ΝΗΣΟΣ

ΑΥΘΕΝΤΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Ο τόμος περιλαμβάνει για πρώτη φορά συγκεντρωμένο όλο το θεωρητικό μέρος της περίφημης έρευνας για την αυθεντία και τον αυταρχισμό που διεξήγαγε το Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών της Φραγκφούρτης στις κρίσιμες στιγμές της εξάπλωσης του ναζισμού στην Ευρώπη. Στο πρώτο από τα τρία κείμενα που περιλαμβάνονται στον τόμο, γραμμένο από τον Χορκχάιμερ, εξετάζεται από τη σκοπιά της κοινωνικής φιλοσοφίας το εξαιρετικά επίκαιρο τότε, αλλά πάντα καίριο ερώτημα: τι κάνει τους ανθρώπους μιας εποχής να αποδέχονται εξαρτήσεις που με αντικειμενικά κριτήρια...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Ο συλλογικός αυτός τόμος προβάλλει σύγχρονες θεωρητικές και ερευνητικές τάσεις και προβληματισμούς, καθώς και πρακτικές εφαρμογές, που αφορούν την αξιοποίηση της προφορικής ιστορίας στα μουσεία και στην εκπαίδευση, τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς: Αυστραλία, Βόρεια Ιρλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ισραήλ, Τουρκία. Επίσης, αναδεικνύει ζητήματα που αφορούν τις δυνατότητες αλλά και τους περιορισμούς της χρήσης της προφορικής ιστορίας σε σχέση με τις ιστορικές, κοινωνικές, πολιτικές, επικοινωνιακές, εκπαιδευτικές και αναπαραστατικές...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟΔΟΜΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ
Από τον 16ο αιώνα, η μορφή του "άγριου" Άλλου -επικίνδυνου και σε κίνδυνο- επιστρατεύτηκε από τα ευρωπαϊκά αποικιακά καθεστώτα ως αντίποδας του κανονιστικού υποκειμένου της "πολιτισμένης" δυτικής νεωτερικότητας. Στη διάρκεια του 18ου και του 19ου αιώνα, το νομιμοποιητικό αφήγημα της διάσωσης των "πρωτόγονων" από τη νοσηρότητα της "φύσης" τους υπήρξε σημαντική διάσταση του δυτικού νεωτερικού ανθρωπισμού, ενώ ο 20ός αιώνας σημαδεύτηκε ανεξίτηλα από το φυλετικό ρατσισμό της ναζιστικής εξόντωσης. Στον αιώνα που διανύουμε, ο χαρωπός κοσμοπολιτι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΗΣ ΒΑΒΥΛΩΝΙΑΣ
Σήμερα ο μεταφραστής λογοτεχνίας δεν είναι μια αινιγματική μορφή, αλλά ένας από τους βασικούς συντελεστές του πολιτισμού μας, ο οποίος ευλόγως διεκδικεί τον ρόλο του συν-συγγραφέα. Αν και το επάγγελμά του σπουδάζεται πλέον και ο ίδιο γίνεται αντικείμενο σπουδών, σπάνια του δίνεται η ευκαιρία να μιλήσει για τη δουλειά του σε πρώτο πρόσωπο, να μοιραστεί τις εμπειρίες του και τον αναστοχασμό του. Στο συλλογικό αυτό βιβλίο, καταξιωμένοι μεταφραστές κοινωνούν τους προβληματισμούς τους, ανοίγουν το εργαστήριό τους και την καρδιά τους στους αναγ...
Διαβάστε περισσότερα...

Και οι νεκροί ας θάψουν τους νεκρούς τους
Αρχές της δεκαετίας του 1950, σ' ένα χωριό της Κρητικής ενδοχώρας, ένα νεαρό αγόρι ανακαλύπτει, στην κηδεία κάποιου συγγενή του, πως έχει την ικανότητα να ακούει τις σκέψεις των νεκρών. Κανείς δεν τον πιστεύει αρχικά, όταν όμως αποδεικνύει δημόσια το αληθές των ισχυρισμών του, ένας θείος του, συνειδητοποιώντας τις δυνατότητες οικονομικής εκμετάλλευσης που ανοίγονται μπροστά τους, τον πείθει να φύγουν απ' το χωριό και ν' αρχίσουν να περιοδεύουν στα χωριά του κάμπου προσφέροντας τις υπηρεσίες τους σαν "διερμηνείς των πεθαμένων". Από χωριό σε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ
- "Το αισθάνεσθαι είναι αυτή η ζωτική επικοινωνία με τον κόσμο, η οποία μας τον καθιστά παρόντα ως οικείο τόπο της ζωής μας." - "Μάλλον με το έργο τέχνης μπορεί να συγκριθεί το σώμα παρά με το αντικείμενο φυσικής τάξης." - "Ο κόσμος δεν είναι εκείνο που σκέφτομαι αλλά εκείνο που ζω, είμαι ανοιχτός στον κόσμο, επικοινωνώ αναμφίβολα μαζί του, αλλά δεν τον κατέχω, είναι ανεξάντλητος." - "Το αισθάνεσθαι είναι αυτή η ζωτική επικοινωνία με τον κόσμο, η οποία μας τον καθιστά παρόντα ως οικείο τόπο της ζωής μας. Σ' εκείνο οφείλουν την πυκνότητά ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΟΡΙΣΤΟΣ
Δώδεκα πραγματικές ιστορίες ψυχοθεραπείας από την οπτική γωνία του ψυχοθεραπευόμενου. Τρεις άντρες και έξι γυναίκες από 35 έως 75 ετών καταθέτουν την εμπειρία τους στη συγγραφέα, η οποία τους υποδύεται και αφηγείται τα πάθη τους σε α' ενικό πρόσωπο. Τρεις απ' τις δώδεκα ιστορίες είναι δικές της. Απελπισία και ελπίδα, οδύνη και χιούμορ, μπλέκονται και πλέκουν το ανθρώπινο αδιέξοδο. Ψυχαναλυτική, λακανική, ραϊχική, συμπεριφορική, γνωσιακή, συστημική ψυχοθεραπεία και γκεστάλτ, διαφορετικές σχολές και κοινοί τόποι. Μια απόπειρα να ειπωθεί η ψυ...
Διαβάστε περισσότερα...

Θεραπεύει η ψυχανάλυση;
Θεραπεύει η ψυχανάλυση; Και περαιτέρω: η θεραπεία αποτελεί πράγματι σκοπό της ψυχανάλυσης και τι ακριβώς εννοούμε με τον όρο θεραπεία; Διατρέχοντας και τις τρεις πτυχές της ψυχανάλυσης, όπως αυτές προσδιορίστηκαν από τον Freud (θεραπευτική, μεθοδολογική και θεωρητική), τα ερωτήματα αυτά είναι άρρηκτα συνυφασμένα με την ιστορική πορεία της ψυχανάλυσης. Από την απαρχή της ψυχανάλυσης, στο πλαίσιο της πρώτης τοπικής θεωρίας, όπου προσδιορίζεται ως σκοπός η γνώση του ασυνειδήτου και η επιστροφή του απωθημένου, περάσαμε σταδιακά, στο πλαίσιο τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΥΣΙΚΑ
Το αρχαίο κείμενο της παρούσας έκδοσης είναι το κείμενο του Ross στη στερεότυπη έκδοση της Οξφόρδης του 1936. Όπου επέλεξα διαφορετική γραφή, επιστρέφοντας κατά κανόνα σε γραφές των χειρογράφων, αιτιολογώ την επιλογή μου στις υποσημειώσεις. Περιορίστηκα στην ερμηνεία του κειμένου, ακολουθώντας τις προδιαγραφές της όλης σειράς, και απέφυγα να μεταφέρω στις σημειώσεις τη σύγχρονη συζήτηση επάνω στο δαιδαλώδες κείμενο του Αριστοτέλη. Σταθερή πολύτιμη βοήθεια μου έδωσαν τα σχόλια του Σιμπλίκιου, αλλά και οι σύγχρονες σχολιασμένες εκδόσεις του ...
Διαβάστε περισσότερα...

Της Λένης η μ[i]λιά
Η Λένη είναι μια γυναίκα της ελληνικής επαρχίας που ζει μόνη και βιοπορίζεται από τη γη της. Οι ισορροπίες της ζωής της διαταράσσονται όταν ο καινούργιος ιδιοκτήτης του όμορου χωραφιού ισχυρίζεται ότι η μηλιά, που η Λένη θεωρεί δική της και όριο ανάμεσα στα δύο χωράφια, ανήκει στο δικό του χωράφι. Η Λένη δεν διαπραγματεύεται τη μηλιά της, όχι μόνο γιατί αποτελεί σύμβολο της οικογενειακής της ιστορίας, αλλά κυρίως γιατί στις ρίζες της γεννήθηκε και θάφτηκε το μυστικό της. Τρία πρόσωπα υφαίνουν την ίδια ιστορία σε έναν τόπο όπου οι άντρες έχ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΛΙΑ
«Ο βασιλιάς των δέντρων»: Κάποτε τα δέντρα πήγαν να διαλέξουν ποιον θα χρίσουν βασιλιά τους. Είπαν στην ελιά: «Έλα να γίνεις βασιλιάς μας». Αλλά η ελιά τους αποκρίθηκε: «Ν' αφήσω εγώ το λάδι που παράγω, που μ' αυτό τιμούν θεούς κι ανθρώπους, για να κυβερνήσω δέντρα;» (Aπό την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

TO MATI TOY NOMOY
"Μοιάζει πια πολύ παλιά η αισιοδοξία με την οποία η Γαλλική Επανάσταση είχε χαιρετίσει το νόμο ως λύτρωση από την τυραννία και ως βασιλική οδό προς την ελευθερία και την ισότητα. Ο ρόλος του νόμου άλλαξε θεμελιακά ήδη από τον 19ο αιώνα. Δεν ενσάρκωνε πια την ιδέα της επαναστατικής δικαιοσύνης· έγινε ένα εργαλείο της αστικής πολιτικής στα χέρια των εθνικών κοινοβουλίων που στρεφόταν τόσο ενάντια στο φεουδαλικό παρελθόν όσο και στο ολοένα και πιο απειλητικό "κοινωνικό ζήτημα". Με λίγα λόγια, ο νόμος έγινε ένα μέσο κοινωνικού ελέγχου. Έναν αι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΙΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
[...] Η χρηστικότητα του βιβλίου έγκειται στη μεθοδικότητα, με την οποία ξετυλίγεται το πλέγμα των πληροφοριών σχετικά με την έγκυρη γραφή. Πρόκειται για πληκτικές και χρονοβόρες διαδικασίες; Είναι ανάγκη να γίνονται όλα αυτά, με αυτή τη σειρά και την ίδια πειθαρχία; Ο συγγραφέας συμμερίζεται τα ερωτηματικά και, παρ' όλο το πάθος του δασκάλου, τηρεί τις αναστοχαστικές αποστάσεις: αρκεί να υπάρχει σύστημα και συνοχή. Όσο όμως κοπιαστικότερη προετοιμασία, όσο περισσότερη ανιαρή συστηματικότητα, τόσο καλύτερα θα είναι τα αποτελέσματα κατά τη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΩΡΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΘΕΣΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ
Πώς ο όρος "Χωρικός σχεδιασμός" -και οι πρακτικές που υπονοεί- τείνει να αντικαταστήσει τους γνωστούς μας όρους "πολεοδομία" και "χωροταξία"; Πώς πρότυπα, "καλές πρακτικές" και κουλτούρες του σχεδιασμού διαχέονται σε παγκόσμια κλίμακα και ποιο ρόλο διεκδικούν οι παγκόσμιοι οργανισμοί, οι ΜΚΟ και η "κοινωνία των πολιτών"; Ποια είναι τα νέα κοινωνικά διακυβεύματα γύρω από την ιδιοκτησία, τη χρήση και την εκμετάλλευση της γης, και πώς συνυφαίνονται με τις επιχειρούμενες νέες σχέσεις μεταξύ χώρου και κοινωνίας; Το βιβλίο, αφενός, ανατρέχει σε ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΟΘΟΝΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΣΚΗΝΗ
Στη σύγχρονη πόλη οθόνη η εμπειρία του χώρου εγκλωβίζεται στην πρόσληψη της εικόνας του. Οι εικόνες που κατεργάζεται η διαφήμιση αλλά και εκείνες που παράγονται σε τεράστιες ποσότητες από τους σύγχρονους καταναλωτές εθίζουν σε μια πρόσληψη της κοινωνικής ζωής που την ταυτίζει με το σκηνικό της. Ακινητοποιούν το χρόνο, κάνοντας το παρόν να επικρατεί πάνω στο παρελθόν, προεξοφλώντας ουσιαστικά το μέλλον με την τυποποιητική τους δύναμη. Αναζητώντας την προοπτική της απελευθέρωσης από τη μαγική επιρροή των σύγχρονων εικόνων και την εμπειρία το...
Διαβάστε περισσότερα...

Η κατάλυση του χρόνου
1941. Σε μια μικρή πόλη της κατεχόμενης Τσεχοσλοβακίας ένα δεκατριάχρονο εβραιόπουλο θα διαφύγει από το πεπρωμένο της φυλής του, βρίσκοντας καταφύγιο σε μια σοφίτα που είναι ολόκληρη μια ξεχασμένη βιβλιοθήκη με χιλιάδες πολυκαιρισμένα βιβλία. Εκεί θα περάσει το υπόλοιπο του Πολέμου, διαβάζοντας ασταμάτητα, με το πνεύμα του να μπολιάζεται από το πλήθος των αναγνωσμάτων που ο προηγούμενος κάτοικος, παλιός επαναστάτης, είχε κατά τη διάρκεια του περιπετειώδους βίου του συλλέξει. Μέσα απ' τη σοφίτα, ο Γιόσουα, έχοντας δυο φίλους σαν αποστόλους,...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΟΥΣΙΚΗ, ΗΧΟΣ ΚΑΙ ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΣΤΙΣ ΜΟΝΟΘΕΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ
Η έννοια του μυστικισμού στην εποχή μας ταυτίστηκε με την επιδίωξη των μυστικών να φτάσουν στην ένωση με το θείο και με αυτόν τον τρόπο περιορίστηκε, καθώς η μυστική γνώση αφορά πολύ περισσότερα ζητήματα. Ένα από αυτά, είναι η σημασία της μουσικής και του ήχου μέσα σε ένα πυκνό πλέγμα αποκάλυψης του θείου και των ενεργημάτων του. Κάθε μυστική διδασκαλία είναι στενά συνδεδεμένη με το επίσημο θρησκευτικό δόγμα εντός του οποίου αναπτύσσει μια νέα ανάγνωση. Η παρούσα μελέτη αφορά τις διδασκαλίες των μυστικών που έζησαν, έδρασαν και ταξίδεψαν σ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
Αν και γραμμένη μεταξύ 1940 - 48, "Η φιλοσοφία της νέας μουσικής" παραμένει για μουσικούς, και φίλους της μουσικής, φιλοσόφους και ενδιαφερομένους για ζητήματα πολιτισμού και κοινωνίας, μια αποφασιστική συμβολή της "κριτικής θεωρίας" στη σύγχρονη σκέψη. Μαζί με τη Διαλεκτική του Διαφωτισμού, το έργο αυτό έβαλε τη σφραγίδα του σε ό,τι θεωρείται σήμερα κριτική της τέχνης, αλλά ίσως και στην πορεία της θεωρίας από τα μέσα του 20ού αιώνα. Ο ιδιότροπος λόγος του Αντόρνο, η ιδιοφυής σύζευξη εννοιών και επιχειρημάτων που αντλούνται από τη μουσική...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Ο παρών συλλογικός τόμος, που επιμελήθηκαν οι Ειρήνη Σηφάκη, Άννα Πούπου και Αφροδίτη Νικολαΐδου, αποτελεί προϊόν μιας συνεργασίας που προέκυψε μέσα από κοινές αναζητήσεις και προβληματισμούς που αφορούν τον κινηματογράφο τόσο ως τρόπο καταγραφής και θέασης του αστικού τοπίου όσο και ως πολιτισμική πρακτική που καθορίζεται από μια προνομιούχα σχέση με την πόλη. Πρόκειται, λοιπόν για μια πρώτη απόπειρα χαρτογράφησης των θεματικών που αναδύονται μέσα από αυτή τη σχέση. Στόχος της έκδοσης είναι μέσα από αυτή την παρουσίαση διαφορετικών αντικε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΚΟΣΙ ΧΡΟΝΙΑ
Τα κείμενα που συνθέτουν τον παρόντα τόμο είχαν επιλεγεί για να διευρύνουν τον ορίζοντα των φιλοσοφικών και επιστημονικών αναζητήσεων που καταγράφονται στα εργαστήρια και τους τόμους των "τοπικών". Κείμενα εξαιρετικής λογοτεχνικής ποιότητας και σπάνιου φιλοσοφικού βάθους, τα κείμενα αυτά παντρεύουν τη διεισδυτική ανάλυση με το ύφος μιας αφήγησης που δεσμεύει τον αναγνώστη. Τα μικρά αυτά «διαμάντια» μεταφράστηκαν στα ελληνικά για τα "τοπικά" και για τον παρόντα τόμο, και αποτελούν το ορόσημο των 20 ετών της Εταιρείας Μελέτης των Επιστημών τ...
Διαβάστε περισσότερα...