ΤΡΑΥΛΟΣ

ΞΕΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΘΕΟ
Ο Ντόκινς κάθε φορά ξεπερνά τον εαυτό του! Άραγε, πρέπει να πιστεύουμε στον Θεό; Τον χρειαζόμαστε για να εξηγήσουμε τη συναρπαστική γοητεία του απίθανου φυσικού κόσμου μας; Τον χρειαζόμαστε για να είμαστε καλοί άνθρωποι; Στο πρώτο μισό αυτού του θαρραλέου βιβλίου, με μια χιουμοριστική αποδόμηση των ιστοριών της Βίβλου, ο Ντόκινς διαλύει την υποκρισία που κρύβουν ο Χριστιανισμός και όλα τα δόγματα. Δίπλα στη συγκριτική θρησκειολογία παρατάσσει την ηθολογία, τη φιλοσοφία και τις θετικές επιστήμες και χαρίζει απλόχερα στη νέα γενιά την ευκαιρ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ
Στο σχολείο μάθαμε ότι πρώτος αριθμός είναι εκείνος που διαιρείται ακριβώς μόνο με τη μονάδα και με τον ίδιο του τον εαυτό. Πόσοι όμως από εμάς γνωρίζουν ότι οι πρώτοι αριθμοί, ταυτίζονται με το πιο βασανιστικό μυστήριο που προσπαθεί να εξιχνιάσει η ανθρώπινη γνώση; 330 π.Χ.: ο Ευκλείδης, στα Στοιχεία του, αποδεικνύει ότι οι πρώτοι αριθμοί είναι άπειροι, ρίχνοντας το γάντι στους μαθηματικούς των επόμενων αιώνων. Υπάρχει κάποια πρότυπη μορφή (κάποιο καλούπι) που παράγει πρώτους; Αν γνωρίζουμε κάποιον πρώτο αριθμό, ποιος είναι ο επόμενος; 1...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ ΔΙΧΩΣ ΧΡΟΝΟ
Η βαθιά φιλία του Άλμπερτ Αϊνστάιν με τον Κουρτ Γκέντελ "άφησε εποχή". Αποδείχθηκε πολύ σημαντική, τόσο για την ίδια την επιστήμη όσο και για τους δύο κορυφαίους επιστήμονες. Οι ανακαλύψεις τους -στο πλαίσιο των συγκλονιστικών ρευμάτων της φυσικής, της φιλοσοφίας της λογικής, των μαθηματικών και της τέχνης που κατέκλυσαν τον εικοστό αιώνα- ήταν κοσμοϊστορικές. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες που βρέθηκαν στην Αμερική, στο Ινστιτούτο Ανωτέρων Μελετών του Πρίνστον, αχώριστοι, επέστρεφαν κάθε μέρα μαζί στα σπίτια τους. Μοιράζονταν τις ιδέες τους...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΟΥ ΠΥΘΑΓΟΡΑ
Τα μπλουζ δεν είναι αμερικανική μουσική επινόηση (ούτε και το Πυθαγόρειο Θεώρημα είναι επινόηση του Πυθαγόρα). Ήταν οι αφρικανικοί σκλάβοι που έπαιζαν μπλουζ στην Αμερική οι πρόγονοι αυτών των αφρικανών «μουσικών» χρησιμοποιούσαν, στην πρωτόγονη μουσική τους, τις ίδιες φυσικές νότες που «έπαιζαν» οι Κινέζοι, οι Ινδοί και οι αρχαίοι Έλληνες, χωρίς να έχουν την παραμικρή συνεννόηση για τις «μελωδίες» που απολάμβαναν. Η αρχέγονη μουσική δημιουργούσε ένα ευχάριστο αίσθημα ο «μουσικός» ένιωθε την ψυχή του να αγαλλιάζει, χωρίς να σκέφτεται το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΑ ΑΙΡΕΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΟ ΧΑΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΜΑΣ ΖΩΗ
Βασικό χαρακτηριστικό κάθε είδους ζωής είναι η αβεβαιότητα. Παρότι οι άνθρωποι ήταν ανέκαθεν αναγκασμένοι να συμβιώνουν με το Χάος, η επιστήμη μόλις πρόσφατα το αναγνώρισε ως μία από τις θεμελιώδεις δυνάμεις του Σύμπαντος. Η θεωρία του Χάους, αφού χρησιμοποιήθηκε για την κατανόηση των φαινομένων που προκαλούν τις καταιγίδες, τους τυφώνες και τους χείμαρρους, σήμερα βρίσκει εφαρμογή στα πάντα - την ιατρική, τους πολέμους, τις κοινωνικές ισορροπίες και τις θεωρίες για το πώς δημιουργούνται και αλλάζουν οι οργανισμοί. Το χάος εξελίχθηκε από ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
Αυτή η Ιστορία της Αρχαίας Φιλοσοφίας δεν είναι μια ακόμη ιστορία της αρχαίας φιλοσοφίας, λιγότερο ή περισσότερο συνοπτική ή αναλυτική, φιλικά ή εχθρικά διακείμενη προς το τάδε ή το δείνα φιλοσοφικό ρεύμα κλπ. Σκοπός της είναι να αναδείξει τους στενούς δεσμούς των κύριων χαρακτηριστικών (θέματα, επεξεργασίες, απαντήσεις) των φιλοσοφιών που εμφανίστηκαν κατά τις διάφορες φάσεις της αρχαίας ελληνικής και ρωμαϊκής κοινωνικής ιστορίας με τα βασικά γνωρίσματα (πολιτική πραγματικότητα, εκπαιδευτικοί θεσμοί, ιδεολογικά ζητούμενα) αυτών των φάσεων...
Διαβάστε περισσότερα...

ΧΑΟΣ ΚΑΙ ΑΡΜΟΝΙΑ
Οι νόμοι της φυσικής είναι διαχρονικοί και καθώς εφαρμόζονται παντού, η Φύση μπορεί να δημιουργεί και να αυτοσχεδιάζει. Οι νόμοι οριοθετούν το πεδίο του πιθανού και προσφέρουν δυνατότητες. Από τη Φύση εξαρτάται εάν θα τις εκμεταλλευτεί, πως θα αποφασίσει τη μοίρα της και πώς θα ορίσει το μέλλον της. Για να κατασκευάσει την πραγματικότητα, η Φύση λειτουργεί πολύπλοκα και βασίζεται σε λεπτές «ανισορροπίες», στο βαθμό που οι δομές γεννιούνται από καταστάσεις που εμφανίζουν έλλειψη ισορροπίας. Η συμμετρία αρχίζει να γίνεται ενδιαφέρουσα μόνο α...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΑ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ROLLING STONES
Το «According to Τhe Rolling Stones» είναι η ιστορία του συγκροτήματος, όπως την είπαν οι ίδιοι οι Rolling Stones. Είναι ζωντανός λόγος ο Mick Jagger, o Keith Richards, o Charlie Watts και ο Ronnie Wood ξετυλίγουν την 40χρονη πορεία τους και εκμυστηρεύονται τις συνθήκες που γέννησαν τη μεγαλειώδη - και διαχρονική - παγκόσμια επιτυχία τους. Οι χαρακτήρες ξεπροβάλλουν αυθεντικοί μέσα από ιστορίες της ιδιωτικής τους ζωής, που πλαισιώνονται από σπάνιες, ανέκδοτες φωτογραφίες, διαλεγμένες από τα προσωπικά τους αρχεία. Τι είναι αυτό που έκανε τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΗΣ
Στα μέσα της δεκαετίας του '90, κάνει την εμφάνισή της στην Ιταλία μία ομάδα ''σαμποτέρ των ΜΜΕ'' που υπογράφει με το όνομα ''Luther Blisset''. Ο ''Luther Blisset'' διασπείρει ψευδείς ειδήσεις παρασύροντας σε κολοσσιαίες γκάφες έγκυρες εφημερίδες και περιοδικά, κάνει ακτιβισμό στο internet, αρθρογραφεί, εκδίδει ένα βιβλίο, παραπλανεί τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων. Μεγάλες εφημερίδες και περιοδικά όλης της Ευρώπης ασχολούνται με το φαινόμενο και οι εικασίες πέφτουν βροχή: πίσω από την υπογραφή αυτή κρύβεται μια ομάδα καθηγητών του Πανεπιστημίο...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΚΑΙ Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΟΥ ΡΟΜΠΕΡΤ ΟΠΕΝΧΑΙΜΕΡ
Ο Ρόμπερτ Όπενχάιμερ ήταν ένα αίνιγμα ένας θεωρητικός φυσικός με τις ιδιότητες ενός χαρισματικού ηγέτη, ένας εστέτ που χαρακτηριζόταν από την έντονη αμφισημία. Ήταν ο Προμηθέας της Αμερικής, ο «πατέρας» της ατομικής βόμβας, που σε καιρό πολέμου βρήκε το μυστικό της αστείρευτης ενέργειας του Ήλιου, για χάρη της χώρας του. Όμως, όταν πάλεψε να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε τους τρομερούς κινδύνους της βόμβας, το κατεστημένο στράφηκε αμέσως εναντίον του. Η οδύνη και ο εξευτελισμός που υπέστη ο Οπενχάιμερ το 1954 -κατηγορούμενος ως επικίνδυ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ
Σε αντίθεση με όλες τις άλλες μορφές ζωής του πλανήτη μας, που περιμένουν παθητικά τη μοίρα τους, εμείς οι άνθρωποι ελέγχουμε, κατά κάποιον τρόπο, το πεπρωμένο μας. Όποτε η ανθρωπότητα ήρθε αντιμέτωπη με κρίσεις ζωής και θανάτου, αντεπεξήλθε και έθεσε ακόμα υψηλότερους στόχους. Το πνεύμα της εξερεύνησης είναι κρυμμένο στα γονίδιά μας και πυρπολεί, διαχρονικά, την ψυχή μας. Με ασυγκράτητο ενθουσιασμό και βαθιά γνώση της σύγχρονης τεχνολογίας και της πρωτοποριακής έρευνας στα διαστημικά ταξίδια, ο διεθνούς φήμης φυσικός Δρ. Μίκιο Κάκου διασχ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΧΑΟΥΣ
Άραγε υπάρχουν νόμοι στο χάος; Το χάος είναι εξ ορισμού απρόβλεπτο; Το χάος παραπέμπει τη σκέψη μας στην αταξία, την αδυναμία πρόβλεψης όμως, θα δούμε ότι δεν είναι έτσι. Αντιθέτως, μπορούμε να συμπεριλάβουμε το χάος στους νόμους της φύσης. Σύμφωνα με την κλασική αντίληψη, ο φυσικός νόμος είναι ταυτισμένος με την έννοια της «νομοτέλειας», τη ντετερμινιστική περιγραφή, το «αναστρέψιμο» του χρόνου, όπου το μέλλον και το παρελθόν διαδραματίζουν τον ίδιο ρόλο. Το χάος διευρύνει την αντίληψή μας για τον φυσικό νόμο, απαιτώντας παράλληλα την έν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΜΒΑΤΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ;
Βιώνουμε μια τεχνολογική επανάσταση που εγείρει βαθιά ερωτήματα για το τι είναι "άνθρωπος". Το σώμα και το μυαλό μας, που κάποτε τα θεωρούσαμε αποκλειστικά δικά μας, σύντομα θα αποτελούν εκφάνσεις μιας νοημοσύνης που δεν θα είναι ούτε φυσική ούτε τεχνητή. Πόσο συμβατή με τον άνθρωπο θα είναι μια μηχανή με νοημοσύνη ανώτερη από τη δική του; Θα συνυπάρξουμε ή μήπως, κάτω από την εξουσία της, θα καταρρεύσουν οι θέσεις εργασίας, οι ανθρώπινες σχέσεις, και ο ίδιος ο πολιτισμός μας; Ποιος, τελικά, θα κατέχει το "είναι" μας και τα δεδομένα του; Ο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΛΑ ΚΡΑΥΓΑΖΟΥΝ, ΧΑΟΣ
Μια τρομακτική έκρηξη κλονίζει συθέμελα ένα κεντρικό ξενοδοχείο στο Άμστερνταμ. Η βόμβα κάνει κυριολεκτικά σκόνη το δωμάτιο του τελευταίου ορόφου, εξαφανίζοντας κάθε ίχνος του 30χρονου μαθηματικού από το Χάρβαρντ. "Όλος αυτός ο χαλασμός για να σκοτώσουν έναν μαθηματικό λίγο πριν παρουσιάσει την εργασία του στο διεθνές συνέδριο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου;" αναρωτήθηκε ο ντετέκτιβ Ανρί Πουανκαρέ εξετάζοντας τα φωτογραφικά στοιχεία. "Η αεροφωτογραφία μιας πόλης, η κορυφογραμμή μιας οροσειράς, ένας κεραυνός, το κυκλοφορικό σύστημα των ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑΣ
"Δεν μου αρέσει το είδος της φυσικής σου...", δηλώνει ο Αϊνστάιν στον Χάιζενμπεργκ. Ο κορυφαίος φυσικός πλησιάζει τα 50. Είναι ο "παλαιός" της επιστήμης όλοι τον σέβονται, όμως τη σπουδαία δουλειά την κάνουν πλέον οι νέοι επιστήμονες. Όλη τη νύχτα ο Χάιζενμπεργκ βρισκόταν σε κατάσταση υπερδιέγερσης δεν μπορούσε να κλείσει μάτι. Έγραφε και ξανάγραφε τις "τρελές" εκφράσεις του για τη θέση και την ταχύτητα εφαρμόζοντας τα νέα, αναμορφωμένα μαθηματικά του. Με το πρώτο φως της ημέρας βγήκε στην ακρογιαλιά και ξάπλωσε στα βράχια κάτω από τις ε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΘΕΩΡΗΜΑ ΤΟΥ ΦΕΡΜΑ
[...] Μπορεί να ήταν ελάχιστοι οι νεοϋορκέζοι που κατάλαβαν ότι αυτό το «χαριτωμένο λόγιο» γκράφιτι στο σταθμό του μετρό της 8ης οδού, στη Νέα Υόρκη, παρέπεμπε στον, εδώ και τριακόσια χρόνια άλυτο, μαθηματικό γρίφο, γνωστό ως το «τελευταίο θεώρημα του Φερμά» και στην παράξενη ιστορία του. Τον 17ο αιώνα, μελετώντας το βιβλίο «Αριθμητικά» του Διόφαντου, ο Πιέρ ντε Φερμά στάθηκε στο πυθαγόρειο θεώρημα και σημείωσε στο περιθώριο της σελίδας το συμπέρασμα ότι είναι αδύνατον να ισχύει το xn+ψn ίσον zn. Επίσης συμπλήρωσε: «Έχω ανακαλύψει μια πραγ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ
Η ιστορία μας ξεκινά στο γύρισμα του προηγούμενου αιώνα, με τον νεαρό Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς να γράφει το πρώτο του βιβλίο -μια φανταστική ιστορία που συγκλόνισε ολόκληρο τον κόσμο- με τίτλο "Η Μηχανή του Χρόνου". Εκείνη την εποχή πλήθος παραγόντων -φιλοσοφικών και τεχνολογικών- συνετέλεσαν στη ριζική μεταβολή της αντίληψης που είχαμε για την έννοια του Χρόνου. Η πρόοδος προέλαυνε ασταμάτητη -ο ηλεκτρικός τηλέγραφος, οι ατμομηχανές και ο σιδηρόδρομος, η ανακάλυψη θαμμένων πολιτισμών και η τελειοποίηση των ρολογιών- και τούτο ήταν καλό για ...
Διαβάστε περισσότερα...

LIFE 3.0 (ΣΚΛΗΡΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Η ραγδαία εξέλιξη της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) μετασχηματίζει το παρόν και διαμορφώνει το μέλλον μας ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη μορφή τεχνολογίας. Πώς θα επηρεάσει η Τεχνητή Υπερνοημοσύνη το έγκλημα, τον πόλεμο, τις θέσεις εργασίας, την κοινωνία, ολόκληρη την ανθρωπότητα; Άραγε, η αυτοματοποίηση θα κυριαρχήσει στις δραστηριότητές μας, αντικαθιστώντας τον άνθρωπο στην αγορά εργασίας, στην πολιτική, στη δικαιοσύνη, στην ιατρική, στην οικονομία, στη βιομηχανία, στις συγκοινωνίες; Πόσο αποδεκτή θα είναι η ετυμηγορία ενός ρομποτικού δικ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΛΕΜΜΕΝΗ ΕΞΙΣΩΣΗ
[...] Ο θεωρητικός φυσικός Χανς Κλάινμαν -έμπιστος βοηθός του Αϊνστάιν- χτυπήθηκε βάναυσα είναι ετοιμοθάνατος. Γνέφει στον αγαπημένο του μαθητή να σκύψει το αυτί του. Με δυσκολία ψελλίζει λίγους φαινομενικά τυχαίους αριθμούς και τις παράξενες λέξεις Einheitliche Feldtheorie: Η Ενοποιημένη Θεωρία Πεδίου που ήθελε να ανακαλύψει ο Αϊνστάιν όμως, ποτέ δεν τα κατάφερε. Ή μήπως όχι; Το FBI οδηγεί τον Ντέιβιντ σε ένα μυστικό ανακριτικό γραφείο. Θέλουν να μάθουν τι του είπε ο καθηγητής του πριν πεθάνει. Ένας πληρωμένος Ρώσος δολοφόνος θέλει, επί...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΕΡΜΑ - ΠΑΣΚΑΛ
Τον Αύγουστο του 1654, ο μέγας τζογαδόρος Αντουάν Γκομπό (γνωστός σε όλους ως Ιππότης του Μερέ), πλησίασε τον φημισμένο μαθηματικό της εποχής, Μπλεζ Πασκάλ, και του ζήτησε, εμπιστευτικά, να του πει λίγα "χρήσιμα μυστικά" για το πώς θα κατάφερνε να έχει μονίμως το πάνω χέρι στα παιχνίδια τύχης, στα οποία αφιέρωνε τον πάντοτε ελεύθερο χρόνο του. "Πως μπορώ να ξέρω ότι θα κερδίσω στα ζάρια όταν η παρτίδα δεν έχει ακόμη τελειώσει; Πως θα γίνει να έχω μαζέψει τους περισσότερους πόντους ακόμη και σε ένα παιχνίδι που θα διακοπεί απότομα;" ρώτησε...
Διαβάστε περισσότερα...