ΜΙΕΤ (ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ)

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ
Οι πρωτοβουλίες να ανανεωθεί και να εμπλουτισθεί με ευρωπαϊκά πρότυπα και αξίες η πνευματική ζωή του Ελληνισμού χαρακτηρίζουν τον ευρύτερο 18ο αιώνα και ειδικότερα τα χρόνια 1770-1821. Η εποχή αυτή επικράτησε να ονομάζεται «Νεοελληνικός Διαφωτισμός». Πρόκειται για μια στιγμή ανάτασης και ελπίδας, που την εμπνέει ο οραματισμός της ελευθερίας. Η μελέτη αυτή επιχειρεί σφαιρικά τη θεώρηση των ιδεών του Διαφωτισμού, όπως προσαρμόστηκαν στις συνθήκες της ελληνικής κοινωνίας και παιδείας και εκφράστηκαν στα κείμενα της λόγιας ελληνικής γραμματεί...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΜΟΥ ΣΤΟΝ ΑΔΗ
Τα ξημερώματα της 27ης Οκτωβρίου 2009 έφυγε από τη ζωή, έσβησε, έκλεισε τα μάτια της για πάντα η Έλλη Παππά. Οι ευφημισμοί του αναπότρεπτου θανάτου είναι πολλοί στη γλώσσα μας, όπως σε όλες, υποθέτω, τις γλώσσες όλοι όμως θα ήταν ξένοι προς τη συνείδηση, το ήθος και τη βιοτροπία της αξιοθαύμαστης αυτής γυναίκας. Η ίδια θα προτιμούσε σε κάθε περίπτωση την αφτιασίδωτη κυριολεξία, όπως με ασυμβίβαστη σαφήνεια μαρτυρεί και το ανά χείρας κείμενο: η αφήγηση ενός ονείρου και της ερμηνείας του, ή αλλιώς μια ιδιότυπη μελέτη θανάτου υπό μορφή ημερο...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ (14ος-17ος) (ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ)
Καρπός πολύχρονης έρευνας των ιστορικών και γραμματειακών πηγών, η μελέτη αυτή παρουσιάζει την ελληνόγλωσση ποιητική παραγωγή της Κρήτης από τον 14ο ως τα τέλη του 17ου αιώνα μέσα στα ιστορικά, κοινωνικά, ιδεολογικά και αισθητικά της συμφραζόμενα. Κεντρική θέση στην προσέγγιση αυτή κατέχουν τόσο οι δημιουργοί, και τα έργα τους, όσο και η κοινωνία που τα προκάλεσε, τα προσέλαβε και τα απόλαυσε. Το όλο εγχείρημα αναπτύσσεται σε τρεις τόμους: ο πρώτος περιλαμβάνει εισαγωγή στην εποχή και στη λογοτεχνία της κρητικής Αναγέννησης ο δεύτερος και...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΟΡΤΑΤΣΗ ΣΤΟΝ ΚΟΥΝ
Ο Δημήτρης Σπάθης είναι ένας από τους θεμελιωτές της ελληνικής θεατρολογίας, ένας πρωτοπόρος που συνέβαλε αποφασιστικά στην εδραίωση της νεαρής επιστήμης στη χώρα μας και που μας πλούτισε με έργο υποδομής, απαραίτητο εργαλείο για τη μελέτη και την κατανόηση της ιστορίας του νεοελληνικού θεάτρου. Η επιστημονική του παραγωγή ήταν ως τώρα, στο μεγαλύτερό της μέρος, διάσπαρτη σε περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων, συλλογικούς τόμους, δυσεύρετα προγράμματα θεατρικών παραστάσεων. Με την παρούσα έκδοση συγκεντρώνεται αυτό το διασκορπισμένο έργο και γ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ
Το ποιητικό φαινόμενο, πολύ πριν γίνει αντικείμενο στοχασμού ρητορικού (Γοργίας) ή φιλοσοφικού (Πλάτων) και κρυσταλλωθεί τελικά στη πρώτη συστηματική πραγματεία της αρχαιότητας για τη θεωρία και την κριτική της λογοτεχνίας, στην Ποιητική του Αριστοτέλη, προκάλεσε το ζωηρό ενδιαφέρον των ίδιων των ποιητών, οι οποίοι, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, ενοφθαλμίζουν στα έργα τους σκέψεις και απόψεις για την ποίηση και την αξία της. Ήδη ο Όμηρος, παρουσιάζοντας τον Δημόδοκο στην αυλή των Φαιάκων να τέρπει τους συνδαιτυμόνες του βασιλιά Αλκινόου...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΠΡΟΣΩΚΡΑΤΙΚΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
Το έργο αυτό, που πρωτοδημοσιεύτηκε το 1957, προορίζεται κυρίως για όσους ενδιαφέρονται για την ιστορία της αρχαίας ελληνικής σκέψης ωστόσο οι συγγραφείς, μεταφράζοντας όλα τα ελληνικά χωρία και περιορίζοντας μερικές επιμέρους αναλύσεις σε σημειώσεις, θέλησαν να κάνουν το βιβλίο χρήσιμο και σ' εκείνους τους μελετητές της ιστορίας της φιλοσοφίας ή της επιστήμης που δεν είναι εξοικειωμένοι με αυτόν τον σημαντικό και γοητευτικό τομέα. Οι συγγραφείς περιόρισαν το θέμα τους στους κυριότερους προσωκρατικούς «φυσικούς» και τους προδρόμους τους, ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΡΓΑ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ) (Α+Β ΜΕΡΟΣ - ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Τόμος Πρώτος - "Τα Δημοσιευμένα" (χωρισμένος σε Βιβλίο Α΄ και Βιβλίο Β΄) περιλαμβάνει τα δοκίμια του και μελέτες του (αυτές για τον Ευθύδημο του Πλάτωνα και για τον Ρεμπώ), τα αγγλόφωνα κείμενά του (μεταξύ άλλων, για τον Γκεόργκε, για τον Ντοστογιέφσκι, για την αγγλική ποίηση), βιβλιοκρισίες και τεχνοκριτικά του σημειώματα (για τους Ρούντολφ Φάρνερ, Τσαρούχη, Σκίπη, Τσάτσο, Πρεβελάκη, Καντ κ.λπ.), τα ποιήματά του στα ελληνικά και στα αγγλικά, το μονόπρακτο θεατρικό του έργο "Η θύελλα", καθώς και μεταφράσεις του προς τα ελληνικά ή προς τα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Υπάρχουν προβλήματα γύρω από την Ιστορία που οι φιλόσοφοι θα μπορούσαν να τα προσέξουν γράφει ο W. H. Walsh στον Πρόλογό του. Αυτός είναι ο κύριος σκοπός της Εισαγωγής του στη Φιλοσοφία της Ιστορίας, η οποία θεωρείται πια κλασική στον τομέα της. Ο συγγραφέας θίγει θέματα που αφορούν και τις δύο βασικές κατευθύνσεις της Φιλοσοφίας και της Ιστορίας, δηλαδή τη μεταφυσική θεώρηση και τη γνωσιολογική διερεύνηση, χρησιμοποιώντας παραδείγματα από τα πιο γνωστά κεφάλαια της παγκόσμιας Ιστορίας. Το πρώτο μέρος του βιβλίου πραγματεύεται θέματα λογικ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
Στο βιβλίο αυτό ο B. Snell μελετά τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό κατά την πορεία του από τη μυθική σύλληψη του κόσμου στη λογική ερμηνεία του, επισημαίνοντας παράλληλα τις σπουδαιότερες συμβολές του πολιτισμού αυτού στη συγκρότηση της ευρωπαϊκής σκέψης. Η μελέτη εδράζεται στα δεδομένα τα οποία προσφέρουν τα αρχαία κείμενα, γιατί δεν χωρεί αμφιβολία ότι από τα μνημεία που αφήνει πίσω του ένας λαός η λογοτεχνία προσφέρει στο μελετητή τις περισσότερες δυνατότητες για τη διερεύνηση του πολιτισμού του λαού αυτού, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΑΜΦΙΒΟΛΟ ΦΥΛΟ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΟ)
ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ και τη Ρώμη, τα ανθρώπινα όντα και τα ζώα που διέθεταν και τα δύο φύλα εξοντώνονταν χωρίς οίκτο, ως δυσοίωνα σημάδια τα οποία έστελναν στους ανθρώπους οι θεοί για να προαναγγείλουν την καταστροφή του ανθρώπινου είδους. Ωστόσο η αμφιφυλία, είτε η ταυτόχρονη είτε η εκ περιτροπής, παρά τον αποκλεισμό της από την πραγματικότητα ή την περιθωριοποίησή της, είχε σημαντική λειτουργία στο μύθο. Η ταυτόχρονη αμφιφυλία χαρακτηρίζει τα πρωταρχικά πλάσματα. Στο ανθρώπινο όν, η ανάμνηση αυτής της πρωτογενούς κατάστασης ξυπνά μια νοστα...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Η ευρωπαϊκή σκέψη αρχίζει με τους αρχαίους Έλληνες. Στην εποχή τους χρονολογείται γενικά η διαμόρφωση ενός μοναδικού τρόπου σκέψης που για τον ευρωπαϊκό κόσμο έχει αναμφισβήτητα δεσμευτικό χαρακτήρα. Όταν μάλιστα με την προϋπόθεσή της ασκούμε επιστήμη ή φιλοσοφία, η σκέψη αυτή αποδεσμεύεται από κάθε σχετική ιστορική συνθήκη και σκοπεύει στο σταθερό και απόλυτο, στην αλήθεια. Ακριβέστερα: δεν σκοπεύει απλώς στην αλήθεια, αλλά και κατορθώνει να συλλάβει το σταθερό, το απόλυτο και το αληθινό. Ωστόσο η σκέψη αυτή σχηματίστηκε ιστορικά, και η λ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
(. . .) Ο Άλλαν Γκρήνμπεργκ, ο κορυφαίος παραδοσιακός αρχιτέκτονας της Αμερικής, έγραψε: «Η κλασική γλώσσα της αρχιτεκτονικής είναι πάντοτε μοντέρνα, γιατί έχει τις ρίζες της στη φυσιολογία και στην ψυχολογία του ανθρώπου ως ατόμου. Η κλασική αρχιτεκτονική είναι η πιο περιεκτική αρχιτεκτονική γλώσσα που έχουν αναπτύξει ως τώρα οι άνθρωποι. Τρεις χιλιετίες δυτικής αρχιτεκτονικής - η οποία είναι στο μεγαλύτερο μέρος της κλασική αρχιτεκτονική - αποδεικνύουν με πόση επιτυχία η κλασική αυτή γλώσσα ανταποκρίθηκε στις οικοδομικές ανάγκες μέσα σε ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑΚΙΤΟΣ (ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ - ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Σε παλαιότερες εποχές υπήρχε η συνήθεια να καταγράφονται τα έργα και τα ήθη ένδοξων ανδρών, για να παραδοθούν στις επόμενες γενιές συνήθεια που η σύγχρονη εποχή, αν και αδιάφορη για θέματα που την αφορούν, δεν έχει εγκαταλείψει, τουλάχιστον στις περιπτώσεις που κάποια μεγάλη και σημαντική αρετή καταφέρνει να νικήσει και να υπερκεράσει ελαττώματα κοινά τόσο στις μικρές όσο και στις μεγάλες πολιτείες, όπως είναι η άγνοια του ορθού και ο φθόνος. Την εποχή των προγόνων μας, δεν υπήρχε μόνο μεγαλύτερη ροπή και δυνατότητα για να πράξει κανείς κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΑΘΗΝΑΙΚΑ (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Ο Παπαδιαμάντης έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής του στην Αθήνα. Έρχεται για πρώτη φορά στην πρωτεύουσα τον Σεπτέμβριο 1869, σε ηλικία δεκαοχτώ χρόνων, για να συνεχίσει τις εγκύκλιες σπουδές του, και θα ζήσει εδώ, με μικρότερα ή μεγαλύτερα διαλείμματα απουσίας, ως τα τέλη Μαρτίου 1908, οπότε θα φύγει οριστικά και ανεπίστροφα για τη Σκιάθο, λίγες μέρες μετά την τιμητική εκδήλωση που οργανώθηκε στον "Παρνασσό" (13 Μαρτίου 1908), υπό την αιγίδα της πριγκίπισσας Μαρίας Βοναπάρτη, για τη συγγραφική εικοσιπενταετηρίδα του. Ο αφηγητής ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΧΑΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ
Για πολλά χρόνια ταυτίζαμε τον ελληνικό πολιτισμό με την άνθηση του κλασικισμού στην Αθήνα του 5ου αιώνα. Σχετικά πρόσφατα το ενδιαφέρον μετατοπίσθηκε σε μια παλαιότερη ιστορική περίοδο, που για ευκολία την ονομάζουμε αρχαϊκή. Ανάμεσα στην εποχή του Ομήρου και την εποχή των Τραγικών ήταν σαν να υπήρχε ένα κενό, μια περίοδος σκοτεινή, με μοναδικό λόγο ύπαρξης να προετοιμάσει το περίφημο «ελληνικό θαύμα», να αναγγείλει την Ελλάδα του ορθολογισμού και του ανθρωπισμού, που σύμβολό της στάθηκε το όνομα του Περικλή. Ωστόσο, η νέα προσέγγιση στην...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΧΑΙΑ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Η τελευταία αυτή έκδοση του οδηγού του αρχαιολογικού χώρου της Αγοράς -του πολιτικού και οικονομικού κέντρου της αρχαίας Αθήνας- αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιμο βοήθημα για τον επισκέπτη με ειδικό ενδιαφέρον, αλλά και για τον φοιτητή που μελετά την τοπογραφία της κλασικής πόλης. Στο βιβλίο περιλαμβάνεται ένας χάρτης της περιοχής σε μεγάλη κλίμακα, με αρίθμηση που παραπέμπει στην περιγραφή και τα σχέδια όλων των ορατών σήμερα μνημείων, από τον μεγαλοπρεπή Ναό του Ηφαίστου μέχρι τον χρηστικό "Μεγάλο Αγωγό". Η πέμπτη έκδοση διατηρεί πολλά από...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΔΙΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Τι είναι αυτό που κάνει να έχουν μεταξύ τους τόση συνάφεια τα γκρεμισμένα μέλη ενός αρχαίου ναού ή θεάτρου; Παρά την καταστροφή που έχει επέλθει, εξακολουθούν να συνδέονται από μια ιδεατή γραμμή, που είναι τόσο ισχυρή ώστε η φθορά πολύ δύσκολα μπορεί να την εξαφανίσει. Πάνω της μπορείς να ανασυνθέσεις αυτά τα απομεινάρια, όσο λίγα και αν είναι, και να συλλάβεις με τη φαντασία σου το όλο από το οποίο προέρχονται. Αυτός ο άυλος συνεκτικός ιστός είναι το ίχνος της συνθετικής δομής μια απολύτως ειδική ακολουθία σημείων, ταυτόχρονα και κύριος ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΗΛΙΟΥ: Όταν μιλάμε για ιδεολογική προετοιμασία του Αγώνα, ένα πράγμα πρέπει να 'χουμε κυρίως υπόψη μας, τις τεράστιες διαφοροποιήσεις που πραγματοποιούνται στο σώμα του νέου ελληνισμού. Πολύ σχηματικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχουμε μια ενιαία πνευματική ζωή στους πρώτους αιώνες της Τουρκοκρατίας. Στους αιώνες αυτούς κυριαρχεί η Εκκλησία με την ιδεολογία της, η οποία ενσωματώνει το σύνολο των πνευματικών δυνατοτήτων και αιτημάτων της νεότερης Ελλάδας, και σιγά σιγά αρχίζει -μέσα από την εμφάνιση νέων κοινωνικών στρωμάτων, νέων ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
Η Εισαγωγή στην Τέχνη του Κινηματογράφου είναι μια από τις πιο σημαντικές και αναγνωρισμένες εισηγητικές μελέτες στην ανάλυση του κινηματογραφικού μέσου, ένα διδακτικό εγχειρίδιο χρήσιμο στα πανεπιστημιακά τμήματα του κλάδου. Στο βιβλίο εξετάζεται ο τρόπος δημιουργίας, λειτουργίας και πρόσληψης της κινηματογραφικής ταινίας με σκοπό την ευαισθητοποίηση των αναλυτικών και ερμηνευτικών ικανοτήτων και εν γένει της προσοχής του θεατή. Οι συγγραφείς Ντέιβιντ Μπόρντουελ και Κριστίν Τόμσον αναλύουν τα κινηματογραφικά είδη, την παραγωγή, την αφηγημ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ (ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΚΑΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ, η Επανάσταση του 1789 είναι βαθύτατα ριζωμένη στην ιστορία του γαλλικού έθνους, την εξέλιξη της οποίας επιτάχυνε χάρη στην ουσιαστική έκβασή της, ενώ δεν μετέβαλε την κατεύθυνσή της. Όπως παρατήρησε ο Σατωβριάνδος, η Επανάσταση, η οποία αρχικά εξαπολύθηκε από τους "πατρικίους", παρουσιάστηκε ως το ύστατο επεισόδιο της πάλης των αριστοκρατών εναντίον της μοναρχίας των Καπετιδών και, συνεπώς, επιστέγασε την παλαιότερη ιστορία του γαλλικού βασιλείου. Ωστόσο εκείνοι που την ολοκλήρωσαν ήταν οι "πληβείοι", ενώ έφερε σ...
Διαβάστε περισσότερα...