ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ

ΜΠΡΕΧΤ: ΠΟΙΗΜΑΤΑ
Τα ποιήματα του Μπρεχτ, ίσως με το πιο άμεσο τρόπο απ' τα θεατρικά και τις σύντομες ιστορίες του, αντανακλούν καλλιτεχνικά τις διεργασίες στη συνείδηση και στάση ζωής που εξελιχτικά διαμόρφωσε ο ποιητής και δραματουργός. Όπως συνόψισε προς το τέλος της ζωής του (ομιλία στην τελετή απονομής του Βραβείου Λένιν, Μόσχα 1955) ο Μπρεχτ: "Το πιο σημαντικό μάθημα που έμαθα ήταν πως το μέλλον της ανθρωπότητας μπορεί να ειδωθεί μόνον "από τα κάτω", από την σκοπιά των καταπιεσμένων κι εκμεταλλευόμενων. Μόνο όποιος αγωνίζεται μαζί τους, αγωνίζεται για...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΑΠΟ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ
" Ήταν έθιμο των Μάγια ν' αποκόβουν τον ομφάλιο λώρο των νεογέννητων μ' ένα μαχαίρι από οψιδιανό. Το αίμα που ανάβλυζε αφηνόταν να πέσει πάνω σε μια κουτσούνα καλαμποκιού που τους κόκκους της σπέρνανε σταδιακά, συνάμα με το μεγάλωμα του παιδιού."... Το καλαμπόκι συνοδεύει τους ανθρώπους της Κεντρικής Αμερικής από τη γέννηση μέχρι το θάνατό τους. Αποτέλεσε το βασικό οικονομικό στήριγμά τους και γύρω απ' αυτό αναπτύχθηκαν πολλοί μύθοι και έθιμα των λαών που ζουν στην Κεντρική Αμερική. Γύρω απ' όλα αυτά περιστρέφεται το μυθιστόρημα του γουατε...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ, ΤΗΣ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Σύμφωνα με την υλιστική αντίληψη, το καθοριστικό στοιχείο στην ιστορία είναι σε τελική ανάλυση: η παραγωγή και η αναπαραγωγή της άμεσης ζωής. Αυτή όμως με τη σειρά της έχει διπλό χαρακτήρα. Από τη μια μεριά, η παραγωγή των μέσων συντήρησης, αντικειμένων για τη διατροφή, το ντύσιμο, την κατοικία και των εργαλείων που χρειάζονται γι' αυτά. Από την άλλη μεριά, η παραγωγή των ίδιων των ανθρώπων, η αναπαραγωγή του είδους. Οι κοινωνικοί θεσμοί όπου ζουν οι άνθρωποι μιας ορισμένης ιστορικής εποχής και μιας ορισμένης χώρας, καθορίζονται και από τα...
Διαβάστε περισσότερα...

1821
Η συμπλήρωση 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 αποτελεί σημαντική ευκαιρία για να προσεγγίσουμε και να γνωρίσουμε βαθύτερα τα γεγονότα που οδήγησαν στη συγκρότηση του ελληνικού αστικού κράτους, όπως και τις τοπικές και διεθνείς οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες μέσα στις οποίες αυτά εκδηλώθηκαν. Η ιστορική αποτίμηση της Επανάστασης του 1821, όπως και κάθε άλλου ιστορικού γεγονότος, εκκινεί από συγκεκριμένη ταξική οπτική, συνδέεται αντικειμενικά με τη σημερινή κοινωνική πραγματικότητα κι επομένως αξιοποιείται και στη διαμόρφωση συγκε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΝΤΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΚΡΟΝΗΣΟ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
Η γλώσσα του Θάνου Μικρούτσικου, ξεφεύγοντας από κάθε σχηματική ταξινόμηση, επιστρατεύει αμέτρητες αναφορές: Τη δημοτική παράδοση, το ρεμπέτικο, κάποιους μακρινούς απόηχους του 19ου αιώνα, μερικές στιγμές δανεισμένες από τους πρωτοποριακούς της νεοελληνικής σχολής και την ατονική γραφή. Στον Μικρούτσικο το ουσιαστικό εδρεύει μέσα σ' αυτήν την προνομιούχα σχέση που ζει μαζί με την ποίηση, μέσα σ' αυτήν την ολότητα όπου λάμπουν τα ευρήματα του κειμένου και της μουσικής. Δε μελοποιεί απλά την ποίηση του Ρίτσου, δημιουργεί ένα καινούργιο χώρο ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΜΕΛΙΩΝ ΤΗΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
Ο Ζαν-Ζακ Ρουσό δημοσιεύει το πρώτο σημαντικό έργο του, την "Πραγματεία περί επιστημών και τεχνών", το 1750, τη στιγμή που το πιο προηγμένο τμήμα της Τρίτης Τάξης ανασυντάσσει τις δυνάμεις του εν όψει της γενικής επίθεσης εναντίον του Παλαιού Καθεστώτος. Είναι η περίοδος της δημιουργίας των μεγάλων έργων που, σε όλους τους κλάδους της σκέψης (φιλοσοφία, φυσικές επιστήμες, ιστορία, ηθική, δίκαιο, κλπ.), επεξεργάζονται μια νέα αντίληψη του κόσμου και υποσκάπτουν το φεουδαρχικό καθεστώς και τον ολοκληρωτισμό, κύριος ιδεολογικός υποστηρικτής τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΕΝΟΙ
Ο δόκτωρ Σιζιέ επρόκειτο να συνοψίσει, σε έναν τελευταίο λόγο, τις θεωρίες που είχε παρουσιάσει σχετικά με την ανάσταση, τον ουρανό και την κόλαση, στα προηγούμενα μαθήματά του. Η περίεργη θεωρία του ανταποκρινόταν στα ενδιαφέροντα της εποχής και ικανοποιούσε τις άμετρες επιθυμίες για το θαυμαστό, που βασανίζουν τους ανθρώπους κάθε ηλικίας σε όλο τον κόσμο. Αυτή η προσπάθεια του ανθρώπου να αρπάξει το άπειρο που αδιάκοπα ξεφεύγει από τα αδύναμα χέρια του, αυτή η τελευταία επίθεση της σκέψης στον εαυτό της, ήταν ένα έργο αντάξιο μιας συγκέν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Δεν ήταν εύκολη δουλιά να προετοιμαστεί για εκτύπωση το δεύτερο Βιβλίο του "Κεφαλαίου", και μάλιστα έτσι που, από τη μια μεριά, να εμφανίζεται σαν ένα συναρτημένο και όσο το δυνατό ολοκληρωμένο έργο και, από την άλλη, αποκλειστικά σαν έργο του συγγραφέα και όχι του εκδότη. Τη δουλιά αυτή τη δυσκόλευε ο μεγάλος αριθμός των χειρογράφων που έπρεπε να δουλευτούν και που στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν αποσπασματικά. Στην καλύτερη περίπτωση μονάχα ένα μοναδικό, χειρόγραφο (το IV) ήταν πέρα για πέρα έτοιμο για τύπωμα, μα κι αυτού ακόμα του χε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΡΞ ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΑΡΞΙΣΜΟ
(. . .) Στις εργασίες αυτές γίνεται με επιστημονική, μα ταυτόχρονα κατανοητή γλώσσα, ένας βαθύς χαρακτηρισμός του μαρξισμού, όλων των συστατικών μερών του. Τονίζεται ότι ο μαρξισμός έκανε πραγματική επανάσταση στην ανάπτυξη του μαρξιστικού φιλοσοφικού υλισμού και της διαλεκτικής του Μαρξ, εξηγείται η μεγάλη σημασία της ανακάλυψης από τον Μαρξ της υλιστικής αντίληψης της ιστορίας. Δίνεται ο χαρακτηρισμός της ουσίας της οικονομικής διδασκαλίας του Μαρξ. Υπογραμμίζεται ο δημιουργικός χαρακτήρας του μαρξισμού σαν καθοδήγηση για δράση, το ασυμβ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Το έργο που τον πρώτο του τόμο παραδίδω στο κοινό αποτελεί τη συνέχεια του συγγράματός μου "Zur Kritik der Politischen Oekonomie" ["Κριτική της Πολιτικής Οικονομίας"] που εκδόθηκε το 1859. Το μεγάλο διάλειμμα ανάμεσα στην αρχή και στη συνέχεια οφείλεται σε μια μακρόχρονη αρρώστια που κάθε τόσο διέκοπτε την εργασία μου. Το περιεχόμενο του προηγούμενου εκείνου συγγράμματος συνοψίζεται στο πρώτο κεφάλαιο αυτού του τόμου. Αυτό δεν έγινε μόνο για λόγους συνοχής και πληρότητας. Η περιγραφή καλυτέρεψε. Όσο το επέτρεπαν κάπως τα πράγματα, πολλά ση...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ ΦΟΙΕΡΜΠΑΧ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
Το βιβλίο αυτό μας ξαναφέρνει σε μια περίοδο, που χρονικά μας χωρίζει απ΄αυτή μια ολόκληρη ανθρώπινη γενιά, που, όμως, έχει γίνει τόσο ξένη στη σημερινή γενιά της Γερμανίας, σαν να είχε περάσει από τότε ένας ολόκληρος αιώνας. Κι ωστόσο, ήταν η περίοδος της προετοιμασίας της Γερμανίας για την επανάσταση του 1848. Και όλα όσα έγιναν από τότε στη χώρα μας, είναι μονάχα η συνέχεια του 1848, μονάχα η εκτέλεση της πνευματικής διαθήκης της επανάστασης. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΣΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Η έκδοση Αστική Δημοκρατία. Εγχειρίδιο επαναστατικής χρήσης είναι ένα πολυεπίπεδο ανατρεπτικό πόνημα. Καταρχάς στοχεύει ν' ανατρέψει την κυρίαρχη περί δημοκρατίας αντίληψη, την οποία και δολίως καλλιεργούν οι ιδεολόγοι της κυρίαρχης τάξης, με βάση την οποία η δημοκρατία γενικώς και αορίστως αποτελεί τη βέλτιστη και ιστορικά κορυφαία μορφή έκφρασης της λαϊκής κυριαρχίας. Στην πραγματικότητα η αστική δημοκρατία δεν είναι παρά μια μορφή της κατ' ουσίαν δικτατορίας της αστικής τάξης, που είναι το αστικό κράτος, και μάλιστα αυτή η μορφή είναι η...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΟΣ ΒΟΗΘΗΣΕ ΤΟΝ ΧΙΤΛΕΡ;
Το βιβλίο αυτό έχει στόχο ν' αποκαταστήσει την ιστορική αλήθεια. Στη διάρκεια πολλών χρόνων, ιστορικοί, πολιτικοί και δημοσιογράφοι της Δύσης διέδιδαν το μύθο πως δήθεν η ΕΣΣΔ, υπογράφοντας στις 23 Αυγούστου του 1939 το σύμφωνο μη επίθεσης με τη Γερμανία, προκάλεσε το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Στις σελίδες που ακολουθούν, ο αναγνώστης, με βάση συγκεκριμένα γεγονότα και ντοκουμέντα, θα δει πως ο μύθος αυτός αποτελεί ένα κακόβουλο κατασκεύασμα που βασίζεται στην αδύνατη μνήμη των πλατιών μαζών και στην ελλιπή κατατόπισή τους πάνω σε διεθνή ζητήμα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΡΑ, ΣΕΝ-ΖΙΣΤ, ΡΟΒΕΣΠΙΕΡΟΣ: ΚΕΙΜΕΝΑ
[...] Ο σκοπός τούτου του βιβλίου είναι μια εκλαϊκευμένη παρουσίαση της προσωπικότητας και του έργου τριών μεγάλων γάλλων επαναστατών: του Μαρά, του Ροβεσπιέρου και του Σεν-Ζιστ. Μέσα από τα ίδια τους τα κείμενα ανακαλύπτονται δύο πολύ σημαντικά πράγματα. Από τη μια μεριά, τα μέσα που χρησιμοποίησε η αστική τάξη προκειμένου να επιβάλει την κυριαρχία της, τα οποία αντιπαλεύουν αυτοί οι επαναστάτες. Μέσα που παραμένουν ουσιαστικά τα ίδια και σήμερα, στα πλαίσια του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού, παρά την όποια εκσυγχρονισμένη τους μορφή...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΓΕΛΑ
(. . .) Το έργο εκτυλίσσεται στο Λονδίνο, στις αρχές του 18ου αιώνα. Από τη μια, οι πατρίκιοι με την αλαζονεία που χαρίζει ο πλούτος και η υψηλή θέση στην ιεραρχία μιας αυστηρά δομημένης κοινωνίας. Κι από την άλλη, ο λαός εξαθλιωμένος, άβουλος, τρομοκρατημένος, χωρίς διάθεση ή ελπίδα αντίστασης. Κι όταν κάποιος από το λαό, όπως «Ο άνθρωπος που γελά», μπορέσει να παρουσιάσει την τραγικότητα της θέσης του και της τάξης του, να κραυγάσει για την κοινωνική αδικία, τον καταπίνει το βάραθρο της αναλγησίας των ισχυρών. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ...
Διαβάστε περισσότερα...

1922 ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Η Ιμπεριαλιστική Εκστρατεία στη Μικρά Ασία και οι ανταγωνισμοί των καπιταλιστικών κρατών στην περιοχή προκάλεσαν δεκάδες χιλιάδες θύματα και ξερίζωσαν εκατομμύρια Ελλήνων, Τούρκων, Αρμενίων κ.ά. Εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες έφτασαν στην Ελλάδα και ρίχτηκαν στην πιο σκληρή ταξική εκμετάλλευση. Στην έκδοση, επιμέλειας του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, περιέχεται πλούσιο υλικό για γνωστές και άγνωστες πλευρές αυτού του πολέμου: Καταγράφονται οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και η εμπλοκή της ελληνικής και τουρκικής αστικής τάξης, παρουσι...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΟΜΜΟΥΝΑ ΤΟΥ ΠΑΡΙΣΙΟΥ
Τα λιθόστρωτα σοκάκια του Παρισιού αποτελούν το σκηνικό μεγάλων ταξικών συγκρούσεων για περίπου έναν αιώνα πριν τα γεγονότα του 1871. Μέσα στις σκληρές μάχες αυτού του αιώνα αποδεικνύονται τα αγεφύρωτα συμφέροντα της αστικής τάξης και του προλεταριάτου, που σταδιακά διαμορφώνεται και συγκροτείται, αλλά και το αμείλικτο πρόσωπο της αστικής τάξης απέναντι στις μάζες του λαού όταν αμφισβητούν τα συμφέροντά της. [...] (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΠΡΙΛΗ
Στην παρούσα επανέκδοση "Των Θέσεων του Απρίλη" από τις εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή έχουν προστεθεί σε παράρτημα τρία κείμενα του Β. I. Λένιν (α. "Εισήγηση στη συγκέντρωση των μπολσεβίκων που πήραν μέρος στην πανρωσική σύσκεψη των σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών, 4 [17] Απρίλη 1917", β. "Προσχέδιο άρθρου ή λόγου για την υπεράσπιση "Των Θέσεων του Απρίλη", γ. "Για τη δυαδική εξουσία"), καθώς και ένας κατάλογος ονομάτων. (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
Πέρασαν πάνω από σαράντα χρόνια από τότε που ο Γ. Δ. Ζιούτος τελείωσε την επιλογή από το έργο τον Μοντεσκιέ και τη μετάφρασή του. Για πολύν καιρό το χειρόγραφο έμενε θαμμένο μια και δεν μπόρεσε αρχικά να εκδοθεί. Στο μεταξύ, ο μεταφραστής πέθανε χωρίς να μπορέσει να αποτελειώσει το έργο αυτό. Η επιλογή και η μετάφραση είχε γίνει στις αρχές της δεκαετίας τον '50 για το Γαλλικό Ινστιτούτο και επρόκειτο να γίνει μια έκδοση δίγλωσση, παραθέτοντας το γαλλικό και το ελληνικό κείμενο. Η έκδοση θα συμπληρωνόταν με ένα γενικό πρόλογο για τη ζωή και...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ 1946-1949
(...) Θα περιγράψω γεγονότα όπως ο ίδιος τα έζησα και πολλές φορές συνέβαλα στη δημιουργία τους. Θα εκθέσω και άλλα περιστατικά που δεν τα έζησα ο ίδιος, αλλά άκουσα να μου τα αφηγούνται απόλυτα αξιόπιστα πρόσωπα, ανώτερα και ανώτατα στελέχη του ΔΣΠ, με τα οποία είχα συνδεθεί φιλικά και είχα συνεργαστεί ατομικά ή σε συλλογικά όργανα. Γράφοντας τούτο το βιβλίο, στηρίζομαι μόνο στα «τεφτέρια της μνήμης», αφού, δυστυχώς, χάθηκαν τα λεπτομερειακά μου ημερολόγια που κρατούσα στη διάρκεια του Εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και στη περίοδο του Εμφυλ...
Διαβάστε περισσότερα...