50+ εξαιρετικά βιβλία για το περιβάλλον και την οικολογία

Γεωπολιτική του νερού
Πολλοί θεωρούν τους υδάτινους πόρους εξίσου σημαντικούς με το πετρέλαιο, καθώς η έλλειψή τους θα μπορούσε αντίστοιχα να οδηγήσει σε μια ολέθρια «κρίση νερού», σε τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο, ενώ διατυπώνονται προβλέψεις ότι η κρίση αυτή ενδέχεται να πυροδοτήσει ακόμα και πολεμικές συρράξεις. Ωστόσο, ο ρόλος του νερού στις συγκρούσεις δεν έχει διερευνηθεί ακόμη επαρκώς. Αν λάβουμε ως δεδομένο ότι το νερό προκαλεί τριβές στις σχέσεις μεταξύ των κρατών, σπανίως αποτελεί τη βασική αιτία μιας σύρραξης· μπορεί όμως να αποτελέσει γ...
Διαβάστε περισσότερα...

Επειδή δεν υπάρχει Planet B
Οι τραγικές πυρκαγιές στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2023, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, απ' άκρη σ' άκρη της Γης, ανέδειξαν για άλλη μια φορά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην οποία βαδίζει ο πλανήτης λόγω της κλιματικής κρίσης. Η μεγάλη ενεργειακή κρίση που πυροδότησε ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε, μεταξύ άλλων, και τα πολλά αδύναμα σημεία της ευρωπαϊκής ενεργειακής στρατηγικής. Τα μεγάλα διλήμματα για παγκόσμιες οικονομίες που αντικαθιστούν τα ορυκτά καύσιμα με ανανεώσιμες πηγές, οι νέες γεωπολιτικές ισορροπίες με τον βαρύνοντα ρόλ...
Διαβάστε περισσότερα...

WALDEN
"Όταν έγραψα τις παρακάτω σελίδες, ή μάλλον το μεγαλύτερο μέρος τους, ζούσα μόνος στο δάσος, σε απόσταση ενός μιλίου από τον πλησιέστερο γείτονά μου, σ' ένα σπίτι που είχα χτίσει ολομόναχος στις όχθες της λίμνης Ουόλντεν, κοντά στο Κόνκορντ της Μασαχουσέτης, και ως μοναδικό μέσο βιοπορισμού είχα τα χέρια μου. Έζησα εκεί δύο χρόνια και δύο μήνες. Τώρα βρίσκομαι γι' άλλη μια φορά να παρεπιδημώ στον πολιτισμό." Στο Walden (1854), ένα από τα εμβληματικά έργα της αμερικανικής λογοτεχνίας, ο αμερικανός συγγραφέας και νατουραλιστής φιλόσοφος Χέν...
Διαβάστε περισσότερα...

Τι βλέπεις όταν κοιτάζεις ένα δέντρο; (σκληρόδετη έκδοση)
Όταν μια βόλτα πηγαίνεις, πες μου, στα δέντρα τι βλέπεις; Φύλλα και κλαράκια και κλαδιά; Ή κάτι που μοιάζει να έχει καρδιά, που ζει και αναπνέει και στον άνεμο χορεύει; Σκαρφάλωσες ποτέ σου σε ένα δέντρο, ή έτυχε να καθίσεις στη σκιά του μια ζεστή, ηλιόλουστη μέρα; Αναρωτήθηκες ποτέ ποιος μπορεί να κοίταζε τα κλαδιά του πριν από σένα; Ή πόσο καιρό μπορεί να βρίσκεται εδώ αυτό το δέντρο; Αυτό το τρυφερό εικονογραφημένο βιβλίο ενθαρρύνει τα παιδιά να συνδεθούν με τον κόσμο γύρω τους - και να αναπτύξουν μια δια βίου αγάπη για τη φύση. (Από τ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ρομαντικός Αντικαπιταλισμός και Οικολογία
Οι συγγραφείς θέτουν ως κεντρικό αναφορικό άξονα της σπουδής τους μια κρίσιμη διερώτηση. Γράφουν: "Είναι νόμιμο άραγε να αποκαλούμε "οικολογική" τη ρομαντική προσέγγιση της φύσης; [...] Όχι ίσως με την περιορισμένη επιστημονική έννοια της λέξης "οικολογία" όπως ορίσθηκε από τον Ernst Haeckel, τον επινοητή της. Ούτε με την έννοια ενός νεωτερικού κινήματος το οποίο μάχεται ενάντια στις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις της καπιταλιστικής νεωτερικότητας [...] Αλλά βρίσκει κανείς στο ρομαντικό ρεύμα της πολιτιστικής κριτικής μια sui generis...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο κόσμος καίγεται
Το 2023 ήταν η θερμότερη χρονιά στην Ιστορία. Τα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα και οι επιπτώσεις τους θα ενταθούν τα επόμενα χρόνια. Για την Ελλάδα αυτό σημαίνει ότι το ένα τρίτο της επικράτειάς της απειλείται από ερημοποίηση. Μπροστά σε αυτό τον κίνδυνο η χώρα μας παραμένει ανοχύρωτη. Ποιες πολιτικές δυνάμεις αντιμάχονται και τι προτείνουν για τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση; Ποιες είναι οι προκλήσεις για την Ελλάδα και την Ευρώπη; Ποια είναι τα όρια της ανάπτυξης; Είναι εφικτό να απομακρυνθούν οι οικονομίες από ...
Διαβάστε περισσότερα...

Περπατώντας
Το "Περπατώντας" βασίζεται σε δύο διαλέξεις που έδωσε ο Θορώ προς το τέλος της ζωής του (το 1862) και συνοψίζει τις ιδέες του για τη φύση και τον άνθρωπο όπως διαμορφώθηκαν κατά τη μόνιμη παραμονή του στα δάση. Στη φύση δεν βλέπει μόνο την ομορφιά που τον περιβάλλει, αλλά και όλα τα εχέγγυα για την αληθινή ελευθερία και την ανάπτυξη του ατόμου, αφού εξάλλου «όλα τα σπουδαία πράγματα είναι άγρια και ελεύθερα». Και μας προτείνει το περπάτημα, τον καλύτερο δηλαδή τρόπο για να αποκαταστήσει κανείς την επαφή του με τη φύση και να βρει ξανά τον ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ ΠΛΑΣΤΙΚΑ
Όταν μια βροχή από πλαστικά καλαμάκια διέκοψε το μάθημα στην τάξη του βυθού, οι ψαρομαθητές τρόμαξαν! Τότε ο κύριος Χταπόδης τους παρότρυνε να μαζέψουν τα καλαμάκια και να βγουν στη στεριά για να ζητήσουν βοήθεια. Στον δρόμο τους συνάντησαν έναν ιππόκαμπο που είχε τυλιγμένη στην ουρά του μια μπατονέτα, μια χελώνα που είχε μπλεχτεί σε ένα δίχτυ, ένα δελφίνι που είχε καταπιεί σκουπίδια και άλλα ζωάκια που δυσκολεύονταν να κολυμπήσουν. Όλα φαίνονταν να τα έχουν χαμένα... Ήταν τόσο πολλά τα σκουπίδια στη θάλασσα, που ακόμα και τα παιδιά δεν ήξ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΝΕ ΔΕΝΤΡΟ!
Στάσου περήφανος. Τέντωσε τα κλαδιά σου στον ήλιο. Γίνε δέντρο! Είμαστε όλοι σαν τα δέντρα: η σπονδυλική μας στήλη, κορμός. Το δέρμα μας, φλοιός. Η καρδιά μας, που μας δίνει δύναμη και στήριγμα, μοιάζει με το ξύλο στο κέντρο του κορμού. Παίρνουμε ενέργεια από τον αέρα και τον ήλιο. Και τα δέντρα, όπως οι άνθρωποι, είναι κοινωνικά. Μιλούν για να ανταλλάξουν πληροφορίες. Μοιράζονται την τροφή και τους διαθέσιμους πόρους. Προφυλάσσουν και φροντίζουν το ένα το άλλο. Είναι πιο δυνατά μαζί. Σ' αυτό το εκπληκτικό βιβλίο που αποτελεί έναν ύμνο στα...
Διαβάστε περισσότερα...

Ψυχανάλυση και οικολογία
Η ψυχανάλυση είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την εμβάθυνση στη μελέτη των ατομικών και συλλογικών αμυντικών μηχανισμών που εμποδίζουν την πλήρη και ώριμη συνειδητοποίηση της βαρύτητας της περιβαλλοντικής κρίσης. Απέναντι στην αντικειμενική βεβαιότητα των ζημιών που υφιστάμεθα, εξαιτίας αυτής της έκτακτης ανάγκης, αλλά και εκείνων που εμείς οι ίδιοι μπορούμε να προκαλέσουμε, οι διαστάσεις και η επικινδυνότητα των οποίων γίνονται ολοένα και πιο οφθαλμοφανείς, δυσκολευόμαστε να αναγνωρίσουμε συναισθηματικά, πρωτίστως, και κατόπιν γνωστικά, εκ...
Διαβάστε περισσότερα...

Επανάσταση για τον 21ο αιώνα
Στα κείμενα της παρούσας συλλογής αναδεικνύεται η καταδυνάστευση των ζώων ως κατεπείγον ζήτημα μέγιστης σημασίας τόσο σε ηθικό και πολιτικό επίπεδο όσο και σε σχέση με την τρέχουσα κλιματική κρίση. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, ο αιώνας που διανύουμε είναι αυτός που θα κρίνει τη βιωσιμότητα του μέλλοντος της ανθρωπότητας. Για να δικαιωθεί αυτός ο αγώνας δεν απαιτείται μόνο να αλλάξουμε τις συνήθειές μας και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τα ζώα, αλλά και να σχηματίσουμε νέες πολιτικές συμμαχίες που υπερβαίνουν τα γνωστά υφιστάμενα όρια...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ
Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο που έγραψε και εικονογράφησε η Σοφία Ζαραμπούκα, αμέσως μετά τη δικτατορία, και εξηγεί στα παιδιά τι σημαίνει αυτή η λέξη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ... ΤΟ ΔΑΣΟΣ
Ποιος δημιουργεί το δάσος; Ένας μάγος, ένας γίγαντας ή ένας αυτοκράτορας; Πάμε μια βόλτα με τον παππού για να μάθουμε πώς δημιουργείται το δάσος, και να ανακαλύψουμε πώς χιλιάδες μικροσκοπικά πράγματα συνεργάζονται για να αλλάξουν τη Γη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

Καύσωνας - Η ζωή σ' έναν πλανήτη που φλέγεται (χαρτόδετη έκδοση)
Η υπερβολική άνοδος της θερμοκρασίας είναι η πρώτη κατά σειράν απειλή που πυροδοτεί όλες τις άλλες επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Καθώς η θερμοκρασία ανεβαίνει, αποκαλύπτονται όλα τα κενά τόσο σε επίπεδο διακυβέρνησης, άσκησης πολιτικής και οικονομίας όσο και σε επίπεδο αξιών. Ο βραβευμένος συγγραφέας και δημοσιογράφος Τζεφ Γκουντέλ σε αυτό το βιβλίο μάς παρουσιάζει τους ακραίους τρόπους με τους οποίους αλλάζει ήδη ο πλανήτης μας, καθώς και τις επιπτώσεις των καυσώνων σε όλες τις πτυχές της ζωής μας: από τη διατροφή και το ξέσπασμα επιδ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Πώς αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι το περιβάλλον; Μια δυναμική θεώρηση από έναν ειδήμονα της συγκριτικής ανθρωπολογίας, της εξελικτικής θεωρίας και των σχέσεων πολιτισμού, τεχνολογίας και οικολογίας. Σύμφωνα με τον Τιμ Ίνγκολντ, η πολιτισμική ποικιλότητα συνίσταται, πρώτα απ' όλα, στην ποικιλία των δεξιοτήτων. Ούτε έμφυτες, ούτε επίκτητες, αλλά βιολογικές όσο και πολιτισμικές, οι δεξιότητες αναπτύσσονται και ενσωματώνονται στον ανθρώπινο οργανισμό μέσα από την πρακτική και την εκπαίδευση σ' ένα περίγυρο. Για να εξηγήσουμε τη γέννησή τους μέ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ
Η έκφραση "ελευθερία των ορίων" ενέχει, εκ πρώτης όψεως, μια αντίφαση: Πώς είναι δυνατόν την ελευθερία μας να την εγγυώνται τα όρια που εμείς οι ίδιοι θέτουμε σ' αυτήν; Στο πλαίσιο της κυρίαρχης κουλτούρας της εποχής μας, που πρεσβεύει την αέναη οικονομική ανάπτυξη και βλέπει τη μεγέθυνση και τη γιγάντωση ως πεπρωμένο των σύγχρονων κοινωνιών, τα όρια φαντάζουν όντως σαν ένας εξωγενής καταναγκασμός τον οποίο καλούμαστε να υπερβαίνουμε διαρκώς. Η πραγματικότητα όμως είναι αμείλικτη: η εξάντληση των φυσικών πόρων, οι αγροτοδιατροφικές κρίσεις...
Διαβάστε περισσότερα...

Η φύση της Φύσης (χαρτόδετη έκδοση)
"ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΑΓΑΠΗΣ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ" Σε αυτό το συναρπαστικό και εμπνευσμένο βιβλίο, ο παγκοσμίου φήμης θαλάσσιος οικολόγος Enric Sala φωτίζει τους πολλούς λόγους για τους οποίους η διατήρηση της βιοποικιλότητας της Γης έχει λογική, συναισθηματική και οικονομική σημασία. Χρησιμοποιώντας σημαντικές στιγμές από τη δική του επιστημονική αφύπνιση (και συστήνοντάς μας σε ένα ενδιαφέρον καστ δασκάλων και συναδέλφων του στην πορεία), ο Sala αποκαλύπτει ότι η επιβίωσή μας εξαρτάται από όλα τα είδη. Από τα μικρόβια μέχρι τα θηλαστικά, από τα μακροφύκη μέ...
Διαβάστε περισσότερα...

Γη για όλους
Πριν από πέντε δεκαετίες, το βιβλίο Τα Όρια της Ανάπτυξης συγκλόνισε τον κόσμο. Για πρώτη φορά σκιαγραφήθηκε ο τρόπος με τον οποίο ο πληθυσμός και η βιομηχανική ανάπτυξη ωθούσαν την ανθρωπότητα στον γκρεμό. Σήμερα, βρισκόμαστε στην άκρη του γκρεμού: η Γη έχει ξεπεράσει σε πολλά επίπεδα τα όρια αντοχής της. Επιπλέον, η εκτεταμένη ανισότητα προκαλεί έντονους κοινωνικούς κραδασμούς, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την αντιμετώπιση των κρίσεων. Οι άνθρωποι ζητούν αλλαγή στο σύστημα. Τι σημαίνει όμως αυτό; Για πρώτη φορά, με το βιβλίο Γη για Όλου...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΖΩΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ
Είμαι 94 χρόνων. Έζησα μια πραγματικά απίστευτη ζωή. Και μόνο τώρα είμαι σε θέση να εκτιμήσω πραγματικά πόσο συγκλονιστικά ήταν αυτά που έζησα. Όταν ήμουν νέος, πίστευα ότι περιπλανιόμουν σε έναν άγριο, παρθένο φυσικό κόσμο - αλλά όλο αυτό δεν ήταν παρά μια ψευδαίσθηση. Η τραγωδία του καιρού μας εκτυλίσσεται ολόγυρά μας και μετά βίας μπορούμε να τη διακρίνουμε. Ο πλανήτης μας στερείται την άγρια φύση του και η βιοποικιλότητά του εκφυλίζεται. Υπήρξα μάρτυρας αυτής της παρακμής. "Η ζωή στον πλανήτη μας" είναι η μαρτυρία μου, αλλά και ένα όρα...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΚΤΟΣ ΑΦΑΝΙΣΜΟΣ
Ένα σπουδαίο βιβλίο για το παρόν και το μέλλον του κόσμου που δεν πρέπει να μας τρομάξει αλλά να μας προβληματίσει. Εδώ και μισό δισεκατομμύριο χρόνια έχουν συμβεί πέντε μαζικοί αφανισμοί, κατά τους οποίους η βιοποικιλότητα μειώθηκε ξαφνικά και δραματικά. Επιστήμονες σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν τον έκτο αφανισμό, που προβλέπεται πως θα είναι ο πιο σαρωτικός από τότε που η πρόσκρουση του αστεροειδούς εξόντωσε τους δεινόσαυρους. Αυτή τη φορά, όμως, η αιτία είμαστε εμείς. Με ειλικρίνεια και εμπεριστατωμένη γραφή, η αρθρογράφος του New York...
Διαβάστε περισσότερα...