120 σύγχρονοι έλληνες συγγραφείς επιλέγουν: Τα 100 καλύτερα βιβλία δύο αιώνων νεοελληνικής λογοτεχνίας (1813 - 2013)

ΝΤΙΑΛΙΘ' ΙΜ, ΧΡΙΣΤΑΚΗ
«Μάτια λεπίδια, που κομμάτιαζαν το νεκρό κορμάκι, τα κατουρημένα πόδια της. Μερικοί άρχιζαν να βάζουν χέρι. Όλα γύρω της πάγος, νέκρα, ερημιά. Άνοιξε τα χέρια της να πιάσει τη μουσική. Να πιάσει κοτσύφια, νερόλακκους, θυμιατά και μανούσια μολυβένια σύννεφα και στρακαστρούκες της Λαμπρής, πλαγίτσες, κουτσουπιές, κηδείες, τριφύλλια, μελίσσια και βασιλικούς. Στο βουνό, μανίτσα. Βουνά, βουνά, φωνούλες του χιονιού -αρέντα, μωρή Μηλιά, αρέντα, κόρη μου- χαμένες στην αντάρα της ψυχής της, πριν τα φώτα της πόλης. Μόνο για μια στιγμή. Αμέσως κατόπι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΑΙΡΕ ΠΟΤΕ

Η ΑΡΧΑΙΑ ΣΚΟΥΡΙΑ
"[...] H μεταπολίτευση υπήρξε μια μεταβατική και ρευστή εποχή, γεμάτη αντιφάσεις και εκπλήξεις. [...] O καθένας χωριστά και πολλοί από κοινού διεκδικούσαν το αλάθητο. Άλλοι εξαργύρωναν κι άλλοι σώπαιναν. [...] Τότε ακριβώς εμφανίζεται η νεαρή πεζογράφος Mάρω Δούκα με την Αρχαία σκουριά... Τραβάει την κουρτίνα και αποκαλύπτει το εξωτερικό και το εσωτερικό τοπίο της εποχής σε όλες του τις διαστάσεις. O Σταντάλ πιστεύει πως η πολιτική στο μυθιστόρημα μοιάζει με πυροβολισμό σ' ένα σαλόνι. Η Δούκα δε διστάζει να τραβήξει τη σκανδάλη ταράζοντας ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΥ
"Στην καταστροφή της Σμύρνης, βρέθηκα με τους γονιούς μου στο λιμάνι, στην Πούντα. Μεσ' απ' τα χέρια τους με πήρανε. Κι έμεινα στην Τουρκία αιχμάλωτος. Μεσημέρι πιάστηκα μαζί με άλλους. Βράδιασε και τα περίπολα ακόμα κουβαλούσαν τους άντρες στους στρατώνες. Κοντά μεσάνυχτα, όπως ήμαστε ο ένας κολλητά στον άλλο, μπήκε η φρουρά κι άρχισαν να μας χτυπούν, όπου έβρισκαν, με ξύλα, και να κλοτσοπατούν όσους κάθονταν χάμω, γόνα με γόνα. Τέλος πήραν διαλέγοντας όσους ήθελαν κι έφυγαν βλαστημώντας"... Η Ιστορία ενός αιχμαλώτου πρωτοδημοσιεύθηκε τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΑΔΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΡΟΔΩΝΕΣ
Είναι τα ποιήματα μιας εικοσαετίας, μαζί με μερικά αλλά. Παρουσιάζονται με τη χρονολογική σειρά που γράφτηκαν. Γράφτηκαν, τρόπος του λέγειν, γιατί δεν υπήρξα ποτέ συστηματικός συγγραφεύς, συστηματικός λογοτέχνης, litterateur. Η μεγάλη μου αγάπη στη ζωή ήτανε η μόνη ζωγραφική. Κάθε ώρα, που δεν την αφιερώνω στη ζωγραφική, είναι ώρα χαμένη. Αλλά ένας πίνακας δεν απαιτεί βέβαια συνεχώς την απόλυτη αφοσίωση του νου και της καρδιάς. Είναι στιγμές που το χέρι, μπορώ να πω, πηγαίνει μόνο του. Αλλά το μυαλό πάντα δουλεύει. Και τότε επωφελούμαι κα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΠΟΛΙΒΑΡ
"Το ποίημα "Μπολιβάρ" γράφτηκε τον χειμώνα του 1942 προς το 1943. Κυκλοφόρησε, στην αρχή, σε χειρόγραφα αντίγραφα που έκαναν πολλοί, και το διάβαζαν σε συγκεντρώσεις αντιστασιακού χαρακτήρα". (ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΥΤΗΣ: ΠΟΙΗΣΗ
Σ΄έναν ενιαίο καλαίσθητο τόμο, όλες οι γνωστές ποιητικές συλλογές του Οδυσσέα Ελύτη....
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ
Στην αρχή το φως και η ώρα η πρώτη που τα χείλη ακόμη στον πηλό δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου Αίμα πράσινο και βολβοί στη γη χρυσοί Πανωραία στον ύπνο της άπλωσε και η θάλασσα γάζες αιθέρος τις αλεύκαντες κάτω απ' τις χαρουπιές και τους μεγάλους όρθιους φοίνικες Εκεί μόνος αντίκρισα τον κόσμο κλαίγοντας γοερά Η ψυχή μου ζητούσε Σηματωρό και Κήρυκα Είδα τότε θυμάμαι τις τρεις Μαύρες Γυναίκες να σηκώνουν τα χέρια κατά την Ανατολή Χρυσωμένη τη ράχη τους και το νέφος που άφηναν λίγο-λίγο σβήνοντας δεξιά [...] [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΛΕΓΕΙΑ ΤΗΣ ΟΞΩΠΕΤΡΑΣ
Άγρια μαύρη θάλασσα χτυπιέται πάνω μου Η ζωή των άλλων. Οτιδήποτε μέσα στη νύχτα ισχυρίζεσαι Ο Θεός το μεταβάλλει. Ελαφρά πάνε τα σπίτια Μερικά φτάνουν κι ως την τρικυμία μ' αναμμένα φώτα Η ψυχή πηγαίνει (λένε) των αποθαμένων [...] [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΡΙΑ ΝΕΦΕΛΗ
Μ. Ν.: Περπατώ μες στ' αγκάθια μες στα σκοτεινά σ' αυτά που 'ναι να γίνουν και στ' αλλοτινά κι έχω για μόνο μου όπλο μόνη μου άμυνα τα νύχια μου τα μωβ σαν τα κυκλάμινα. Α.: Παντού την είδα. Να κρατάει ένα ποτήρι και να κοιτάζει στο κενό. Ν' ακούει δίσκους ξαπλωμένη χάμου. Να περπατάει στο δρόμο με φαρδιά παντελόνια και μια παλιά γκαμπαρντίνα. Μπρος από τις βιτρίνες των παιδιών. Πιο θλιμμένη τότε. Και στις δισκοθήκες, πιο νευρική, να τρώει τα νύχια της. Καπνίζει αμέτρητα τσιγάρα. Είναι χλωμή κι ωραία. Μ' αν της μιλάς ούτε που ακούει κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΚΤΑΝΑ
"Eίναι αληθές ότι η πλήρης μοναξιά είναι βαρεία και ότι η έρημος είναι αυχμηρά και ταλανίζει. Aλλά, αλλά, ου μην αλλά (όπως του Iσλάμ το Iλ Aλλά, των χριστιανών το Έχει ο Θεός και των αθέων αι υψηλαί αι σκέψεις) κανείς ιδρώς, καμία δίψα, δεν εξαντλούν τον μυστικόν Eυφράτην, που και εν τη ερήμω ακόμη, και εντός και πέραν της σιγής, εντός και πέραν πάσης μοναξιάς και πάσης μεμψιμοιρίας, ποτίζει τα πάντα, πάντοτε, χωρίς να φαίνεται η πηγή του, όπως το μέγα φως, το άκτιστον, φωτίζει τα πάντα εις τον αιώνα, χωρίς να φαίνεται η εστία, τα πάντα, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΔΟΧΩΡΑ
"Οι λογισμοί της ηδονής είναι πουλιά Που νύχτα-μέρα διασχίζουν τον αέρα". Η συλλογή συγκεντρώνει ποιήματα που γράφτηκαν από το 1934 ώς το 1937 και τυπώθηκε το 1945 σε 470 αριθμημένα αντίτυπα από τις εκδόσεις του περ. Τετράδιο, στο τυπογραφείο Ταρουσόπουλου. Το ποίημα "Την ώρα του δείκτου", με δύο σχέδια του Γιώργου Γουναρόπουλου, είχε πρωτοδημοσιευτεί το 1935 στο καλλιτεχνικό περιοδικό 20ός αιώνας του γλύπτη Ν. Τόμπρου. Ποιήματα της Ενδοχώρας είχαν επίσης δημοσιευτεί το 1940 και το 1944 στο περιοδικό Νέα Γράμματα. Η συλλογή αυτή έμμετρων ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ
"Σκοπός της ζωής μας δεν είναι η χαμέρπεια. Υπάρχουν απειράκις ωραιότερα πράγματα και απ' αυτήν την αγαλματώδη παρουσία του περασμένου έπους. Σκοπός της ζωής μας είναι η αγάπη. Σκοπός της ζωής μας είναι η ατελεύτητη μάζα μας. Σκοπός της ζωής μας είναι η λυσιτελής παραδοχή της ζωής μας και της κάθε μας ευχής εν παντί τόπω εις πάσαν στιγμήν εις κάθε ένθερμον αναμόχλευσιν των υπαρχόντων. Σκοπός της ζωής μας είναι το σεσημασμένον δέρας της υπάρξεώς μας." (Τριαντάφυλλα στο παράθυρο) Η Υψικάμινος, συλλογή 63 πεζόμορφων ποιημάτων, είναι το πρώτο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ ΕΠΑΝΕΡΧΟΝΤΑΙ
Με την ανεξιχνίαστη περιστροφή που θα ακολουθούσε ένα ηλιοτρόπιο της νύχτας, η τέχνη της Ζ. Ζ. -επαληθευμένη χαρμόσυνα σε αυτό το τρίτο της βιβλίο, που είναι και το πρώτο της μυθιστόρημα- αποδεικνύει ότι μπορεί κανείς να γράφει σαν να προσπαθεί να λύσει τα μάγια του κόσμου ή σαν να ξορκίζει τη λύση τους. Το διάχυτο θέμα αυτών των ιστοριών: πώς γεύεται κανείς το μέλι πάνω στο τσεκούρι, είναι και η απάντηση στη συναρπαστική αδυναμία της αφηγήτριας: ανίκανη να αντέξει το μαράζι της σιωπής, γιατρεύει τη σιωπή της με τη λογοτεχνία. Ο αναγνώστη...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ
Ευγενικιά Κυρία, Θα ήθελα να Σας αφιερώσω το έργο που από καιρό Σας έχω υποσκεθεί, ένα έργο άξιο του ονόματός Σας, της καλλιτεχνικής ψυχής Σας και του άπειρου σεβασμού που τρέφω για Σας. Δε μου έλειψε η θέληση παρά η δύναμη και για τούτο Σας παρακαλώ να αποδεχτείτε με τη συνηθισμένη Σας καλοσύνη το μικρό και ασήμαντο διήγημα που Σας προσφέρω. Εγράφτηκε, Κυρία, πριν από το βαλκανικό πόλεμο, που είταν το προοίμιο του σημερινού ολέθριου σπαραγμού της Ευρώπης και εδημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο Νουμά ενώ διαρκούσε και εμάνιζε εκείνη η αντάρα. Εί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΘΡΗΝΟΣ
Τα δεκατρία πεζογραφήματα του Επιτάφιου θρήνου γράφτηκαν από τον Γιώργο Ιωάννου στην Αθήνα. Το ομώνυμο πεζογράφημα που δίνει τον τίτλο στο βιβλίο είναι ένα κείμενο που αγαπήθηκε πολύ - ένα πεζογράφημα που περιέχει το ύφος, το ήθος και την εξέλιξη της γραφής του Ιωάννου. Από τα υπόλοιπα αναφέρονται ενδεικτικά «Ο ανάπηρος», «Οι νεροφίδες», «Η δασκάλα» κ.ά. - όλα μαζί αποτελούν ένα σφιχτοδεμένο σύνολο με έξοχη γλώσσα και χαρακτήρες που μένουν για πάντα χαραγμένοι στο μυαλό και στην καρδιά μας. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΑΡΚΟΦΑΓΟΣ
Τα εικοσιεννιά κείμενα της «Σαρκοφάγου» γράφτηκαν από τον Γιώργο Ιωάννου στη Θεσσαλονίκη μέσα στις πιο μαύρες μέρες της δικτατορίας, από το 1968 ως το 1970, και κυκλοφόρησαν σε βιβλίο στις αρχές του 1971, μετά τη λήξη της προληπτικής λογοκρισίας. Το σημειώνουμε, γιατί τα κείμενα αυτά εκτός από τη γενικότερη τοποθέτησή τους βρίθουν από υπαινιγμούς για την τότε κατάσταση, πράγμα που ίσως σε ορισμένες περιπτώσεις δεν γίνεται τώρα αμέσως αντιληπτό. Κατά τα άλλα, ο αναγνώστης θα βρει και σ' αυτά τα κείμενα του Ιωάννου πολλή από τη νεοελληνική π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ 1897-1933 (ΔΙΤΟΜΟ)
[...] Επεδίωξα να εμπλουτίσω τις αναδομημένες σημειώσεις με όσο το δυνατόν περισσότερα αυτοσχόλια του ποιητή, που προκύπτουν από δικά του κείμενα είτε από δημοσιεύματα αξιόπιστων φίλων του. Αντιθέτως, εστάθηκα πολύ φειδωλός στην παράθεση ερμηνευτικών σχολίων από εργασίες τρίτων (συμπεριλαμβανομένων και των δικών μου). Τόσο τα αυτοσχόλια όσο και τα σχόλια, πάντως, καταγράφονται λεπτομερώς, από την Diana Haas και τον Μιχάλη Πιερή, στον πολύτιμο "Βιβλιογραφικό Οδηγό στα 154 ποιήματα του Καβάφη", Ερμής, 1984. Επίσης, έκρινα και πάλι περιττό να...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΒΑΦΗΣ: ΚΡΥΜΜΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ (1877-1923)
Τούτη η έκδοση των λεγόμενων "Ανέκδοτων" ποιημάτων και στιχουργημάτων του Κ. Π. Καβάφη, δεν καταργεί την προηγούμενη (Ίκαρος, 1968), στην οποία είχα εφαρμόσει αυστηρά φιλολογική μέθοδο, βάσει του τότε διαθέσιμου βιβλιογραφικού και αρχειακού υλικού. Διαφέρει, όμως, σημαντικά από εκείνην, διότι την ενημερώνει, την διορθώνει, και την ελαφρώνει από κάμποσον σχολαστικό φόρτο (όπως ήταν η "διπλωματική" αναπαραγωγή όλων των ορθογραφικών ιδιορρυθμιών των χειρογράφων), ενσωματώνοντας την φιλολογική και εκδοτική μου πείρα μιας εικοσιπενταετίας. Με ά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΒΑΦΗΣ: ΑΤΕΛΗ ΠΟΙΗΜΑΤΑ, 1918-1932
Η έκδοση περιλαμβάνει μια σειρά ποιημάτων της περιόδου 1918-1932, τα οποία ο Κ.Π. Καβάφης δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει. Τα 34 αυτά ατελή ποιήματα που βρέθηκαν στο αρχείο Καβάφη, συγκροτούν ένα ομογενές σύνολο που ανήκει στην ίδια κατηγορία με τα αναγνωρισμένα ποιήματα, τα οποία διαφέρουν μόνο στο βαθμό που τα σχεδιάσματα αυτά δεν πήραν την οριστική τους μορφή. Η έκδοση, αποτέλεσμα μακροχρόνιας εργασίας, παρουσιάζει όλες τις παραλλαγές και τις διορθώσεις του ποιητή, και δείχνει το ποίημα από τη στιγμή που διαμορφώνεται μέχρι τη σταδιακή αποκ...
Διαβάστε περισσότερα...