ΡΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

ΤΑ ΦΡΑΓΚΟΣΥΚΑ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ
Το απόγευμα έκαναν πάλι μια βόλτα στην πόλη. Περπάτησαν μέσα στα στενά δρομάκια και έφτασαν στο κάστρο· ανέβηκαν τις σκάλες, περπάτησαν κατά μήκος του κάστρου και μετά, από μια μικρή πόρτα, βρέθηκαν μπροστά στην παραλία. Η αμμουδιά απλωνόταν επί διακόσια, ίσως τριακόσια μέτρα, οι τουρίστες ήταν ακόμα εκεί. Έφτασαν στο τέρμα της παραλίας και τότε, δίπλα στα βράχια, πέσανε πάνω σε μια αποικία από φραγκοσυκιές. "Για δες, φραγκοσυκιές!", είπε ο Μανόλης. "Η αυλή μας ήταν γεμάτη φραγκοσυκιές", συμπλήρωσε ο πατέρας χαμογελώντας. Έφερε στον νου το...
Διαβάστε περισσότερα...

Ευρετική
Η ευρετική μεθοδολογία μπορεί να εφαρμοστεί ως μέθοδος επίλυσης μαθηματικών προβλημάτων σε ποικίλα διδακτικά περιβάλλοντα: στο πλαίσιο των κατ' ιδίαν μαθημάτων, στο πλαίσιο μιας τάξης δημοτικού σχολείου, γυμνασίου, λυκείου, πανεπιστημίου κ.λπ., καθώς και στο πλαίσιο αυτο-μόρφωσης ή επιμορφωτικών σεμιναρίων σε εκπαιδευτικούς διαφόρων βαθμιδών. Στο βιβλίο θα ασχοληθούμε με τις ευρετικές στρατηγικές αντιμετώπισης προβλημάτων που ανακύπτουν σε στοιχειώδες μαθηματικό επίπεδο. Έτσι, το "φυσικό" κοινό τούτου του βιβλίου είναι μαθητές διαφόρων βαθ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
Η επιστημολογία των μαθηματικών είναι ο φιλοσοφικός προβληματισμός που πραγματεύεται ζητήματα που αφορούν τη συγκρότηση των μαθηματικών: Ποια είναι η ταυτότητά τους και ποια η δομή τους; Πώς αλλάζουν και πώς εξελίσσονται οι μαθηματικοί κλάδοι; Στην εξέλιξη της επιστημολογίας των μαθηματικών διακρίνουμε δύο περιόδους: κατά την πρώιμη περίοδο, η έμφαση δίνεται στην ανάδειξη της δομής των μαθηματικών κλάδων, ενώ κατά την ώριμη περίοδο, η έμφαση μετατοπίζεται στην ανάδειξη των διαδικασιών διαμόρφωσής τους. Στην ανά χείρας μελέτη, καταφεύγοντας...
Διαβάστε περισσότερα...

HOREX REGINA
Τη σιωπή διέκοψε ένας βόμβος, ένας ξερός κρότος· ήταν η Χόρεξ που πλησίαζε. Τίποτα δεν φαινόταν πάνω στον δρόμο αλλά ο θόρυβος της μηχανής τους έδωσε τον χρόνο να προετοιμαστούν. Ο κρότος της μηχανής συνέχισε να ακούγεται χωρίς αυτοί να βλέπουν τίποτα. Μάταια γούρλωναν τα μάτια τους για να δουν τη μηχανή να έρχεται. Δεν ερχόταν τίποτα. Ίδρωσαν και ξανάίδρωσαν. Τα νεύρα τους τεντώθηκαν. Μήπως δεν ήταν η μηχανή; (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΗΣ ΒΙΕΝΝΗΣ
Η φιλοσοφία των μελών του Κύκλου της Βιέννης μας ενδιαφέρει σήμερα επειδή είναι γόνιμη και ανοιχτή για περαιτέρω προβληματισμό. Ο Κύκλος αποτελεί για μας -πέρα από το καθαρά ιστορικό ενδιαφέρον- σημείο αναφοράς της φιλοσοφικής πρακτικής που καθιέρωσε: με τα γραπτά του, τις δραστηριότητες του, τις εκδηλώσεις του και τις ευρύτερες κοινωνικές παρεμβάσεις του, ο Κύκλος διαμόρφωσε το ακαδημαϊκό φιλοσοφικό κοινό του 20ου αιώνα, ενώ ταυτόχρονα το κατέστησε "απαιτητικό" ως προς τους τρόπους άσκησης της φιλοσοφικής δραστηριότητας. Έδειξε έμπρακτα π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑ
Η ανά χείρας μελέτη εξετάζει το πρόβλημα των σχέσεων της φιλοσοφίας με τη γνώση και την επιστήμη εστιάζοντας στην επιστημολογία: προτείνει μια ενιαία σύλληψη της επιστημολογίας η οποία προκύπτει ως συνισταμένη τεσσάρων επιμέρους συνιστωσών - μιας επιστημονικής, μιας ανθρωπολογικής, μιας ιστορικής και μιας φιλοσοφικής. Η επιστημονική συνιστώσα αναδεικνύει τη σύνδεση της επιστημολογίας με τα σχέδια θεμελίωσης των διαφόρων επιστημών η ανθρωπολογική φέρνει στο προσκήνιο τις συνθήκες υπό τις οποίες παράγεται, συντίθεται και ερμηνεύεται η γνώση...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΜΠΕΙΡΙΣΜΟ
Τα τελευταία χρόνια έχει αναζωπυρωθεί το ενδιαφέρον των ερευνητών γύρω από το χαρακτήρα του νεότερου εμπειρισμού και ειδικότερα γύρω από τη συμβολή του Κύκλου της Βιέννης και των σημαντικότερων συνεργατών του στη διαμόρφωση του λογικού εμπειρισμού και του νεότερου εμπειρισμού. Αναμφίβολα, το ενδιαφέρον αυτό συνδέεται με την αποτίμηση του έργου τέτοιων φυσιογνωμιών όπως, μεταξύ άλλων, ο Schlick, ο Neurath, ο Carnap (Κάρναπ), o Quine (Κουάιν) - πέρα από τον Wittgenstein, το έργο του οποίου έχει ερευνηθεί από πολλές οπτικές γωνίες. Προς αυτή ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΑ
Το ανά χείρας βιβλίο εισάγει τους αναγνώστες στην γνωσιολογία, τον φιλοσοφικό κλάδο στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγονται τα ζητήματα της γνώσης, ειδικά της γνώσης που παράγουν οι επιστήμες. Από τα χρόνια του Καντ και μετά, η γνωσιολογία επηρεάστηκε από τις εξελίξεις στις επιστήμες - αυτή η διαλεκτική των σχέσεων της γνωσιολογίας με τις επιστήμες διαμορφώνει το πλαίσιο μέσα στο οποίο η γνωσιολογία συγκροτείται και ανασυγκροτείται τις τελευταίες δεκαετίες. Παρακολουθούμε τις εξελίξεις στην γνωσιολογία, όπως αυτές αναπτύσσονται στο πλαίσιο τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
Τα ζητήματα που θίγονται σε τούτο το βιβλίο είναι ιστορικοφιλοσοφικά και αφορούν την περιοχή των μαθηματικών που συχνά ονομάζεται θεμέλια των μαθηματικών (θεμελίωση, αξιωματική). Επιχειρούμε να αποτυπώσουμε τα στάδια διαμόρφωσης και εξέλιξης ενός κυρίαρχου προτύπου σκέψης στη μετααναγεννησιακή επιστήμη (αναλυτικο-αναφορικότητα) και να παρακολουθήσουμε τη συγκεκριμένη μορφή με την οποία τούτο εκδηλώνεται στα μαθηματικά του 19ου και 20ού αιώνα (νομιμοποιητικό αίτημα). (...) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΙΡΟΣ ΓΙΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
Ένα πέπλο μυστηρίου κάλυπτε τη ζωή του παππού, και ειδικά τις συνθήκες θανάτου του. Πέθανε ή σκοτώθηκε; "Πέθανε" μας είπε κάποια στιγμή η μάνα μου. Πως πέθανε; Επέμεινα. Θέλαμε να μάθουμε. Μετά από λίγο καιρό, άλλαξαν τροπάρι: "Σκοτώθηκε". Ναι, αλλά αν σκοτώθηκε, τι διάολο είχε συμβεί; Γιατί δεν μας έλεγαν; Με την πίεση των μεγαλύτερων εγγονών, η μάνα μου αναγκάστηκε μετά από καιρό να παραδεχτεί ότι δεν σκοτώθηκε αλλά τον σκότωσαν. Οπότε τα ερωτήματα έγιναν ακόμη πιο βασανιστικά: Ποιοι, πως, και γιατί τον σκότωσαν; Αυτό πάντως δεν ήταν το ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
Η ανά χείρας μελέτη αποτελεί μια επισκόπηση των σημαντικότερων εξελίξεων στη γνωσιολογία, την επιστημολογία και τη φιλοσοφία της επιστήμης του 20ού αιώνα. Εδώ, δεν ακολουθούμε τη συνήθη εγχειριδιακή τακτική, όπου τα θέματα συζητιούνται από μια ανασυγκροτημένη σκοπιά, χωρίς κανένα ιστορικό υπόβαθρο μέσα στο οποίο εμφανίζονται, αλλά την αντιστρέφουμε: Παρουσιάζουμε τα θέματα μέσα στο ιστορικό πλαίσιο όπου αναδείχτηκαν και υποστηρίχτηκαν. Καταβλήθηκε προσπάθεια να καταστεί ευσύνοπτη και κατανοητή. Κάθε κεφάλαιο συνοδεύεται από ένα χρονολόγιο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΥΡΕΤΙΚΗ
-...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΝΩΣΙΟΛΟΓΙΑ
Η γνωσιολογία, ως ακαδημαϊκός κλάδος της φιλοσοφίας που συστηματοποιεί και εξετάζει τα ζητήματα της γνώσης εν γένει και ειδικά τις σχέσεις επιστήμης -φιλοσοφίας, βρίσκεται, από το 1970 και μετά, αντιμέτωπη με δύσκολα ερωτήματα ("Τι είναι γνώση;", "Τι είναι επιστημονική γνώση;"), τα οποία μάλιστα επιτείνονται όταν αναλογιστούμε τον κεντρικό και καθοριστικό ρόλο της παράστασης στην διαμόρφωση της νεότερης επιστήμης. Η παράσταση βέβαια δεν ανακαλύπτεται ούτε επινοείται κατά τους νεότερους χρόνους. Αυτό που αποτελεί επινόηση και κατάκτηση των ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Σήμερα δεν απαιτείται απλώς μια διευρυμένη κατανόηση του νεοθετικισμού ώστε να γίνει σαφής η σύνδεσή του με τις τρέχουσες γνωσιοθεωρητικές προβληματικές απαιτείται, επιπλέον, μια βαθύτερη κατανόησή του διαμέσου μιας ανασυγκρότησης των αφετηριακών εννοιών του σχηματισμού του και των καταγωγικών συγκροτήσεων της μεταφυσικής του. Η παράσταση, η παραστασιο-κεντρικότητα της γνώσης και άλλα συστατικά ή παράγωγα στοιχεία του παριστάναι (όπως, λ.χ., το υποκείμενο, η αυτοστοχαστικότητα, η ιδεολογία και η ιδεολογικοποίηση της γνώσης) διαμορφώνουν τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ
Στα προγράμματα θεμελίωσης των μαθηματικών στον εικοστό αιώνα ακολουθούνται δύο φιλοσοφικοί δρόμοι: ο μαθηματικός ρεαλισμός και ο μαθηματικός αντιρεαλισμός. Το πρόγραμμα θεμελίωσης των μαθηματικών, που υποστηρίζεται φιλοσοφικά από τον μαθηματικό ρεαλισμό, συνδέεται με το έργο και τις απόψεις του Hilbert, του Goedel, του Wang, του Quine και των επιγόνων του ενώ το πρόγραμμα θεμελίωσης των μαθηματικών, που υποστηρίζεται φιλοσοφικά από τον ιντουισιονισμό (αντιρεαλισμός), συνδέεται με το έργο και τις απόψεις του Brouwer, του Heyting, του Dumme...
Διαβάστε περισσότερα...