ΦΙΛΙΠΠΟΤΗΣ

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ '73 - ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ (ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Η έκδοση του δεύτερου τόμου "Πολυτεχνείο '73 - Ρεπορτάζ με την ιστορία", κρίθηκε αναγκαία και χρήσιμη και για να περιληφθούν σ' αυτόν και κάποια νέα κεφάλαια, που δεν έγινε δυνατό να συμπεριληφθούν στην αρχική έκδοση του πρώτου τόμου του 2003 - από διάφορους λόγους αντικειμενικής τους, κυρίως, ολοκλήρωσης και προπαντός γιατί, τη συγκεκριμένη εκείνη περίοδο της αρχικής έκδοσης δεν είχαν προκύψει πηγές και τεκμήρια, στοιχεία και μαρτυρίες, που να συγκροτούν και να απαντούν, αξιόπιστα και συνολικά, στα καθέκαστα επιμέρους θέματα. Με τη νέα θε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΕΡΩΤΕΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ
"Οι έρωτες των Αθηναίων" θα μπορούσαν να γεμίσουν τις σελίδες όχι ενός αλλά πολλών βιβλίων, αφού υπήρξαν συγκλονιστικοί και περιπετειώδεις, απίστευτα σκανδαλιστικοί, αλλά και γεμάτοι τρυφερότητα και ρομαντισμό, δυνατοί σαν τις μεγάλες καταιγίδες, ωραίοι σαν ποίημα ή σαν γλυκό τραγούδι, θυελλώδεις και καταστροφικοί, που μερικές φορές προκάλεσαν τόσο μίσος ώστε η κατάληξη ήταν ακόμα και το έγκλημα. Αμέτρητα είναι τα τρυφερά αθηναϊκά ερωτικά ειδύλλια που όχι μόνο προκάλεσαν κατά καιρούς το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, αλλά ενέπνευσαν και τους ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΑΙΚΑ ΝΑΝΑΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑΧΤΑΡΙΣΜΑΤΑ
Είναι, πράγματι, αξιοζήλευτη η αγάπη ορισμένων εκπαιδευτικών που επιμένουν να ανοίγουν δρόμους ονείρου και μαγικής φαντασίας, μέσα σε έναν κόσμο αντιλυρικό και μηχανοκρατούμενο. Θα μπορούσα να διατυπώσω αυτή τη σκέψη μου κι αλλιώς: να πω δηλαδή γενικά πως η ποιητικότητα δε χάθηκε στην πατρίδα μας. Ίσως το γεγονός αυτό ν' αποτελεί μια ενθαρρυντική και πολλά υποσχόμενη αντίσταση του Έλληνα Εκπαιδευτικού ενάντια στην καταστροφική λαίλαπα του καταναλωτισμού και της πολιτισμικής ισοπέδωσης, αντίσταση ενάντια στον homo teleopticus, ενάντια στον ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΟΙΚΙΑΣ ΤΟΥ ΨΥΡΗ
Η πρώτη ερώτηση που, δικαιολογημένα, γίνεται από τους νεότερους Αθηναίους, αλλά και από πολλούς παλιούς είναι: Γιατί αυτή η ιστορική Αθηναϊκή συνοικία λέγεται Ψυρή; Το όνομα είναι κακόηχο οπωσδήποτε και μάλιστα, αν δεν λάβει κανείς υπόψη τη σωστή ορθογραφία της λέξης, που είναι Ψυρή με «υ» και όχι με «ει», τότε πάει ο νους στο ενοχλητικό παράσιτο έντομο, την ψείρα -στα αρχαία φθειρ της κεφαλής και του σώματος, αλλά και του εφηβαίου- που έχει και τη μεταφορική σημασία για τον άνθρωπο τον ενοχλητικό και επίμονο. Το όνομα της συνοικίας Ψυρή κ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Έρχεται κάποια στιγμή που η απλή καθημερινότητα δεν μας καλύπτει, που νιώθουμε πως λείπουν κάποια κομμάτια από το παζλ που λέγεται ζωή και τότε αρχίζουμε ν' αναρωτιόμαστε...Ποιος είμαι; Από που έρχομαι; Πού πάω; Τι είναι τελικά αυτό που λέμε ζωή; Τι σημαίνει θάνατος; Εγώ ποιος είμαι, αυτός που βλέπω στον καθρέπτη ή μήπως αυτό που λέμε ψυχή; Τι είναι ψυχή; Οι φιλόσοφοι και Μεγάλοι Δάσκαλοι ανά τους αιώνες θεωρούν πώς όταν έρθει αυτή η στιγμή για τον άνθρωπο, αυτό σημαίνει πως η ψυχή του είναι αρκετά ώριμη να μάθει, να πληροφορηθεί τις μεγά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΣΥΜΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ Ε΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Οι σελίδες αυτού του βιβλίου είναι πλημμυρισμένες από αναμνήσεις των μαθητικών χρόνων κάποιων παιδιών, που φοίτησαν στο Ε' Γυμνάσιο Αρρένων της συνοικίας, για την οποία ο ίδιος ο συγγραφέας είχε γράψει πριν μερικά χρόνια ένα βιβλίο, που είχε τον τίτλο "Η ωραία Νεάπολις και τα παρεξηγημένα Εξάρχεια". Αναφέρεται στα χρόνια της περιόδου 1937-1945, όταν δηλαδή μπήκαν στο τότε Οκτατάξιο γυμνάσιο και μετά αποφοίτησαν το 1945, ύστερα από πολλές περιπέτειες ειδικότερα στα χρόνια του πολέμου 1940-41 και της Κατοχής 1941-1944. Το 2017 συμπληρώνονται...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΗΣ ΠΛΑΚΑΣ ΤΙΣ ΑΝΗΦΟΡΙΕΣ...
Η Πλάκα είναι η πιο παλιά συνοικία της Αθήνας και γι' αυτό έχει μια πολλών αιώνων ιστορία. Αρχίζει από τα αρχαία χρόνια, περνάει στην εποχή του Βυζαντίου και τα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας, φτάνει στα όμορφα και ρομαντικά χρόνια της λεγόμενης «Μπελ Επόκ», για να καταλήξει στο σήμερα. Η περιοχή αυτή της Παλιάς Αθήνας, κάτω από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης, διατηρεί ακόμη τη γοητεία, όπως λένε, του Χτες. Στις σελίδες αυτού του βιβλίου, που γράφτηκε με αγάπη και νοσταλγία, αλλά και με αντικειμενικότητα, ο αναγνώστης θα διαβάσει την συναρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΜΕ ΤΗ ΣΙΜΟΝΗ
Ποιο εντέλει είναι αυτό που ονομάζουμε «παρελθόν μου»; Είναι αυτό που θέλουμε να πιστεύουμε για ιστορία της ζωής μας ή και διηγούμαστε στους άλλους με λεπτομέρειες; Τι απ’ όσα μας συνέβησαν αποκρύβουμε, παραμορφώνουμε ή επινοούμε; Τα «αξέχαστα παιδικά χρόνια» είναι πάντοτε πράγματι αξέχαστα ή και εν μέρει επιμελώς ξεχασμένα; Και οι έρωτές μας; Ετούτες οι σκιερές περιπέτειες του υποσυνείδητου, ποιες αρχαίες πληγές μας καλούνται να παρηγορήσουν; Τα ραντεβού με τη Σιμόνη είναι τα ραντεβού μιας διάσημης ηθοποιού του θεάτρου με την ψυχαναλύτριά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΥΚΑΚΙ - ΦΙΛΟΠΑΠΠΟΥ - ΓΑΡΓΑΡΕΤΤΑ
Το Κουκάκι, του Φιλοπάππου και η Γαργαρέττα, τρεις συνοικίες «σε συσκευασία της μιας», ανήκουν στις παλαιότερες από τις νέες συνοικίες της Αθήνας. Εκτεινόμενες νοτιοδυτικά της Ακροπόλεως, στο δρόμο προς τη θάλασσα, συνδυάζουν καλή τοπογραφία, καλό κλίμα, που το κάνει ακόμα καλύτερο η αύρα, το αεράκι που συχνά έρχεται από τη θάλασσα (. . .). Αυτής λοιπόν της περιοχής η ιστορική, κοινωνική, πολιτιστική κλπ. πορεία στο χρόνο, με τις καλές ή τις κακές της στιγμές, (. . .), είναι το αντικείμενο του βιβλίου αυτού, γραμμένο από δυο ανθρώπους που ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΘΗΝΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ
"Η Αθήνα μετά τον πόλεμο" είναι το πέμπτο βιβλίο του Γιάννη Καιροφύλα, που εκδίδεται στη σειρά "Δοκίμιο-Ιστορία" των εκδόσεων Στρατή Γ. Φιλλιπότη και το όγδοο βιβλίο του συγγραφέα με θέμα την ιστορία της Αθήνας. Στο αποκαλυπτικό και γεμάτο άγνωστα στοιχεία χρονικό των μεταπολεμικών χρόνων, ο Γιάννης Καιροφύλας καταγράφει όλα τα συγκλονιστικά γεγονότα, που σφράγισαν την αμέσως μετά τον πόλεμο και την κατοχή κρίσιμη για την πρωτεύουσα περίοδο και με το γνωστό γλαφυρό του ύφος παραθέτει με κάθε λεπτομέρεια όλες τις κοινωνικές και άλλες αλλαγέ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΜΟΝΑΞΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΧΩΜΑ
Πρόκειται για δεκαοχτώ ανεπίδοτες επιστολές ενός άντρα προς τη γυναίκα που χώρισε. Αυτοεξόριστος σ' ένα βορινό νησί και διασχίζοντας την τυραννική έρημο της απώλειας και της απόγνωσης κερδίζει την λυτρωτική γνώση που θα τον γαληνέψει, επιτέλους. "Η μοναξιά είναι από χώμα" τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος του 1988. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ - ΚΟΛΩΝΟΣ
Αν όλες οι συνοικίες της Αθήνας είχαν την τύχη του Μεταξουργείου και του Κολωνού, να βρεθεί δηλαδή ένας άνθρωπος που με υπευθυνότητα αλλά και με πάθος να ερευνήσει σε βάθος και να γράψει την ιστορία τους, όπως την έγραψε ο Βασίλης Αγγελίδης γι' αυτές τις δυο, τότε η ιστορία της Παλιάς Αθήνας θα γινόταν ασφαλώς πληρέστερη και θα προκαλούσε μεγαλύτερες συγκινήσεις στους παλαιότερους, αφού θα άγγιζε πιο πολύ τις καρδιές τους και περισσότερο ενδιαφέρον στους νεότερους, αφού θα ήταν πιο προσιτή και διαβαστική. (. . .) Η ιστορική έρευνα για το Μ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΡΟΜΑΝΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ
Η «Ρομαντική Αθήνα» του Γιάννη Καιροφύλα είναι το έβδομο βιβλίο του γνωστού Αθηναιογράφου, που τα τελευταία χρόνια μας χάρισε μια σειρά βιβλίων για την ιστορία αυτής της πόλης και τη ζωή των κατοίκων της. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό χρονικό μιας περιόδου γεμάτης από γεγονότα, αλλά και θρύλους, που κινδυνεύουν να ξεχαστούν στην πολυτάραχη εποχή μας. Αναφέρεται στην περίοδο που αρχίζει με τα Οθωνικά χρόνια και τελειώνει με την είσοδο του 20ου αιώνα. Μιλάει κυρίως για τα μεγάλα ερωτικά σκάνδαλα, που συντάραξαν την αριστοκρατία της εποχής κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΡΩΤΑΣ: ΤΟ ΓΕΛΟΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΔΕΟΣ
Η νιότη πονάει. Η νιότη πονάει πολύ. Γνωρίζει τόσα λίγα και θέλει τόσο πολλά. Φοβερά πολλά. Θέλει την αγάπη. Μπορεί να ήταν και οι δύο τους καλοί μαθητές στο σχολείο, μπορεί να σπούδασαν, να πήραν πτυχία. Να έμαθαν απέξω τόμους και συγγράμματα και να πέτυχαν στις εξετάσεις του πανεπιστημίου, όμως ξέρουν ακόμα τόσο λίγα. Για την ασκητική της αγάπης ξέρουν τόσο λίγα. Πιστεύουν ακόμα πως τους την χρωστούν, πως μπορούν να την απαιτήσουν, ακόμα και να την επιβάλλουν. Να εξοργίζονται όταν δεν τους αγαπούν. Όταν δεν τους έχουν για το επίκεντρο το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΑ
Συνεχίζουμε, στη σειρά των Εκδόσεων Φιλιππότη, τη λαογραφική παρουσίαση των γιορτών και των εθίμων μας μέσα στον χρόνο, όπως την αρχίσαμε με τα "Χριστουγεννιάτικα και των Γιορτών" (1979) κι αμέσως έπειτα με τα "Πασχαλινά και της Άνοιξης" (1980). Τα "Καλοκαιρινά" δεν παρουσιάζουν συστηματικούς κύκλους εορτασμών αλλά απλώνονται, μέσα στο πολύμηνο ελληνικό καλοκαίρι και στον πολύμορφο τοπικό χώρο του (από τον Μάη ως τον Αύγουστο), με χωριστές ανεξάρτητες γιορτές, που μόνο οι γεωργικές ή ποιμενικές επιδιώξεις τις κάνουν παρόμοιες. (Ξεχωρίζει ο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ
(. . .) Σκοπός και της νέας αυτής συγκεντρωτικής έκδοσης (που αποτελεί ένα "δίδυμο" βιβλίο με την πρώτη) είναι να παρουσιάσει πάλι επίκαιρα στο ελληνικό κοινό, όχι μόνο στους γονείς και στα παιδιά αλλά σε όλους μας, ή βέβαια και στους μεταγενέστερους, τα παραδοσιακά έθιμά μας, όπως τα έζησα και τα χάρηκαν οι πατέρες μας. Το διάβασμα των εθίμων αυτών θα είναι μια ζεστασιά ελληνικής εορταστικής ατμόσφαιρας, που θα μας ξαναδώσει την παλιά χαρά και "ξεκούραση", αλλά και θα μας τονώσει την εκτίμηση και τη διάθεση για διατήρησή τους, που τόσο μα...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΙΡΑΤΕΙΑ
Η πειρατεία στο Αιγαίο είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Από τους μινωικούς ακόμα χρόνους, όπως αναφέρει ο Θουκυδίδης, τα νησιά του Αιγαίου υπέφεραν πολλά από τους ποικιλώνυμους πειρατές, που τελικά κατεδίωξε ο Μίνωας: "Μίνως γαρ παλαίτατος ων ακοή ίσμεν -γράφει ο μεγάλος ιστορικός- ναυτικόν εκτήσατο και της νυν Ελληνικής θαλάσσης επί πλείστον εκράτησε και των Κυκλάδων νήσων ήρξέ τε και οικιστής πρώτος των πλείστον εγένετο. Κάρας εξελάσας και τους εαυτού παίδας ηγεμόνας εγκαταστήσας το τε ληστικόν, ως εικός, καθήρει εκ της θαλάσσης εφ' όσον...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΑ
Το Φθινόπωρο, λέξη ελληνική αρχαιοτάτη, σημαίνει την εποχή που τελειώνουν τα φρούτα, ή που έρχεται μετά τα φρούτα (Μετόπωρον). Είναι μια περίοδος μελαγχολική, επειδή πλησιάζει ο Χειμώνας, (λαϊκά: χειμόπωρο, χυνόπωρος, μοθόπωρο, ψιμόπωρο, στερνοκαίρι), αλλά κι αισιόδοξη για τη συγκομιδή και για το ετοιμασμένο ξεχειμώνιασμα. Ο παραγωγός (αγρότης ή βοσκός) δεν παύει, σε όλες τις εποχές των μόχθων του, να φοβάται ή να ελπίζει, για τη σοδειά του, γι' αυτό κι όλο προσέχει και παρακαλεί, εξευμενίζει ή και δοξάζει τους αγίους, για να του δώσουν, τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ
(. . .) Οι εορτασμοί των ημερών και των αγίων της Ορθοδοξίας μας (όπως συνέβαινε και με τις γιορτές της αρχαίας ελληνικής θρησκείας), ήταν για τους πατέρες μας γεφύρια αισιόδοξης πορείας από τη μια εποχική ή παραγωγική περίοδο στην άλλη, πολύ στερεότερα από τους περιστατικούς και "παραγγελμένους" σήμερα (τουριστικά ή πολιτικά) εορτασμούς, που μένουν πρόσκαιροι και θεαματικοί, χωρίς "μέθεξη" και οργανική παράδοση. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΜΑΣΚΑΣ
Το γνωρίζω καλά αυτό το ύφος! Είναι το ύφος που συχνά παίρνουν οι γυναίκες με το δικό της παρελθόν. Επειδή δεν τις έμαθαν πως να είναι αξιαγάπητες, καταφεύγουν στο να δείχνουν αξιολύπητες. Επειδή δεν νιώθουν ικανές στην αγάπη, εύκολα καταφεύγουν στο να ζητούν οίκτο. Είναι η δεύτερη επιλογή. Η δύναμη της αδυναμίας. Μου θυμίζει τώρα εκπληκτικά την λιθογραφία με τον άγγελο του Bouguereau στο χωλ έξω από το γραφείο μου. - Εσείς τι μου προτείνετε; ρώτησε παθητικά με φωνή δειλά παιδιάστικη. Έκανε συχνά την τσακισμένη για να προλάβει μην την τσακ...
Διαβάστε περισσότερα...