ΠΛΕΘΡΟΝ

Ο ΟΡΕΙΝΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ
Η παρούσα έκδοση προέκυψε από το συνέδριο «Ο ορεινός χώρος της Βαλκανικής», που συνδιοργάνωσαν στην Κόνιτσα, το Μάιο του 1998, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Ινστιτούτο Αστικής και Αγροτικής Κοινωνιολογίας του ΕΚΚΕ και ο Δήμος Κόνιτσας. Χρονικά καλύπτει κυρίως τη νεότερη και σύγχρονη περίοδο, ενώ γεωγραφικά το πεδίο περιορίζεται στο νοτιοδυτικό τμήμα των Βαλκανίων με προτεραιότητα στον ελλαδικό χώρο. Ο συγκεκριμένος σχεδιασμός είναι αποτέλεσμα των πρακτικών δυσκολιών σε ό,τι αφορά την επικοινωνία των επιστημόνων σ’ αυτόν τον χώρο και όχι κά...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ
Ίσως σήμερα να ντρεπόμαστε για τις φυλακές μας. Όσο για τον 19ο αιώνα, ήταν περήφανος για τα φρούρια που έχτιζε στις παρυφές, και ενίοτε στο κέντρο, των πόλεων. Γοητευόταν από αυτή τη νέα ηπιότητα που αντικαθιστούσε τα ικριώματα. Επαιρόταν ότι δεν τιμωρεί πια τα σώματα και ότι γνωρίζει εφεξής να αναμορφώνει τις ψυχές. Αυτοί οι τοίχοι, αυτά τα μέτρα ασφαλείας, αυτά τα κελιά αντιπροσώπευαν ένα συνολικό εγχείρημα κοινωνικής ορθοπεδικής. Αν κλέψει κάποιος, μπαίνει φυλακή. Αν βιάσει, μπαίνει φυλακή. Αν σκοτώσει, μπαίνει φυλακή. Από πού προέκυψε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΛΑΚΑΝ ΚΑΙ ΛΕΒΙ-ΣΤΡΩΣ
Το βιβλίο του Μάρκου Ζαφειρόπουλου «Λακάν και Λεβί-Στρως ή η επιστροφή στον Φρόυντ (1951-1957) παρουσιάζει και αναλύει τα σημαντικότερα κείμενα του Λακάν από το 1951 μέχρι το 1957, και επισημαίνει τις οφειλές του λακανικού εγχειρήματος στο έργο του Κλωντ Λεβί-Στρως. Κατά το συγγραφέα, η επιστροφή του Λακάν στον Φρόυντ περνά από τον Λεβί-Στρως, τόσο σε σχέση με κομβικά - θεωρητικά ζητήματα (η επικέντρωση στο συμβολικό σημείο αναφοράς, η σύμπλεξη των τριών τάξεων - του φαντασιακού, του συμβολικού και του πραγματικού, η επινόηση του ονόματος...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΕΓΩ ΚΑΙ ΤΟ ΑΥΤΟ
Αλλά και το απωθημένο κυλάει μαζί με το Αυτό, και είναι μόνο ένα κομμάτι του. Το απωθημένο χωρίζεται αυστηρά από το Εγώ μέσω των αντιστάσεών του, αλλά μπορεί να επικοινωνεί με το Εγώ μέσω του Αυτό. Αναγνωρίζουμε αμέσως ότι όλες οι ειδικές καταστάσεις που μέχρι τώρα έχουμε περιγράψει υποκινούμενοι από την παθολογία συνδέονται μόνο με το επιφανειακό επίπεδο -το μοναδικό που μας είναι γνωστό- της ψυχικής συσκευής. Από αυτές τις σχέσεις θα μπορούσαμε να σχηματίσουμε ένα σχέδιο, οι γραμμές του οποίου εξυπηρετούν απλώς μια αναπαράσταση, δεν αξιώ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ
Η "Εισαγωγή στις Θεατρικές Σπουδές" καλύπτει αναλυτικά τις μεθόδους και τα εργαλεία που απαιτούνται για τη μελέτη της ιστορίας και της σύγχρονης εξέλιξης του θεάτρου. Επίσης, εξετάζει τις περίπλοκες τροχιές ενός επιστημονικού πεδίου με ταχύτατες και δυναμικές αλλαγές. Το βιβλίο ακολουθεί μια διαπολιτισμική προσέγγιση και παρουσιάζει τους τρόπους που μελετά κανείς το θέατρο και την παράσταση με κεντρικούς άξονες έρευνας τους συντελεστές, το κοινό και τον χώρο. Εστιάζει στη μεθοδολογία, τη θεατρική θεωρία, την ιστοριογραφία και την ανάλυση τ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ρεμπό: Ποιήματα (χαρτόδετη έκδοση)
Ο τόμος αυτός περιέχει τα περισσότερα ποιήματα που έγραψε ο Αρτύρ Ρεμπώ σε παραδοσιακό στίχο. Σε τούτη τη φόρμα εκφράστηκε -φέρνοντάς την πολλές φορές μέχρι τα άκρα- από την αρχή της τόσο σύντομης, αλλά και τόσο βαρύνουσας ποιητικής του σταδιοδρομίας, μέχρι σχεδόν το τέλος της - έστω κι αν την εγκαταλείπει στις μείζονες συνθέσεις του (Μια εποχή στην Κόλαση, Εκλάμψεις) για τον ελεύθερο στίχο. Μπορούμε να παρακολουθήσουμε εδώ τη καθοριστική εξέλιξη που γνώρισε η ποιητική του προσωπικότητα, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο ακόμη και οι βαθύτε...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΦΟΝΞΙΟΝΑΛΙΣΜΟΣ ΣΗΜΕΡΑ
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 ο Adorno, ενώ εργάζεται πυρετωδώς πάνω στα χειρόγραφα της Αισθητικής θεωρίας, βρίσκει την ευκαιρία να μιλήσει με θέμα την αρχιτεκτονική. Στην ομιλία του "Ο φονξιοναλισμός σήμερα" εκθέτει τα παράδοξα της αρχιτεκτονικής θεωρίας του Adolph Loos, με αφορμή το ζήτημα του διάκοσμου στο πλαίσιο του φονξιοναλισμού. Εμμένοντας στη διαλεκτική θεώρηση των αισθητικών και κοινωνικών ερωτημάτων, θα επισημάνει την αντίφαση του καθαρού φονξιοναλισμού, ο οποίος, επιθυμώντας να εξαλείψει τον διάκοσμο και τη συμβολική του λειτ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΙΜΙΛΙΟΣ Ή ΠΕΡΙ ΑΓΩΓΗΣ (ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΜΟΣ)
Σε μόνιμη διαμάχη με τους συγχρόνους του, ο J. -J. Rousseau σφυρηλάτησε μια φιλοσοφία συνδεδεμένη με τα μεγάλα κοινωνικά, πολιτισμικά και ιδεολογικά ρεύματα της εποχής του, αιώνα των Φώτων, μια σκέψη πολιτική και μια γραφή που θα ασκήσουν μεταγενέστερα μία βαθύτατη επίδραση. Στον Αιμίλιο, «έργο κλειδί για τον πολιτισμό μας», όπως χαρακτηριστηκε από τους μελετητές του, εκθέτει τις απόψεις του περί αγωγής. Η παιδαγωγική του θεμελιώνεται σε δύο μεγάλες αρχές: την απομάκρυνση του παιδιού από την ολέθρια επιρροή της κοινωνίας και την ανάπτυξη ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ ΛΗΣΤΡΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στη σημερινή εποχή, όπου τα προτάγματα της νεωτερικότητας και του εκσυγχρονισμού υποσκελίζουν όλο και περισσότερο τον παραδοσιακό λόγο, η θέαση του παρελθόντος -ως βιωμένης πραγματικότητας και αυτογνωσίας- θεωρείται, πλέον, αναχρονισμός και γραφικότητα, στο όνομα μιας αμφίβολης εξέλιξης και ενός άλματος προς το "μέλλον". Αναφύεται, συνεπώς, επιτακτική η ανάγκη να κοιτάξουμε πάλι τα τεκμήρια της πρόσφατης ιστορίας με νέα δεδομένα και νέες αντιλήψεις. Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να αναδείξει ως ιστοριογραφικό πεδίο το ληστρικό "λαϊκό" μυθιστόρη...
Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ
Τον Απρίλιο του 1951, σε τρεις εβδομάδες, ο Τζακ Κέρουακ έγραψε την πρώτη εκδοχή του Στο δρόμο - δακτυλογραφημένη με μονό διάστημα, χωρίς παραγράφους, σε οκτώ φύλλα λεπτού χαρτιού ιχνογραφίας, τα οποία στη συνέχεια κόλλησε μεταξύ τους ώστε να σχηματίσουν ένα ρολό. Το "ρολό" αποτελεί τη "χωρίς περικοπές" εκδοχή του αριστουργήματος του Κέρουακ -ακατέργαστο, άγριο και απροκάλυπτα σεξουαλικό, σε σχέση με την ξαναδουλεμένη εκδοχή που εκδόθηκε το 1957. Το αρχικό χειρόγραφο είναι το πιο χαρακτηριστικό επίτευγμα του Κέρουακ- και ένα από τα σημαντι...
Διαβάστε περισσότερα...

ΓΙΑΤΙ Η ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ Η ΔΥΣΗ; ΓΙΑΤΙ ΟΧΙ Η ΚΙΝΑ;
Ο αμερικανός ιστορικός της οικονομίας και της τεχνολογίας David S. Landes (1924-2013) μέσα από το έργο του τόνισε τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει η "κουλτούρα" στις οικονομικές εξελίξεις. Με το δοκίμιό του "Γιατί η Ευρώπη και η Δύση; Γιατί όχι η Κίνα;" ο Landes θέτει το ερώτημα του γιατί η Ευρώπη έγινε παγκόσμια δύναμη, ενώ όχι μόνο δεν απουσίαζαν οι τεχνολογικές προϋποθέσεις στην αυτοκρατορική Κίνα, αλλά σε πολλά πεδία προηγήθηκαν χρονικά, τονίζοντας την αμηχανία των σινολόγων να το απαντήσουν. Ερώτημα που αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχ...
Διαβάστε περισσότερα...

TERRA INCOGNITA
Συνάδελφοι και συνοδοιπόροι του Γιώργου Κούρια, θεωρήσαμε σημαντικό να συγκεντρωθεί σε έναν τόμο το μεγαλύτερο μέρος των γραπτών του, ώστε να αποτυπωθεί η διαδρομή του από την ψυχιατρική στην ψυχανάλυση και η συνεισφορά του στην εγκαθίδρυση του ψυχαναλυτικού λόγου στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες. Ξαναδιαβάζοντας τα κείμενά του οδηγηθήκαμε στην επιλογή όχι μόνο αυτών που αναδεικνύουν τη διαρκή έγνοια και αναζήτηση του Γιώργου Κούρια για τη σύνδεση της ψυχαναλυτικής θεωρίας με την κλινική μέσα από τον άξονα του ακρογωνιαίου λίθου της με...
Διαβάστε περισσότερα...

ΚΤΙΖΕΙΝ, ΚΑΤΟΙΚΕΙΝ, ΣΚΕΠΤΕΣΘΑΙ
Όσο σκληρό και πικρό, όσο ανασταλτικό και απειλητικό κι αν παραμένει το έλλειμμα σε κατοικίες, η καθαυτό ανάγκη εν σχέσει προς το κατοικείν δεν συνίσταται πρωταρχικά στην έλλειψη κατοικιών [...]είναι επίσης παλαιότερη από τους παγκόσμιους πολέμους και τις καταστροφές, παλαιότερη επίσης από την αύξηση του πληθυσμού της γης και την κατάσταση των βιομηχανικών εργατών [...] συνίσταται στο γεγονός ότι οι θνητοί πρέπει να αναζητούν πάντοτε εξαρχής την ουσία του κατοικείν, στο γεγονός ότι πρέπει πρώτα να μάθουν να κατοικούν. Τι θα συνέβαινε άραγε...
Διαβάστε περισσότερα...

ΑΠΟΛΑΥΣΗ - ΓΡΑΦΗ - ΑΝΑΓΝΩΣΗ
[...] Στην πραγματικότητα [ο Barthes], επειδή δεν ήθελε να αποδώσει στην καθημερινή χειρονομία ένα οριστικό νόημα, την επεξεργαζόταν μέσω ερμηνειών, σαν να επρόκειτο για μια μεταφορά. Εργαζόταν με βάση την καθημερινή σημασιοδότηση, προσπαθώντας να μην την ακινητοποιήσει, και γι’ αυτό την πραγματευόταν με λεπτότητα, όπως θα έκανε κάποιος που, από σεβασμό προς όλες τις μορφές της ζωής, θα χάιδευε μια περιπλανώμενη γάτα με την χάρη και την αγάπη (και τον σεβασμό) που θα έδειχνε αν χάιδευε μια γάτα Αγκύρας. "Τα πάντα εμποτίζονται από νόημα", έ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΟΠΑΔΩΝ
Σήμερα το ποδόσφαιρο συνιστά σημαντική δραστηριότητα του ελεύθερου χρόνου, συμπυκνώνει σύνθετες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές λειτουργίες και συγκροτεί έναν ιδιαίτερο χώρο διαπραγμάτευσης νοήματος, συγκρότησης και επιτέλεσης ταυτότητας και έκφρασης συλλογικής δράσης. Ο "βασιλιάς των σπορ" αποτελεί το πιο δημοφιλές άθλημα στις περισσότερες χώρες του κόσμου, και οι ποδοσφαιρικές συναντήσεις προσελκύουν χιλιάδες θεατές στις κερκίδες των γηπέδων και εκατομμύρια θεατών στους δέκτες των τηλεοράσεων. Το ποδόσφαιρο μπορεί να ιδωθεί και ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΟΤΑΝ Ο ΛΟΓΟΣ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΑΙ ΣΕ ΥΛΗ
Το θέατρο το οποίο ερευνώ και δημιουργώ δεν αποτελεί ανάγνωση ή σχόλιο ενός ήδη υπάρχοντος κειμένου. Αναζητώ μια παρουσία ολοκληρωμένη, γραμμές δύναμης μέσα στην ύλη. Με αυτές θα κινήσω τον μοχλό των συναισθημάτων, δημιουργώντας εικόνες που αφαιρούν ύλη από τον χρόνο και τον χώρο. Δεν πρόκειται για δικά μου δημιουργήματα, αλλά για εικόνες οικουμενικές. Παλινδρομώ, περιμένοντας τις οικουμενικές αυτές εικόνες κάποια στιγμή να με συναντήσουν και να με υπερβούν. Η υπέρβαση αποτελεί για μένα εγγύηση. Με ενδιαφέρει μια οικουμενικότητα που δεν μπ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΡΕΜΠΕΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ (ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΤΟΜΟΣ-ΧΑΡΤΟΔΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Με τον 4ο τόμο ολοκληρώνεται η Ρεμπέτικη Ανθολογία. Στον τόμο αυτό περιέχονται οι βιογραφίες δέκα ρεμπέτηδων συνθετών (Τσιτσάνης, Χατζηχρήστος, Χιώτης κ.ά.), διάφορα αταξινόμητα τραγούδια, αναλυτικό συμπλήρωμα και διορθώσεις στους προηγούμενους τόμους, συμπληρωματικό γλωσσάρι και αλφαβητικός πίνακας τραγουδιών. Εκτός των τραγουδιών, παρατίθενται σπάνιες ανέκδοτες φωτογραφίες, πάρτες, χειρόγραφα, πληροφορίες για ερμηνευτές, και άλλα στοιχεία που βοηθούν σε μια, όσο το δυνατόν, πιο ολοκληρωμένη παρουσίαση της προσωπικότητας των δημιουργών, κ...
Διαβάστε περισσότερα...

Η ΒΕΝΤΕΤΑ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΟΡΕΙΝΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΡΗΤΗ
Η μελέτη του Άρη Τσαντηρόπουλου [...] αποπειράται να προσδιορίσει τις έννοιες, να οριοθετήσει το πλαίσιο της βεντέτας και να δει την ύπαρξη και διαιώνισή της σε συνάφεια με την κοινωνία και τις αξίες της. Ο χώρος της έρευνάς του είναι η κεντρική Κρήτη και ειδικότερα οι ορεινές κοινότητές της. Εκεί επιχειρεί να συγκροτήσει το εθνογραφικό του παράδειγμα, με όρους μιας πολιτικής οικονομίας της βεντέτας. Η ενδελεχής διερεύνηση, κυρίως των πεδίων της οικονομίας, της πολιτικής, της συγγένειας και της οικογένειας του επιτρέπει να εξετάσει τη βεντ...
Διαβάστε περισσότερα...

ΦΩΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
Σ' αυτή την πλήρως αναθεωρημένη έκδοση του επιτυχημένου του βιβλίου, ο Paul Thompson καθορίζει του σκοπούς της προφορικής ιστορίας μέσω του ίδιου της του παρελθόντος και αποτιμά τα πρόσφατα επιτεύγματα αυτού του διεθνούς κινήματος. Αμφισβητεί μύθους της παραδοσιακής ιστορικής έρευνας και μελετά τη χρήση των προφορικών πηγών από τον ιστορικό. Ο συγγραφέας δίνει συμβουλές σχετικά με τον τρόπο σχεδιασμού μιας έρευνας, μελετά την εγκυρότητα των στοιχείων προφορικής ιστορίας, αξιολογεί το περιεχόμενο της εξέλιξης των ιστορικών μελετών λαμβάνοντ...
Διαβάστε περισσότερα...

Ο ΑΝΤΙ-ΟΙΔΙΠΟΥΣ
Στον απόηχο του γαλλικού Μάη του '68 οι Ντελέζ και Γκουατταρί δημοσιεύουν τούτο το καταιγιστικό, ανελέητο και μνημειώδες "κατηγορώ" εναντίον της ψυχανάλυσης, εναντίον της κομβικής της έννοιας, που είναι το οιδιπόδειο σύμπλεγμα. Υποστηρίζουν ότι το ψυχαναλυτικό αυτό τέχνασμα παγιδεύει το υποκείμενο μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, κάνει τη σεξουαλικότητα ένα βρώμικο ανομολόγητο μυστικό και αφαιρεί κάθε επαναστατική ισχύ από το ασυνείδητο. Αυτό όμως είναι ένα εργοστάσιο επιθυμίας που οι παραγωγικές του δυνάμεις διασπούν το οικογενειακό τρίγ...
Διαβάστε περισσότερα...