RILKE RAINER-MARIA

ΡΙΛΚΕ «ΠΟΙΗΜΑΤΑ»
«Η πρώτη έκδοση της "Εκλογής από το ποιητικό έργο του R.M. Rilke" έγινε πριν από 25 ακριβώς χρόνια, στα 1957. Η έκδοση γνώρισε πρωτοφανή επιτυχία εκείνα τα χρόνια, κι έκτοτε, παρά τη θέλησή μου, κυκλοφορούσε συνεχώς σε φωτοτυπία. Στο μεταξύ, καθώς στα 1966 είχε ολοκληρωθεί η εξάτομη έκδοση των "Απάντων" του ποιητή, βασισμένη στα αρχεία του Rilke, που είχε αρχίσει στα 1955 από τον "Insel - Verlag" με επιμέλεια του Ernst Zinn, μου έγινε φανερό ότι επιβαλλόταν μια δεύτερη έκδοση της "Εκλογής" μου, που ν' ακολουθεί την οριστική τούτη έκδοση τω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΝΕΑΡΟ ΠΟΙΗΤΗ
Και αν πρέπει να σας πω κάτι ακόμη, ας είναι το εξής: Μην πιστέψετε πως αυτός που προσπαθεί να σας παρηγορήσει, ζει χωρίς να μοχθεί ανάμεσα στις απλές και σιωπηλές λέξεις, που έχουν ενίοτε ευεργετική δράση επάνω σας. Η ζωή του κρύβει πολλή κούραση, πολλή θλίψη, και βρίσκεται πολύ πίσω από τη δική σας. Όμως αν ήταν διαφορετική, δεν θα μπορούσε ποτέ να βρει τις λέξεις αυτές. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΙΣΜΕΤ
"Οι άνθρωποι είναι τόσο τρομερά μακριά ο ένας απ' τον άλλον και πιο απομακρυσμένοι απ' όλους είναι συχνά όσοι αγαπιούνται. Πετούν ο ένας στον άλλον όλο τους τον εαυτό όμως κανείς τους δεν τον πιάνει κιόλας, κι έτσι απομένει πεσμένος κάπου ανάμεσα και πυργώνεται και στο τέλος τους εμποδίζει κι από πάνω να δουν και να πλησιάσουν ο ένας τον άλλον". Σύντομες αφηγήσεις για τα πάθη και τα άνθη του έρωτα, ιστορίες γραμμένες στην καμπή του 19ου προς τον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας τους, ο μετέπειτα οικουμενικός ποιητής Ράινερ Μαρία Ρίλκε, έγραψε την π...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΥ ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΡΙΛΚΕ
"Η ΚΑΜΑΡΑ ΤΟΥ ΠΥΡΓΟΥ ΣΚΟΤΕΙΝΗ. ΟΜΩΣ ΦΩΤΙΖΟΥΝ Ο ένας το πρόσωπο του άλλου με το χαμόγελό τους. Ψηλαφούν μπροστά τους σαν τυφλοί και βρίσκουν ο ένας τον άλλο σαν μια πόρτα. Σχεδόν σαν παιδιά που φοβούνται τη νύχτα, σφίγγονται ο ένας μες στον άλλο. Κι όμως, δε φοβούνται. Δεν υπάρχει τίποτα να τους εναντιωθεί. Μήτε το χτες, μήτε το αύριο - γιατί ο χρόνος κατέρρευσε. Κι εκείνοι ανθίζουν μέσα από τα συντρίμμια του"."Το τραγούδι του έρωτα και του θανάτου του του σημαιοφόρου Χριστόφορου Ρίλκε", το γνωστότερο και δημοφιλέστερο έργο του Ρίλκε, γράφτ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΡΙΛΚΕ
Στο βιβλίο αυτό - που αποτελεί θησαυρό σοφίας και πνευματικής διορατικότητας - ο Ulrich Baer, επιλέγοντας μέσα από χιλιάδες σελίδες αμετάφραστης αλληλογραφίας, συγκέντρωσε τα καλύτερα κείμενα και τις πιο εύστοχες φιλοσοφικές παρατηρήσεις ενός από τους μεγαλύτερους ποιητές του σύγχρονου κόσμου, του Ράινερ Μαρία Ρίλκε. [...] (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΑΛΤΕ ΛΑΟΥΡΙΝΤΣ ΜΠΡΙΓΚΕ
"Οι Σημειώσεις του Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε" είναι ένα μεγάλο μωσαϊκό που σχετίζεται με τα πάθη, τη μοναξιά, τις αναμνήσεις και τις εσωτερικές συγκρούσεις του αφηγητή, ενός εικοσιοχτάχρονου Δανού ευπατρίδη που, έχοντας χάσει την περιουσία του, ζει στα όρια της φτώχειας και έρχεται στο Παρίσι με την ελπίδα να αφιερωθεί στη λογοτεχνία. Το έργο γράφτηκε το 1910 και θεωρείται το πρώτο μοντέρνο μυθιστόρημα της γερμανόφωνης και, γενικότερα, της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Θυμίζει άλλοτε χρονικό, άλλοτε εξομολόγηση, συχνά ημερολόγιο ή και ποιητική πρό...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ CEZANNE
Τα γράμματα για τον Cezanne, που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στη γλώσσα μας, είναι μια από τις γνωστότερες σειρές επιστολών του Rilke, ακριβώς γιατί περιέχουν μερικές από τις χαρακτηριστικότερες σκέψεις του Rilke για την τέχνη της ζωγραφικής γενικότερα. Με αφορμή την πρώτη μεγάλη αναδρομική έκθεση με έργα του Σεζάν, ο Rilke γράφει, από το Παρίσι όπου ζει, μια σειρά επιστολών στη γυναίκα του, τη γλύπτρια Clara Westhoff, στις οποίες μιλά για την τέχνη και τη ζωγραφική, για τη ζωή του στο Παρίσι, για τον Van Gogh και για τον Rodin. Στην παρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΡΑΜΜΑΤΑ Σ' ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΟΙΗΤΗ
Τα "Γράμματα σ' ένα νέο ποιητή" πρωτοφάνηκαν στα 1929 με τον τίτλο Briefe an einen jungen Dichter. Ήταν δέκα γράμματα, που ο Rainer Maria Rilke είχε στείλει απ' τα 1903 ως τα 1908 σε έναν άγνωστο νέο, τον Franz Xaver Kappus, μαθητή της Στρατιωτικής Σχολής κι αργότερα ανθυπολοχαγό του αυτοκρατορικού στρατού της Αυστρουγγαρίας. Όπως ο ποιητής του Βιβλίου των Ωρών, έτσι κι ο Franz Xaver Kappus παράτησε σύντομα το στρατιωτικό στάδιο και αφοσιώθηκε στη λογοτεχνία. Τα δέκα τούτα γράμματα δίνουν μια σύντομη, αλλά ουσιαστική, εικόνα της "Ποιητικής...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΣΟΝΕΤΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΡΦΕΑ
Η αποθέωση της λυρικής τέχνης: λόγος και μουσική συνυφαίνονται σε σκοτεινό τραγούδι για τη χθόνια περιπέτεια του ανθρώπου, για τη θνητότητα. Ο Ρίλκε γίνεται Ορφέας και τραγουδάει τη δική του Ευρυδίκη, μια νεαρή χορεύτρια πού πέθανε από λευχαιμία τη στιγμή ακριβώς, όπου το ταλέντο της γινόταν τέχνη υψηλή. Αλλά τα Σονέτα προς τον Ορφέα είναι ποιήματα καταβάσεως στον Άδη που ο ποιητής τα στέλνει κατ' ουσίαν στον εαυτό του. Να προαισθάνθηκε την κοινή μοίρα του με την πρόωρα χαμένη καλλιτέχνιδα; Να βίωσε με το άγγελμα του θανάτου της υπαρξιακό ...
Διαβάστε περισσότερα...

REQUIEM
Το κείμενο του "Requiem" είναι συντεταγμένο σε μία γλώσσα λιτή, με υψηλό φρόνημα και έκτακτη πυκνότητα, μια γλώσσα πολυσήμαντη. Η ελλειπτικότητα και ελευθερία συνειρμών του λόγου αυτού (κατ' εξοχήν γνώρισμα του ποιητικού λόγου, γενικότερα) επιτρέπουν την προσωπική πρόσληψη και ερμηνεία των διανοημάτων από τον κάθε αναγνώστη. (Απόσπασμα από την έκδοση)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΚΟΥΤΙ
"Αφήστε κάθε εντύπωση, κάθε σπόρο συναισθήματος να ωριμάζει μέσα σας στο σκοτάδι, στο χώρο του ανείπωτου, του υποσυνείδητου, όπου δε φτάνει η νόησή σας και, με βαθιά ταπείνωση κι υπομονή, προσμείνετε την ώρα που θα γεννηθεί ένα καινούργιο φεγγοβόλημα: αυτό, και μόνο, θα πει "ζω την τέχνη": είτε απλός πιστός της είσαι, είτε δημιουργός." Τις γραμμές αυτές από το βιβλίο του Ρίλκε "γράμματα σ' ένα νέο ποιητή" ο επαρκής "αναγνώστης" θα τις δει να αναδύονται μπροστά του μελετώντας τα διηγήματα του βιβλίου που κρατάει στα χέρια του. Καθώς θα στα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΥΚΛΕΣ (ΔΙΓΛΩΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ)
ΑΡΧΕΣ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΥ ΤΟΥ 1913 Ο ΡΙΛΚΕ θα επισκεφθεί μια έκθεση της ήδη γνωστής κουκλοποιού Λόττε Πρίτσελ στο ατελιέ της στο Μόναχο. Η εντύπωσή του θα είναι τέτοια που θα του εμπνεύσει ένα κείμενο για τις κούκλες ως έκφραση της συναισθηματικής αλληλεπίδρασης του παιδιού με τον κόσμο. Οι δυο τους θα συναντηθούν και πάλι λίγα χρόνια αργότερα στον βιβλιοφιλικό "Υπερίωνα" του Μονάχου. Αυτή τη φορά το δοκίμιο του Ρίλκε θα πλαισιώνουν σχέδια της ίδιας της Πρίτσελ, σ' ένα βιβλίο όπου το πυκνά γραμμένο πλην όμως κρυστάλλινα γοητευτικό κείμενο του ποιητ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Ο Ρίλκε έγραψε τις Ιστορίες του Θεού το 1899, σε ηλικία μόλις 23 ετών, ύστερα από ένα ταξίδι του την προηγούμενη χρονιά στη Ρωσία. Λέγεται πως τις εμπνεύστηκε εκεί, αντικρίζοντας την απεραντοσύνη της ρωσικής ενδοχώρας. Η βαθιά πνευματικότητα των απλών ανθρώπων που συνάντησε, τον οδήγησε στη μοναδική εμπειρία να ανακαλύψει τον Θεό σε όλα τα πράγματα, και στην πεποίθηση ότι ο Θεός επιζητεί να τον γνωρίσουμε, με το ίδιο πάθος που εμείς μπορεί να επιδιώκουμε να γνωρίσουμε τον Θεό. Στις Ιστορίες του Θεού ενυπάρχουν όλα τα μεγάλα θέματα με τα οπ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΕΛΕΓΕΙΑ ΤΟΥ ΝΤΟΥΙΝΟ (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ)
Η ανά χείρας έκδοση χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται σε δίγλωσση έκδοση τα Ελεγεία του Ντουίνο, το μεγαλύτερο από τα έργα του Ρίλκε. Στο δεύτερο μέρος περιλαμβάνονται δέκα επιλεγμένα κείμενα του ποιητή που σχολιάζουν άμεσα ή έμμεσα τα Ελεγεία του Ντουίνο και μεταφράζονται στην πλειονότητά τους για πρώτη φορά στα ελληνικά. Ακολουθούν εμπεριστατωμένα Σχόλια και σημειώσεις του μεταφραστή με παράθεση κειμένων, ποιημάτων και επιστολών του ποιητή από ολόκληρο το έργο του. Το τρίτο μέρος είναι μία ερμηνευτική σπουδή στην οπο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΕΓΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΤΟΥΙΝΟ
Ποιος, αν φωνάξω, θα μ' ακούσει απ' των αγγέλων το Χορό; κι αν κάποιος, λέω νοερά, με τύλιγε στη θέρμη της καρδιάς: θα μ' έσβηνε η παρουσία του μεμιάς. Γιατί, στης φρίκης το σκαλί, το ανυπόφορο σχεδόν, πατά η ομορφιά, και απορούμε εμείς πού ταπεινούς στο μεγαλείο της δεν μάς συντρίβει. Του τρόμου ο άγγελος, καθένας. Και μένω εδώ, στον σκοτεινό λυγμό να πνίγω την κραυγή. Μα τότε ποιός, στη στέρησή μας ποιός; Άγγελος μήτε, άνθρωπος κανείς, ως και τα ζώα διαισθητικά βλέπουνε κιόλας μετέωρο το σπίτι μας στον κόσμο το νοητό. Κάποιο δέντρο ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΒΙΟΣ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ
"Ο Βίος της Μαρίας" ολοκληρώθηκε μέσα σε λίγες ημέρες, από τις 15 έως τις 23 Ιανουαρίου του 1912, χρονικό διάστημα το οποίο ταυτίζεται με την περίοδο συγγραφής των πρώτων "Ελεγειών του Ντουίνο", που επρόκειτο να αποτελέσουν τη μέγιστη λυρική σύνθεση του Ρίλκε. Ωστόσο, ο "Βίος της Μαρίας" δεν αποτελεί άσκηση γραφής ή πάρεργο, αλλά σχετίζεται με μια σημαντική για την καλλιτεχνική σταδιοδρομία του Ρίλκε περίοδο ποιητικής κυοφορίας. Εδώ ο Ρίλκε, ο οποίος διανύει ήδη την εποχή της ποιητικής του ωριμότητας, έχοντας ολοκληρώσει το "Βιβλίο των Ωρώ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΙΚΡΑ ΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ
Η τέχνη είναι η σκοτεινή επιθυμία των πραγμάτων. Όλα τους θέλουν να γίνουν εικόνες των μυστικών μας. Ευχαρίστως θα εγκατέλειπαν το ξεθωριασμένο τους νόημα, για να ενδυθούν κάποια από τις μύχιες νοσταλγίες μας. Διεισδύουν στις δονούμενες αισθήσεις μας διψώντας να γίνουν τα προσχήματα των συναισθημάτων μας. Δραπετεύουν από το συμβατικό. Θέλουν να είναι ό,τι εμείς τα θεωρήσουμε. Ευγνώμονα και πρόθυμα θα πάρουν τα νέα ονόματα που θα τους χαρίσει ο καλλιτέχνης. Είναι σαν τα παιδιά που παρακαλούν να τα πάρουμε μαζί μας σε ένα ταξίδι: δεν θα τα κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ
«Μπορούμε βεβαίως να φανταστούμε ότι υπάρχουν πίνακες μέσα στη σάλα: πίνακες βαθείς, ονειρικοί, μέσα σε ήρεμα κάδρα. Ένας Τζορτζόνε ίσως, ή κάποιο βαθυπόρφυρο πορτρέτο ζωγραφισμένο κατά το πρότυπο του Τιτσιάνο, ίσως του Πάρις Μπορντόνε. Επίσης γνωρίζουμε ότι υπάρχουν και λουλούδια. Μεγάλα, έκπληκτα λουλούδια που περνούν όλη την ημέρα μέσα σε βαθιά, δροσερά, χάλκινα βάζα και τραγουδούν αρώματα: αργόσχολα λουλούδια. Και αργόσχολοι άνθρωποι. Δύο, τρεις ή πέντε. Χωρίς σταματημό τεντώνεται το φως από την τεράστια εστία και αρχίζει να τους μετρά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΣΗΜΕΝΙΑ ΦΙΔΙΑ
Στον παρόντα τόμο περιλαμβάνονται δεκαοκτώ πρώιμα διηγήματα του Ράινερ Μαρία Ρίλκε, τα περισσότερα από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στον Έλληνα αναγνώστη. Ιστορίες έρωτα και αυτοκαταστροφής, μοναξιάς και θανάτου, απιστίας και απογοήτευσης μαρτυρούν την ευαισθησία του μεγάλου ποιητή καθώς σκιαγραφεί τις διάφορες εκφάνσεις του ανθρώπινου πόνου. Τον θλίβει το άδικο της φτώχειας και της αρρώστιας, τον βασανίζει η αβεβαιότητα του καλλιτέχνη, λαχταρά να κατανοήσει αυτό το κάτι που σχεδόν το αδράχνεις, μα σου ξεφεύγει και πάλι, ενώ για ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΩΡΩΝ (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ)
Ο Ρίλκε έζησε ως καλλιτέχνης μοναχός και δημιούργησε ένα είδος αισθητικής θεολογίας. Το δημιούργημά του "Το Ωρολόγιον" (Das Stundenbuch) είναι το Βιβλίο-Προσευχή. [...] Το "Ωρολόγιον" είναι υφασμένο από μοναξιά, τρίσβαθη γαλήνη, υπομονή, πόθο για το Μεγάλο (das Grobe) και το απόκρημνο δύσκολο, πέσιμο και ανόρθωση, υπακοή στην παραγωγική ώρα και ευγνωμοσύνη, καθώς είναι πλημμυρισμένο από τις αναστάσιμες καμπάνες και τις κατανυκτικές Εικόνες της Ρωσίας. Παρέμεινε για όλη του τη ζωή το μέγιστο και ανυπέρβλητο έργο του. Όμως, συνέχισε να πλάθε...
Διαβάστε περισσότερα...