BRECHT BERTOLT

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΟΥΝΕΡ
Ο Μπρεχτ ξεκίνησε να γράφει τις "Ιστορίες του κυρίου Κόυνερ" το 1927. Το έναυσμα για τη συγγραφή αυτών των ιστοριών ήταν η διαπίστωση ότι μέσα στην καθημερινότητά τους οι άνθρωποι, αποξενωμένοι και αλλοτριωμένοι καθώς είναι, συνηθίζουν να αποδέχονται παράλογες καταστάσεις και να τις θεωρούν φυσικές και αυτονόητες. Περιττό να πούμε ότι στη σημερινή εποχή, ακριβώς επειδή η αλλοτρίωση και η αποξένωση είναι ακόμα μεγαλύτερες από την εποχή του Μπρεχτ, το φαινόμενο αυτό είναι πολύ πιο έντονο: Μια σειρά καταστάσεις και γεγονότα, όπως: η ανεργία, ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΑΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΣΕ ΤΣΟΥΑΝ
Η αγαθή πόρνη Σεν Τε υποχρεώνεται, σ' έναν κόσμο αχρείο, να μεταμορφωθεί σε αυστηρό και στη συνέχεια αδίστακτο "ξάδελφο", προκειμένου να επιβιώσει. Ο φύσει καλός υποτάσσεται στον θέσει μη καλό και παράγουν το κοινωνικό ερμαφρόδιτο: Σεν Τε / Σουί Τα. Το κορμί που σώζεται από την εκπόρνευση γίνεται χαμένο κορμί. Ο Μπρεχτ δεν απαντά κατά πόσον η Σεν Τε μπορούσε να πράξει διαφορετικά. Της βάζει και δύσκολα: τον έρωτα, τη μητρότητα, την αρπακτικότητα των εξαθλιωμένων, το κοινωνικό σύστημα. Ποίηση, βίαιη δύναμη, σασπένς, ακόμα και στοιχεία αστυν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΡΟΜΟΣ ΚΑΙ ΑΘΛΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΡΑΙΧ
Ένα επίκαιρο βιβλίο, σε μια νέα προσεγμένη μετάφραση από τα Γερμανικά. Ο Μπρεχτ μας μεταφέρει στα χρόνια πριν τον Β' Π. Πόλεμο, στα "έργα και τις ημέρες" των ναζί. Πριν τον "εξωτερικό εχθρό" οι ναζί πολέμησαν, τρομοκράτησαν και εξόντωσαν τον "εσωτερικό", αρχικά τους Εβραίους, και μετά το εργατικό και το λαϊκό κίνημα της Γερμανίας. Ο "Τρόμος και Αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ", περιλαμβάνει είκοσι τέσσερα μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος στην περίοδο 1935 - 1939. Το υλικό το άντλησε μέσα από ανθρώπινες μαρτυρίες, όπως αυτές παρουσιάστη...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΕΤ' ΕΜΠΟΔΙΩΝ ΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΑΡΤΟΥΡΟ ΟΥΙ
Η μακάβρια φάρσα "Η μετ' εμποδίων άνοδος του Αρτούρο Ούι", όπου παρουσιάζεται η πιο ολοκληρωμένη εικόνα του Φύρερ του Τρίτου Ράιχ, δεν είναι παρά ένας παραλληλισμός της ιστορίας της ανόδου του ναζισμού στη Γερμανία μέχρι την κατάληψη της εξουσίας στην Αυστρία από τον Χίτλερ. Μ' αυτό το έργο ο Μπέρτολτ Μπρεχτ επιθυμούσε να κατακτήσει την αμερικάνικη θεατρική σκηνή, γι' αυτό και αποπειράται να εξηγήσει την άνοδο του Χίτλερ στον καπιταλιστικό κόσμο μεταφέροντάς την στο γκανγκστερικό περιβάλλον του Σικάγο. Ο χαρακτήρας του αποτρόπαιου επώνυμου...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑ ΤΟ ΡΕΑΛΙΣΜΟ
Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ (1898-1956), παράλληλα με το άφθονο ποιητικό έργο του, μας άφησε και ένα πλήθος από θεωρητικά δοκίμια και σημειώσεις. Η συλλογή αυτή περιέχει κείμενα όπου, σε διάφορες εποχές και με διάφορες ευκαιρίες, ο Μπρεχτ διατυπώνει τις απόψεις του για το ρεαλισμό: Σ' αυτή την εποχή των αποφάσεων πρέπει ακόμη και η τέχνη ν' αποφασίσει. Μπορεί να γίνει όργανο των λίγων, εκείνων που καθορίζουν τη μοίρα των πολλών και απαιτούν μια πίστη, που πάνω απ' όλα πρέπει να 'ναι τυφλή, και μπορεί ακόμη να πάει με το μέρος των πολλών, εναποθέτοντ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΓΙΑ ΙΩΑΝΝΑ ΤΩΝ ΣΦΑΓΕΙΩΝ
Υπήρξε μια γενική περίπου παρατήρηση για τις μεταφράσεις των έργων του Μπρεχτ, που δώσαμε ως τώρα: λείπει, λένε, ένας πρόλογος. Μένω πάντα με την εντύπωση πως ο πρόλογος, όπως είθισται να προτάσσεται, περιττεύει. Την ίδια άποψη πρέπει να συμμερίζονται μαζί μου όλοι εκείνοι που έχουν την πολύ όμορφη συνήθεια ν' αρχίζουν το διάβασμα του έργου κατ' ευθείαν. Στη σβελτάδα που γυρίζουν τα φύλλα του προλόγου διαφαίνεται η αγανάχτησή τους, γιατί αυτά τα πράμματα να μπαίνουν μπροστά. Ίσως στο τέλος του βιβλίου να μην ενοχλούσαν, ίσως νάταν και χρήσ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΟΠΕΡΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΑΡΑΣ
Η αρχική ιδέα για την Όπερα της Πεντάρας προέρχεται από τον Τζόναθαν Σουίφτ, τον συγγραφέα του Γκιούλιβερ, ο οποίος έγραψε στις 30 Αυγούστου του 1716 στον Αλεξάντερ Πόουπ: «...τι θα έλεγες για ένα Παστοράλε ανάμεσα στους κλέφτες και τις πόρνες του Νιούγκεητ;». Ο φίλος τους, ο Τζον Γκέι, σκέφτηκε πως μια σάτιρα θα ήταν προτιμότερη από μια Όπερα Παστοράλε και το 1728, διακόσια χρόνια πριν της δώσει ο Μπέρτολτ Μπρεχτ τη σημερινή μορφή της, έγραψε την "Όπερα του Ζητιάνου", που είχε μάλιστα ιστορικό υπόβαθρο: τον 18ο αιώνα υπήρχε πράγματι στο Λ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΑΥΡΟ ΚΑΡΑΒΙ
...Αυτό που με συνεπήρε κατευθείαν στο "Μαύρο Καράβι" του Μπρεχτ ήταν η οικειότητα που ένοιωσα για τη σκέψη της ηρωίδας. Συχνά καταστρώνω λεπτομερείς φαντασιώσεις για την τέλεια εξολόθρευση όλων όσων κάνουν το λάθος να με καταστείλουν, είτε πρόκειται για μεθυσμένους νεαρούς σε γρήγορα αμάξια, είτε για τη Θάτσερ. Με τον τελευταίο του στίχο, ο Μπρεχτ μας λέει πως η φαντασίωση αυτή δεν αρκεί. Και μόνο, όμως, η συνειδητοποίηση του γεγονότος, ότι δηλαδή πρέπει να προχωρήσουμε πέρα από τη φαντασία, είναι ένα βήμα προς ένα κόσμο που δεν θα χρειάζ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΗ ΖΟΥΓΚΛΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ
Αν και το έργο "Στη ζούγκλα των πόλεων" είναι νεανικό, εν τούτοις είναι προφητικό ενός παράλογου κόσμου, ενός φρικιαστικού ανταγωνισμού για την αλλοτρίωση του ατόμου, όπου η απομόνωση είναι τόση, ώστε ούτε με την... έχθρα μπορούν να επικοινωνήσουν οι άνθρωποι. Γράφτηκε στα 1921-1922. Πρωτοπαίχτηκε στο Residenztheater του Μονάχου στα 1923. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΑΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΣΕ ΤΣΟΥΑΝ
... Είναι εμφανίσημοι, δεν δείχνουμε σημάδια οποιασδήποτε δουλειάς κι έχουνε σκόνες στα παπούτσια τους, μάλλον έρχονται από μακριά. Αυτοί είναι! Στη διάθεσή σας, εκλαμπρότατοι! (Πέφτει στο έδαφος). Δούλος σας, πιστός στις υπηρεσίες σας. ΠΡΩΤΟΣ ΘΕΟΣ: Μας περιμένατε εδώ; ΒΑΝΓΚ (τους δίνει να πιουν): Από αρκετό καιρό. Μόνο εγώ ήξερα πως θα 'ρθετε. ΠΡΩΤΟΣ ΘΕΟΣ: Τότε, χρειαζόμαστε για τη νύχτα αυτή ένα κατάλυμα. Ξέρεις κανένα; ΒΑΝΓΚ: Αν ξέρω κανένα; Πολλά! Η πόλη ολόκληρη είναι στα πόδια σας, εκλαμπρότατοι! Πού επιθυμείτε να μείνετε; (Οι Θεοί ο...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΑΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΣΕΤΣΟΥΑΝ
Μπορεί ένας καλός άνθρωπος να ζήσει με καλοσύνη και να μείνει καλός στον κόσμο ετούτον, που 'ναι γεμάτος κακία κι όπου βασιλεύει το αξίωμα "homo homini lupus";... Το ερώτημα μένει, για τον συγγραφέα και την ηρωίδα του (τον μόνο καλόν άνθρωπο σ' όλο το Σετσουάν - σ' όλη τη Γη), που η καλοσύνη της την οδηγεί στη συμφορά, η αγάπη στη δυστυχία, ο έρωτας στην απελπισία... ...Δεν μπορεί, λοιπόν, να επιζήσει η καλοσύνη στον κόσμο μας; ...Μια κάποια λύση, η σωστή λύση - πρέπει να υπάρξει. Πρέπει! Κι αν δεν φτάνει ως αυτήν ο Μπρεχτ, την ατενίζει μ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΑΝΑ ΚΟΥΡΑΓΙΟ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ
Το 1939, αυτοεξόριστος στη Σουηδία, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ αρχίζει να γράφει τη "Μάνα Κουράγιο" με τον υπότιτλο "Ένα χρονικό από τον Τριακονταετή Πόλεμο", εμπνευσμένος από το μυθιστόρημα του Χανς Γιάκομπ φον Γκρίμελσχαουζεν "Η ζωή της αρχιαπατεώνισσας και αλήτισσας Courasche", που δημοσιεύτηκε το 1670, και βασιζόμενος σε ένα παράδειγμα μιας τσιγγάνας που περιγράφει πώς η λαίλαπα του Τριακονταετούς Πολέμου οδήγησε σε ηθική και υλική εξαθλίωση των λαών. Ο Μπρεχτ ωστόσο δεν δημιουργεί έναν ιστορικό πίνακα, αλλά επιλέγει τη μορφή της γυρολόγου Άννα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΚΟΜΜΟΥΝΑΣ
Γιατί ηττήθηκε η Παρισινή Κομμούνα; Ίσως ο Μπρεχτ δεν δίνει την απάντηση. Δίνει όμως την πολυφωνία της επανάστασης. Φταίει η αναποφασιστικότητα για επίθεση; Υποστήριξε την τακτική υποχωρήσεων, στη μπουρζουαζία. Γιατί δεν εφαρμόστηκε η τακτική: τρομοκρατία στην τρομοκρατία; Γιατί επεκράτησε η «γενναιοφροσύνη»; Πώς γράφεται η ελευθερία; Με αίμα ή με μελάνι; Ποιος φοβόταν τον εμφύλιο, η ηγεσία ή οι μάζες; Αντεκδίκηση ή συγνώμη; Υπάρχει κι άλλη ελευθερία από την ελευθερία να πολεμάς όσους σε καταπιέζουν; Μήπως ένας επαναστατικός μηχανισμός που...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΟΠΕΡΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΑΡΑΣ
"Η όπερα της πεντάρας" γράφει ο Brecht εκείνη την εποχή "είναι κάτι σαν διάλεξη πάνω στη ζωή όπως ο θεατής θέλει να την βλέπει στο θέατρο. Επειδή όμως, βλέπει και μερικά πράγματα που δεν θα ήθελε να δει, δηλαδή τις επιθυμίες του, που όχι μόνο θα πραγματοποιούνται, αλλά θα γίνονται αντικείμενο κριτικής, θα είναι σε θέση, θεωρητικά τουλάχιστον, να αναγνωρίσει στο θέατρο έναν καινούριο ρόλο..." [...] Η ειρωνεία και η αντίφαση είναι ενσωματωμένα σε κάθε πράξη του έργου, με αποτέλεσμα της απεριόριστης χρήσης τους, τα πάντα να μοιάζουν διφορούμε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΗΜΑΤΑ
(. . .) Οι μεταφράσεις που δημοσιεύονται εδώ - άλλες παλιότερες κι άλλες πρόσφατες - χωρίστηκαν σε πέντε μέρη, με βάση τον τόπο γραφής των ποιημάτων. Γιατί οι διάφορες μετοικεσίες και περιπλανήσεις του Μπρεχτ - απ' τη βαυαρική γενέτειρά του στο μεσοπολεμικό, προχιτλερικό Βερολίνο, απ' τη χιτλερόβλητη πατρίδα του στην οδύσσεια της εξορίας, κι απ' την απόγνωση της ξενιτιάς στον ελπιδοφόρο γυρισμό - αντιστοιχούν σ' άλλες τόσες στροφές της πνευματικής πορείας του ποιητή. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΙΚΡΟΑΣΤΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΑ ΤΟΥ 1939
Ο μικροαστικός γάμος (1919) είναι ένα εύστοχο μονόπρακτο όσον αφορά στη σάτιρα του Μπρεχτ που βάλλεται κατά της μπουρζουαζίας. Παρουσιάζει μια γαμήλια γιορτή, η οποία λαμβάνει χώρα στο καινούργιο διαμέρισμα του νιόπαντρου ζευγαριού και χρησιμοποιώντας τα έπιπλα που έφτιαξαν με τα ίδια τους τα χέρια. Στο τέλος, δεν καταλήγει μόνο το διαμέρισμα σε πεδίο μάχης και τα καινούργια έπιπλα σε έναν σωρό σπασμένων αντικειμένων, αλλά και ο έγγαμος βίος, της αστικής οικογένειας, που μόλις ξεκινάει διαψεύδεται και απομυθοποιείται. Το Πόσο κοστίζει το σ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΝΑ ΚΟΥΡΑΓΙΟ
Η Μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της είναι ένα δράμα που έγραψε ο Μπρεχτ το 1937-39 εξόριστος στην Σουηδία και ανέβηκε στο θέατρο για πρώτη φορά το 1941 στην Ζυρίχη. Η ιστορία της γυρολόγου Μάνας Κουράγιο, που προσπαθεί να κάνει μικροεπιχειρήσεις με τον πόλεμο, αλλά χάνει και τα τρία της παιδιά, μπορεί να ερμηνευθεί ως μια προειδοποίηση προς τους κοινούς ανθρώπους που ελπίζουν ότι θα καταφέρουν να χειριστούν με πονηριά τις καταστάσεις και να επωφεληθούν από τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο, που είχε μόλις ξεσπάσει στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα το έργο είναι...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο (ΚΑΥΚΑΣΙΑΝΟΣ) ΚΥΚΛΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΜΩΛΙΑ
Στα σύνορα ενός κατεστραμμένου χωριού στον Καύκασο, υπάρχει φιλονικία των κατοίκων για την περαιτέρω αξιοποίηση της γης. Στην εξέγερση δολοφονείται ο πατέρας του μικρού πρίγκιπα Μιχαήλ. Η Γκρούσα, υπηρέτρια στο παλάτι των Αμπασβίλι, καλείται τη μέρα που ξεσπά η επανάσταση στη χώρα, να προστατέψει τον ξεχασμένο νεαρό πρίγκιπα από όσους επιδιώκουν το θάνατό του. Βρίσκεται μόνη απέναντι σε ένα βρέφος και παίρνει τη σημαντικότερη απόφαση της ζωής της, όταν το σώζει και το κουβαλά μαζί σε διάφορους προορισμούς. Όσο περνά ο καιρός, εκείνη δοκιμά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕ - ΤΙ
Το Με-τι παρέμενε αδημοσίευτο όσο ζούσε ο Μπέρτολτ Μπρεχτ και κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1965. Το έργο αποτελείται από θραύσματα και επεισόδια. Ο ίδιος, προκειμένου να το συνθέσει, συγκέντρωσε διάφορες σκέψεις, προσωπικές ιστορίες, αλλά και παρατηρήσεις πάνω στην πολιτική πραγματικότητα της ταραγμένης εποχής του. Τα κείμενα καλύπτουν μια ολόκληρη εικοσαετία, όμως τα περισσότερα γράφτηκαν μεταξύ 1934 και 1937, δηλαδή τα πρώτα χρόνια της εξορίας του. Με δεδομένη την τολμηρή φύση του εγχειρήματος, ο Γερμανός συγγραφέας αναζήτησε ένα προσωπ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΑΝΑ ΚΟΥΡΑΓΙΟ
Ένα έργο - χρονικό από τον 30ετή πόλεμο. Γράφτηκε στα 1938-39 και πρωτοπαίχτηκε στη Ζυρίχη στα 1942. Η Μάνα Κουράγιο ακολουθεί το στράτευμα, με έναν αραμπά - καντίνα, πουλώντας προμήθειες και ποτό για τους στρατιώτες. Χάνει και τα δυό της αγόρια στον πόλεμο. Η μουγγή κόρη της Κατερίνα πεθαίνει χτυπημένη από σφαίρα καθώς προσπαθεί μ' ένα τύμπανο να στείλει μήνυμα στην πόλη Χάλλε για μια επερχόμενη επίθεση. Η Μάνα Κουράγιο απομένει μοναχή της με τον αραμπά της, γριά, ωστόσο αποφασισμένη να συνεχίσει το εμπόριό της. (Από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...