ΑΠΟΛΑΥΣΗ - ΓΡΑΦΗ - ΑΝΑΓΝΩΣΗ
[...] Στην πραγματικότητα [ο Barthes], επειδή δεν ήθελε να αποδώσει στην καθημερινή χειρονομία ένα οριστικό νόημα, την επεξεργαζόταν μέσω ερμηνειών, σαν να επρόκειτο για μια μεταφορά. Εργαζόταν με βάση την καθημερινή σημασιοδότηση, προσπαθώντας να μην την ακινητοποιήσει, και γι’ αυτό την πραγματευόταν με λεπτότητα, όπως θα έκανε κάποιος που, από σεβασμό προς όλες τις μορφές της ζωής, θα χάιδευε μια περιπλανώμενη γάτα με την χάρη και την αγάπη (και τον σεβασμό) που θα έδειχνε αν χάιδευε μια γάτα Αγκύρας. "Τα πάντα εμποτίζονται από νόημα", έ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΙΡΩΝΕΙΑ
Τι είναι η ειρωνεία; Ποιες είναι οι μορφές που παίρνει; Ποιες, επίσης, είναι οι παγίδες που στήνει αλλά και την απειλούν; Ερωτήσεις πολύ λεπτές, στις οποίες ο συγγραφέας απαντά, όχι χωρίς ειρωνεία, με τη βοήθεια πάμπολλων παραδειγμάτων που δείχνουν την απέραντη μουσική και φιλοσοφική του παιδεία. Συνοπτικά, τι είναι η ειρωνεία, αν όχι η συνείδηση αλλά συνείδηση ήσυχη και χαρούμενη, ευδιάκριτη από την υποκρισία; Δεν υπάρχει χιούμορ χωρίς αγάπη, ούτε ειρωνεία χωρίς ευθυμία. Η ειρωνεία, κοντολογίς, σώζει ό,τι γίνεται να σωθεί. Για τις ψευδαισ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΟΥΝΓΚ
Ποιος είναι και τι θέλει ο Γιουνγκ; "Είμαι ένας γιατρός, που ασχολείται με την αρρώστια των ανθρώπων και με την εποχή του, και που διερευνά τα θεραπευτικά μέσα που αντιστοιχούν στην πραγματικότητα του πόνου. Ψυχοπαθολογικές έρευνες μου έχουν δώσει το έναυσμα να ξυπνήσω ιστορικά σύμβολα και ιστορικές μορφές από τη σκόνη των τάφων τους. Έχω διαπιστώσει ότι δεν αρκεί να θεραπεύω τα συμπτώματα των ασθενών μου [...]. Δεν χρειαζόμαστε τόσο πολύ τα ιδεώδη όσο λίγη σοφία και ενδοσκόπηση, μια προσεκτική και θρησκευτική ενασχόληση με τις εμπειρίες μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΥΠΟΧΘΟΝΙΟΙ
"Ζούμε στον αιώνα των θαυμάτων. Η εποχή του ξέφραγκου φονιά πέρασε πια, οι σεξομανείς μένουν εκτεθειμένοι, οι ριψοκίνδυνοι ακροβάτες σπάσαν τα μούτρα τους. Ήρθε η εποχή των θαυμάτων, όταν οι επιστήμονές μας, με τη βοήθεια και την υποκίνηση των αρχιερέων του Πενταγώνου, καθοδηγούν την αμοιβαία αλλά ολοκληρωτική καταστροφή. Πρόοδος, τι άλλο! Δώστε το με τη μορφή ενός ευανάγνωστου μυθιστορήματος, αν μπορείτε. Μη γκρινιάζετε, όμως, για τη ζωή και τα γράμματα, αν είστε θανατοφάγος. Μη μας μιλάτε για τη στρωτή "καθαρή" λογοτεχνία των ραδιενεργών...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΘΕΑΤΡΟΥ
Στην Ιστορία Ευρωπαϊκού Δράματος και Θεάτρου η Έρικα Φίσερ-Λίχτε αναδομεί την ευρωπαϊκή θεατρική ιστορία από την εποχή της ελληνικής τραγωδίας μέχρι τον Χάινερ Μίλλερ. Κάθε κεφάλαιο αναδεικνύει και ένα μέρος της ανάπτυξης, της κατάστασης και των λειτουργιών του θεάτρου στο κοινωνικό πλαίσιο της αντίστοιχης εποχής. Η μελέτη της συνοδεύεται από παραδειγματικές αναλύσεις έργων αντιπροσωπευτικών συγγραφέων. Εμπλουτισμένος με καινούριο πρόλογο, ο πρώτος τόμος καλύπτει την περίοδο από το θρησκευτικό θέατρο μέχρι τις δραματικές μορφές της κλασική...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
"Η Γέννηση της Βιοπολιτικής", σειρά μαθημάτων που παρέδωσε ο Μισέλ Φουκώ στο Κολλέγιο της Γαλλίας από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 1979, συνεχίζει το "Ασφάλεια, Επικράτεια, Πληθυσμός", σειρά μαθημάτων του προηγούμενου έτους. Ο Μισέλ Φουκώ, αφού κατέδειξε τον τρόπο με τον οποίο η πολιτική οικονομία κατά τον 18ο αιώνα σηματοδοτεί τη γέννηση μιας καινούργιας διακυβερνησιακής λογικής -λιγότερη διακυβέρνηση, μέσω της μέριμνας για μέγιστη αποτελεσματικότητα, με δεδομένη τη φυσικότητα των προς αντιμετώπιση προβλημάτων-, ασχολείται με την ανά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
«Τα διαφορετικά ρεύματα της κοινωνιολογίας της τέχνης έτυχαν μέχρι σήμερα μιας ανισομερούς ανάπτυξης, ανάλογα με το αν αφορούν τις πλαστικές τέχνες, τη λογοτεχνία, τη μουσική, τις παραστατικές τέχνες, τον κινηματογράφο ή τις εφαρμοσμένες τέχνες. Για λόγους χώρου και αναγνωσιμότητας, στο παρόν βιβλίο θα εστιάσουμε στις τρεις πρώτες και πλέον μελετημένες κατηγορίες, με μια ιδιαίτερη κλίση στις πλαστικές τέχνες, οι οποίες έχουν μέχρι τώρα πυροδοτήσει τις περισσότερες και ταυτόχρονα τις πιο πλούσιες σε νέες οπτικές μελέτες. Στο πρώτο μέρος θα ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ
Στον απόηχο του γαλλικού Μάη του '68 οι Ντελέζ και Γκουατταρί δημοσιεύουν τούτο το καταιγιστικό, ανελέητο και μνημειώδες "κατηγορώ" εναντίον της ψυχανάλυσης, εναντίον της κομβικής της έννοιας, που είναι το οιδιπόδειο σύμπλεγμα. Υποστηρίζουν ότι το ψυχαναλυτικό αυτό τέχνασμα παγιδεύει το υποκείμενο μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, κάνει τη σεξουαλικότητα ένα βρώμικο ανομολόγητο μυστικό και αφαιρεί κάθε επαναστατική ισχύ από το ασυνείδητο. Αυτό όμως είναι ένα εργοστάσιο επιθυμίας που οι παραγωγικές του δυνάμεις διασπούν το οικογενειακό τρίγ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ;
"Στην πραγματικότητα, το ερώτημα, για το οποίο ήθελα να σας μιλήσω και για το οποίο θέλω ακόμη να μιλήσω, είναι: Τι είναι Κριτική; Θα έπρεπε να δοκιμάσουμε να σκεφτούμε κάποιες προτάσεις γύρω από αυτό το σχέδιο που δεν παύει να διαμορφώνεται, να προεκτείνεται, να αναγεννιέται στις εσχατιές της φιλοσοφίας, εντελώς κοντά σ' αυτήν, εντελώς ενάντια της, εις βάρος της, στην κατεύθυνση μιας ελευσόμενης φιλοσοφίας, στη θέση, ενδεχομένως, κάθε δυνατής φιλοσοφίας. Και μου φαίνεται ότι μεταξύ του υψηλού καντιανού εγχειρήματος και των μικρών πολεμικο...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ
Στο συμβολικό κατώφλι του τέλους του 20ού αιώνα, μέσα από την επίγευση και τη μελαγχολία ενός οργίου που άφησαν πίσω τους οι ποικιλώνυμες επαναστάσεις, οι επιτεύξεις της τεχνικής και της γενετικής, η έκρηξη της πληροφορικής και το απρόβλεπτο των οικονομικών διακυμάνσεων, απαιτείται μια εξήγηση για τη φύση των ακραίων φαινομένων: AIDS, κραχ, πληροφορικοί ιοί, κλωνοποιήσεις αποτελούν τα ακραία φαινόμενα απέναντι στα οποία ο ορθός λόγος των συστημάτων δεν έχει καμία ισχύ και θα επιτείνονται όσο πιο εξεζητημένα είναι τα συστήματά μας. Η πληροφ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΖΩΝΤΑΝΟ ΝΟΜΙΣΜΑ
Δοκιμιογράφος, μυθιστοριογράφος, ζωγράφος, μεταφραστής, πρώην δομινικανός δόκιμος μοναχός, κάποιες φορές φοιτητής θεολογίας, ο Πιέρ Κλοσσοφσκί είναι ένας από τους αυθεντικότερους και τους επινοητικότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα. Το "Ζωντανό νόμισμα" είναι ένα από τα πλέον ερεθιστικά του βιβλία, καθώς συνενώνει ιδέες από τον Σαντ, τον Φουριέ, τον Μαρξ, τον Νίτσε, τον Κέυνς και τον Φρόυντ, με σκοπό να ανακαλύψει πώς οι βιομηχανικές και μεταβιομηχανικές κοινωνίες βασίστηκαν όχι στην κατανομή των αγαθών αλλά στην κυκλοφορία των επιθυμιών κ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΚΟΝΑ - ΜΟΥΣΙΚΗ - ΚΕΙΜΕΝΟ
...Για τον καθηγητή, όμως, το φοιτητικό ακροατήριο είναι το Άλλο αντίτυπο, γιατί φαίνεται να μην ομιλεί -και, άρα, μέσω της φαινομενικής θαλερότητάς του, ομιλεί εντός σας πολύ πιο δυνατά: ο υπονοούμενος προφορικός του λόγος, που είναι ο δικός μου προφορικός λόγος, με πλήττει πολύ περισσότερο, αφού ο έλλογος λόγος του δεν με παρεμποδίζει.Αυτός είναι ο "σταυρός" κάθε δημόσιου προφορικού λόγου: είτε ομιλεί ο καθηγητής, είτε ο ακροατής διεκδικεί το δικαίωμα να μιλήσει, και στις δύο περιπτώσεις οδηγούμαστε κατ' ευθείαν στο ανάκλιντρο της ψυχανά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Η τρίτομη Ιστορία της Σεξουαλικότητας ("Η βούληση για γνώση", "Η χρήση των ηδονών", "Η επιμέλεια εαυτού") προεκτείνει τις έρευνες των βιβλίων "Η αρχαιολογία της γνώσης" και "Επιτήρηση και τιμωρία". Ο πρώτος τόμος επικεντρώνεται στον αστερισμό των φαινομένων που συνήθως περιγράφονται με τους όρους "σεξουαλικότητα" και "σεξ". Δεν επιχειρεί να καταδείξει μια υποτιθέμενη "καταστολή" της σεξουαλικότητας προκειμένου να συμβάλει στην "απελευθέρωσή" της, αλλά να αναλύσει με ποιον τρόπο διαμορφώθηκε μια βούληση για διεξοδική γνώση του σεξ, η οποία ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ
Η ψυχανάλυση έχει κατακτήσει πολλά μετά την Ερμηνεία των ονείρων, όμως δεν θα ήταν τίποτα χωρίς αυτή την ορμητική βρυσομάνα δημιουργικών συλλήψεων, χωρίς αυτό το μνημειώδες συμβολικό τοπόσημο ενός ολόκληρου πνευματικού αιώνα, ενός ολόκληρου πολιτισμού. Η πασίγνωστη φράση του Φρόυντ ότι "το όνειρο είναι η βασιλική οδός για το ασυνείδητο" δείχνει και τα ίχνη της προσπάθειάς του. Παράλληλα με την αποκρυπτογράφηση του ονείρου οδηγείται, αναπόφευκτα, στην ανακάλυψη των σημαντικών προταγμάτων της θεωρίας του, που κάνουν για πρώτη φορά την εμφάνι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΔΙΧΩΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Ο σλοβένος φιλόσοφος Slavoj Zizek χρησιμοποιώντας εργαλεία και αντλώντας έμπνευση από ποικίλα πεδία της θεωρίας και της πράξης -από τη μαρξιστική θεωρία και τη λακανική ψυχανάλυση μέχρι τον κινηματογράφο, τη μουσική και τα προϊόντα καθημερινής κατανάλωσης- έχει κατορθώσει να προσφέρει όχι μόνο μία σύγχρονη κριτική ματιά απέναντι στην εκμεταλλευτική λειτουργία και στα αποτελέσματα κυριαρχίας του ύστερου καπιταλισμού, αλλά και μία αυτοκριτική ματιά στην κυρίαρχη αριστερή κριτική και στα κινήματα διαμαρτυρίας. Στο δοκίμιό του «Απαντήσεις δίχω...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ, ΦΟΥΚΩ ΚΑΙ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ
Αυτό το βιβλίο εξετάζει τη σκέψη του Κορνηλίου Καστοριάδη και τη ριζοσπαστική εναλλακτική πρόταση που παρουσιάζει σε σχέση με τη σκέψη του Μισέλ Φουκώ σε τρεις βασικές έννοιες, κεντρικές στη θεωρία και των δύο διανοητών: το υποκείμενο, την παραγωγή κοινωνικής σημασίας και παράστασης και την κοινωνική και πολιτισμική αλλαγή. Αν και τα συμπεράσματά τους ήταν διαφορετικά, ο Καστοριάδης και ο Φουκώ αντιμετώπισαν παρόμοιες θεωρητικές και πολιτικές προκλήσεις και ασχολήθηκαν με κοινά ερωτήματα. Αυτό το σημαντικό βιβλίο αποτελεί έναν κριτικό διάλ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ
ΑΔΕΛΦΟΣ: Αργείς πολύ ακόμα. ΚΥΡΙΟΣ: Έρχομαι αμέσως. ΑΔΕΛΦΟΣ: [Χαιρετάει τον Ζαχαροπλάστη] Καλησπέρα κύριε Σταρκ, τι φοβερή ζέστη... [Κάθεται στο παγκάκι] ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΗΣ: Καλησπέρα κύριε Πρόξενε, ναι, ναι, κάνει φοβερή ζέστη κι εμείς όλη μέρα σήμερα βράζαμε μαρμελάδες... ΑΔΕΛΦΟΣ: Αλήθεια... είχε πολλά φρούτα φέτος. ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΗΣ: Αρκετά κρύα η άνοιξη αλλά το καλοκαίρι ανυπόφορα ζεστό εμείς που μείναμε στην πόλη το νιώσαμε... ΑΔΕΛΦΟΣ: Εγώ χθες γύρισα από την έξοχη. Όταν τα δειλινά μικραίνουν θέλει κανείς να επιστρέψει... ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΗΣ: Εγώ μ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Αν τα αγάλματα έβρισκαν και πάλι την πρώτη τους ψυχή, τότε από τα μουσεία μας θα υψωνόταν η πιο πελώρια προσευχή που θα είχε ακούσει ποτέ η γη. Αν νιώθαμε τα συναισθήματα που είχαν νιώσει οι πρώτοι θεατές ενός αιγυπτιακού Ομοιώματος ή ενός ρομαντικού Εσταυρωμένου, δεν θα μπορούσαμε να τα αφήσουμε στο Λούβρο. Ξέρουμε ότι η μεταμόρφωση συμπαρέσυρε κάθε ιερή τέχνη, κάθε έργο θρησκευτικής πίστης ότι για τον χριστιανό Σεζάν ένας ρομαντικός Εσταυρωμένος είναι γλυπτό κι όχι ο Χριστός, η Παρθένος του Τσιμαμπούε είναι πίνακας κι όχι η Παρθένος Μαρ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΤΗΣ ΑΝΖΕΛ ΚΟΥΡΤΙΑΝ
Μαρτυρία που αναφέρεται σε μια κρίσιμη δεκαετία της ιστορίας του αρμενικού λαού και του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Η Ανζέλ Κουρτιάν -που όπως λέει η ίδια δεν είναι συγγραφέας αλλά μια νοικοκυρά- καταγράφει τις εμπειρίες της από τα συγκλονιστικά γεγονότα που έζησε παιδί. Ξεριζωμένη από το 1915 -που έγινε η σφαγή των Αρμενίων- ακολουθεί, μαζί με την οικογένειά της, την πορεία: Προύσα, Αφιόν Καραχισάρ και, μετά την υποχώρηση του ελληνικού στρατού, Μαγνησία, Σμύρνη όπου ζει την καταστροφή. Τέλος, έρχεται στην Ελλάδα μαζί με όλο τον προσφυγικ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΕΡΑΤΗ ΚΑΙ ΜΗ ΠΕΡΑΤΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Το θέμα πότε τελειώνει μια ψυχανάλυση, πώς τελειώνει, αν τελειώνει, τι εμποδίζει το τέλος της, αν πετυχαίνει τον σκοπό της, τη θεραπεία -την "απαλλαγή ενός ανθρώπου από τα νευρωτικά συμπτώματα, τις αναστολές και τις ανωμαλίες του χαρακτήρα"- και για ποιους λόγους τυχόν αποτυγχάνει, υπερβαίνει κατά πολύ το πεδίο της τεχνικής, γιατί για τον Φρόυντ ούτε οι χειρισμοί, ούτε οι όποιες ιδιαίτερες παρεμβάσεις αποτελούν αντικείμενο του Περατή και μη περατή ανάλυση. Είτε πρόκειται για τη νόσηση, την ίαση ή εν τέλει την υγεία, όπως χαρακτηριστικά υπ...
Διαβάστε περισσότερα...