ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 1821-1828 (ΒΙΒΛΙΟΔΕΤΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Στόχος της παρούσας μελέτης είναι η ανάλυση των συνθηκών, υπό τις οποίες επιχειρήθηκε για πρώτη φορά η συγκρότηση σύγχρονου κράτους στην Ελλάδα κατά την περίοδο του αγώνα της ανεξαρτησίας (1821-1828). Από συγκριτική άποψη, το εγχείρημα αυτό παρουσιάζει ενδιαφέρον τόσο σε ελληνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Από ελληνικής πλευράς, η εννοιολόγηση του σύγχρονου κράτους ως υποδείγματος πολιτειακής συγκρότησης, βασισμένου σε φιλελεύθερους θεσμούς και ιδέες που συνδέονται με τον Διαφωτισμό και τις εμπειρίες της Γαλλικής Επανάστασης και του Αμερ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ 900-1200 (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το βιβλίο αυτό εξηγεί πως αν κατανοήσουμε καλύτερα τη φεουδαρχία οι οικονομικές εξελίξεις στη βυζαντινή αυτοκρατορία και τη μεσαιωνική Δύση είναι συγκρίσιμες σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ' ό,τι δέχονταν μέχρι σήμερα οι περισσότεροι βυζαντινολόγοι. Παλαιότερες ερμηνείες εξαρτούσαν πολύ στενά τις τάσεις της οικονομίας από τις πολιτικές τύχες του κράτους, και θεωρούσαν κατά συνέπεια τον 12ο αιώνα περίοδο οικονομικής στασιμότητας. (. . .) Τα συμπεράσματα θα επηρεάσουν κάθε μελλοντική ερμηνεία για τη γενικότερη πορεία της βυζαντινής ιστορίας. Ειδ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΛΗΝΟΡΩΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Οι εκπαιδευτικοί -νεοελληνιστές ελληνικής και μη καταγωγής- που εργάζονται τώρα στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα σχολεία και τα φροντιστήρια της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της Γεωργίας, καθώς επίσης και οι Έλληνες που θέλουν να βελτιώσουν τις γνώσεις τους στη γλώσσα, χρειάζονται ένα απλό βιβλίο με παράλληλα ελληνικά και ρωσικά κείμενα, ούτως ώστε να αντιληφθούν ευκολότερα τον τρόπο της ζωής και της σκέψης του σύγχρονου Έλληνα. Το κενό αυτό φιλοδοξεί να καλύψει η παρούσα έκδοση. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 1770-1923
Το βιβλίο αυτό είναι μια εισαγωγή στην ιστορία της ενοποίησης της σύγχρονης Ελλάδας. Ο συγγραφέας του, βασισμένος στις έρευνές του σε αδημοσίευτες πηγές καθώς και σε συλλογές, απομνημονεύματα, μονογραφίες, άρθρα και άλλα έργα Ελλήνων και ξένων ιστορικών, αναλύει τα γεγονότα που οδήγησαν την Ελλάδα στην πολιτική της ενότητα, ξεκινώντας από τα προεπαναστατικά χρόνια, στα τέλη του δέκατου όγδοου αιώνα, και φτάνοντας ως την Μικρασιατική Καταστροφή. Πραγματεύεται τους απελευθερωτικούς αγώνες που σημαδεύουν την ελληνική ιστορία από το 1770 έως...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το βιβλίο αυτό αποτελεί ιστορική επισκόπηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας από τη βυζαντινή περίοδο ως τις μέρες μας, με μια εισαγωγή για την ελληνική γλώσσα. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται η λογοτεχνική δημιουργία από τις πρώτες αρχές μέχρι τον 18ο αιώνα: η λογοτεχνία πριν από την Άλωση (11ος-15ος αιώνας) και μετά την Άλωση (15ος-17ος αιώνας) ιδίως στην Κρήτη και την Κύπρο, καθώς και το έργο των λογίων της Διασποράς. Ιδιαίτερα κεφάλαια αφιερώνονται στη λογοτεχνική ακμή στην Κρήτη τον 17ο αιώνα και στο δημοτικό τραγούδι. Στο δεύτερο μέρος ανα...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΚΑΙ Ο ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ Β΄ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ (ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Δίστασα πολύ να δημοσιεύσω το τρίτο μέρος του βιβλίου με τίτλο "Τα γεγονότα" μολαταύτα συνδέεται, με την καθαρά παραδοσιακή ιστορία. Ο Leopold von Ranke θα αναγνώριζε εδώ τις συμβουλές του, τον δικό του τρόπο να γράφει και να σκέφτεται. Είναι αλήθεια, ωστόσο, ότι η ολική ιστορία δεν μπορεί να περιοριστεί στη μελέτη των σταθερών δομών ή των αργών εξελίξεων μόνο. Τα μόνιμα πλαίσια, οι συντηρητικές κοινωνίες, οι οικονομίες οι αιχμαλωτισμένες από την έλλειψη δυνατοτήτων, οι πολιτισμοί που δοκιμάζονται μες στους αιώνες, όλοι αυτοί οι θεμιτοί τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΟΦΟΚΛΗΣ: ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ
- Ταυτότητα και σύνταξη του δράματος - Οιδίπους επί Κολωνώ - ΠΡΟΛΟΓΟΣ, ΠΑΡΟΔΟΣ, ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ 1 - 4, ΣΤΑΣΙΜΟ ΤΕΤΑΡΤΟ, ΕΞΟΔΟΣ - Επίμετρο: ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ, ΑΓΓΕΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΑΥΡΟ ΦΩΣ - ΕΠΤΑ (ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ) - ΕΡΓΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΟΦΟΚΛΗ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΑΡΑΚΜΗ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΜΟΥ 11ος - 15ος ΑΙΩΝΑΣ
Το ερέθισμα για τη συγγραφή του βιβλίου αυτού ήταν το ενδιαφέρον μου για δύο θέματα που από καιρό με προβλημάτιζαν: πρώτον ο εξελληνισμός της ανατολικής Μεσογείου στην αρχαιότητα και, δεύτερον, η μακραίωνη αναμέτρηση των δύο κληρονόμων της ημιεξελληνισμένης ανατολικής Μεσογείου - δηλαδή της βυζαντινής κοινωνίας και την κοινωνίας του Ισλάμ. Η παρακμή του βυζαντινού Ελληνισμού και το φαινόμενο του εξισλαμισμού της Μικράς Ασίας από τον 11ο μέχρι του τέλους του 15ου αιώνα εστιάζονται σ' αυτήν την περιοχή και σ' αυτήν την εποχή όπου οι δύο διαδ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ (312-1500)
Φιλοδοξία του βιβλίου αυτού είναι να αποτελέσει επίτομη και συνάμα περιεκτική επισκόπηση της μεσαιωνικής Ευρώπης και να ανταποκριθεί στην πολυπλοκότητα και τον πλούτο του θέματος. Ως χαρακτηριστικό της μακράς αυτής ιστορικής περιόδου προβάλλεται η εξελικτική συνέχεια, η οποία είναι εμφανής ακόμα και στις εποχές κρίσης και αναδιατάξεων που χωρίζουν συμβατικά την ιστορία της Δύσης σε διαδοχικές φάσεις: συγκεκριμένα, τις εποχές ανάμεσα στον ύστερο ρωμαϊκό κόσμο και την «Ευρώπη των φυλών» του 6ου και 7ου αιώνα, αλλά και ανάμεσα στον ύστερο Μεσ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΩΝ
Γιατί το έγραψε αυτό το βιβλίο ο Μπρωντέλ; Γιατί πάσχισε να το εισάγει στη Μέση Εκπαίδευση της Γαλλίας; Διότι πίστευε πως ο πρωταρχικός ρόλος της ιστορίας, όπως εκείνος την εννοούσε, είναι να μας δίνει τη δυνατότητα, μέσω του παρελθόντος, να καταλάβουμε το παρόν, την εποχή που ζούμε. Κατά συνέπεια, θεωρούσε απαραίτητο, «οι νέοι, πριν τελειώσουν το σχολείο τους, να είναι σε θέση, όταν διαβάζουν μια εφημερίδα, να καταλαβαίνουν τι λέει». Πέρα όμως απ' αυτό, ο Μπρωντέλ πίστευε ακόμη ότι γνωρίζοντας το παρελθόν και έχοντας χάρη σ' αυτό καταλάβε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΟΦΟΚΛΗΣ: ΑΙΑΣ (ΒΙΒΛΙΟΔΕΤΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Σοφοκλής στη σχετικώς πρώιμη αλλά ασφαλώς σπουδαία τραγωδία του "Αίας" μεταγράφει εν γνώσει του ένα τυπικό θέμα της "Ιλιάδας", το οποίο ονομάζεται εδώ (σύμφωνα και με την επιγραφή των Αλεξανδρινών γραμματικών στην οικεία ιλιαδική ραψωδία) "συζυγική ομιλία". Το ζήτημα έχει κατά τη γνώμη μου ιδιαίτερο ενδιαφέρον για δύο λόγους: επιβεβαιώνει άλλη μια φορά την, ανεκδοτολογική έστω, ομολογία του Αισχύλου (Αθήν. 8.347e) ότι τα δράματα των τραγικών είναι ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι του Ομήρου συγχρόνως δείχνει ότι η περίφημη διακειμενικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΓΡΕΟ, ΦΙΛΑ ΜΑΤΕΡ
Έγρεο, φίλα μάτερ σημαίνει "Σήκω, αγαπημένη μητέρα". Είναι ένα εύγλωττο για τους υποψιασμένους αλλά όχι προκλητικό σύνθημα, που το εμπνεύστηκαν από έναν στίχο της Οδύσσειας κάποιοι σκαπανείς της ελληνικής εθνικής ιδέας στις αρχές του 19ου αιώνα. Φυσικά, "αγαπημένη μητέρα" ήταν η Ελλάδα, που οι λίγοι αυτοί διανοούμενοι πίστευαν ότι μπορούσε πλέον, και έπρεπε, να αναστηθεί, στηριγμένη στις δικές της δυνάμεις. Το ανά χείρας βιβλίο αποτελεί καρπό της πρώτης συστηματικής προσπάθειας να εντοπιστούν, να παρουσιαστούν και να σχολιαστούν κείμενα κα...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΟΣ
ΣΚΗΝΗ ΠΡΩΤΗ Φιλέντ, Αλσέστ ΦΙΛΕΝΤ Μα τί συμβαίνει, τί έπαθες; ΑΛΣΕΣΤ Άσε με, αγαπητέ μου. ΦΙΛΕΝΤ Τί λόξα πάλι σ' έπιασε, τί τρέχει; Μίλησε μου! ΑΛΣΕΣΤ Είπα, άσε μ' ήσυχο, λοιπόν, εξαφανίσου μάλλον! ΦΙΛΕΝΤ Μα δίχως να οργιζόμαστε, ακούμε και τον άλλον. ΑΛΣΕΣΤ Εγώ θέλω να οργίζομαι και δεν ακούω λέξη. ΦΙΛΕΝΤ Μ' αυτές σου τις απότομες εκρήξεις μ' έχεις μπλέξει, και μόλο πού 'σαι φίλος μου, με τα καμώματά σου... ΑΛΣΕΣΤ Φίλος σου εγώ; Παρακαλώ, σβήσε με απ' τα χαρτιά σου. Ως τώρα τ' αναγνώριζα και με το παραπάνω, μα ως είδανε τα μάτια μου με πο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ
Η μοίρα μου το 'χε να γνωρίσω στα πρώτα μου νιάτα δυο Έλληνες ποιητές που με τα έργα τους τίμησαν τον αιώνα τους. Κάθε γεγονός, πέρα από την αρχική σημασία του, μπορεί να προσλάβει στο μέλλον μεγάλη σπουδαιότητα. Αυτό ακριβώς συνέβηκε στη γνωριμία μου τόσο με τον Καζαντζάκη όσο και με το Σικελιανό. Την παιδευτική σχέση μου με τον επικό της νέας Οδύσσειας την έχω εξιστορήσει για τον παράλληλο πνευματικό δεσμό μου με τον ποιητή του Αλαφροΐσκιωτου δεν μου δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσω. Η έκδοση του παρόντος τόμου μου παρέχει την αφορμή. [...] ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΡΑΜΑΤΑ ΚΑΙ ΘΑΜΑΤΑ - ΤΟ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ
Το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, εκτιμώντας τη σημασία που έχει η παρουσίαση ενός νέου έργου του στρατηγού Μακρυγιάννη, θεώρησε σκόπιμο να δώσει στο κοινό, παράλληλα με την έκδοση του κειμένου, αποκαταστημένου κριτικά και φιλολογικά, και το ίδιο το χειρόγραφο σε πιστή φωτοτυπική αποτύπωση. Έτσι κάθε Έλληνας θα έχει μπροστά του το αδρό και απελέκητο γράψιμο του αγράμματου στρατηγού πολεμιστή, πιστή και συγκινητική και αυτό απεικόνιση της αδάμαστης και ασυμβίβαστης προσωπικότητάς του. [...] (Λίνος Πολίτης, από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΡΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Οι σελίδες πού απαρτίζουν το βιβλίο αυτό, αφηγούνται την ζωή ενός ιστοριογράφου. Ίσως, λοιπόν, ανάγκη πρώτη εμφανίζεται να διακρίνουμε την βιογραφία που είναι το θέμα μας, από την ιστοριογραφία πού είναι το αντικείμενό μας. Έτσι ό πρόλογός μας θα έχει, αρχίζοντας, να παίξει ανάμεσα στις δύο αυτές έννοιες, για να τις δούμε και μαζί και χωριστά ή αιώρηση θα αποτελέσει την καίρια σκοπιμότητά του. Όμως, με αυτόν τον τρόπο εκθέτονται συνάμα και οι γενικές αρχές σύμφωνα με τις οποίες έχει συνταχθεί το βιβλίο αυτό σκέψεις, μεθοδεύσεις, απόψεις τ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΑΝΟΥΗΛ Α' ΚΟΜΝΗΝΟΥ 1143-1180 (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το βιβλίο αυτό ξεκίνησε από το ενδιαφέρον μου για την ανακτορική αρχιτεκτονική και για τον λογοτεχνικό συμβολισμό ενός Βυζαντινού αυτοκράτορα που ανταποκρίνεται όσο και οποιοσδήποτε άλλος προαναγεννησιακός ηγεμόνας στην ιδέα του Μπούρκχαρτ για το «κράτος ως έργο τέχνης». Το ενδιαφέρον μου ενισχύθηκε όταν συνειδητοποίησα ότι αυτός ο «οικουμενικός άνθρωπος» δεν αποτελούσε ούτε έκθεμα για τον βυζαντινό πολιτισμό ούτε κύριο πρόσωπο στην παραδοσιακή μελέτη της ευρωπαϊκής ιστορίας. Τα κεφάλαια που ακολουθούν είναι το αποτέλεσμα της μακρόχρονης α...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΗΘΟΠΟΙΟΥ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Η Ρώμη, όπου άνθησε ο πολιτισμός του θεάματος, είναι πασίγνωστη για τους αγώνες του Ιπποδρόμου στη ζωή της πόλης όμως εξίσου σημαντική θέση κατείχε και το θέατρο. Ήδη από την εποχή της Ελεύθερης Πολιτείας (Respublica) οι Ρωμαίοι πήγαιναν στο θέατρο δέκα φορές συχνότερα από ό, τι οι Αθηναίοι της κλασικής εποχής. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται και δικαιώνονται τα ρωμαϊκά θεατρικά είδη, η τραγωδία και η κωμωδία, αλλά και ο μίμος και η παντομίμα, είδη σημαντικά, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Επιπλέον, τεκμηριώνεται η πρωτοτυπία του ρωμαϊκού...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΛΑΙΟΓΡΑΦΙΑ
"Παλαιογραφία" είναι η επιστήμη που ως αντικείμενό της έχει τις αρχαίες γραφές στις διάφορες φάσεις της εξέλιξης και της μεταμόρφωσής τους στο πέρασμα των αιώνων. Σύμφωνα με την ετυμολογική προέλευση της λέξης, η παλαιογραφία έπρεπε να περιλαμβάνει ολόκληρη την ιστορία της γραφής και, για να περιοριστούμε ειδικότερα στον ελληνικό πολιτισμό, έπρεπε να εκτείνει τα όριά της από τη "γραμμική Β", τη γραφή της μυκηναϊκής εποχής (15ος αιώνας π. Χ.), ως την οριστική επικράτηση της τυπογραφίας στην εποχή της Αναγέννησης. Η ποικιλία όμως του υλικού ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΔΗΜΩΔΟΥΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει, αναθεωρημένο και συμπληρωμένο, το έργο του Καρλ Κρουμπάχερ "Δημώδης ελληνική λογοτεχνία" (Μόναχο 1897), που καλύπτει τη βυζαντινή γραμματεία από την εποχή του Ιουστινιανού ως το τέλος του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους. Πρόκειται δηλαδή για τμήμα ενός μεγαλύτερου συνόλου, στο οποίο ανήκει τόσο το έργο του Χανς-Γκέοργκ Μπέκ "Εκκλησία και θεολογική γραμματεία στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία", όσο και το έργο του Χέρμπερτ Χούνγκερ "Βυζαντινή λογοτεχνία". "Η λόγια κοσμική γραμματεία των Βυζαντινών". (. . .) Ο όρος "βυζαντιν...
Διαβάστε περισσότερα...