ΤΡΑΥΛΟΣ

ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΚΟΨΗ
"Ό,τι δεν μπορώ να φτιάξω, δεν το κατανοώ", δήλωσε κάποτε ο Ρίτσαρντ Φέινμαν. Σήμερα, ο μετρ της κβαντικής φυσικής, Τζιμ Αλ-Καλίλι, δηλώνει πως η Κβαντική Βιολογία "αγγίζει το ακατανόητο". Τα πιθανά οφέλη από τη δημιουργία σύγχρονης τεχνολογίας που θα βασίζεται στην πανάρχαια κβαντική τεχνογνωσία της φύσης, είναι τεράστια. Άραγε, θα μπορούσε μια "κβαντική σπίθα" να πυροδοτήσει τη δημιουργία ζωής "από το μηδέν"; Τι σχέση μπορεί να έχει ο παράξενος κόσμος των κβάντων με τον αόρατο μικρόκοσμο της έμβιας ύλης; Πώς γίνεται δύο απομακρυσμένες ον...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΘΕΙΚΗ ΕΞΙΣΩΣΗ
Η θεϊκή εξίσωση: το όραμα που κόβει την ανάσα. Η υπέρκομψη μαθηματική έκφραση της θεωρίας των πάντων είναι μια εξίσωση που αν τη γράψεις θα είναι μόλις τρία εκατοστά, αλλά αν την ερμηνεύσεις θα είναι σαν να διαβάζεις "το πνεύμα του Θεού". Στα χέρια των φυσικών η θεϊκή εξίσωση είναι η ίδια η Αποκάλυψη· είναι το ισχυρότερο όπλο της ανθρωπότητας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) "Συνέβαλα στην ανάδειξη της θεωρίας χορδών ως κορυφαίας υποψήφιας για τη θεωρία των πάντων. Παρά τον "εξωφρενικό" χαρακτήρα της και τις διαρκείς επικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
Αυτή η Ιστορία της Αρχαίας Φιλοσοφίας δεν είναι μια ακόμη ιστορία της αρχαίας φιλοσοφίας, λιγότερο ή περισσότερο συνοπτική ή αναλυτική, φιλικά ή εχθρικά διακείμενη προς το τάδε ή το δείνα φιλοσοφικό ρεύμα κλπ. Σκοπός της είναι να αναδείξει τους στενούς δεσμούς των κύριων χαρακτηριστικών (θέματα, επεξεργασίες, απαντήσεις) των φιλοσοφιών που εμφανίστηκαν κατά τις διάφορες φάσεις της αρχαίας ελληνικής και ρωμαϊκής κοινωνικής ιστορίας με τα βασικά γνωρίσματα (πολιτική πραγματικότητα, εκπαιδευτικοί θεσμοί, ιδεολογικά ζητούμενα) αυτών των φάσεων...
Διαβάστε περισσότερα...

LIFE 3.0 (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Η ραγδαία εξέλιξη της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) μετασχηματίζει το παρόν και διαμορφώνει το μέλλον μας ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη μορφή τεχνολογίας. Πώς θα επηρεάσει η Τεχνητή Υπερνοημοσύνη το έγκλημα, τον πόλεμο, τις θέσεις εργασίας, την κοινωνία, ολόκληρη την ανθρωπότητα; Άραγε, η αυτοματοποίηση θα κυριαρχήσει στις δραστηριότητές μας, αντικαθιστώντας τον άνθρωπο στην αγορά εργασίας, στην πολιτική, στη δικαιοσύνη, στην ιατρική, στην οικονομία, στη βιομηχανία, στις συγκοινωνίες; Πόσο αποδεκτή θα είναι η ετυμηγορία ενός ρομποτικού δικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΕ ΦΑΣΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ
Δίχως αμφιβολία το Γυμνάσιο είναι μια από τις πιο σημαντικές, ίσως η σημαντικότερη, βαθμίδα της εκπαίδευσης. Άλλωστε και ηλικιακά αντιστοιχεί στο πέρασμα στην εφηβεία, ένα πέρασμα, που όπως λένε οι επαΐοντες, μπορεί να καθορίσει σε μεγάλο βαθμό όλη την υπόλοιπη ζωή μας... Για τα μαθηματικά πάντως, είναι βέβαιο πως πρόκειται για ένα κρίσιμο σημείο καμπής. ...Δύσκολο έργο για ένα πιτσιρίκι -που νιώθει τα μέλη του να μεγαλώνουν ανεξέλεγκτα, τους χυμούς και τις ορμόνες να κάνουν μέσα στο σώμα του γιορτή- να κατανοήσει τις πρώτες ανατροπές σ' α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
Το 1906, στην Τσεχία, γεννιέται ένα αγόρι με υψηλότατο βαθμό νοημοσύνης. Στα 8 του χρόνια συνειδητοποιεί ότι οι διανοητικοί ορίζοντες των γονιών του είναι πολύ περιορισμένοι. Η λογική κυριαρχεί στη σκέψη του, όμως ο σπόρος της παράνοιας διαμορφώνει τον βίο του. Στα 18 του -στο Πανεπιστήμιο- γνωρίζει τον έρωτα της ζωής του: τον πλατωνισμό. Λίγο αργότερα, αιχμάλωτος της λογικής των μαθηματικών, επινοεί το θεώρημα της μη πληρότητας. Διαβάζει παραμύθια -παριστάνουν τον κόσμο όπως θα έπρεπε να είναι- ενώ λατρεύει τις ταινίες του Ντίσνεϊ (συγκεκ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΚΕΨΟΥ ΣΑΝ ΦΥΣΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΕΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΜΕ ΑΛΛΑ ΜΑΤΙΑ
Έγραψα μια ωδή στη Φυσική· αφηγούμαι το ειδύλλιο μαζί της· εκμυστηρεύομαι το πώς σκέφτομαι γι' αυτήν· ομολογώ τη δίψα μου για την ολοκληρωτική γνώση των νόμων της· αγωνιώ για το πότε θα έρθει το τέλος της! Προσπαθώντας να κατανοήσω πώς λειτουργεί ο φυσικός κόσμος, αφιέρωσα τη μισή ακαδημαϊκή μου καριέρα στην έρευνα. Την άλλη μισή τη διέθεσα στη διδασκαλία, στην επικοινωνία και στη διάδοση όσων έμαθα. Όταν ξεκίνησα, πριν από τρεις δεκαετίες, διδάχθηκα ότι βρισκόμασταν ένα βήμα πριν από το τέλος της Φυσικής, μιαν ανάσα πριν από τη Θεωρία των...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΦΑΟΥΣΤ ΣΤΗΝ ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ
1922: Ο φυσικός Νιλς Μπορ εγκαινιάζει το Ινστιτούτο του, στην Κοπεγχάγη, και προσκαλεί τους σημαντικότερους συναδέλφους του να ανταλλάξουν ιδέες για την νεογέννητη θεωρία της κβαντικής μηχανικής. Η συνάθροιση καθιερώνεται ως ετήσια συνάντηση των πρωτεργατών αυτής της συγκλονιστικής επιστημονικής επανάστασης. 1932: Η Ευρώπη εμφορείται από πολιτική και κοινωνική αισιοδοξία οι φυσικοί απολαμβάνουν ένα «Θαυμαστό Έτος» και γιορτάζουν την ανακάλυψη του νετρονίου και τη διάσπαση του πυρήνα. Για τους Τιτάνες, το ετήσιο «Φεστιβάλ Μπορ», εκτός από...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Μπορούμε να αλλάξουμε το παρελθόν; Η επανάσταση στη φυσική άρχισε πριν από έναν αιώνα, και η επακόλουθη αμείλικτη πρόοδος στη νέα επιστήμη παρήγαγε πολυάριθμες καταπληκτικές ανακαλύψεις. Σήμερα γνωρίζουμε ότι ο ρυθμός της ροής του Ποταμού του Χρόνου μπορεί πραγματικά να επηρεασθεί. Είναι, κατ' αρχήν, δυνατή μια "πτήση" προς το απώτερο μέλλον και, ποιος ξέρει, άραγε θα καταφέρουμε να κινηθούμε "αντίθετα" στο "ρεύμα του χρόνου"; Η εκπληκτική απάντηση σε αυτό το ερώτημα μπορεί να βρεθεί στα τελευταία κεφάλαια αυτού του βιβλίου. "Το ταξίδι στ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ
Στο σχολείο μάθαμε ότι πρώτος αριθμός είναι εκείνος που διαιρείται ακριβώς μόνο με τη μονάδα και με τον ίδιο του τον εαυτό. Πόσοι όμως από εμάς γνωρίζουν ότι οι πρώτοι αριθμοί, ταυτίζονται με το πιο βασανιστικό μυστήριο που προσπαθεί να εξιχνιάσει η ανθρώπινη γνώση; 330 π.Χ.: ο Ευκλείδης, στα Στοιχεία του, αποδεικνύει ότι οι πρώτοι αριθμοί είναι άπειροι, ρίχνοντας το γάντι στους μαθηματικούς των επόμενων αιώνων. Υπάρχει κάποια πρότυπη μορφή (κάποιο καλούπι) που παράγει πρώτους; Αν γνωρίζουμε κάποιον πρώτο αριθμό, ποιος είναι ο επόμενος; 1...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΚΟΥΝΕΛΙΑ ΤΟΥ ΣΡΕΝΤΙΝΓΚΕΡ
Η σύγχρονη τεχνολογία μας επιτρέπει να παρατηρούμε το εξής απίστευτο: όσο κι αν απομακρύνουμε δύο φωτόνια (το ένα από το άλλο), οποιαδήποτε επέμβαση στο ένα, επηρεάζει αυτόματα την κατάσταση του άλλου. Πως εξηγούνται τέτοια αλλόκοτα φαινόμενα; Μήπως ο Κόσμος είναι παράξενος, ή μήπως φταίει η ακατάλληλα προσαρμοσμένη οπτική μας; Μήπως ζούμε σε ένα πολυσύμπαν όπου αμέτρητες εκδοχές της πραγματικότητας εκτυλίσσονται η μία δίπλα στην άλλη; Μήπως πρέπει να πιστέψουμε ότι, ακόμη κι εμείς, βρισκόμαστε - εκτός από τον οικείο μας χώρο - και σε κάπο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΚΟΥΛΗΚΟΤΡΥΠΕΣ, ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΜΗΧΑΝΕΣ
Τι θα συμβεί αν το διαστημόπλοιό σας "πέσει" σε μια μαύρη τρύπα; Που βρίσκονται οι σκουληκότρυπες και που "τελειώνουν" τα όρια του Σύμπαντος; Πως σχετίζεται το "χρώμα" της νύχτας με τη Μεγάλη Έκρηξη; Πως είναι δυνατόν ορισμένα "αφθάδη", αλλά "γοητευτικά", κοσμικά σωματίδια να ταξιδεύουν στο χρόνο -μάλιστα να διασχίζουν την ατμόσφαιρά μας- αψηφώντας το "θάνατο"; Μήπως θα επιθυμούσατε να βρεθείτε κι εσείς κάπου "εκεί έξω" όπου συνυπάρχει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μας; Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν άλλαξε ριζικά τη θεώρησή μας για το Σύμπαν μ...
Διαβάστε περισσότερα...

BIG BANG
Ζούμε σε ένα σύμπαν που έχει περισσότερους από 100 δισεκατομμύρια γαλαξίες, και καθένας απ' αυτούς έχει περισσότερους από 100 δισεκατομμύρια αστέρες. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς πόσοι από αυτούς τους αστέρες έχουν πλανήτες να περιφέρονται σε τροχιά γύρω τους, αλλά είναι βέβαιο ότι τουλάχιστον σε έναν συγκεκριμένο πλανήτη έχει αναπτυχθεί ζωή. Και μάλιστα, αυτή η μορφή ζωής έχει την ικανότητα και το θράσος να εκφράζει θεωρίες σχετικά με την προέλευση του αχανούς μας σύμπαντος. Χιλιάδες ανθρώπινες γενιές ατένιζαν το διάστημα, όμως εμείς έχουμε το ...
Διαβάστε περισσότερα...

TED TALKS
Σας περιμένουν. Θέλουν να σας ακούσουν δεν ήρθαν για να σας φάνε - κάντε τη νευρικότητα σύμμαχο και το άγχος σας πλεονέκτημα. ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΕΧΟΥΝ ΣΗΜΑΣΙΑ - Πείτε ό,τι θέλετε όμως, δώστε στα λόγια και τη φωνή σας τη ζωή που τους αξίζει! ΕΠΑΦΗ - Πάρτε το προσωπικά, ντυθείτε άνετα, πιείτε νερό, στρατολογήστε το σώμα σας ξεκλειδώστε τους. Η ΙΔΕΑ - Παρκάρετε τον εγωισμό σας, ελευθερώστε την ιδέα σας και χαρίστε την! Είναι το καλύτερο δώρο της ομιλίας σας. ΑΦΗΓΗΣΗ - Αλλάξτε τον κόσμο με την ακαταμάχητη γοητεία της δικής σας, αυθεντικής, μοναδικής...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ
Το ζήτημα είναι κατά πόσο η σχέση του σύγχρονοι ανθρώπου με τη φύση έχει μεταβληθεί τόσο ριζικά σε σύγκριση με παλαιότερες εποχές, ώστε να προκαλεί αλλαγές και σε άλλου είδους σχέσεις, όπως είναι π.χ. η σχέση του καλλιτέχνη με τη φύση. Αντίθετα από ό,τι ίσχυε στους περασμένους αιώνες, η στάση του ανθρώπου των καιρών μας απέναντι στη φύση εκφράζεται περισσότερο μέσα από τη σύγχρονη επιστήμη και την τεχνολογία και λιγότερο μέσα από μια αναπτυγμένη φυσική φιλοσοφία. Είναι προφανές ότι το ζήτημα περί του ποια εικόνα της φύσης διαθέτει σήμερα η...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟ ΣΥΜΠΑΝ ΜΑΣ
Μαθηματικά, μαθηματικά παντού! Τα πολυσύμπαντα, οι παράλληλοι Κόσμοι, η ζωή, η εξωτερική και η εσωτερική πραγματικότητα, η αρχή και το μοιραίο τέλος του Σύμπαντος, η Μεγάλη Έκρηξη και οι Φυσαλίδες Θανάτου, η αυτεπίγνωση και τα συναισθήματά μας... τα πάντα είναι μαθηματικές δομές που περιγράφονται από μαθηματικές εξισώσεις. Το Σύμπαν μας είναι μαθηματικά - τίποτε άλλο! Αυθάδες; Προκλητικό; Καινοτόμο; Πείτε το όπως θέλετε - όμως, είναι η ψυχρή αλήθεια. "Το Μαθηματικό Σύμπαν μας" είναι η Φυσική, τα Μαθηματικά και η Φιλοσοφία, σφιχτοδεμένα στη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑ ΣΥΜΠΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΤΙΠΟΤΕ
Το βιβλίο του Κράους είναι ο θρίαμβος της φυσικής ενάντια στο μεταφυσικό. Είναι η δόξα της γνώσης και της λογικής. Είναι η καταβαράθρωση του σκοταδισμού και του μύθου. Είναι ένα έργο βαθυστόχαστο και συνάμα απλό. Με ύφος γλαφυρό, μας εξηγεί, μας εκπλήσσει και μας αφήνει μια φανερή αίσθηση αδιόρατης υπαρξιακής ικανοποίησης. Είναι μια πρωτοποριακή "ένεση" αναβίωσης σε έναν πανάρχαιο φιλοσοφικό και θεολογικό προβληματισμό. Το "Ένα Σύμπαν από το Τίποτε" προβοκάρει εισάγοντας νέα στοιχεία στη διαμάχη σχετικά με την ύπαρξη του Θεού και κάθε στο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΩΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΥΣΤΙΚΑ
Βασιλείς, στρατηγοί και κυβερνήτες κάθε εποχής "εναποθέτουν" στην "κρυπτογραφημένη" επικοινωνία την ασφαλή διακυβέρνηση χωρών και την αποτελεσματική διοίκηση στρατών. Όλοι τους έχουν απόλυτη συνείδηση του τι σημαίνει να πέσουν τα μηνύματα σε λάθος χέρια . . . Το Κώδικες και Μυστικά πραγματεύεται την αέναη μονομαχία ανάμεσα σε εκείνους που επινοούν τους κώδικες και εκείνους που τους σπάζουν. Πρόκειται για έναν πόλεμο που χρησιμοποιεί όπλα από πολλές επιστήμες και κινητοποιεί μέσα που απαιτούν τις τελευταίες εξελίξεις της τεχνολογίας. Από τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ
Ένα έργο γραμμένο στα μέτρα σας! Ο μετρ στην εκλαΐκευση της κβαντικής φυσικής, Τζιμ Αλ-Καλίλι, μεταμορφώνει επιδέξια τα πιο εντυπωσιακά προβλήματα λογικής, τα πιο διάσημα παράδοξα της επιστήμης, σε αθώες, διασκεδαστικές "κουβεντούλες". Διάσημοι φυσικοί, όπως ο Μάξουελ και ο Λαπλάς, επινόησαν μυθικές οντότητες -τους Δαίμονές τους- που, μέσα από νοητικά πειράματα, παραβίαζαν τους φυσικούς νόμους και τη λογική. Στη συνέχεια, μέσα από την αποδόμηση του παράδοξου, ανέδειξαν τον "άλυτο" γρίφο σε πανίσχυρο νοητικό εργαλείο και κατανόησαν καλύτερα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΡΑΜΑΝΟΥΤΖΑΝ, Ο ΙΝΔΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ
Ο Ραμανουτζάν θεωρείται ο σπουδαιότερος μαθηματικός της Ινδίας, ίσως καλύτερος από τον Χίλμπερτ (βλ. Ο Προκλητικός Κύριος Χίλμπερτ), ισάξιος του Γκάους (βλ. Ο Πρίγκιπας των μαθηματικών) και του Όιλερ. Η μυθιστορηματική ζωή του -που ξεκίνησε από ένα μικρό χωριό της Ινδίας, έλαμψε στο Κέμπριτζ και κατέληξε στην πνευματική μοναξιά της αγαπημένης του πατρίδας- αποτελεί την πλέον συγκινητική ιστορία των σύγχρονων μαθηματικών. Το 1913, ένας νεαρός -ανειδίκευτος στα μαθηματικά- ινδός υπάλληλος γράφει μια επιστολή στον διαπρεπή βρετανό μαθηματικό ...
Διαβάστε περισσότερα...