ΥΨΙΛΟΝ / ΒΙΒΛΙΑ

ΤΑ ΡΩ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ
Οι άγγελοι τραγουδάνε. Και οι ερωτευμένοι επίσης. Πίσω από κάθε ανάταση, από κάθε μεράκι, μια κιθάρα περιμένει έτοιμη να πάρει τα λόγια και να τα ταξιδέψει από χείλη σε χείλη. Δεν είναι λίγο αυτό. Είναι η χαρά να δίνεις χαρά στους άλλους, είναι αυτό που μας βαστάει στη ζωή. Γι' αυτό, κοντά στα ποιήματά μου, δοκίμασα να γράψω και μερικά τραγούδια, χωρίς να τα υποτιμώ καθόλου. Έτσι ή αλλιώς, μιλά κανείς για τα ίδια πράγματα που αγαπά, και από κει και πέρα το λόγο έχουν αυτοί που θα τ' ακούσουν. Λένε πως το είδος έχει ορισμένους κανόνες. Δεν ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ
Η μυθοπλαστική αναπαράσταση μιας πράξης, μιας εμπειρίας, μας αφαιρεί συνήθως την επιθυμία να επιχειρήσουμε την επιτέλεσή της στο επίπεδο της πραγματικότητας και του εαυτού μας. "Το πρόβλημα μιας κάποιας αναταραχής -ή κάποιου κακού- που έχει λυθεί πάνω στα σανίδια της σκηνής, δείχνει ότι στην πραγματικότητα έχει καταλυθεί εφόσον, σύμφωνα με τις δραματουργικές συμβάσεις της εποχής μας, η θεατρική αναπαράσταση δεν μπορεί να είναι παρά μόνον αναπαράσταση ενός γεγονότος. Συνεπώς, ας μιλήσουμε για κάτι άλλο κι ας αφήσουμε την καρδιά μας να την κ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η "ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ" ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ
Ο καπιταλισμός είναι το πρώτο κοινωνικό καθεστώς που παράγει μια ιδεολογία, σύμφωνα με την οποία το ίδιο αυτό καθεστώς είναι "ορθολογικό". Η νομιμοποίηση των άλλων τύπων θεσμίσεων της κοινωνίας ήταν μυθική, θρησκευτική ή παραδοσιακή. Εν προκειμένω, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι υπάρχει μια "ορθολογική" νομιμοποίηση. Βεβαίως, το κριτήριο αυτό, το ότι δηλαδή υπάρχει κκάτι ως ορθολογικό (και όχι ως καθιερωμένο από την πείρα ή την παράδοση, ως δοσμένο από τους ήρωες ή τους θεούς κ.λπ.), είναι θεσμισμένο από τον ίδιο τον καπιταλισμό όμως τα πάν...
Διαβάστε περισσότερα...

ΔΙΑΛΟΓΟΙ
Οι τέσσερις Διάλογοι, που συγκροτούν το αντικείμενο αυτού του βιβλίου, είναι συζητήσεις του Έλληνα φιλοσόφου με έναν μαθηματικό, έναν ψυχαναλυτή, έναν ποιητή και έναν βιολόγο. Αποτελούν μαρτυρία, όχι μόνο της έντονης ενασχόλησης του Κορνηλίου Καστοριάδη με όλους τους τομείς της γνώσης, αλλά κυρίως της φιλοσοφικής αποφασιστικότητάς του να στοχάζεται οτιδήποτε μπορεί να νοηθεί. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΑΣΗΜΑΝΤΟΤΗΤΑΣ
Με δεδομένη την οικολογική κρίση, την ακραία ανισότητα της κατανομής των πόρων μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών, την απόλυτη σχεδόν αδυναμία να συνεχίσει το σύστημα τη σημερινή του πορεία, το απαιτούμενο είναι μια νέα φαντασιακή δημιουργία που η σημασία της δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτε ανάλογο στο παρελθόν, μια δημιουργία που θα έβαζε στο κέντρο της ζωής του ανθρώπου σημασίες άλλες από την αύξηση της παραγωγής και της κατανάλωσης, που θα έθετε στόχους ζωής διαφορετικούς, για τους οποίους οι άνθρωποι θα μπορούσαν να πουν πως αξίζουν το...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΣΤΟ ΧΑΟΣ
Ο Καστοριάδης είχε θέσει με ιδιαίτερη δριμύτητα το θέμα του νοήματος αλλά και του μέλλοντος της καλλιτεχνικής δημιουργίας πολύ προτού ξεσπάσει η διαμάχη για «την κρίση της σύγχρονης τέχνης». Η διάγνωσή του ήταν ζοφερή. Η παρούσα κατάρρευση της καλλιτεχνικής δημιουργίας είχε βαριές επιπτώσεις τόσο για το παρελθόν όσο και για το μέλλον. Για το παρελθόν, καθόσον «εκεί όπου δεν υπάρχει παρόν δεν υπάρχει ούτε και παρελθόν». Για το μέλλον, καθόσον «η ζωντανή μνήμη του παρελθόντος και ο σχεδιασμός ενός εκτιμημένου μέλλοντος εξαφανίζονται ταυτόχρο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΠΛΗΓΕΣ
"ΟΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΠΛΗΓΕΣ": - Αμέσως! άκουσα τη φωνή και στη συνέχεια - Στη γιορτή σου να 'σαι κοντά στο ακουστικό Την φαντάστηκα να ταχτοποιεί την πλούσια Κόμη το μακρύ της φουστάνι να θροΐζει Στα δάχτυλά μου ανάμεσα διασχίζοντας Δεκαετίες ανάσα κοφτή βλέμμα θαμπό Πλάι στο ποτάμι λουλουδιασμένη Άνοιξη Ολάνοιχτη αγκαλιά το κεφάλι γερτό στο Τρυφερό στήθος από μακριά ο βόμβος Το ίσον από το φευγάτο μελίσσι κι η Φωνή της Μάκω Σιούλενας -τρέμουσα Στο κατώφλι των λυγμών μας- με το Μελισσοβότανο στ' αγιασμένα της χέρια "Τόημερο, τόημερο" επ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΓΚΟΝΤΟ
Το να ρωτήσουμε ποιος ή τι είναι ο αναμενόμενος Γκοντό δεν έχει κανένα νόημα. Ο Γκοντό δεν είναι τίποτα άλλο από το όνομα του γεγονότος ότι η ζωή που συνεχίζεται άσκοπα παρερμηνεύει την παρουσία της σαν "αναμονή", ή "περιμένοντας κάτι". Η θετική στάση των δύο προσώπων, του Εστραγκόν και του Βλαδίμηρου, αποτελεί, τελικά, μια διπλή άρνηση: πρόκειται για την ανικανότητα να αναγνωρίσουν τη δίχως νόημα θέση τους. Μάλιστα, η ερμηνεία αυτή επιβεβαιώνεται και από τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα, ο οποίος έχει πει πως δεν τον ενδιαφέρει τόσο ο Γκο...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
"Μήτε σε απέκτησα, μήτε θα σε αποκτήσω ποτέ, θαρρώ [...] Είναι, δεν λέγω, λύπη. Αλλά εμείς της Τέχνης / κάποτε μ' έντασι του νου [...] δημιουργούμεν ηδονήν / η οποία σχεδόν υλική φαντάζει", εξομολογείται ο ποιητής σε ένα "Ανέκδοτο" ποίημά του (1877;-1923). Ο λόγος για ποιήματα, γραψίματα σκεπασμένα, που ο Καβάφης ενσυνείδητα διαφύλαξε, δεν κατέστρεψε, αλλά και δεν δημοσίευσε μέχρι το θάνατό του το 1933, ποιήματα για τη μοίρα των περισσότερων από τα οποία ο ίδιος τίποτα δεν όρισε - χαρακτήρισε, πάντως, "μη δημοσιεύσιμα" 12 από αυτά. Είμαστε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΨΥΧΟΣΤΑΣΙΑ
Κλειστό είναι το ανοιχτό βιβλίο που κρατάς. Αλλιώς θα ανοίξει. Όπως ανοίγει σφαλιστή δίφυλλη πόρτα. Από τη μέση. Στο στάχωμά τους θα χωρίσουνε τα φύλλα και με τις έξω άκρες τους στα δάχτυλά σου τρίζοντας αργά σαν σε ρεζέδες θα περιστραφούν. Και τότε είναι πού θα διαβάσεις το κενό - γιατί, ποιο άνοιγμα χωρίς κενό; Έτσι κι όταν ανοίγω την ψυχή μου. Για το κενό του ανοίγματος και μόνο. Όλα τ' άλλα είναι γνωστά. Σαν "ανοιχτό" βιβλίο. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΑΙΟΦΩΣ
Τσαλαπετεινοί... και θα γίνουν αυτές οι φιλαρέσκειες επικίνδυνες ή κράνη το χρώμα των δαμάσκηνων; Ω! και προπαντός να τσαλακώσει ένα ζεστό γάντι από καστόρι κρατώντας ποιες λιχουδιές βεγγαλικών! Στο Τυρόλο, όταν τα δάση σκουραίνουν, αποποιούμενα με όλη τους την ύπαρξη μια μοίρα άξια, το πολύ, για νόστιμες κακόγουστες ζωγραφιές, τη μεταμέλειά μου: την τραχύτητά της, τους καημούς, αναδίδω τα τροπαίολα του γράμματός της. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΙΟΣ ΕΙΜΑΙ ΕΓΩ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΕΙΣΑΙ ΕΣΥ; (ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΕΚΔΟΣΗ)
(...) Εδώ, σε μια προσπάθεια πιο διεξοδική και συστηματική, είχα επιπλέον ως οδηγό τον τόμο με τα σχόλια του Hans Georg Gadamer σχετικά με το συγκεκριμένο έργο. Έτσι, ο τρόπος της παρούσας μετάφρασης αντιστοιχεί στο προδιαγεγραμμένο από την ερμηνευτική απόπειρα του Gadamer τόπο, η οποία γι’ αυτόν τον λόγο και παρατίθεται επίσης ακέραια. Πάντως η ενασχόλησή μου με τα σχόλια του Gadamer που συνοδεύουν τις μεταφράσεις δεν είχε καταρχάς άλλο σκοπό από το να καταστεί δυνατή η ίδια η μεταφραστική προσπάθεια. Έτσι, δεν αποτελούν κάποιο «δεκανίκι»...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΟΒΙΑ ΘΛΙΨΗ
ΜΥΡΤΩ - Έλα μέσα θα βραχείς Ψιλόβροχο στον ανθισμένο Κήπο στην κοιμισμένη λίμνη Των ματιών σου στο δάσος Της ανυπότακτης κόμης σου Στην κουρασμένη καρδιά μου - Όχι θα περιμένω τη Μυρτώ Συνήθως κρύβεται στα σύννεφα. [Από την έκδοση]...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΥΦΟΥΣ
Το Περί του ύφους γράφτηκε μεταξύ 1926 - 1927, κυκλοφόρησε όμως το 1928 γιατί ο Αντρέ Ζιντ και ο Πωλ Βαλερύ (τον οποίο κριτικάρει έντονα το κείμενο) διαφωνούσαν με την έκδοσή του. Βιβλίο βίαιο, που δεν αφήνει όρθιο ούτε σέβεται τίποτα από την εποχή μας: τέχνη, πολιτική, ηθική, δυτικό πολιτισμό. Μέσα από τις σελίδες του -όπως λέει και ο ίδιος ο συγγραφέας- "κάθε εικόνα δημιουργεί έναν κατακλυσμό" και είναι ίσως η ιστορική στιγμή που ο Αραγκόν αρχίζει να περνάει από τον υπερρεαλισμό στον ρεαλισμό. Δεν είναι δυνατόν να απομονώσουμε το Περί το...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΜΩΛΙΑ ΣΤΟΝ ΚΑΥΚΑΣΟ
Ο Κύκλος μέ τήν Κιμωλία ανέβηκε γιά πρώτη φορά στό Παρίσι τό 1954, στό πλαίσιο του Παγκόσμιου Θεατρικού Φεστιβάλ, κατακυρώνοντας καί επίσημα τήν αναγνώριση καί ακτινοβολία του Μπέρτολτ Μπρεχτ στό διεθνές κοινό. Στήν Ελλάδα τό έργο παρουσιάστηκε τό 1957 από τό Θέατρο Τέχνης σέ σκηνοθεσία του Κάρολου Κούν, μετάφραση Οδυσσέα Ελύτη καί μουσική Μάνου Χατζιδάκι. "Ομολογώ ότι τό έργο τό αγάπησα πολύ", γράφει ό Ελύτης στήν εισαγωγή "τό παραμυθένιο του υπόβαθρο καί οι βαθύτατα ανθρώπινες πλευρές του μου έδωσαν μιά χαρά πού θά ήθελα, μέσα από τή δι...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΜΑΛΟΝ ΠΕΘΑΙΝΕΙ
Μολαταύτα σε λίγο θα πεθάνω εντελώς επιτέλους. Μπορεί τον άλλο μήνα. Τότε θα είμαστε στο μήνα Απρίλιο ή Μάιο. Γιατί η χρονιά είναι ακόμα στην αρχή της, χίλια δυο μικρά σημάδια μου το λένε. Μπορεί όμως και να κάνω λάθος, και να φτάσω να δω και τ' Αη-Γιαννιού ή και τη 14η Ιουλίου, τη μέρα της ελευθερίας. Τι έκανε λέει; Μορέ με έχω ικανό να πάω ψυχορραγώντας ως της Παναγίας, για να μην πω του Σωτήρος. Αλλά δε νομίζω, δε νομίζω πως κάνω λάθος όταν λέω πως αυτά τα πανηγύρια θα λάβουν χώρα χωρίς εμένα εφέτος. Έχω αυτό το προαίσθημα, το έχω εδώ κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟΜΗ

ΧΟΡΕΙΕΣ ΧΩΡΩΝ
Ο χώρος μέσα στον οποίο ζούμε δεν είναι ούτε συνεχής ούτε άπειρος ούτε ομογενής ούτε ισότροπος. Ξέρουμε, όμως, πού ακριβώς σπάει, πού κάμπτεται, πού διαλύεται και πού ανασυντίθεται; Έχεις μια συγκεχυμένη αίσθηση ότι κάπου υπάρχουν ρωγμές, χάσματα, σημεία τριβής, ή, πάλι, μια αμυδρή εντύπωση ότι το πράγμα κάπου μαγκώνει.. . κάπου εκρήγνυται. . . κάπου προσκρούει. Σπανίως ερμηνεύουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Πολύ πιο συχνά περνάμε απ’ το ένα μέρος στο άλλο, απ’ τον ένα χώρο στον άλλον, χωρίς να σκεφτούμε να μετρήσουμε, να υπολογίσουμε όλα τ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Ο Τζανφράνκο Σανγκουινέτι, έδρασε στους κόλπους της Καταστασιακής Διεθνούς μέχρι την διάλυσή της, το 1972. Γόνος της υψηλής αστικής τάξης οργάνωσε, το 1975, το σκάνδαλο "Τσένσορ" γράφοντας μία αριστοκρατική και κυνική υπεράσπιση της ιταλικής «δημοκρατίας», δήθεν προερχόμενη από κορυφαίο άνδρα της άρχουσας τάξης. Κυνηγήθηκε από τους σταλινικούς (απόπειρα δολοφονίας με αυτοκίνητο) και την Ιταλική Αναρχική Ομοσπονδία, που τον θεώρησε υπεύθυνο για την αξιοθρήνητη κατάστασή της. Σ' αυτό το βιβλίο καταρρίπτει με ιστορικά και πολιτικά επιχειρήματ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΒΔΟΜΕΡΟΣ
...Και τότε άρχισε η επίσκεψη αυτού του παράδοξου οικοδομήματος, που βρίσκεται σ' έναν αυστηρό δρόμο, αλλά κομψό και χωρίς θλίψη. Αν το έβλεπες από το δρόμο, το κτίριο σ' έκανε να σκέπτεσαι ένα γερμανικό προξενείο στη Μελβούρνη. Μεγάλα καταστήματα κατελάμβαναν όλο το μέρος του ισογείου του. Αν και δεν ήταν ούτε Κυριακή ούτε γιορτή, τα μαγαζιά ήταν κλειστά, κι αυτό έδινε σ' αυτό το μέρος του δρόμου μιαν όψη μελαγχολικής πλήξεως, μια κάποια θλίψη, αυτή τη χαρακτηριστικήν ατμόσφαιρα που έχουν οι αγγλοσαξωνικές πόλεις την Κυριακή. Στον αέρα πλ...
Διαβάστε περισσότερα...