησαυρών, τους καλικαντζάρους και τους βρικόλακες. Κάποτε, αυτός ο τόπος μπορούσε να ονειρεύεται. Τα όνειρά του - θρύλοι και παραδόσεις - είναι καταγραμμένα εδώ, απευθ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ Γ'